Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

uitspraak

Het Nedersaksisch kan het leren van ei en ij scaffolden

door 4 Reacties

Door Willemijn Zwart Woorden met ei of ij leren spellen is lastig. De meeste spellingmethoden laten leerlingen vanaf groep drie of vier zoveel mogelijk woorden met ei uit het hoofd leren, ondersteund door een ei-verhaal, een ei-plaat, een ei-rap of een ei-poster. Woorden die ze niet als ei-woord geleerd hebben, schrijven ze met een ij. Deze aanpak is erop gebaseerd dat er … [Lees meer...] overHet Nedersaksisch kan het leren van ei en ij scaffolden

Spanjaarden horen het verschil niet tussen can en can’t

door 7 Reacties

Door Marc van Oostendorp Je taal bepaalt wat je hoort. Wie Nederlands spreekt, heeft bijvoorbeeld een veel grotere kans om het verschil tussen het Engelse can en can't te horen dan wie Spaans of Chinees spreekt. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Nijmeegse onderzoekers Mirjam Ernestus, Huib Kouwenhoven en Margot van Mulken. Er was al wel iets bekend over het effect, maar … [Lees meer...] overSpanjaarden horen het verschil niet tussen can en can’t

Manupilatie

door 2 Reacties

Door Marc van Oostendorp Sommige verschrijvingen maak je gemakkelijker dan andere. Het internet staat bijvoorbeeld vol met 'minitieus' beschreven 'manupilaties', want om de een of andere reden lijken de i en de u gemakkelijk met elkaar verwisseld te kunnen worden. En zo vind je dus ook vormen als minutie voor munitie en indistrueel. Het zijn trouwens ook niet per se … [Lees meer...] overManupilatie

Kangeroe

door 7 Reacties

Door Marc van Oostendorp Omdat het vandaag de Dag van de Herontdekte Klassieker is, heb ik mijn zondagochtendminicollege vandaag ook uitgeschreven – onder de video. Als ik jou de afgelopen dagen nog niet heb gevraagd hoe je kangoeroe uitspreekt, ken ik je waarschijnlijk niet. Dat er variatie zit in de klinker is geen verrassing: sommige mensen zeggen kang[a]roe, … [Lees meer...] overKangeroe

Illuster

door 10 Reacties

Door Marc van Oostendorp Er zijn zaken die je eenvoudigweg niet weet. Hoe je het woord illuster uitspreekt, of illustrator. Ik ben fonoloog, en daarmee een van hooguit twintig mensen die iedere dag nadenken over klanken. Maar of ik de u in die woorden nu zeg als de u in put of die in duwen? Ik bedoel nog niet eens hoe je dat zou 'moeten' uitspreken … [Lees meer...] overIlluster

Troonrede 2015: inwesteringen

door 19 Reacties

Door Marc van Oostendorp De journalist Jan Kuitenbrouwer begon erover, gisteren op Twitter, en sindsdien laat het me niet meer los: de uitspraak door onze koning van de [v]. Nog geen twee geleden verscheen er een proefschrift waarin werd aangetoond hoe de uitspraak van de [v] steeds dichter bij die van de [f] komt te liggen (zodat er geen verschil meer is tussen vier en … [Lees meer...] overTroonrede 2015: inwesteringen

Finansjering

door 6 Reacties

Door Marc van OostendorpDe taal borrelt. Je komt als enkel indidu oren en ogen tekort en daarom kun je als onderzoeker die geïnteresseerd is in de taal nu eigenlijk niet zonder Twitter, dat je berichten stuurt als:@fonolog Volgens @pem50 is er een -j in opkomst in het woord financiering: finansjiering. Hij hoort hem veel. Zegt het jou iets?— Yos M. (@falderappes) 8 … [Lees meer...] overFinansjering

Spanneld!

door 5 Reacties

Door Marc van OostendorpWie nog nooit op Marktplaats.nl geweest is, kent de Nederlandse taal niet. Zo iemand mist bijvoorbeeld advertenties waarin gezocht wordt naar een 'mooie vrouw voor spannelde foto's maken samen': "Ben op zoek naar een mooi vrouwtje voor spannelde foto 's te maken voor hobby geen foto modellen of betalingen puur voor hobby en spannelde locaties … [Lees meer...] overSpanneld!

