Practice what you preach. Al bijna vijftien jaar voer ik onderzoek uit naar de invloed van het Engels op het Nederlands. Ik bestudeer hoe Engelse woorden en uitdrukkingen hun weg vinden in het Nederlands van kinderen en jongvolwassenen, hoe ze sociaal kleur geven aan spreker en boodschap, waar de betekenisnuances liggen tussen ontleende termen en taaleigen alternatieven, en hoe … [Lees meer...] overIk nam je bij verrassing
taalcontact
Oud-Zeeuws-Vlaams in Brazilië
Dertien sprekers waren er nog, van het Zeeuws-Vlaamse dialect zoals dat in Brazilië gesproken werd, toen een groepje onderzoekers er tien jaar geleden langskwam. De meesten waren al wat ouder, dus misschien zijn het er inmiddels alweer wat minder. Dat er sprekers bij gekomen zijn, is wel heel onwaarschijnlijk. De sprekers zijn nakomelingen van migranten die in de … [Lees meer...] overOud-Zeeuws-Vlaams in Brazilië
Jiddische hulpwerkwoorden
Een fraai voorbeeld van de subtiliteiten van het taalgevoel is de keuze tussen hebben en zijn: ik heb gevochten, ik ben gevallen, en de hulpwerkwoorden andersom gebruiken zou niet juist zijn. Het Engels maakt een voltooide tijd altijd alleen maar met have, maar er zijn genoeg andere talen (Frans bijvoorbeeld, of Duits, of Italiaans) die ook een verschil maken, al is de keuze … [Lees meer...] overJiddische hulpwerkwoorden
Dutch in Japan (1600-1900)
In this video Chris Joby describes the distinctive features of his book on Dutch in Japan (1600-1900) and provides details of the paperback edition, which will be published in November 2022 (price 49 euros) … [Lees meer...] overDutch in Japan (1600-1900)
Call for Papers: The Dutch Language and Contact Linguistics
For an edited volume edited by Christopher Joby and Nicoline van der Sijs The key question that the proposed edited volume attempts to answer is in what contexts the Dutch language has had contact with other languages outside the Dutch language area and what the consequences of this contact have been. Since it emerged as a continuum of nederduytsch dialects in the first … [Lees meer...] overCall for Papers: The Dutch Language and Contact Linguistics
Hoe uit taalcontact nieuwe taal ontstaat
Er is de laatste jaren in de taalkundige literatuur veel aandacht voor de gevolgen van taalcontact: wat gebeurt er als groepen sprekers van verschillende talen bij elkaar komen, bijvoorbeeld door migratie? Of wanneer sprekers meer dan één taal beheersen? Die talen beïnvloeden dan elkaar, en dit soort contact is waarschijnlijk een drijvende kracht achter veel taalveranderingen. … [Lees meer...] overHoe uit taalcontact nieuwe taal ontstaat
Een succesvolle tweetalige in de 17e eeuw
Te oordelen naar zijn pagina bij de DBNL was John Cruso niet meteen dé auteur waaraan iedereen denkt wanneer hij denkt aan de literatuur van de 17e eeuw. Er staat één werk van de schrijver op de pagina (zijn Epigrammata ofte winter-avondts tytkorting) en er is één artikel aan hem gewijd: in 1964, door J.C. Arens. Maar nu is er ineens een omvangrijke studie over hem, een … [Lees meer...] overEen succesvolle tweetalige in de 17e eeuw
Het raadsel van wij in het Cité-Duits
Door Marc van Oostendorp Het is een ijzeren wet: waar mensen bij elkaar komen, vermengen hun talen zich. Als dat langere tijd voortduurt, kan er uit dat voortdurend mengen een nieuwe taal ontstaan. Zoiets is gebeurd in (Belgisch) Limburg in de jaren dertig van de vorige eeuw, toen mannen van heinde en ver (denk: Italië of Tsjechië) kwamen om in de mijnen te werken. Met … [Lees meer...] overHet raadsel van wij in het Cité-Duits
