Door Wiel Kusters Veel aandacht van historici dit jaar voor Johan van Oldenbarnevelt, raadpensionaris van de Staten van Holland tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Na een politiek proces door onthoofding ter dood gebracht op het Haagse Binnenhof, 13 mei 1619. Vondel eerde hem met een gedicht, dat in latere tijd door generaties middelbare scholieren verplicht gelezen werd. … [Lees meer...] overStokske
poëzie
Een psalm is een pisbak van taal
Door Marc van Oostendorp Wat is een gedicht? Dat is een vraag waar de mensheid na zeker drieduizend jaar puzzelen nog steeds geen bevredigend antwoord op heeft gevonden. Misschien komt het doordat de vraag te vaak gesteld wordt als een vraag naar de structuur van de tekst (een gedicht rijmt, een gedicht wordt omgeven door wit op de pagina) of eventueel van de maker (een … [Lees meer...] overEen psalm is een pisbak van taal
Kemp en Magritte
Door Wiel Kusters Nachtstilte Het is zo stil boven de planten, boven de lage en boven de gerankten en de lucht is alleen vol reuken van ranonkelingen in de grote wei. Het is zo stil in de keuken en de maan schijnt op een ei. Voorjaar 1934. De dichter is uit zijn bed gekomen, voor een glas water misschien. Het stille leven van de planten buiten, achter het … [Lees meer...] overKemp en Magritte
Eieren
Door Wiel Kusters Pierre Kemp, die kleurrijke dichter, die liefst in het zwart gekleed ging, werkte van 1916 tot 1945 als loonadministrateur op de steenkolenmijn Laura in Eygelshoven, dicht bij de Duitse grens, ongeveer dertig kilometer van zijn woonplaats Maastricht. Kemp heeft wel eens gezegd, dat niet alleen Petrarca zijn Laura had. Maar van zijn bezigheden op het kantoor … [Lees meer...] overEieren
Verschenen: In opdracht, Wiel Kusters
Ik lijk verloren als ik je niet vind. In dorre bladeren woelt en zoekt de wind, hij spreidt en jaagt bijeen, is even stil: ik hoor je adem tot hij weer begint. In het dichterschap van Wiel Kusters is na het verschijnen van zijn verzamelde gedichten (Leesjongen, Uitgeverij Cossee, 2017) een nieuwe en productieve fase aangebroken. Tot de resultaten daarvan behoort, naast een … [Lees meer...] overVerschenen: In opdracht, Wiel Kusters
Kooi
In de gedichten 'De Mus' en ''s Morgens' van Jan Hanlo (zie mijn vorige stukje in deze reeks) hoorde ik een echo, ja meer dan een echo, van een oud dichterlijk verlangen: de wens om zo 'natuurlijk' te kunnen dichten als zangvogels zingen. We hebben het dan over de taal, over wat de dichter daarmee doet en wat die op haar beurt met hém doet. Maar het hoeft niet alleen over … [Lees meer...] overKooi
Tjielp
Door Wiel Kusters Ik heb zin om hier af en toe een gedicht te presenteren waarvan ik vind dat het tot de altijd nog actuele klassieken behoort, en zo'n gedicht dan van kort commentaar te voorzien. Er wordt veel poëzie geschreven, maar minder gelezen, en daarbij verwaarlozen we, meen ik, ook nog eens ons oudere openbare poëziebezit. Vandaag een gedicht van Jan … [Lees meer...] overTjielp
Jacob van Maerlant: Wapene Martijn (5)
Door Frank Willaert Waarom er slavernij bestaat. (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overJacob van Maerlant: Wapene Martijn (5)
Jacob van Maerlant: Wapene Martijn (4)
Door Frank Willaert Liefde tussen twee mensen: grandeur en misère. (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overJacob van Maerlant: Wapene Martijn (4)
Revanche van de podiumpoëzie