De R in verengelsen

door 6 Reacties

Door Marc van OostendorpHet is misschien best leuk om met mensen te werken die net zo oud en sloom zijn als ik, maar het haalt het niet bij werken met mensen die jong en slim zijn. Leve het college geven! Er komt weer een briljante nieuwe generatie taalwetenschappers aan.We hadden het gisteren over de verschillende manieren om de r uit te spreken. Er zijn er volgens de … [Lees meer...] overDe R in verengelsen

De nieuwe sj: The fault in our stasj

door 6 Reacties

Door Marc van OostendorpIneens hoorde ik hem ook: de nieuwe  sj. Verschillende mensen hadden me er al op gewezen, en toen kwam er een dag dat ik naar een paar jonge vrouwen op de radio luisterde – altijd jonge vrouwen – en daar klonk hij luid en duidelijk.De Zuid-Afrikaanse taalkundigen Daan Wissing en Andries Coetzee hadden hem bijvoorbeeld al in het Afrikaans … [Lees meer...] overDe nieuwe sj: The fault in our stasj

Nederlanders imitere

door 3 Reacties

Door Marc van OostendorpGisterenavond ging ik met een Duitse en een Zuid-Afrikaanse taalkundige pizza eten en bier drinken. Dat werd al snel gezellig, omdat het gesprek kwam op het imiteren van Nederlanders. Wat moet je doen om een beetje overtuigend, of in ieder geval grappig als een Nederlander te klinken?Volgens de Afrikaan klonk je al behoorlijk Nederlands wanneer je drie … [Lees meer...] overNederlanders imitere

‘Bak’ wordt ‘pak’ in het Afrikaans

door Reageer

Door Marc van OostendorpDezer dagen is de beroemde Zuid-Afrikaanse taalkundige Andries Coetzee in Nederland. Hij gaf gisteren een lezing waarin hij liet zien dat jongeren in Zuid-Afrika het woord 'bak' uitspreken als 'pak', en het woord 'das' als 'tas' – en dat ze toch het verschil kunnen blijven horen.Het verschil tussen een [b] en een [p] is in het Nederlands en in het 'oude' … [Lees meer...] over‘Bak’ wordt ‘pak’ in het Afrikaans

Schiphol-Engels: Ladies and g[ɑ]ntlemen

door 15 Reacties

Door Marc van OostendorpWie op Schiphol aankomt, hoort altijd onmiddellijk een nieuw dialect van het Engels, dat je verder nergens op de wereld hoort. Ook elders in Nederland praat men niet zo, zodat je niet kunt zeggen dat het een Nederlands accent is; en tegelijkertijd zijn er meerdere omroepstemmen op Schiphol die het gebruiken, zodat het meer is dan alleen een persoonlijke … [Lees meer...] overSchiphol-Engels: Ladies and g[ɑ]ntlemen

De harde Hollandse g van Golf

door Reageer

Door Marc van Oostendorp"Toen Volkswagen in 1974 de Golf introduceerde," schreef iemand deze week op het Meldpunt Taal, "werd de naam nog uitgesproken met de g van het Duitse Gott of zoals de gelijknamige sport in het Engels wordt aangeduid. Bij mijn weten is dat vele jaren volgehouden. Nu heeft men het bij VW zelf over de Golf met die harde Hollandse g van 'ga toch weg!'. … [Lees meer...] overDe harde Hollandse g van Golf

De [t] van Bonita Avenue

door Reageer

Door Marc van OostendorpDe vraag die Nederland én Vlaanderen nu al jaren in zijn greep houdt: hoe dienen we de t uit te spreken in de romantitel Bonita Avenue? Als de korte, d-achtige klank waarmee Amerikanen het woord Bonita zouden uitspreken (een tap, [ɾ] in het internationale fonetische alfabet)? Of als een Nederlandse, langere [t]?De radio is nu … [Lees meer...] overDe [t] van Bonita Avenue

Tropisch Nederlands

door 5 Reacties

Wie draait d’r tong?door Jan StroopSurinamers spreken geen Poldernederlands. Dat constateer ik na de drie weken dat ik in Paramaribo geluisterd heb naar radio, tv, op straat en in de collegezaal (met alleen maar vrouwen!). Ik geef toe, ’t is maar een indruk, maar ik durf zo langzamerhand wel op m’n gehoor te vertrouwen.  Door die afwezigheid van dat Poldernederlands lijkt … [Lees meer...] overTropisch Nederlands