Door Henk Wolf In de loop van de eeuwen is sk- in veel Nederlandse dialecten veranderd in sch-. Zo zijn schijnen en schaap de vormen geworden die in de standaardtaal in gebruik zijn. Niet alle dialecten hebben echter aan dat proces meegedaan. Zie het bovenstaande kaartje van Jan Stroop. Bovendien zijn er hier en daar ook onvolledige veranderingen, waarbij de medeklinker na … [Lees meer...] overWat gebeurt er met sk-?
Duits
Vereenvoudiging van het Friese lidwoordsysteem in Duitsland?
Door Henk Wolf Het Frans heeft een behoorlijk simpel systeem van bepaalde lidwoorden: er zijn er maar vijf: l', le, la, 'leh' en 'lez' (die laatste twee allebei als les geschreven) en de keuze ervan wordt vrij eenduidig bepaald door de factoren woordgeslacht, getal en beginklank van het volgende woord. De enige echte afwijkingen daarvan zijn van die gekke combinaties als in … [Lees meer...] overVereenvoudiging van het Friese lidwoordsysteem in Duitsland?
Actiegroep lanceert ‘Duits werkt!’ op de Dag van de Duitse taal
Steeds minder Nederlanders spreken goed Duits en het aantal studenten dat voor een Duitse studie kiest, loopt terug. In het middelbaar onderwijs is echter dringend behoefte aan docenten voor het vak. Ook in het bedrijfsleven is kennis van de Duitse taal erg belangrijk. De Actiegroep Duits wil daarom meer aandacht voor de taal van onze oosterburen en komt met mooie initiatieven, … [Lees meer...] overActiegroep lanceert ‘Duits werkt!’ op de Dag van de Duitse taal
Welke uitgang geven we Duitse bijvoeglijke naamwoorden in het Nederlands?
Door Henk Wolf "Nieuws: Cees Noteboom ontvangt Österreichische Ehrenkreuz für Wissenschaft und Kunst." Dat is de titel boven een stuk van Coen Peppelenbos gisteren op Tzum. Dat stuk had natuurlijk een heugelijke inhoud, maar de titel was ook aanleiding voor een taalkundige overdenking. Het woord Österreichische botste in elk geval eventjes met m'n taalgevoel. Was het … [Lees meer...] overWelke uitgang geven we Duitse bijvoeglijke naamwoorden in het Nederlands?
Aankondiging en uitnodiging: A Germanic Sandwich 2019
Op 23 en 24 mei 2019 organiseren het Meertens Instituut en de Universiteit van Amsterdam de volgende aflevering van A Germanic Sandwich, een (ongeveer) tweejaarlijkse conferentie waarop, in de onderzoekslijn ingezet door van Haeringens Nederlands tussen Duits en Engels (1956), het Nederlands beschouwd wordt in contrast met de buurtalen Duits en Engels. Eerdere afleveringen … [Lees meer...] overAankondiging en uitnodiging: A Germanic Sandwich 2019
Manifest Buurtalen
Op 31 januari heeft de Visiegroep Buurtalen het manifest ‘Geef Frans en Duits de ruimte in het onderwijs!’ gelanceerd. Dit manifest roept op tot versterking van de positie van Frans en Duits in het Nederlandse onderwijs. De Visiegroep Buurtalen constateert dat de kennis van onze buurtalen Duits en Frans sterk achteruitgaat en dat dat grote gevolgen heeft. Nederland is als … [Lees meer...] overManifest Buurtalen
“Vader heeft Joseph Roth nog gekend, en zij twee waren vrienden”
Door Marc van Oostendorp Het fijne van Amsterdam is dat je er altijd lekker kunt klagen over de buitenlanders. De Duitsers waren de rolkoffertoeristen van de jaren dertig. "Ik 'kook' van woede als ik zie hoe Amsterdam veranderd in een Duitse stad", schreef 'een ontwikkelde dame' in 1938 aan Het Liberale Weekblad. De Duitsers vormden naar schatting van de Duitse … [Lees meer...] over“Vader heeft Joseph Roth nog gekend, en zij twee waren vrienden”
Er is iets mis met -nis
Door Philipp Krämer Wat is er aan de hand met –nis? Dat achtervoegsel is nogal raadselachtig, dat hebt u hier al gelezen. We vinden het in allerlei woorden zowel in het Nederlands als in het Duits. das Gefängnis de gevangenis das Ärgernis de ergernis die Betrübnis de droefenis, de treurnis das Bekenntnis de bekentenis (ook: de belijdenis) die … [Lees meer...] overEr is iets mis met -nis
Was für ein faszinierende Konstruktionen!
