Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

psycholinguïstiek

10 september 2021: afscheidsrede prof. dr. Ton Dijkstra

door Reageer

Prof. dr. Ton Dijkstra, hoogleraar aan de Radboud Universiteit / Faculteit der Sociale Wetenschappen met de leeropdracht Psycholinguïstiek en Meertaligheid, geeft in een academische zitting op vrijdag 10 september 2021 om 16.00 uur precies, een openbaar afscheidscollege getiteld “Wat deze wereld betekent: taal en denken” De academische zitting vindt plaats in de Aula van de … [Lees meer...] over10 september 2021: afscheidsrede prof. dr. Ton Dijkstra

Een sterke persoonlijkheid zal zich niet afvragen wat ze kan doen om sterker te staan

door Reageer

Door Henk Wolf "Onderzoek toont aan dat genderneutraal (bedoeld) woordgebruik zijn doel voorbijschiet als er alleen mannelijke voornaamwoorden zoals hij en zijn in voorkomen" - dat stond in nieuwsbrief 2259 van Onze Taal. Er stond een link bij naar een artikel in de Volkskrant en daarin stond: "Vooral mannen haperen bij het gebruik van het bezittelijk voornaamwoord ‘zijn’ … [Lees meer...] overEen sterke persoonlijkheid zal zich niet afvragen wat ze kan doen om sterker te staan

Computers en betekenis

door 1 Reactie

Wat betekent het woord boom? Volgens een bepaalde manier van kijken wordt die betekenis bepaald door alle contexten waarin het woord boom voorkomt. Die manier van kijken blijkt goed werkbaar te maken voor een computer en geeft potentieel een scherp beeld van wat de betekenis eigenlijk is. Bekijk deze video op YouTubeBekijk alle filmpjes over Human Language. … [Lees meer...] overComputers en betekenis

Hoe kun je iemand verstaan in een drukke kroeg?

door Reageer

Stel je staat in een drukke kroeg en je wilt iemand aan de andere kant van de bar vragen of hij een drankje wil. Door de muziek en het rumoer ben je natuurlijk totaal niet te verstaan. En tóch begrijpt die persoon wat jij bedoelt. Linda Drijvers (Radboud Universiteit) vertelt in dit college hoe onze hersenen in dit soort situaties al hun krachten bundelen om zo verschillende … [Lees meer...] overHoe kun je iemand verstaan in een drukke kroeg?

In geval van twijfel: vraag een frisist!

door 1 Reactie

Door Henk Wolf Een bekende vertelde me deze week dat ze had meegedaan aan een psycholinguïstisch onderzoek. De onderzoeker had elektroden op haar hoofd geplakt en daarna moest ze Friese woorden naar het Nederlands vertalen en andersom. Ze wist niet precies wat het doel van het onderzoek was, maar het viel haar wel op dat de onderzoeker niet Friestalig was en misschien niet in … [Lees meer...] overIn geval van twijfel: vraag een frisist!

Ben je slimmer als je dt-fouten maakt?

door 4 Reacties

Word, wordt, aangeleerd, aangeleert of aangeleerdt? Iedereen kent de dt-regel. En toch maakt iedereen er fouten tegen. Ja, iederéén, ook jij! Hoe komt het toch dat iedereen zoveel moeite heeft met zo'n simpele regel? Misschien ben je gewoon te slim voor zo'n banale regel? Want de grootste genieën, dat zijn vaak de meest verstrooide mensen, niet? Professor Dominiek Sandra is … [Lees meer...] overBen je slimmer als je dt-fouten maakt?

Aan de muur en een boek aan Jan geven na een hersenbloeding

door Reageer

Door Marc van Oostendorp Dat we met allerlei vernuftige technieken in ons brein kunnen kijken, betekent vooralsnog niet dat we een heel duidelijk beeld hebben van hoe we de miljarden dingen die we weten (dat in de herfst de blaadjes van de bomen vallen, dat je een banaan niet bij het steeltje moet beginnen schillen, dat de supermarkt over vijf minuten open gaat en op drie … [Lees meer...] overAan de muur en een boek aan Jan geven na een hersenbloeding

Ik zeg dat omdat ik kan dat

door 8 Reacties

Door Marc van Oostendorp Van taalfouten en versprekingen kun je veel leren – bijvoorbeeld over hoe taal in ons hoofd werkt. Dat weten we al heel lang, en zeker voor de tijd van heel precies geplande experimenten waarbij mensen teksten op computers voorbij zagen flitsen of van hersenscans terwijl mensen naar het woord potgrond zoeken, waren foutjes en versprekingen een goede … [Lees meer...] overIk zeg dat omdat ik kan dat

Zelfstandig naamwoorden vertragen

door 8 Reacties

Door Marc van Oostendorp Slecht nieuws voor de liefhebber van het zelfstandig naamwoord: werkwoorden zijn gemakkelijker uit te spreken. Dat blijkt uit een nieuw artikel in het tijdschrift PNAS door de Amsterdamse onderzoeker Frank Seifart en een groep  collega's. Seifart deed iets wat op het eerste gezicht heel eenvoudig was: hij analyseerde geluidsopnamen van sprekers van … [Lees meer...] overZelfstandig naamwoorden vertragen

Deze en die zijn niet egocentrisch

door Reageer

Door Marc van OostendorpWat is het verschil tussen die vogel en deze? De betekenis van aanwijzende voornaamwoorden is een voortdurende zoektocht, maar er zijn nu nieuwe, experimentele gegevens. Maandag promoveert David Peeters in Nijmegen op een proefschrift over aanwijzende voornaamwoorden én over de betekenis van wijzen met je vinger.Een belangrijk punt voor Peeters … [Lees meer...] overDeze en die zijn niet egocentrisch

Kan je taal je dommer of seksistischer maken?

door 6 Reacties

Een genuanceerd 'manifest' over taal en denken Je aandacht is meteen getrokken wanneer je de eerste zinnen leest van het nieuwe boek van de Amerikaanse taalkundige John McWhorter: "Dit boek is een manifest," schrijft hij. "Ik ga hier een idee tegenspreken dat sinds de jaren dertig bepaalde academici in hun greep heeft en dat de laatste tijd ook een sterke invloed heeft … [Lees meer...] overKan je taal je dommer of seksistischer maken?