Tom Lanoye als poëzieperformer Door Marieke Winkler ‘Weet ik veel hoe poëzie eruit / moet zien’, aldus de opening van het gedicht ‘Programma’ uit Hanestaart (1990), Lanoye’s tweede poëziebundel die verschijnt bij een reguliere uitgever. ‘Niet dat statische, / dat uniforme. Daar hou ik niet / zo van. Dezelfde toon herhaald / tot in den treure, en dat dan / ‘vormvastheid’ … [Lees meer...] overRevanche van de podiumpoëzie
Activiteiten POWEZIE, voorjaar 2019
Op 8 november 2018 heeft de faculteitsraad Letteren en Wijsbegeerte de aanvraag voor de oprichting van de onderzoeksgroep POWEZIE (Universiteit Gent) goedgekeurd. In POWEZIE participeren de vakgroepen Letterkunde, Taalkunde, Talen en Culturen en Vertalen, Tolken en Communicatie én collega’s verbonden aan binnen- en buitenlandse universiteiten en belangstellenden uit de … [Lees meer...] overActiviteiten POWEZIE, voorjaar 2019
“Dat niemand vragen derf, waer immer Napels lag”: een vernietigende recensie uit 1649
Door Alan Moss Teleurstelling, frustratie, harenuittrekkende ergernis. Iedereen op vakantie heeft wel eens de neiging gehad om een vernietigende recensie te schrijven: het hotel zál afgestraft worden voor dat gore doucheputje, het restaurant móet boeten voor die schoenzool-steak. Op het magische internet vind je soms onbedoeld hilarische negatieve reviews (nummer zeven … [Lees meer...] over“Dat niemand vragen derf, waer immer Napels lag”: een vernietigende recensie uit 1649
Een bonke keerzen kind!
Door Frank Willaert De poëtische vrijheden die Gezelle zich in zijn tweede bundel Gedichten, gezangen en gebeden (1862) veroorloofde, waren ongekend in de Nederlandse poëzie van zijn tijd en botsten dan ook op het onbegrip van de weinige literaire critici die op zijn bundel reageerden. Een treffend voorbeeld van Gezelles vormexperimenten biedt het gedicht Een bonke keerzen … [Lees meer...] overEen bonke keerzen kind!
Hei da lieve druppel water
Dit gedicht komt uit de bundel Gedichten, gezangen en gebeden die Gezelle te Brugge publiceerde in 1862. De bundel was bedoeld om Vlaamse katholieke studenten geestelijke ontspanning én leiding te geven. Ook al bevat dit gedicht op het eerste gezichten enkel een virtuoze beschrijving van een waterdruppel, ongetwijfeld gaat het hier ook om de ziel, die haar kristallen zuiverheid … [Lees meer...] overHei da lieve druppel water
Traagzaam trekt de witte wagen
Deze week leest Frank Willaert gedichten van Guido Gezelle voor. Vandaag een gedicht uit Gezelles Kerkhofbloemen, een brochure met een episch-lyrisch verslag van de begrafenis van Gezelles leerling Eduard van den Bussche in het dorpje Staden bij Roeselare op 5 mei 1858. Gezelle stelde de brochure samen in de dagen die onmiddellijk volgden op de begrafenis. (Bekijk deze … [Lees meer...] overTraagzaam trekt de witte wagen
O ’t ruischen van het ranke riet
"De populariteit van Gezelle staat op een laag pitje", liet de Brugse schepen van Cultuur zaterdag optekenen in de krant. In afwachting dat men in Brugge besluit er wat aan te doen, draagt de Antwerpse hoogleraar Frank Willaert alvast een klein steentje bij door deze week elke dag een gedicht van Gezelle op Facebook te zetten. Met toestemming van Willaert plaatsen wij ze … [Lees meer...] over O ’t ruischen van het ranke riet
11 gedichten op video
Door Marc van Oostendorp Dit jaar heb ik voor mijn cameraatje een paar keer gedichten voorgedragen. Hier zijn ze, in de herhaling, voor het oudejaar: Menno Wigman, Rien ne va plus (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] over11 gedichten op video
Decembergedicht