Door Philipp Krämer Wat een mooie landschappen vind je toch in Nederland! (D.J.Bergsma, CC-BY-SA 4.0) Bescheidenheit ist eine Zier, weiter kommt man ohne ihr. So sagt es der Volksmund, ohne Rücksicht auf Verluste im Kasussystem. Ganz unbescheiden darf ich ein Kompliment zitieren, das meine Blog-Kolleg/inn/en und mich sehr gefreut hat. Ein Kollege aus den … [Lees meer...] overWas für ein faszinierende Konstruktionen!
Waarom Luther zijn naam veranderde
Door Michiel de Vaan De bekende Duitse naamkundige Jürgen Udolph heeft een nieuw boekje het licht doen zien.[1] In het kader van de 500-jarige viering van de Reformatie in 2017 wordt het nu uitgebracht: Martinus Luder – Eleutherius – Martin Luther. Warum änderte Martin Luther seinen Namen? Het leest vlot weg en bevat toch veel nieuwe informatie. Luther werd in 1483 geboren als … [Lees meer...] overWaarom Luther zijn naam veranderde
Rodes Verb unn grienes Verb
Door Philipp KrämerRotes Partizip? (W. Hagens, PD)Ist Introspektion des Teufels, oder ist es die einzige Art, richtige Sprachwissenschaft zu machen? Diese Entscheidung möchten wir hier in unserem Blog auf keinen Fall treffen. Ab und zu entschließe ich mich aber dazu, mich selbst zu introspizieren. Und wie ich so in meinen Sprachfertigkeiten nachschaue, lässt sich der Dialekt … [Lees meer...] overRodes Verb unn grienes Verb
Frühkost und Entbiss
Tropisches Frühstück. (J. Wilkins, CC-BY-SA 3.0)Door Philipp KrämerIn den letzten Tagen saß ich einen Artikel über Neg… über Cariolisch zu schreiben. In der Forschung ist längst etabliert, dass diese niederländisch-basierte Kreolsprache nur sehr, sehr wenige dänische Elemente in ihren Wortschatz aufgenommen hat, obwohl sie in einer praktisch durchgehend dänisch verwalteten … [Lees meer...] overFrühkost und Entbiss
Is Duits verstaanbaarder dan Nederlands?
Door Marc van OostendorpDat er een asymmetrie is, wisten we al. Uit eerder onderzoek was al gebleken dat Nederlanders door de bank genomen makkelijker Duits verstaan dan andersom. Waar dat precies aan ligt, is minder duidelijk. Komt het doordat relatief veel Nederlandstaligen Duits op school leren? Doordat wij vaker naar Tatort kijken dan zij naar Flikken? Doordat zij nu … [Lees meer...] overIs Duits verstaanbaarder dan Nederlands?
Nederlanders imitere
Door Marc van OostendorpGisterenavond ging ik met een Duitse en een Zuid-Afrikaanse taalkundige pizza eten en bier drinken. Dat werd al snel gezellig, omdat het gesprek kwam op het imiteren van Nederlanders. Wat moet je doen om een beetje overtuigend, of in ieder geval grappig als een Nederlander te klinken?Volgens de Afrikaan klonk je al behoorlijk Nederlands wanneer je drie … [Lees meer...] overNederlanders imitere
Ik wou dat ik twee hondjes
Nieuwe ontwikkelingenDoor Bart FM DroogTot enkele dagen geleden dacht men dat Spleen (een van de bekendste Nederlandse gedichten uit de 20ste eeuw, aan Godfried Bomans (1913-1971) toegeschreven maar door Michel van der Plas (1927-2013) in of vóór 1954 gemaakt) een variatie was op het Duitstalige gedicht Ballade der großen Müdigkeit van de Oostenrijkse schrijver … [Lees meer...] overIk wou dat ik twee hondjes
Germaanse broodjes uit Leuven
Door Jenny AudringPrima broodjes hebben ze in Leuven. Stokbrood brie, hazelnoot en abrikoos, as we speak - sorry voor de kruimels tussen de regels. Maar dit stuk gaat niet over broodjes, het gaat over "The Germanic Sandwich" en dat is een congres. De sandwich, dat zijn drie talen: Engels, Nederlands en Duits; Nederlands is de kaas in het midden. De naam "Germanic sandwich" werd … [Lees meer...] overGermaanse broodjes uit Leuven
