Het nieuwe boek German Phonology van mijn collega Caroline Féry stemde me melancholisch. Het is een soort levenswerk van Féry, een Brusselse taalkundige die haar heel loopbaan in Duitsland heeft gewerkt, inmiddels geëmeriteerd is, maar nog altijd bij Frankfurt woont. Het is ook een indrukwekkend werk, dat de inzichten van vele decennia onderzoek naar de klank van het Duits … [Lees meer...] overEen leven van Duitse klanken
Duits
Else Otten Übersetzerpreis 2023 voor Simone Schroth en Christina Siever
(Persbericht Letterenfonds) De driejaarlijkse Else Otten Übersetzerpreis gaat naar de vertaalsters Simone Schroth en Christina Siever voor Ich will die Chronistin dieser Zeit werden. Sämtliche Tagebücher und Briefe. 1941-1943 van Etty Hillesum (uitgegeven in maart 2023 door C.H. Beck Verlag). In hun Duitse vertaling van Het verzameld werk. 1941-1943, … [Lees meer...] overElse Otten Übersetzerpreis 2023 voor Simone Schroth en Christina Siever
Call for papers ‘Junge Forschung im Bereich Deutsch als Fremdsprache’
X. Internationale Nachwuchskonferenz „Junge Forschung im Bereich Deutsch als Fremdsprache“am 30. und 31. März 2023 in Nijmegen Die internationale Nachwuchskonferenz für Doktorandinnen und Habilitandinnen im Bereich Fremdsprachendidaktik mit Schwerpunkt Deutsch als Fremdsprache findet jährlich zwischen der Adam-Mickiewicz-Universität Poznań, der Radboud Universiteit Nijmegen … [Lees meer...] overCall for papers ‘Junge Forschung im Bereich Deutsch als Fremdsprache’
11 oktober 2022: Dag van de Duitse taal
Persbericht Actiegroep Duits Duitse taal belangrijk? “Jazeker!” zullen vrijwel alle ondernemers antwoorden die actief zijn in Duitsland. Maar voor scholieren is dat minder vanzelfsprekend. Want hoewel de Duits-Nederlandse handel record na record verbreekt, zit het vak Duits op de middelbare school in de knel. Daarbij loopt ook het lerarentekort steeds verder op: naar … [Lees meer...] over11 oktober 2022: Dag van de Duitse taal
Duitstalige boekenpodcast: Kopje Koffie
De Nederlandse Ambassade in Berlijn en het Nederlands Letterenfonds produceren in samenwerking met Literatuur Vlaanderen en de Diplomatieke Vertegenwoordiging van Vlaanderen voor Duitstalige lezers en luisteraars de boekenpodcast Kopje Koffie. Hierin worden schrijvers uit de Lage Landen geïnterviewd naar aanleiding van een recente vertaling van hun werk in het Duits. In … [Lees meer...] overDuitstalige boekenpodcast: Kopje Koffie
Een lintje voor de RVD: rechtsom tutoyeren zoals niemand
Van de vrijdagse persconferenties na de ministerraad worden letterlijke weergaven gemaakt door de Rijksvoorlichtingsdienst. Mooie service!De dienst en ik hebben verschillende expertises. In vrijwel geen enkel opzicht durf ik het tegen de RVD op te nemen, behalve misschien op het uittikken van het Duits uit de mond van premier Rutte. Op de laatste persco van 22 april 2022 zei … [Lees meer...] overEen lintje voor de RVD: rechtsom tutoyeren zoals niemand
Doppelt downloaden – auf Deutsch und auf Niederländisch
Wer ein Perfekt will, braucht ein Partizip. Das haben sich die meisten vermutlich schon gedacht. Aber wie kommt man an ein Partizip? Im Deutschen und im Niederländischen funktioniert das ziemlich ähnlich. Nehmen wir mal ein nicht zusammengesetztes schwaches Verb. Hierbei nimmt man für das Partizip Perfekt den Verbstamm (also das, was vom Verb übrig bleibt, wenn … [Lees meer...] overDoppelt downloaden – auf Deutsch und auf Niederländisch
Angster, chillaxen, gool
We moeten het ook nog even over Angster hebben en we blijven voor dat woord in het Duitse taalgebied. PONS en Langenscheidt zijn firma’s in dat deel van de wereld die zich jaar in jaar uit begeven op het terrein van de Jugendsprache. In Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland kunnen jeugdige taalgebruikers populaire woorden insturen, een redactie brengt daarin ordening aan en … [Lees meer...] overAngster, chillaxen, gool
Wat gebeurt er met sk-?