Door Ömer Demirözcan Het is december, de maand van de feestdagen. Sinterklaas vraagt of we het afgelopen jaar lief zijn geweest; kerst is een tijd voor bezinning en met oudjaarsavond hebben we het over goede voornemens. December is vooral een maand waarin we reflecteren en verder kijken. Alice Nahon moedigt ons in haar gedicht aan om vaker terug te kijken naar ons handelen. Ik … [Lees meer...] overDecembergedicht
Werklozenpoëzie
Door Renaat Gaspar In Roosendaal werden tijdens de grote depressie van de jaren ’30 in de brievenbus van bepaalde huizen blaadjes met gedichten bezorgd, niet met poëzie van bekende schrijvers maar met verzen van eigen maaksel. Hieronder staan vier gedichten van werklozen in Roosendaal uit de periode tussen 1932 en 1933 en één uit de latere jaren ’30. Vermoedelijk zijn de … [Lees meer...] overWerklozenpoëzie
2000ste gedicht aangemeld op Straatpoezie.nl
Persbericht Universiteit Utrecht Literatuurwetenschapper Kila van der Starre, verbonden aan de Universiteit Utrecht, heeft voor het eerst op grote schaal in kaart gebracht welke gedichten te lezen zijn in de openbare ruimte van Nederland en Vlaanderen. Met behulp van crowdsourcing is nu het 2000ste gedicht aangemeld op de door haar opgerichte site Straatpoezie.nl. 2000ste … [Lees meer...] over2000ste gedicht aangemeld op Straatpoezie.nl
POWEZIE – onderzoeksgroep aan de UGent
Bericht Universiteit Gent De faculteitsraad Letteren en Wijsbegeerte (Universiteit Gent) heeft vorige week het besluit genomen een universitaire onderzoeksgroep op te richten met aandacht voor de studie van poëzie. Het academisch expertisecentrum POWEZIE legt zich toe op het wetenschappelijke onderzoek naar en het gesprek over poëzie in transnationaal, transhistorisch en … [Lees meer...] overPOWEZIE – onderzoeksgroep aan de UGent
Het wit van de pagina
Nultaal (2) Door Jan Renkema Zonder nul is er geen wiskunde. Zonder niets is er geen communicatie. Want niets in taal is niet niets, maar iets. In deze serie een verkenning van onder meer: de stilte, de spatie, de betekenis van de punt, wat er gebeurt tussen ‘navel’ en ‘truitje’, het inhoudsloze gesprek, ‘Dat hebt u mij niet horen zeggen,‘E 621’ op een verpakking en verbale … [Lees meer...] overHet wit van de pagina
Mooie dingen en rituele schijn: poëzie als politiek wapen
Door Evelyne Shamier Aan Thierry Baudet. U lijkt zich bij de Algemene Politieke Beschouwingen te hebben opgeworpen als een ambassadeur van de Nederlandse poëzie. Het zal een tegenvaller zijn geweest dat collega-Kamerleden niet onder de indruk waren van uw voordracht en uw suggestie dat het kabinet ‘weinig grossiert in poëtisch taalgebruik’. Ofschoon op dit gebied … [Lees meer...] overMooie dingen en rituele schijn: poëzie als politiek wapen
De dood van het gedicht?
Door Fabian Stolk In de NRC van maandag 10 september 2018 vraagt iemand, die klaarblijkelijk getergd is, zich (maar doordat zijn vraag in de landelijke avondkrant is afgedrukt, vraagt hij in principe ook heel Nederland) af waarom een gedicht van Ester Naomi Perquin, vigerend de Dichter des Vaderlands, 'gedicht' mag heten. Dat gedicht stond afgedrukt in de NRC. De … [Lees meer...] overDe dood van het gedicht?
Een dichter kan best zonder emoji
Door Marc van Oostendorp Wat hoort er allemaal bij een gedicht? Horen leestekens erbij? De typografie? De grootte van de letters? Experimentele dichters in de jaren vijftig gebruikten geen hoofdletters, punten of komma’s. Dat betekende iets, zoals het bij bepaalde dichters in de negentiende eeuw paste om juist overal beletsel- en uitroeptekens (....!) te plaatsen. Aan het … [Lees meer...] overEen dichter kan best zonder emoji