Dius is de negende roman van Stefan Hertmans. Anders dan symfonieën worden romans doorgaans niet genummerd, tenzij ze deel uitmaken van een reeks (De tandeloze tijd), of omwille van hun omvang in delen verschijnen (Het bureau). Schrijvers zullen dan ook minder geplaagd worden door het complex van "de negende" dan toondichters. Wie na Beethoven – componist van "de" negende … [Lees meer...] overHertmans’ Negende
21e eeuw
Gedachten bij een lijst van vijftig boeken
Een parlement van eenentachtig professionele lezers, door NRC en De Standaard samengesteld uit de gelederen van literatuurcritici, hoogleraren en docenten letterkunde, en aangevuld met een handjevol publieke intellectuelen en culturati van diverse snit, heeft bepaald wat de beste vijftig Nederlandstalige boeken van de eenentwintigste eeuw zijn. Deze zoveelste aanzet tot … [Lees meer...] overGedachten bij een lijst van vijftig boeken
Of nou, vooruit, twee koekjes dan
Hèhè van Paulien Cornelisse is een taalbevrijding! NIet alleen voor de gemiddelde lezer, die als het goed is altijd bevrijd wordt door wat Cornelisse schrijft over taal – bevrijd van de angst om het fout te doen. In dit geval schrijft Cornelisse met zoveel enthousiasme over woorden die zogenaamd overbodig zijn, zoals eigenlijk, gewoon en hèhè, dat je wel van steen moet zijn om … [Lees meer...] overOf nou, vooruit, twee koekjes dan
13 maart 2025: Een herinnering aan Breyten Breytenbach
Op zaterdag 23 november is Breyten Breytenbach, de bekende Zuid-Afrikaanse dichter, schrijver en schilder, op 85-jarige leeftijd overleden. Ter ere van zijn nalatenschap organiseert het Zuid-Afrikahuis op 13 maart een bijeenkomst. Tijdens een panelgesprek, geleid door Margriet van der Waal, zullen Adriaan van Dis, Yves T’Sjoen, Louise Viljoen, David Cohen, de … [Lees meer...] over13 maart 2025: Een herinnering aan Breyten Breytenbach
De Balie boekenclub: Daddy Issues
In De Balie Boekenclub nodigen we elke editie twee schrijvers uit om een maatschappelijk thema vanuit een literair perspectief te onderzoeken. Deze keer staat het programma in het teken van vaders. Het literaire landschap lijkt vaak te worden gedomineerd door verhalen over moeders en moederschap, maar hoe zit het met vaders? Wanneer je zoekt naar boeken over vaderschap kom … [Lees meer...] overDe Balie boekenclub: Daddy Issues
De familie Heerma van Voss
Arend Jan Heerma van Voss: Als kind luisterde ik naar de groenoog radio, die naar je knipoogde als je de zenderknop afstemde. Vanuit de wereld kwamen allerlei buitenberichten die ik vertrouwde. Gustavo Bernardo José Hiltermann, De toestand in de wereld, mensberichten zoals weersberichten. Een mens heeft een internbrein en een externbrein, daartussen zit vliesdun het bewustzijn, … [Lees meer...] overDe familie Heerma van Voss
Plein Publiek: Manon Uphoff
Na haar zeer succesvolle roman Vallen is als vliegen richt schrijver Manon Uphoff zich in haar nieuwe boek Laat me binnen op een genre waar ze als geen ander van houdt: het korte verhaal. Een literaire vorm waar in de Nederlandse literatuur, in tegenstelling tot de VS, maar weinig aandacht voor is. Hoe kan dat? In de week van het korte verhaal spreken we met Manon Uphoff over … [Lees meer...] overPlein Publiek: Manon Uphoff
Elke patatkraam aan zee zou de Duitse vertaling van Bloem moeten verkopen
Adriaan en Simon spreken over: wederom verkouden en een koud huis / schrikachtigheid bij vreesaanjagende films / in gesprek met de Noordzee / J.C. Bloem auf Deutsch / over de Schoolmeester & Engelse hoeren / de invloed van fotografie op de schilderkunst / luisteraarspost / aankondiging boekenweekspecial met gast Paulien Cornelisse. … [Lees meer...] overElke patatkraam aan zee zou de Duitse vertaling van Bloem moeten verkopen
Ik wil poëzie niet meten en toetsen
Vorige week vertelde Sholeh Rezazadeh tijdens haar schrijversbezoek aan onze school hoe oprecht verbaasd ze was toen ze erachter kwam dat 'ons centraal eindexamen' op de middelbare school geen poëzie bevat. In bredere zin verbaasde ze zich er sowieso over dat poëzie zo weinig in de Nederlandse samenleving verweven zit. Dat was zij anders gewend. Niet lang daarna las ik het … [Lees meer...] overIk wil poëzie niet meten en toetsen
Waarom niet gewoon bij het begin beginnen?