Door Henk Wolf In de loop van de eeuwen is sk- in veel Nederlandse dialecten veranderd in sch-. Zo zijn schijnen en schaap de vormen geworden die in de standaardtaal in gebruik zijn. Niet alle dialecten hebben echter aan dat proces meegedaan. Zie het bovenstaande kaartje van Jan Stroop. Bovendien zijn er hier en daar ook onvolledige veranderingen, waarbij de medeklinker na … [Lees meer...] overWat gebeurt er met sk-?
Vereenvoudiging van het Friese lidwoordsysteem in Duitsland?
Door Henk Wolf Het Frans heeft een behoorlijk simpel systeem van bepaalde lidwoorden: er zijn er maar vijf: l', le, la, 'leh' en 'lez' (die laatste twee allebei als les geschreven) en de keuze ervan wordt vrij eenduidig bepaald door de factoren woordgeslacht, getal en beginklank van het volgende woord. De enige echte afwijkingen daarvan zijn van die gekke combinaties als in … [Lees meer...] overVereenvoudiging van het Friese lidwoordsysteem in Duitsland?
Actiegroep lanceert ‘Duits werkt!’ op de Dag van de Duitse taal
Steeds minder Nederlanders spreken goed Duits en het aantal studenten dat voor een Duitse studie kiest, loopt terug. In het middelbaar onderwijs is echter dringend behoefte aan docenten voor het vak. Ook in het bedrijfsleven is kennis van de Duitse taal erg belangrijk. De Actiegroep Duits wil daarom meer aandacht voor de taal van onze oosterburen en komt met mooie initiatieven, … [Lees meer...] overActiegroep lanceert ‘Duits werkt!’ op de Dag van de Duitse taal
Welke uitgang geven we Duitse bijvoeglijke naamwoorden in het Nederlands?
Door Henk Wolf "Nieuws: Cees Noteboom ontvangt Österreichische Ehrenkreuz für Wissenschaft und Kunst." Dat is de titel boven een stuk van Coen Peppelenbos gisteren op Tzum. Dat stuk had natuurlijk een heugelijke inhoud, maar de titel was ook aanleiding voor een taalkundige overdenking. Het woord Österreichische botste in elk geval eventjes met m'n taalgevoel. Was het … [Lees meer...] overWelke uitgang geven we Duitse bijvoeglijke naamwoorden in het Nederlands?
Aankondiging en uitnodiging: A Germanic Sandwich 2019
Op 23 en 24 mei 2019 organiseren het Meertens Instituut en de Universiteit van Amsterdam de volgende aflevering van A Germanic Sandwich, een (ongeveer) tweejaarlijkse conferentie waarop, in de onderzoekslijn ingezet door van Haeringens Nederlands tussen Duits en Engels (1956), het Nederlands beschouwd wordt in contrast met de buurtalen Duits en Engels. Eerdere afleveringen … [Lees meer...] overAankondiging en uitnodiging: A Germanic Sandwich 2019
Manifest Buurtalen
Op 31 januari heeft de Visiegroep Buurtalen het manifest ‘Geef Frans en Duits de ruimte in het onderwijs!’ gelanceerd. Dit manifest roept op tot versterking van de positie van Frans en Duits in het Nederlandse onderwijs. De Visiegroep Buurtalen constateert dat de kennis van onze buurtalen Duits en Frans sterk achteruitgaat en dat dat grote gevolgen heeft. Nederland is als … [Lees meer...] overManifest Buurtalen
“Vader heeft Joseph Roth nog gekend, en zij twee waren vrienden”
Door Marc van Oostendorp Het fijne van Amsterdam is dat je er altijd lekker kunt klagen over de buitenlanders. De Duitsers waren de rolkoffertoeristen van de jaren dertig. "Ik 'kook' van woede als ik zie hoe Amsterdam veranderd in een Duitse stad", schreef 'een ontwikkelde dame' in 1938 aan Het Liberale Weekblad. De Duitsers vormden naar schatting van de Duitse … [Lees meer...] over“Vader heeft Joseph Roth nog gekend, en zij twee waren vrienden”
Er is iets mis met -nis
Door Philipp Krämer Wat is er aan de hand met –nis? Dat achtervoegsel is nogal raadselachtig, dat hebt u hier al gelezen. We vinden het in allerlei woorden zowel in het Nederlands als in het Duits. das Gefängnis de gevangenis das Ärgernis de ergernis die Betrübnis de droefenis, de treurnis das Bekenntnis de bekentenis (ook: de belijdenis) die … [Lees meer...] overEr is iets mis met -nis
Was für ein faszinierende Konstruktionen!
