Ben of ken jij een docent Nederlands in de bovenbouw? Vind je taalvariatie en jongerentaal interessante thema’s? En vind je het leuk om je leerlingen met taalwetenschap te laten kennismaken? Dan kun je ‘docentwetenschapper’ worden voor het Meertens Jongerenpanel! Taalonderzoekers Kristel Doreleijers en Khalid Mourigh, allebei verbonden aan de onderzoeksgroep Linguïstiek en … [Lees meer...] overNieuw: het Meertens Jongerenpanel voor onderzoek naar taalvariatie
meertens instituut
Onderzoek onthult geluiden van kippengeluk
Lancering van de Kippengeluksmeter in zicht Kippen die zachtjes zingen, spinnende geluiden maken en sociale gesprekjes voeren? Nieuw onderzoek brengt ons een stap dichter bij de ontwikkeling van een Kippengeluksmeter, waarmee boeren, beleidsmakers en onderzoekers kunnen peilen wanneer kippen écht gelukkig zijn. De Vakbond voor Dieren heeft onder leiding van Marjolein de … [Lees meer...] overOnderzoek onthult geluiden van kippengeluk
Dat smaakt naar Meertens: tweede aflevering over complotverhalen
Deze week verscheen de nieuwste aflevering van de podcast Dat smaakt naar Meertens. In deze aflevering nemen onderzoekers van het Meertens Instituut en de gevierde podcastmakers Michiel van de Weerthof en Lot Broos (o.a. Lagelieder, GEEL) de luisteraar mee op een fascinerende zoektocht naar de oorsprong en ontwikkeling van complotverhalen. Deze verhalen, die nauw verbonden zijn … [Lees meer...] overDat smaakt naar Meertens: tweede aflevering over complotverhalen
Meertens Instituut lanceert eigen podcast
Op 28 mei 2024 is de nieuwe podcast Dat smaakt naar Meertens gestart. Daarin nemen onderzoekers van het Meertens Instituut en gevierde podcastmakers Michiel van de Weerthof en Lot Broos (o.a. Lagelieder, GEEL) de luisteraar mee op een zoektocht naar antwoorden op veelgestelde taal- en cultuurvragen vanuit de samenleving. De eerste aflevering gaat over taalverloedering en is … [Lees meer...] overMeertens Instituut lanceert eigen podcast
14 mei 2024: Louis Peter Grijp-lezing over Jules de Corte
‘Naar de vrede toe’: Het perspectief van de buitenstaander en het oeuvre van Jules de Corte In de jaren 50 was Jules de Corte (1924-1996) wekelijks te horen op de nationale radio, waar hij zijn zelfgeschreven nummers ten gehore bracht. De Corte was blind, maar dit thema komt nauwelijks terug in zijn oeuvre. Wél bezingt hij het perspectief van de buitenstaander, ontdekte … [Lees meer...] over14 mei 2024: Louis Peter Grijp-lezing over Jules de Corte
Etymologica: regenworm
Wie als rechtgeaarde tuinder nu bezig is met ’t spitten van zijn grond, komt ’m zeker tegen, de borstelarme regenworm. De worm zoals ie in Noord-Holland genoemd wordt, is een bijzonder nuttig dier. Hij verbetert met zijn gegraaf de bodemstructuur. Hij maakt lange tunneltjes waar de lucht in kan doordringen en dat heeft weer tot gevolg dat bacteriën dieper … [Lees meer...] overEtymologica: regenworm
Marianne de Laet benoemd tot nieuwe directeur Meertens Instituut
Wetenschapsantropoloog Marianne de Laet wordt per 1 juni 2024 directeur van het Meertens Instituut. De Laet is hoogleraar Anthropology and Science, Technology, and Society aan het Harvey Mudd College (Verenigde Staten) waar zij tot afgelopen zomer ook Associate Dean for Academic Affairs was. Tevens is ze als gastonderzoeker gelieerd aan de faculteit Maatschappij & Gedrag … [Lees meer...] overMarianne de Laet benoemd tot nieuwe directeur Meertens Instituut
Verschenen: Wat schaft de pot?
Traditiegetrouw geeft het Meertens Instituut elk jaar een nieuwjaarsboek uit, over een onderwerp dat centraal staat in het taal- en cultuuronderzoek. Dit jaar is dat Wat schaft de pot?, een bundeling vol historische, culturele en taalkundige inzichten over eetcultuur in Nederland: van de geschiedenis van de oliebol tot dialectspreekwoorden over eten en voedsel. Het boek ligt … [Lees meer...] overVerschenen: Wat schaft de pot?