Korte samenvatting van het voorafgaande. Enige maanden geleden begon ik me na een opdracht te heroriënteren op het genre dat mij het nauwst aan het hart ligt: het essay. Dat leidde tot een lezing en een eerste overdenking daarvan. Tevoren wist ik al dat het genre veranderd was. Maar niet dat wat ik als schoolmeester bij studenten voor een slordigheid hield … [Lees meer...] overWaarom niet gewoon bij het begin beginnen?
Wat je ziet en wat je leest (5 en slot)
Over 'De wereld zien is jezelf leren kennen' van Ton van 't Hof Een dagboek lezen komt aardig in de buurt van een gedichtenbundel lezen. Een lezer neemt afgeronde partjes tekst tot zich waaraan de schrijver aandacht heeft besteed. In plaats van een lyrisch ik is er een dagboek-ik. Het dagboek-ik beschrijft ervaringen in een hier en nu. Een lyrisch ‘ik’ doet dat misschien … [Lees meer...] overWat je ziet en wat je leest (5 en slot)
Wat je ziet en wat je leest (4)
Over De wereld zien is jezelf leren kennen van Ton van 't Hof Van 't Hof begint zijn lectuur van The materials, Oppens tweede bundel, met het eerste gedicht, ervaart dat de ‘sobere maar precieze bewoordingen' toch het een en ander te raden overlaten - ‘wie zijn die mannen in de kamer’ - en stelt vast dat het meteen al in het openingsgedicht gaat om fundamentele kwesties: … [Lees meer...] overWat je ziet en wat je leest (4)
‘Bestel gewoon een Thaise curry’
Over Op een andere planeet kunnen ze me redden van Lieke Marsman Voor de schrijver Lieke Marsman zijn er geen grenzen tussen genres. Haar boek Het tegenovergestelde van een mens werd in 2017 aangekondigd als een roman, maar het is minstens evenzeer een essaybundel en een lang gedicht. Verhalen vertellen, nadenken, voelen, het loopt allemaal in elkaar over. Ook haar nieuwe … [Lees meer...] over‘Bestel gewoon een Thaise curry’
Wat je ziet en wat je leest (3)
Over 'De wereld zien is jezelf leren kennen' van Ton van 't Hof De dichter George Oppen is niet of nauwelijks doorgedrongen tot het Nederlandse literaire circuit. Niet vertaald en niet opgenomen in bloemlezingen – ik ga af op mijn geheugen; ik bevind me ver van mijn boekenkast, Afghanistan ligt ongeveer halverwege -, niet te gast op Poetry International. Internetbronnen … [Lees meer...] overWat je ziet en wat je leest (3)
Stiekem naar de kerk
"En ik schreef, niet naar haar", schrijft de verteller in een van de verhalen in het nieuwe boek van Vonne van der Meer, "maar dit verhaal. Het einde zou zichzelf schrijven, want ik wist wat ik wilde zeggen." 'Herst in Lviv', heet het verhaal. De vertelster bezoekt in die Oekraïense stad een schrijverscongres, waar ze in contact komt met een Afrikaanse collega, met wie ze een … [Lees meer...] overStiekem naar de kerk
Wat je ziet en wat je leest (2)
Over 'De wereld zien is jezelf leren kennen' van Ton van 't Hof Het was net in de periode waarin hij zich in de wonderlijke wereld der dichters was gaan manifesteren: “Toen ik in Afghanistan arriveerde zat ik, in mijn vrije tijd, tot over mijn oren in de poëzie.” Van 't Hof blogde over poëzie, had met Chrétien Breukers het inmiddels legendarische weblog De contrabas … [Lees meer...] overWat je ziet en wat je leest (2)
Navelstaren of literatuur? De opkomst van autofictie
Autofictie is een van de populairste literaire genres van deze tijd. En een van de meest bekritiseerde. Een scherpe ontleding van het echte leven, zeggen de liefhebbers. Narcistische navelstaarderij, aldus de critici. Deze avond onderzoeken we de verhalende kracht van autofictie. Autofictie – waarin de schrijvers eigen ervaringen als uitgangspunt voor literatuur gebruiken – … [Lees meer...] overNavelstaren of literatuur? De opkomst van autofictie