Door Philipp Krämer Wat een mooie landschappen vind je toch in Nederland! (D.J.Bergsma, CC-BY-SA 4.0) Bescheidenheit ist eine Zier, weiter kommt man ohne ihr. So sagt es der Volksmund, ohne Rücksicht auf Verluste im Kasussystem. Ganz unbescheiden darf ich ein Kompliment zitieren, das meine Blog-Kolleg/inn/en und mich sehr gefreut hat. Ein Kollege aus den … [Lees meer...] overWas für ein faszinierende Konstruktionen!
Waarom Luther zijn naam veranderde
Door Michiel de Vaan De bekende Duitse naamkundige Jürgen Udolph heeft een nieuw boekje het licht doen zien.[1] In het kader van de 500-jarige viering van de Reformatie in 2017 wordt het nu uitgebracht: Martinus Luder – Eleutherius – Martin Luther. Warum änderte Martin Luther seinen Namen? Het leest vlot weg en bevat toch veel nieuwe informatie. Luther werd in 1483 geboren als … [Lees meer...] overWaarom Luther zijn naam veranderde
Rodes Verb unn grienes Verb
Door Philipp KrämerRotes Partizip? (W. Hagens, PD)Ist Introspektion des Teufels, oder ist es die einzige Art, richtige Sprachwissenschaft zu machen? Diese Entscheidung möchten wir hier in unserem Blog auf keinen Fall treffen. Ab und zu entschließe ich mich aber dazu, mich selbst zu introspizieren. Und wie ich so in meinen Sprachfertigkeiten nachschaue, lässt sich der Dialekt … [Lees meer...] overRodes Verb unn grienes Verb
Frühkost und Entbiss
Tropisches Frühstück. (J. Wilkins, CC-BY-SA 3.0)Door Philipp KrämerIn den letzten Tagen saß ich einen Artikel über Neg… über Cariolisch zu schreiben. In der Forschung ist längst etabliert, dass diese niederländisch-basierte Kreolsprache nur sehr, sehr wenige dänische Elemente in ihren Wortschatz aufgenommen hat, obwohl sie in einer praktisch durchgehend dänisch verwalteten … [Lees meer...] overFrühkost und Entbiss
Is Duits verstaanbaarder dan Nederlands?
Door Marc van OostendorpDat er een asymmetrie is, wisten we al. Uit eerder onderzoek was al gebleken dat Nederlanders door de bank genomen makkelijker Duits verstaan dan andersom. Waar dat precies aan ligt, is minder duidelijk. Komt het doordat relatief veel Nederlandstaligen Duits op school leren? Doordat wij vaker naar Tatort kijken dan zij naar Flikken? Doordat zij nu … [Lees meer...] overIs Duits verstaanbaarder dan Nederlands?
Die Muur, was dat ook een Taalmuur?
door Jan Stroop Door alle aandacht die ’t 25-jarig jubileum van de Val van de Berlijnse Muur krijgt, komt bij mij de herinnering boven aan ’t Colloquium ‘Dialect and Standard Language’ dat in Amsterdam plaatsvond, aan de Vrije Universiteit, van 15-18 oktober 1990, dat wil zeggen nog geen jaar na de val van die muur. Aan dat congres nam ook deel Professor Dr. … [Lees meer...] overDie Muur, was dat ook een Taalmuur?
Nederlanders imitere
Door Marc van OostendorpGisterenavond ging ik met een Duitse en een Zuid-Afrikaanse taalkundige pizza eten en bier drinken. Dat werd al snel gezellig, omdat het gesprek kwam op het imiteren van Nederlanders. Wat moet je doen om een beetje overtuigend, of in ieder geval grappig als een Nederlander te klinken?Volgens de Afrikaan klonk je al behoorlijk Nederlands wanneer je drie … [Lees meer...] overNederlanders imitere
Ik wou dat ik twee hondjes
Nieuwe ontwikkelingen Tot enkele dagen geleden dacht men dat Spleen (een van de bekendste Nederlandse gedichten uit de 20ste eeuw, aan Godfried Bomans (1913-1971) toegeschreven maar door Michel van der Plas (1927-2013) in of vóór 1954 gemaakt) een variatie was op het Duitstalige gedicht Ballade der großen Müdigkeit van de Oostenrijkse schrijver Friedrich Torberg (1908-1979). De … [Lees meer...] overIk wou dat ik twee hondjes
Germaanse broodjes uit Leuven
Door Jenny Audring Prima broodjes hebben ze in Leuven. Stokbrood brie, hazelnoot en abrikoos, as we speak - sorry voor de kruimels tussen de regels. Maar dit stuk gaat niet over broodjes, het gaat over "The Germanic Sandwich" en dat is een congres. De sandwich, dat zijn drie talen: Engels, Nederlands en Duits; Nederlands is de kaas in het midden. De naam "Germanic sandwich" … [Lees meer...] overGermaanse broodjes uit Leuven
