Als je naar oude liedjes luistert, bijvoorbeeld uit de eerste jaren van Kinderen voor Kinderen hoor je nog opvallend veel n'en uitgesproken worden. Hoe zit dat? https://youtu.be/9tpZZ4OBYOQp/embed] Het besproken liedje is De Lek uit seizoen 7 (1986). Muziek: Harry Bannink. Tekst: Jan Boerstoel. Solist: Matthijs van der Wel Bekijk deze video op YouTube … [Lees meer...] overKindereN voor KindereN
uitspraak
Sjaal
Door Marc van Oostendorp Iemand vroeg me deze week of ik een 'j' zeg als ik 'sjaal' zeg. Dat leidde tot een bespiegeling over de manier waarop je de [s] en de [sj] zegt. (Deze video bekijken op YouTube.) … [Lees meer...] overSjaal
Pgaten ovâh ggond
Door Marc van Oostendorp Waarom horen buitenstaanders soms moeilijk of een Hollander 'rood', 'groot' of 'goot' zegt? En hoe spreekt een echte Hagenees het woord 'grond' uit? (Deze video bekijken op YouTube.) … [Lees meer...] overPgaten ovâh ggond
Bui(w)en
Door Marc van Oostendorp Je hoort in sommige luier-reclames mensen lui(w)er zeggen, en in andere lui(j)er. Hoe zit dat? En wat doen weermannen als ze het over buien hebben? (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overBui(w)en
Keurig spreken in 1937
Door Marc van Oostendorp In de prachtige Nederlandse film 'Pygmalion' hoor je hoe Lily Bouwmeester als Liesje Doeluttel van een plat-Amsterdams pratend bloemenmeisje een keurig Nederlands sprekende dame werd. Hoezo is dat keurige Nederlands sindsdien meer veranderd dan het Amsterdams? (Deze video op YouTube bekijken.) … [Lees meer...] overKeurig spreken in 1937
Verschil maakte-n-et niet
Door Marc van Oostendorp Ergens rond 1990 veranderde er iets in de uitspraak van het journaal. Er kwam een nieuwe generatie nieuwslezers die spontaner sprak en daardoor niet alle n'en meer uitspraak. En daardoor verschenen er ook juist n'en op nieuwe plaatsen. (Deze video bekijken op YouTube.) … [Lees meer...] overVerschil maakte-n-et niet
Het Nedersaksisch kan het leren van ei en ij scaffolden
Door Willemijn Zwart Woorden met ei of ij leren spellen is lastig. De meeste spellingmethoden laten leerlingen vanaf groep drie of vier zoveel mogelijk woorden met ei uit het hoofd leren, ondersteund door een ei-verhaal, een ei-plaat, een ei-rap of een ei-poster. Woorden die ze niet als ei-woord geleerd hebben, schrijven ze met een ij. Deze aanpak is erop gebaseerd dat er … [Lees meer...] overHet Nedersaksisch kan het leren van ei en ij scaffolden
Spanjaarden horen het verschil niet tussen can en can’t
Door Marc van Oostendorp Je taal bepaalt wat je hoort. Wie Nederlands spreekt, heeft bijvoorbeeld een veel grotere kans om het verschil tussen het Engelse can en can't te horen dan wie Spaans of Chinees spreekt. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Nijmeegse onderzoekers Mirjam Ernestus, Huib Kouwenhoven en Margot van Mulken. Er was al wel iets bekend over het effect, maar … [Lees meer...] overSpanjaarden horen het verschil niet tussen can en can’t
Manupilatie
Door Marc van Oostendorp Sommige verschrijvingen maak je gemakkelijker dan andere. Het internet staat bijvoorbeeld vol met 'minitieus' beschreven 'manupilaties', want om de een of andere reden lijken de i en de u gemakkelijk met elkaar verwisseld te kunnen worden. En zo vind je dus ook vormen als minutie voor munitie en indistrueel. Het zijn trouwens ook niet per se … [Lees meer...] overManupilatie
Kangeroe
Door Marc van Oostendorp Omdat het vandaag de Dag van de Herontdekte Klassieker is, heb ik mijn zondagochtendminicollege vandaag ook uitgeschreven – onder de video. Als ik jou de afgelopen dagen nog niet heb gevraagd hoe je kangoeroe uitspreekt, ken ik je waarschijnlijk niet. Dat er variatie zit in de klinker is geen verrassing: sommige mensen zeggen kang[a]roe, … [Lees meer...] overKangeroe
Mijn knech kom
Door Marc van Oostendorp Waarom laat je in het Nederlands zo makkelijk een /t/ weg? En waarom zeg je er juist weer zo makkelijk een op plaatsen waar jehem niet verwacht? Daarover gaat mijn zondagochtendminicollege! … [Lees meer...] overMijn knech kom
Dat za’k morgen doen
Door Marc van Oostendorp Waarom hoor je wel zeggen 'dat za'k niet doen', maar nooit 'dan va'k om'? Omdat jullie het nieuwe jaar niet in kunnen zonder mijn antwoord op deze prangende vraag, beantwoord ik hem in mijn zondagochtendminicollege. … [Lees meer...] overDat za’k morgen doen
I-TAL-JA-NEN!
