• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

2-1

26 december 2015 door Reageer

Door Nico van Lieshout

De laatste broer van mijn vader overleed. Toen was er niemand meer met mijn achternaam tegen wie ik oom of tante zeggen kan. Correctiewerk en lesvoorbereiding bleven liggen, ik zat om de tafel met de uitvaartondernemer en de pastor om de uitvaart en de begrafenis te regelen. De volgende dag ontving ik via de mail de eerste drukproef van de rouwcirculaire die opende met de woorden: ‘Vol bewondering voor zijn levenskracht is, na een langzaam afnemende gezondheid, gesterkt door het H. Sacrament der zieken, overleden. Martinus Petrus van Lieshout’. 

Ik heb natuurlijk per kerende post geantwoord dat dit zo echt niet kan, dat de eerste komma niet na, maar voor is hoort te staan, dat de punt na overleden niet goed is, omdat de zin nog niet is afgelopen, maar vooral dat we hier te maken hebben met een klassiek geval van een foute beknopte bijzin. Dat ik mij niet kon voorstellen dat de dierbare overledene, mijn eigen ome Tinus nota bene, is overleden op hetzelfde moment dat hij zijn levenskracht aan het bewonderen was en dat zulks toch precies is wat er staat. 

Een halve minuut later ging de telefoon.

Het was de medewerker van de uitvaartonderneming die verantwoordelijk was voor de tekst van de circulaire, die me vertelde dat hij niet begreep waar de schoen wrong en dat hij dergelijke zinnen en teksten wel vaker bezigde. Daarna hebben we samen de zin ontleed, onderwerpen bij gezegden gezocht en bijzinnen verzelfstandigd, maar overtuigen kon ik hem niet.


Het was stil aan de andere kant van de lijn. Ik wist even niet hoe ik het had, maar daar was mijn gesprekspartner al weer. Hij had met een collega overlegd en die vond ook dat er geen fout in de tekst stond. Ik heb even overwogen om het autoriteitsargument ter sprake te brengen en op mijn strepen als neerlandicus te gaan staan. Die mogelijkheid verwierp ik snel, die autoriteit maakt mij niet onfeilbaar in kwesties van spelling en grammatica. 

Ondertussen was de kwestie veranderd van een grammaticaal verschil van mening in een geschil tussen leverancier en cliënt. De uitvaartonderneming had inmiddels met twee tegen één gewonnen en aan de andere kant van de lijn was men grootmoedig genoeg om cliënt het laatste woord te gunnen: de mededeling kon tenslotte op verschillende manieren onder woorden worden gebracht. 

Natuurlijk heb ik knarsetandend opgehangen en natuurlijk heeft niemand dat gehoord. Die avond heb ik in mijn bedje het telefoongesprek nog tien keer overgedaan, maar aan de uitkomst veranderde dat niets. 

Ik moet me er bij neerleggen dat argumentaties inzake grammaticale kwesties niet zo breed aanvaard worden als ik wel zou willen. Taalkundigen, wetenschappers, zijn meer geïnteresseerd in de dagelijkse praktijk van het taalgebruik dan in handhaving van de regels van de Taalunie, mijn leerlingen komen met het argument dat ze het ergens anders ook zo hebben zien staan, of dat iedereen het zo toch ook begrijpt. En daar hebben ze gelijk in.

Is er dan nog grond om bezwaar te maken tegen grammaticale afwijkingen die niet onmiddellijk leiden tot misverstanden die de orde bedreigen, verlies van mensenlevens of van materiële goederen? Misschien deze: dat wie zijn of haar taalgebruik afhankelijk maakt van de bestaande context, zichzelf de vrijheid ontneemt zich een voorstelling te maken van andere contexten. 

Daar moet ik de uitvaartondernemer nog eens over bellen. 

Deze post verscheen eerder op het eigen weblog van Nico van Lieshout

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: begrafenisondernemer, Gastcolumns, ontleden, syntaxis, taalkunde

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

J. Slauerhoff • Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe

Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe.
Ik wil niet langer wachten, eindelijk weten hoe
Je bent; de bloemen zullen je verraden.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OEUVRE

Het oeuvre van de dood is wel onmetelijk,
maar elke bladzij, blad na blad, is vastgeplakt
en ieder deel staat vastgespijkerd op de plank
en elke plank: nog in de boom onuitgehakt.

Bron: Barbarber, december 1969

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

7 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1914 Karel Meeuwesse
1936 Mieke Smits
1939 Seth Gaaikema
sterfdag
1978 Sonja Witstein
2021 Mark de Haan
➔ Neerlandicikalender

Media

De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

8 juli 2025 Door Vianne Cré Reageer

➔ Lees meer
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d