28 november 2023: Odeuropa presenteert onderzoeksresultaten naar Europees geurerfgoed
Op 28 november 2023 presenteren de onderzoekers van het internationale project Odeuropa tijdens de Smell Culture Fair in Amsterdam de waarde van het contact met cultureel erfgoed via de reukzin. Het evenement promoot een 'nose-on' benadering van geschiedenis en erfgoed en biedt musea, de creatieve sector en academici tools en technieken aan om geuren te gebruiken om hun publiek … [Lees meer...] over28 november 2023: Odeuropa presenteert onderzoeksresultaten naar Europees geurerfgoed
Primeur: onderzoek brengt geurlandschap van Nederland in kaart
In 2020, juist toen corona veel mensen de geur ontnam, verspreidden onderzoekers vanuit het Meertens Instituut en het onderzoeksproject Odeuropa een vragenlijst over geurwoorden en geurervaringen in de lage landen. 1850 ‘burgerwetenschappers’ deden mee. De opvallende bevindingen staan in de net verschenen Neuswijzer: Geuratlas van de Lage Landen. Hoe rook het bij uw … [Lees meer...] overPrimeur: onderzoek brengt geurlandschap van Nederland in kaart
Verschenen: Kaas = NL
Wie kaas zegt, zegt Nederland. En wie Nederland zegt, zegt kaas. Dat is niet voor niets. Al in de zestiende eeuw merkte een Florentijnse reiziger verbijsterd op, hoeveel boter en kaas Hollandse koeien produceerden. Diplomaten namen kaas mee als kostbaar geschenk. Een broodje kaas staat al eeuwen bekend als de sobere Hollandse lunch die zelfs door de hoge heren wordt gegeten, en … [Lees meer...] overVerschenen: Kaas = NL
Het Meertens Nieuwjaarsboek: Trilbil en Duivelsdrek
Het is inmiddels een traditie geworden: het Nieuwjaarsboek van het Meertens Instituut. Het eerste boek verscheen in 2002. In december 2022 verscheen het twintigste boek: Trilbil en Duivelsdrek. 17 oude Groninger sprookjes van Trijntje Soldaats en haar toehoorders, geschreven door Theo Meder, de volksverhaalonderzoeker van het Meertens Instituut en bijzonder hoogleraar … [Lees meer...] overHet Meertens Nieuwjaarsboek: Trilbil en Duivelsdrek
Prof.dr. Inger Leemans benoemd als interim-directeur Meertens Instituut
Persbericht Meertens Instituut Cultuurhistoricus prof. dr. Inger Leemans (51) wordt per 1 oktober 2022 voor zes maanden interim-directeur van het Meertens Instituut van de KNAW. Ze is al als hoofd van de onderzoeksgroep NL-Lab verbonden aan het Humanities Cluster van de KNAW. Daarnaast is ze hoogleraar cultuurgeschiedenis aan de Vrije Universiteit … [Lees meer...] overProf.dr. Inger Leemans benoemd als interim-directeur Meertens Instituut
De naamkunde verdient een huis
Voornamendrift 100 De naamkunde is dakloos. Het valt in Nederland niet te studeren, er is geen hoogleraar naamkunde en geen eigen Nederlands tijdschrift meer, geen instituut verleent onderdak. Dat is raar. Want zonder taal geen mens, en geen taal zonder namen. Met een naam geven we iemand, een plek, een gebouw, een product een identiteit. Zonder naam zou ik niet … [Lees meer...] overDe naamkunde verdient een huis
Laten we het nog eens over data hebben
Op 1 september 2022 vertrekt Antal van den Bosch als directeur van het Meertens Instituut. De laatste dagen van de maand nemen enkele (oud-)medewerkers van het instituut afscheid. Een van de adagia van Antal van den Bosch is: “het enige wat beter is dan veel data, is meer data”. Natuurlijk moet je die uitspraak in context zien – Van den Bosch is een ‘data-cruncher’. … [Lees meer...] overLaten we het nog eens over data hebben
De werkwoordsvolgorde van je buren
Op 1 september 2022 vertrekt Antal van den Bosch als directeur van het Meertens Instituut. De laatste dagen van de maand nemen enkele (oud-)medewerkers van het instituut afscheid. Een topwetenschapper laat zich niet leiden of beïnvloeden door ideologieën, vooroordelen, of de waan van het moment, maar kijkt met een open en onbevangen blik naar nieuwe ideeën, en … [Lees meer...] overDe werkwoordsvolgorde van je buren
