• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Nieuw ontdekte betekenisloze krachtterm: Gggg!

14 januari 2015 door Marc van Oostendorp 6 Reacties

Door Marc van Oostendorp


Soms schrijven taalliefhebbers mij in het holst van de nacht. Zo kreeg ik dit weekeinde een lange mail van een lezer van dit blog, omdat een vriend van hem zojuist biljartkampioen geworden was. De mail bestond vooral uit een lange opsomming van alle pech die deze vriend in zijn leven was overkomen, nooit, nee, nooit was er iets goed gegaan. En nu dan ineens dat kampioenschap.

“Om kort te gaan,” schreef de lezer. “Diederik was wel de laatste aan wie men vooraf het snookerkampioenschap zou toeschrijven. Toen ik dan ook van Liane, caféhoudster, vernam wie snookerkampioen werd, was mijn mijn reactie: ‘Ggggg…’ Liane had daarop de tegenwoordigheid van geest om aan de andere kant van de bar te melden dat iedereen zo reageerde op de mededeling van het kampioenschap van Diederik, namelijk ‘Ggggg…’.”

Hij ging nog even verder met uitvoerig beschrijven hoe die gggg precies klonk.
Maar volgens mij is dat niet nodig – je hoeft je maar even voor te stellen dat je een ongelooflijk bericht te horen krijgt, en je voelt je het geluid ontsnappen.

Waarom komt zoiets vandaan? Dat valt natuurlijk niet te bewijzen. De lezer oppert zelf dat het misschien een afkorting is van godverdomme of juist van och, maar als dat al zo is, zullen we daar nooit meer een bewijs voor vinden. Bij mijn weten is dit gggg niet eerder beschreven. Van Dale kent wel mmm en sst, maar ggg niet. De Nederlandstalige Wikipedia komt niet verder dan Gadolinium Gallium Granaat, maar dat wordt geloof ik ook niet bedoeld in het geval van de ongelukkige snookerkampioen.

Helemaal willekeurig lijkt me de keuze voor ggg ook weer niet. Je hebt een klank nodig die je kunt aanhouden, en daarvan zijn de meeste al vergeven: mmm, ss(t), (p)ff en (b)rr hebben al een betekenis, dus zijn alleen ngngng, nnn, lll en ggg nog vacant (waarbij de eerste twee misschien teveel klinken als mmm om echt bruikbaar te zijn). Van deze ligt de ggg het meest achter in de mond – en klanken achter in de mond vinden mensen vaak geschikt om iets negatiefs uit te drukken. En hoe je het ook bekijkt, ggg is duidelijk een betekenisloze krachtterm. Llll zou daarvoor niet werken.

Er is nog meteen voldoende stof voor onderzoek. Is die ggg nu een harde of een zachte? Ik kan het zelf geloof ik allebei, maar ik heb ook in andere woorden allebei de mogelijkheden tot mijn beschikking. Hoe zit het met andere sprekers? Wie schrijft mij daarover, eventueel in het holst van de komende nacht?

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: taalkunde, tussenwerpsels, woordgebruik

Lees Interacties

Reacties

  1. Rijan Mulder zegt

    14 januari 2015 om 08:36

    Een harde, aangehouden g. Een uiting van verbazing, dunkt mij.

    Beantwoorden
  2. Ton van der Wouden zegt

    14 januari 2015 om 08:44

    En dan heb je ook nog de harde (in elk geval stemloze) g die, met de mond in de i-stand, pulserend word gerealiseerd: dan krijg je een (al of niet oprecht) onderdrukt gegiechel: "chichichi" is maar een grove benadeing

    Beantwoorden
  3. Peter-Arno Coppen zegt

    14 januari 2015 om 12:04

    Zo hoor (of gebruik) ik -vooral bij verontwaardiging- ook wel eens een wat langer aangehouden 'k' (ik zou het geloof ik als 'kkh!' schrijven).

    Ik zie trouwens dat in de Nederlandse Grammatica van Van den Toorn de interjectie cht genoemd wordt. Zou dat een soort afgekapte vorm van die 'ggg' zijn? De ANS vermeldt ook nog chut als variant op 'god.'

    Beantwoorden
  4. Drabkikker zegt

    14 januari 2015 om 13:25

    Keihard, die g, bij mij. Ik gebruik ook vaak de variant Tgggg. (Let wel, niet met een geclickte t, gewoon een pulmonische.)

    Beantwoorden
  5. Redactie Neder-L zegt

    14 januari 2015 om 13:37

    We weten natuurlijk niet precies wat Van den Toorn bedoelde, maar naar mijn gevoel is cht toch echt wat anders.

    Beantwoorden
  6. JannieTR zegt

    14 januari 2015 om 15:13

    Bij mij een zachte en ik kom niet uit Brabant of Limburg. Maar misschien moeten we de oorsprong van ggggg daar toch wel zoeken? Een afkorting van een streekwoord?

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

J. Slauerhoff • Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe

Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe.
Ik wil niet langer wachten, eindelijk weten hoe
Je bent; de bloemen zullen je verraden.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OEUVRE

Het oeuvre van de dood is wel onmetelijk,
maar elke bladzij, blad na blad, is vastgeplakt
en ieder deel staat vastgespijkerd op de plank
en elke plank: nog in de boom onuitgehakt.

Bron: Barbarber, december 1969

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

7 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1914 Karel Meeuwesse
1936 Mieke Smits
1939 Seth Gaaikema
sterfdag
1978 Sonja Witstein
2021 Mark de Haan
➔ Neerlandicikalender

Media

De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

8 juli 2025 Door Vianne Cré Reageer

➔ Lees meer
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d