Het raadsel van wij in het Cité-Duits
Door Marc van Oostendorp Het is een ijzeren wet: waar mensen bij elkaar komen, vermengen hun talen zich. Als dat langere tijd voortduurt, kan er uit dat voortdurend mengen een nieuwe taal ontstaan. Zoiets is gebeurd in (Belgisch) Limburg in de jaren dertig van de vorige eeuw, toen mannen van heinde en ver (denk: Italië of Tsjechië) kwamen om in de mijnen te werken. Met … [Lees meer...] overHet raadsel van wij in het Cité-Duits
Afrikaans-Spanish Bilingualism in Patagonia, Argentina
How phonology impacts the phonetics of languages in contact (Door Andries Coetzee) Bekijk deze video op YouTube … [Lees meer...] overAfrikaans-Spanish Bilingualism in Patagonia, Argentina
Een varifocale kijk op taalvariatie en taalcontact
Oratie van Frans Hinskens, gehouden 14 februari 2020 in de Aula van de Radboud Universiteit te Nijmegen. (De video begint met het cortege en de inleiding van de rector. De feitelijke oratie start op 04:03). (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overEen varifocale kijk op taalvariatie en taalcontact
Contact between Dutch and Ainu in Tokugawa Japan
Door Christopher Joby There is no evidence of the Dutch having contact with Ainu people during the Tokugawa period. The Dutch were mainly confined to Deshima, an island in the far west of the Japanese archipelago, while the Ainu lived in the north of Honshu and on Hokkaido (then called Ezo). Nevertheless, there is a Dutch-Ainu-Japanese vocabulary consisting of 43 sheets in … [Lees meer...] overContact between Dutch and Ainu in Tokugawa Japan
Nederlanders en Vlamingen houden wél vast aan hun taal!
Door Nicoline van der Sijs Al eerder werd in Neerlandistiek aandacht besteed aan het pilotonderzoek naar het behoud of verlies van de Nederlandse taal, cultuur en identiteit onder geëmigreerde Nederlanders en Vlamingen, dat wordt uitgevoerd door het Meertens Instituut en de Taalunie [1; 2; 3]. Vandaag maken we de resultaten van dit onderzoek bekend [onderzoeksrapport]. De … [Lees meer...] overNederlanders en Vlamingen houden wél vast aan hun taal!
Des kegels
Door Henk Wolf Ton den Boon schrijft vandaag in Trouw over des kegels. Dat komt voor in een rijmpje van Romke de Jong uit Kubaard. Het stond op een spandoek dat begin deze week werd gebruikt bij een demonstratie in Den Haag van boeren tegen het agrarisch beleid van de Nederlandse regering. Het rijmpje gaat zo: Wij agrariërs zijn des kegelswij zijn het zat met alle … [Lees meer...] overDes kegels
Call for papers: Nederduits en Nederlands in contact
De 133e jaarvergadering van de Vereniging voor Nederduitse taal- en letterkunde (Verein für niederdeutsche Sprachforschung, VndS) focust op de veelvuldige eeuwenlange contacten tussen het Nederlands en het Nederduits vanuit een methodologisch gevarieerd perspectief, dat zowel contactlinguïstische als taal- en literatuurhistorische onderwerpen beslaat. De interesse gaat hierbij … [Lees meer...] overCall for papers: Nederduits en Nederlands in contact
Is het Friese woord ‘gebeure’ een hollandisme?
Door Henk Wolf Wie in een Nederlands-Fries woordenboek kijkt of een cursus Fries volgt, die leert dat het Nederlandse gebeuren in het Fries barre zou zijn. Wie dan echter luistert naar het gesproken Fries, ontdekt dat dat barre een zeldzaam woord is, vooral in gebruik bij mensen die een cursus Fries hebben gevolgd. Het woord dat in het gesproken Fries domineert, is gebeure. … [Lees meer...] overIs het Friese woord ‘gebeure’ een hollandisme?
