Door Marc van Oostendorp Op de betekenis van een willekeurige zin kun je eindeloos puzzelen. Hier is er een. ‘Ik heb gisteren de helft van de appeltaart opgegeten.’ Stel, je staat op om naar de keuken te gaan en je echtgenoot zegt dat zinnetje. Je loopt naar de koelkast en je ontdekt dat er nergens meer appeltaart te bekennen is: alles is opgegeten door je man. Dan heb je alle … [Lees meer...] overIk heb de helft van de appeltaart opgegeten
Archief voor 2013
Al lezende in Ogier van Denemerken – 22
Al lezende in Ogier van Denemerken – 22 : LeesfoutenAmand BertelootTerwijl een vertaler zijn brontekst aandachtig en met begrip moet lezen en daarna proberen om hem op een adequate manier in de doeltaal weer te geven, kan een kopiist zich veroorloven automatisch af te schrijven wat hij in zijn legger leest. Begrijpen wat hij schrijft, behoort niet tot zijn taken. Het kan dan … [Lees meer...] overAl lezende in Ogier van Denemerken – 22
De betekenis van bevelen
Door Marc van Oostendorp Ik ben de laatste dagen aan het lezen over de gebiedende wijs, de imperatief. Wat betekenen zinnen als Loop maar even mee, Sla nu de bladzijde om, Ga toch weg? Dat blijkt een behoorlijk ingewikkelde vraag, waarover semantici hun hoofd breken. (Zie bijvoorbeeld het proefschrift van Rosja Mastop uit 2006). De reden daarvoor is dat veel … [Lees meer...] overDe betekenis van bevelen
Geert Grote Pen 2013 naar Alda Pellemans, Universiteit van Tilburg
Op vrijdagmiddag 28 juni 2013 kwamen vijf genomineerden voor de Geert Grote Pen bij elkaar in de Deventer Latijnse School. Voor de derde maal werd de Pen uitgereikt aan diegene, die in het afgelopen studiejaar op de meest bevlogen wijze gestalte had gegeven aan zijn Nederlandstalige masterscriptie filosofie.De jury, onder voorzitterschap van prof. dr. René Foqué, moest een … [Lees meer...] overGeert Grote Pen 2013 naar Alda Pellemans, Universiteit van Tilburg
‘Toezingen & aanvuren’: het maatschappelijk appel van de dichter 1300-1850
GOLIATH-studiedag op vrijdag 29 november 2013, Radboud Universiteit NijmegenHet debat over vraag of de stem van literaire auteurs in de samenleving een andere zwaarte en betekenis heeft (of zou moeten hebben) dan die van journalisten, politici en opiniemakers is geenszins een nieuw debat. Dichters werden al vanaf de late middeleeuwen geconfronteerd met een groeiende … [Lees meer...] over‘Toezingen & aanvuren’: het maatschappelijk appel van de dichter 1300-1850
De grenzen van de taal: oe! a!
Door Marc van OostendorpGisteren hielden we in Utrecht een academische bijeenkomst ter ere van Riny Huybregts, een van mijn favoriete collega's, een beminnelijk man en een groot geleerde. Norbert Corver, de hoogleraar Nederlandse taalkunde in Utrecht, hield er een bijzonder prikkelende lezing over tussenwerpsels – woorden als oe! a! heremijntijd! brrr, woorden waarvan je … [Lees meer...] overDe grenzen van de taal: oe! a!
