• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Afrikaanse taalkunde: dat is nog eens taalwetenschap

1 april 2014 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Door Marc van Oostendorp

Wij Nederlanders wonen in een aangeharkte taaltuin. Vrijwel iedereen kent de standaardtaal op zijn minst passief, en het dagelijks leven speelt zich af in diezelfde standaardtaal, of een dialect, of eventueel in het Engels. Het is een wonder dat de Nederlandse taalkunde niet saai is.

Nee, dan het Afrikaans, gesproken door miljoenen heel verschillende mensen in heel verschillende omstandigheden, in een land en een continent met allerlei andere talen. Een continent waar het Nederlands op een wonderlijke manier terecht is gekomen, de taalgemeenschap lange tijd nauwelijks contact heeft gehad met onze hoek van Europa, en waar de mensen wel wat anders aan hun hoofd hebben om zich over de taal te bekommeren. Kijk, dat is nog eens een taal – dat is nog eens taalwetenschap.

Een groot aantal Afrikaanse taalkundigen heeft nu gezamelijk een zeer uitgebreide inleiding in de Afrikaanse taalkunde uitgebracht, Kontomporêre Afrikaanse Taalkunde.

Het dikke boek – 515 pagina’s telt het, in ieder geval in de elektronische editie die ik heb – biedt een duizelingwekkende staalkaart van de taalwetenschap. De lezer wordt namelijk niet alleen ingeleid in de basisfeiten over het Afrikaans – van het klinkersysteem tot een overzicht van de sociolecten, van  de onstaansgeschiedenis van de taal tot en met  een de belangrijkste syntactische constructies – maar krijgt ook nog inzicht in de belangrijkste taalwetenschappelijke theorieën: van Saussure tot en met Tomasello, ze komen allemaal kort aan de orde. De laatste hoofdstukken gaan tot slot in op zeer diverse toegepast taalkundige onderwerpen zoals documentontwerp, lexicografie en taalonderwijs.

 Doordat de verschillende auteurs niet allemaal dezelfde theoretische voorkeuren hebben, zijn de hoofdstukken niet per se consistent met elkaar. Het fonologische hoofdstuk, geschreven door Daan Wissing, is geschreven in het (post-)generatieve kader van de optimaliteitstheorie, terwijl het syntactische hoofdstuk, van Ilse Feinauer en wijlen Fritz Ponelis, gebruik maakt van constructiegrammatica. Maar dat werkt in een inleidend boek wel goed: de beginnende student kan zo snuffelen aan allerlei min of meer uitgewerkte taalkundige kaders, al wordt het soms misschien ook wel wat veel: van verscherping(bad wordt uitgesproken met een [t] aan het eind) wordt een beschrijving in woorden gegeven én een klassiek generatieve analyse én één in termen van optimaliteitstheorie.

Er wordt in veel hoofdstukken regelmatig naar het werk van Nederlandse en Vlaamse collega’s over het Nederlands verwezen; van hun inzichten wordt dankbaar gebruik gemaakt. Omgekeerd is er bij ons eigenlijk maar weinig kennis van het Afrikaans, en deze bundel laat weer eens zien hoe absurd dat is. Je mist als neerlandicus een hele wereld wanneer je niet naar Zuid-Afrika kijkt.

Hoewel er logischerwijs soms wel wat achtergrondkennis over het Afrikaans wordt verondersteld,  zouden Nederlandse studenten ook veel kunnen leren door stukken uit dit rijke boek te bestuderen: om te laten zien dat een heleboel dingen ook net even anders kunnen zijn.

W.A.M. Carstens en N. Borsman (red.). Kontemporêre Afrikaanse Taalkunde. Braamfontein: Van Schaik, 2014. Bestelinformatie.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Afrikaans, recensies, taalkunde

Lees Interacties

Reacties

  1. Stan zegt

    5 april 2014 om 11:17

    Hoe kan ik dit boek in elektronische editie vinden?

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Anouk Smies • Ik ben geen natuurlijk persoon

Elk antwoord dat niet uit het hart komt
heet geleende kennis en vervalt
Ik draag alleen bij
aan de wereld die ik verlang

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Agenda

26 mei 2025: promotie Viorica Van der Roest

26 mei 2025: promotie Viorica Van der Roest

22 mei 2025

➔ Lees meer
25 mei & 21 juni 2025: Leidse Zang voor Kerk en Kroeg

25 mei & 21 juni 2025: Leidse Zang voor Kerk en Kroeg

21 mei 2025

➔ Lees meer
21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

19 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1920 Cyriel Moeyaert
➔ Neerlandicikalender

Media

Memory, War and Translation

Memory, War and Translation

22 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Hogwarts naar Zweinstein

Van Hogwarts naar Zweinstein

20 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d