Wat je ziet en wat je leest (1)
Over een dagboek van Ton van 't Hof Af en toe schrijf ik wel eens wat. Over Herman Gorter bijvoorbeeld en over hoe dichters al gedurende bijna anderhalve eeuw reageren op zijn werk. Soms brengt poëzie iets te weeg bij lezers en wanneer die lezers dichters zijn, wordt het dubbel zo interessant. Wat herkennen ze, hoe verwerken ze het? Als het meezit, licht er in twee oeuvres … [Lees meer...] overWat je ziet en wat je leest (1)
Benoemend binnengaan
Over Kruipruimte van Lloyd Haft In 2024 verscheen Kruipruimte, een nieuwe dichtbundel van Lloyd Haft (1946). Volgens de tekst op de achterzijde is het zijn veertiende. Zijn dichterschap kent een geschiedenis van ruim veertig jaren en honderden gedichten. Behalve dichter is hij ook vertaler en sinoloog. Voor zijn poëzie ontving hij verschillende prijzen, waaronder de Jan … [Lees meer...] overBenoemend binnengaan
ay ik was razend wijd
Sasja Janssen, die volgende week de Awaterprijs krijgt voor haar bundel Mijn vader zegt entropie, mijn moeder logica, is altijd een dichteres geweest die geleerdheid aan zinnelijkheid verbindt. Je kunt over haar gedichten nadenken en je kunt ze voelen, en het liefst allebei tegelijk, dat geeft de rijkste ervaring. In de bundel staan een aantal gedichten die zijn opgedragen … [Lees meer...] overay ik was razend wijd
Jan Hanlo Podcast: Mira Feticu − Liefdesverklaring aan de Nederlandse taal
In de Jan Hanlo Podcast spreekt dichter, NRC-columnist en presentator Ellen Deckwitz met vijf auteurs die zijn genomineerd voor de Jan Hanlo Essayprijs voor Nederlandstalige literaire essayistiek. In deze aflevering vertelt schrijver Mira Feticu over Liefdesverklaring aan de Nederlandse taal, verschenen bij De Geus (2021). In de andere afleveringen zijn Dilara Bilgiç, Roel … [Lees meer...] overJan Hanlo Podcast: Mira Feticu − Liefdesverklaring aan de Nederlandse taal
20 februari 2025: Strijdmakker: een ode aan Wim Brands
Op 4 april 2016 overleed VPRO-icoon Wim Brands. Hij was bij het grote publiek bekend als presentator van het programma VPRO Boeken en daarnaast dichter, met zes poëziebundels op zijn naam. De volledig uit archief opgebouwde documentaire 'Strijdmakker' van regisseur David Kleiwegt over het leven en werk van Wim Brands, is een eerbetoon aan deze televisiepersoonlijkheid. Een … [Lees meer...] over20 februari 2025: Strijdmakker: een ode aan Wim Brands
De geschiedenis van de wrede Jan
Lidi Luursema is auteur, bekend van Klokslag twaalf en andere verhalen (1989), De toverdrank (1990) en Kooplui veroveren de wereld (1966), zegt de website van De Slegte, en dan moet het wel waar zijn. Enig doorklikken leert mij dat zij van die boeken de vertaler is: De toverdrank is geschreven door Michael Ende, Klokslag … [Lees meer...] overDe geschiedenis van de wrede Jan
Wat weet ik van de mensen die ik ontmoet?
De nieuwe verhalenbundel van Manon Uphoff In een van de verhalen in Manon Uphoffs nieuwe verhalenbundel Laat me binnen ziet een personage een kindertekening. Ze besluit dat zij en haar broer "veel beter konden tekenen, omdat zij wisten dat wolken niet blauw waren en dat bomen wortels hadden, geen rechte stokken waren die je zomaar in de grond duwde." Dat lijkt me een … [Lees meer...] overWat weet ik van de mensen die ik ontmoet?
Op de een of andere manier
Op de een of ander manier had hij geen honger en voelde hij zich niet moe meer. Toen ik deze zin las, op pagina 201 van Marcel Mörings roman Mordechai (Prometheus, Amsterdam 2025), was de boot aan. Wat vooraf ging De eerste zin van deze 506 bladzijden dikke roman had me meteen het verhaal in gesleurd: Toen Mordechai Gompertz zijn interviewer buiten … [Lees meer...] overOp de een of andere manier