Journalistieke kaalslag in het Noorden
Door Bart FM DroogGisteren kregen de 750 medewerkers van uitgeversconcern NDC (uitgever van onder meer het Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant) te horen dat 250 van hen binnenkort via de WW en de bijstand dwangarbeid in de gasmijnen van Slochteren mogen verrichten. Bij het … [Lees meer...] overJournalistieke kaalslag in het Noorden
Dit kind daar en dat kind hier
Door Marc van Oostendorp "Weet jij," vroeg collega Anneke Nunn gisteren op Twitter, "waarom deze formeler is dan die?" Ze verwees naar een webpagina met adviezen om 'vlotter' te schrijven: Heb je een nieuwe camera gekocht en wil je deze leren beheersen? klinkt veel minder vlot dan Heb je een nieuwe camera gekocht en wil je die leren beheersen? Dat is inderdaad een … [Lees meer...] overDit kind daar en dat kind hier
Paris ende Vienne : Naschrift
Volgens mijn exemplaar van het Dictionnaire des lettres françaises. Le Moyen Age (1992) werd Paris et Vienne in 1432 als prozaroman geschreven door Pierre de la Cépède. Er zijn 8 handschriften bekend alsook een dozijn oude drukken, en de roman werd vertaald in meerdere nabuurtalen. Dat is alles. Ook van de website Archives de littérature du Moyen Age (ARLIMA) zult u niet veel … [Lees meer...] overParis ende Vienne : Naschrift
Joke van Leeuwen nieuwe gastschrijver aan Universiteit Leiden
Joke van Leeuwen is de nieuwe gastschrijver aan de Universiteit Leiden. Vanaf half september tot begin december 2013 geeft ze werkcolleges creatief schrijven. Bovendien houdt ze op 24 oktober a.s. de Albert Verweylezing, getiteld ‘Voor en na de vanzelfsprekendheid’. Daarnaast worden er nog een of twee andere publieke optredens georganiseerd, waaronder in elk geval een publiek … [Lees meer...] overJoke van Leeuwen nieuwe gastschrijver aan Universiteit Leiden
Wat is er tegen een manager?
Een nieuwe aflevering van ons bloedstollende misdaadverhaal 'De verleden tijd van lijken'Door Marc van OostendorpWat voorafging: tijdens een heidag van de Department Nederlands zijn de hoogleraar Financiële Letterkunde Wouter Pieterse en de ietwat saaie vakdidacticus Gerard veranderd in managers, tot grote ontsteltenis van de andere aanwezigen."Het probleem", zei Gerard, … [Lees meer...] overWat is er tegen een manager?
Paris ende Vienne : Compleet
Voor het gemak van de lezer(s) heb ik een cumulatieve editie van de feuilleton-afleveringen van Paris ende Vienne gemaakt. Omdat de roman zo compact is, heb ik besloten de Franse voorbeeldtekst erbij te laten. Wie bereid en in staat is zich dit literaire Frans eigen te maken – géén heksenwerk – kan op Gallica, de website van de Bibliothèque nationale de France, … [Lees meer...] overParis ende Vienne : Compleet
Klankencyclopedie van het Nederlands (38): [ɛi]
Door Marc van Oostendorp[ɛi] De [ɛi] is de tweeklank die Jan Stroop beroemd heeft gemaakt: het pièce de résistance van het Poldernederlands. In die variëteit van het Nederlands worden de tweeklanken allemaal wat grootser gearticuleerd. Een tweeklank is altijd in beweging: hij begint met een wat opener mond dan dat hij eindigt. In de Poldernederlandse uitspraak is … [Lees meer...] overKlankencyclopedie van het Nederlands (38): [ɛi]
Paris ende Vienne aflevering 34
Die historie vanden vromen ridder Parijsende van die schone Vienna, des dolphijns dochtere.[Gedrukt door Gheraert Leeute Antwerpenin het jaar 1487.]aflevering 34Woord vooraf … [Lees meer...] overParis ende Vienne aflevering 34
Congres ‘De zingende Nederlanden’ (24 augustus, KB Den Haag)
Op zaterdag 24 augustus 2013 organiseert de Werkgroep Zeventiende Eeuwhet congres De zingende Nederlanden: actualiteit, identiteit en emotie in de vroegmoderne liedcultuur in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.Op het congres vinden diverse lezingen en sessies plaats. Sprekers zijn Jan Burgers, Michel Ceuterick, Louis Grijp, Donald Haks, Jos Houtsma, Ad Leerintveld, Olga van … [Lees meer...] overCongres ‘De zingende Nederlanden’ (24 augustus, KB Den Haag)