Taalkunde, literatuur en onderwijs: Nederlandse taal in contact
Oproep voor bijdragen CARAN-conferentie 27 – 30 november 2019 - Paramaribo, Suriname Het bestuur van de Caribische Associatie voor Neerlandistiek nodigt u van harte uit om een bijdrage te leveren aan de vijfde CARAN-conferentie die gehouden wordt van woensdag 27 tot en met zaterdag 30 november aanstaande in Paramaribo. Voor de conferentie verwelkomen we bijdragen over … [Lees meer...] overTaalkunde, literatuur en onderwijs: Nederlandse taal in contact
Nieuw rapport biedt een actueel overzicht van de contactvariëteiten in Friesland
De Fryske Akademy heeft in opdracht van de Taalunie een onderzoek uitgevoerd naar de taalkundige positie en het functioneren van de zogenaamde contactvariëteiten Fries – Nederlands in Friesland. Het onderzoek ligt in lijn met het implementatieplan taalvariatie van het Algemeen Secretariaat van de Taalunie. Het beschrijven van taalvariatie is een van de beleidslijnen in dat … [Lees meer...] overNieuw rapport biedt een actueel overzicht van de contactvariëteiten in Friesland
Vertrokken Nederlands
Door Nicoline van der Sijs Nederland is altijd al een emigratieland geweest. Alleen al in de periode 1995-2008 hebben volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek meer dan 1,3 miljoen Nederlanders het land verlaten, met als bestemming zowel Europese landen als niet-Europese landen. Vanuit Vlaanderen vertrekken ook steeds meer inwoners: in 2013 ging het om 45.961 personen, … [Lees meer...] overVertrokken Nederlands
Waarom woorden lenen?
Door Marc van Oostendorp Waarom lenen we woorden uit andere talen? Ik kende de literatuur niet over die vraag, ik wist eigenlijk alleen maar van populaire verklaringen zoals dat het allemaal aanstellerij is, en dat een leenwoord gebruiken betekent dat je je wereldser voordoet dan je eigenlijk bent. Maar er bestaan dus ook mensen die er uitgebreider over hebben nagedacht. In … [Lees meer...] overWaarom woorden lenen?
Anne sei dat er my hie sjoen
Door Marc van Oostendorp Sommige dingen kun je nu eenmaal op verschillende manieren zeggen. Er lijkt bijvoorbeeld geen verschil of je nu Anne zegt dat hij me gezien heeft. zegt, of: Anne zegt dat hij me heeft gezien. De meeste mensen hebben het idee dat allebei de vormen grammaticaal zijn, en dat je ze allebei kunt zeggen (al vind je de ene vorm misschien wat … [Lees meer...] overAnne sei dat er my hie sjoen
‘Ik zit bhel shi zombi achter de laptop’
Door Marc van Oostendorp Dat Marokkaanse jongeren in Nederland graag hun taal kruiden met woorden uit het Berber en het Arabisch, dat weet vermoedelijk iedereen. Maar waarom doen ze dat? De reden is aantoonbaar niet dat ze niet beter weten. Wanneer een Marokkaanse jongere een officiële brief moet schrijven, komt hij heus niet ineens met wollah aanzetten. Maar waarom doen ze … [Lees meer...] over‘Ik zit bhel shi zombi achter de laptop’
‘Straattaal In Nederland’ 1997-2017
Door Leonie Cornips en Vincent de Rooij Eind 1997 brak er in Nederland een moral panic los over de vermeende verloedering van het Nederlands van jongeren van vooral Surinaamse, Turkse, Marokkaanse of Antilliaanse afkomst. In een artikel van Frans van Deijl in Het Parool van 24 december 1997, werd dit taalgebruik door middelbare schooldocenten aangeduid als ‘smurfentaal.’ Met … [Lees meer...] over‘Straattaal In Nederland’ 1997-2017
Van Ik heet Jan tot Ik noem Jan
Hoe zijn ontstaan en opmars van een Belgisch-Nederlandse constructie te verklaren? Door Luc de Grauwe Volgens het Bijbelboek Genesis (2:4b-25) boetseert Jahwe-God eerst de mens en “toen vormde hij uit aarde alle in het wild levende dieren en alle vogels, en hij bracht die bij de mens om te zien welke namen de mens ze zou geven: zoals hij elk levend wezen zou noemen, zo zou … [Lees meer...] overVan Ik heet Jan tot Ik noem Jan
Nederlands op Turkse melodie
Door Marc van Oostendorp Vloeiend Nederlands spreken ze over het algemeen, de Turken van de tweede generatie in Nederland, en ook nog een behoorlijk mondje Turks. De laatste taal is vaak technisch gezien hun eerste – ze hebben hem van hun ouders meegekregen –, maar omdat een groot deel van hun opleiding en hun maatschappelijk en sociaal leven zich natuurlijk in het Nederlands … [Lees meer...] overNederlands op Turkse melodie