Door Marc van Oostendorp Heeft het woord 'Italianen' vier of vijf lettergrepen? Eindelijk antwoord, in mijn zondagochtendminicollege van deze week! … [Lees meer...] overI-TAL-JA-NEN!
Verkouden praten
Door Marc van Oostendorp In mijn zondagochtendminicollege vandaag bespreek ik vandaag het feit dat ik verkouden ben en wat dit betekent voor hoe ik praat. … [Lees meer...] overVerkouden praten
Illuster
Door Marc van Oostendorp Er zijn zaken die je eenvoudigweg niet weet. Hoe je het woord illuster uitspreekt, of illustrator. Ik ben fonoloog, en daarmee een van hooguit twintig mensen die iedere dag nadenken over klanken. Maar of ik de u in die woorden nu zeg als de u in put of die in duwen? Ik bedoel nog niet eens hoe je dat zou 'moeten' uitspreken … [Lees meer...] overIlluster
Troonrede 2015: inwesteringen
Door Marc van Oostendorp De journalist Jan Kuitenbrouwer begon erover, gisteren op Twitter, en sindsdien laat het me niet meer los: de uitspraak door onze koning van de [v]. Nog geen twee geleden verscheen er een proefschrift waarin werd aangetoond hoe de uitspraak van de [v] steeds dichter bij die van de [f] komt te liggen (zodat er geen verschil meer is tussen vier en … [Lees meer...] overTroonrede 2015: inwesteringen
Finansjering
Door Marc van OostendorpDe taal borrelt. Je komt als enkel indidu oren en ogen tekort en daarom kun je als onderzoeker die geïnteresseerd is in de taal nu eigenlijk niet zonder Twitter, dat je berichten stuurt als:@fonolog Volgens @pem50 is er een -j in opkomst in het woord financiering: finansjiering. Hij hoort hem veel. Zegt het jou iets?— Yos M. (@falderappes) 8 … [Lees meer...] overFinansjering
Rrrraarrrr!
Door Marc van OostendorpWij mensen praten in lettergrepen en streven daarbij altijd naar de eenvoudigste. Dat merk je aan de uitspraak van de r.(Hier is de video wanneer hij hierboven niet verschijnt.) … [Lees meer...] overRrrraarrrr!
De ij van Constantijn
Door Marc van OostendorpMijn zondagse video gaat deze week over de uitspraak van de ij. … [Lees meer...] overDe ij van Constantijn
Wat was er eerder: de harde g of de zachte?
Door Marc van Oostendorp In deze video beantwoord ik vanuit het Beatrixpark in Amsterdam de vraag welke g er eerder was, de harde of de zachte. … [Lees meer...] overWat was er eerder: de harde g of de zachte?
Spanneld!
Door Marc van OostendorpWie nog nooit op Marktplaats.nl geweest is, kent de Nederlandse taal niet. Zo iemand mist bijvoorbeeld advertenties waarin gezocht wordt naar een 'mooie vrouw voor spannelde foto's maken samen': "Ben op zoek naar een mooi vrouwtje voor spannelde foto 's te maken voor hobby geen foto modellen of betalingen puur voor hobby en spannelde locaties … [Lees meer...] overSpanneld!
De R in verengelsen
Door Marc van OostendorpHet is misschien best leuk om met mensen te werken die net zo oud en sloom zijn als ik, maar het haalt het niet bij werken met mensen die jong en slim zijn. Leve het college geven! Er komt weer een briljante nieuwe generatie taalwetenschappers aan.We hadden het gisteren over de verschillende manieren om de r uit te spreken. Er zijn er volgens de … [Lees meer...] overDe R in verengelsen
De nieuwe sj: The fault in our stasj
Door Marc van OostendorpIneens hoorde ik hem ook: de nieuwe sj. Verschillende mensen hadden me er al op gewezen, en toen kwam er een dag dat ik naar een paar jonge vrouwen op de radio luisterde – altijd jonge vrouwen – en daar klonk hij luid en duidelijk.De Zuid-Afrikaanse taalkundigen Daan Wissing en Andries Coetzee hadden hem bijvoorbeeld al in het Afrikaans … [Lees meer...] overDe nieuwe sj: The fault in our stasj
Nederlanders imitere
Door Marc van OostendorpGisterenavond ging ik met een Duitse en een Zuid-Afrikaanse taalkundige pizza eten en bier drinken. Dat werd al snel gezellig, omdat het gesprek kwam op het imiteren van Nederlanders. Wat moet je doen om een beetje overtuigend, of in ieder geval grappig als een Nederlander te klinken?Volgens de Afrikaan klonk je al behoorlijk Nederlands wanneer je drie … [Lees meer...] overNederlanders imitere
‘Bak’ wordt ‘pak’ in het Afrikaans
Door Marc van OostendorpDezer dagen is de beroemde Zuid-Afrikaanse taalkundige Andries Coetzee in Nederland. Hij gaf gisteren een lezing waarin hij liet zien dat jongeren in Zuid-Afrika het woord 'bak' uitspreken als 'pak', en het woord 'das' als 'tas' – en dat ze toch het verschil kunnen blijven horen.Het verschil tussen een [b] en een [p] is in het Nederlands en in het 'oude' … [Lees meer...] over‘Bak’ wordt ‘pak’ in het Afrikaans