Allergoloog
Door Viorica Van der RoestHooikoorts: het lijkt wel of tegenwoordig bijna iedereen er last van heeft. Het journaal op Nederland 1 had er op donderdag 20 juni zelfs een uitgebreid item over. Zou het dan een progressief verschijnsel zijn, of is het toch van alle tijden? Hooikoortsblijkt in ieder geval als woord nog niet zo oud. In het ONW, MNW en VMNW is het niet … [Lees meer...] overAllergoloog
72.095 woorden
Hoeveel praten Kamerleden? Door Marc van Oostendorp Wanneer het Kamerlid Ybeltje Berckmoes-Duindam dit jaar tien keer haar naam had uitgesproken tijdens een plenaire vergadering, had ze evenveel gezegd als ze nu volgens Vrij Nederland heeft gedaan: 32 woorden. Ze had ook alleen de vorige zin kunnen uitspreken. Volgens Vrij Nederland is de VVD'ster de 'backbencher' van … [Lees meer...] over72.095 woorden
Paris ende Vienne aflevering 33
Die historie vanden vromen ridder Parijsende van die schone Vienna, des dolphijns dochtere.[Gedrukt door Gheraert Leeute Antwerpenin het jaar 1487.]aflevering 33Woord vooraf … [Lees meer...] overParis ende Vienne aflevering 33
Hoi Femke
Martinus Benders is gewoon normaal in plaats van serieusDoor Marc van Oostendorp"Ieder wereldje", schreef Bas Heijne dit weekeinde in NRC Handelsblad, "wordt op een gegeven moment een gesloten wereldje, waarin de eigen cultuur allesbepalend wordt." Heijne schreef dit naar aanleiding van een 'pittige lezing' die Femke Halsema onlangs hield en waarin ze zoiets had geconstateerd … [Lees meer...] overHoi Femke
Paris ende Vienne aflevering 32
Die historie vanden vromen ridder Parijsende van die schone Vienna, des dolphijns dochtere.[Gedrukt door Gheraert Leeute Antwerpenin het jaar 1487.]aflevering 32Woord vooraf … [Lees meer...] overParis ende Vienne aflevering 32
De taal van barbaren
Een elegant essay over afscheid nemen, naamvallen, en kijkcijfertaalkunde Door Marc van Oostendorp Dat talen veranderen is op zichzelf al een wonderlijk verschijnsel, merkt Joop van der Horst op in zijn deze week verschenen boek Taal op drift; maar nog wonderlijker is dat ze soms beginnen aan een langdurig proces dat wel honderden jaren kan duren. Terwijl de taalgebruikers … [Lees meer...] overDe taal van barbaren
Pas verschenen: Joop van der Horst, Taal op drift.
Joop van der Horst, Taalopdrift;lange-termijnontwikkelingenintaalensamenleving, uitg. Meulenhoff Amsterdam, 542 blzz.; ISBN 978-90-290-8886-2. (ook verkrijgbaar als e-boek).Meer dan honderd jaar geleden werd al vastgesteld dat een aantal Europese talen lange-termijnontwikkelingen te zien geven. Edward Sapir, en eigenlijk ook al Otto Jespersen, hebben al gewezen op verlies van … [Lees meer...] overPas verschenen: Joop van der Horst, Taal op drift.
Tentoonstelling ‘Het snoer der ontferming: Couperus en Japan’
In het Japanmuseum Sieboldhuis in Leiden is van 14 juni tot en met 25 augustus de tentoonstelling Het snoer der ontferming: Couperus en Japan te zien. De expositie is onderdeel van het Louis Couperus Jubileumjaar, de feestelijke viering van de 150ste geboortedag van de schrijver, en geeft een beeld van Couperus’ kijk op Japan.De bezoeker van de tentoonstelling volgt de reis die … [Lees meer...] overTentoonstelling ‘Het snoer der ontferming: Couperus en Japan’
Online Jan Cremer-veiling
Full Disclosure:The Art and Life (and Loves) of Jan Cremer Door Bart FM DroogDe veilingmeester van de Grote Jan Cremer-veiling bericht: "Aan de vooravond van 50 jaar Ik Jan Cremer rekent de onverbiddelijke bestseller-schrijver definitief af met iedereen die hem voor een opschepper of een fantast … [Lees meer...] overOnline Jan Cremer-veiling
Paris ende Vienne aflevering 31
Die historie vanden vromen ridder Parijsende van die schone Vienna, des dolphijns dochtere.[Gedrukt door Gheraert Leeute Antwerpenin het jaar 1487.]aflevering 31Woord vooraf … [Lees meer...] overParis ende Vienne aflevering 31