Etymologica: Van den Bosch
Op 1 september 2022 vertrekt Antal van den Bosch als directeur van het Meertens Instituut. De laatste vijf dagen van de maand nemen enkele (oud-)medewerkers van het instituut afscheid. Van den Bosch lijkt een gewone familienaam, gevormd op basis van een onzijdig woord voor een veel voorkomend landschapstype met Van den ervoor en -ch erachter en met op het internet … [Lees meer...] overEtymologica: Van den Bosch
Dankzij Antal: dier-mens-interactie aan het Meertens Instituut
Op 1 september 2022 vertrekt Antal van den Bosch als directeur van het Meertens Instituut. De laatste vijf dagen van de maand nemen enkele (oud-)medewerkers van het instituut afscheid. Antal laat in een interview in de Meertens Nieuwsbrief weten dat hij met een knoop in zijn maag vertrekt bij het Meertens. Ook wij hebben een knoop in onze maag vanwege zijn vertrek. Toen … [Lees meer...] overDankzij Antal: dier-mens-interactie aan het Meertens Instituut
Beste Antal,
Op 1 september 2022 vertrekt Antal van den Bosch als directeur van het Meertens Instituut. De laatste vijf dagen van de maand nemen enkele (oud-)medewerkers van het instituut afscheid. Bij je vertrek als directeur van het Meertens Instituut wil ik je van harte bedanken voor de ruimte die de themagroep Lied en Verhaal (officieel: Orale Cultuur) altijd van je gekregen heeft. … [Lees meer...] overBeste Antal,
Antal
Op 1 september 2022 vertrekt Antal van den Bosch als directeur van het Meertens Instituut. De laatste dagen van de maand nemen enkele (oud-)medewerkers van het instituut afscheid. Voornamendrift 99 bij het afscheid van Antal van den Bosch als directeur van het Meertens Instituut De voornaam Antal kom je niet zo vaak tegen in Nederland. Het is de Hongaarse variant van … [Lees meer...] overAntal
De collecties van het Meertens Instituut
Het Louise Kaiser Instituut
Door Marc van Oostendorp Romanschrijvers hebben later hun best gedaan van het Meertens Instituut een toonbeeld van saaiheid te maken, maar het begon met een persoonlijk drama. In een recent artikel in Nederlandse Taalkunde geeft de biograaf van P.J. Meertens, Theo van der Meer, nieuw inzicht in dat drama. De contouren ervan waren bekend. Het ging in de jaren twintig en … [Lees meer...] overHet Louise Kaiser Instituut
De wondere wereld van streektaalgrenzen
Op 13 oktober 2017 organiseren de Stichting Nederlandse Dialecten (SND), Variaties vzw en het Meertens Instituut de jaarlijkse streektaalconferentie in de Posthumuszaal in het Internationaal instituut voor sociale geschiedenis (IISG) in Amsterdam (Cruquiusweg 31, 1019 AT Amsterdam). Tijdens deze conferentie gaan wetenschappers, beleidsmensen en dialectliefhebbers op zoek naar … [Lees meer...] overDe wondere wereld van streektaalgrenzen
Afscheid Ben Hermans: Het belang van leegte, 30 juni 2017
Op vrijdagmiddag 30 juni aanstaande organiseert het Meertens Instituut een middag ter gelegenheid van het afscheid van Prof. dr. Ben Hermans, die de afgelopen 12 jaar aan het instituut verbonden is geweest, en die voor die tijd natuurlijk al ruime bekendheid genoot vanwege zijn werk aan onder andere toonaccenten in Limburgse dialecten en het Servokroatisch, maar die ook verder … [Lees meer...] overAfscheid Ben Hermans: Het belang van leegte, 30 juni 2017
HB: DE FLM
Door Marc van Oostendorp Afgelopen vrijdag nam Hans Bennis afscheid als directeur van het Meertens Instituut. Ter gelegenheid daarvan maakten Femke Niehof en ik een korte documentaire over hem: HB, met medewerking van veel bekende taalkundigen en neerlandici zoals Geert Booij, Marjo van Koppen, Frits van Oostrom en Gertjan Postma. De film is natuurlijk ook interessant voor … [Lees meer...] overHB: DE FLM
