Over de roman Stemvorken van A.F.Th. van der Heijden is het laatste woord nog niet gezegd. Ik gaf maandag een lezing in de Openbare Bibliotheek van Geldrop. Dit was mijn oefensessie. Er is ook een podcastversie. … [Lees meer...] overBelichaamd denken, denkende lichamen
“Soudi ghelouen an een hoen / Oft dat een hont bast”
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (14) – Karel ende Elegast Karel ende Elegast, geschreven in het midden van de dertiende eeuw, is een avonturenverhaal waarin Karel de Grote ’s nachts op aansporing van een engel uit stelen gaat, en daarbij geholpen wordt door de meesterdief Elegast, die in eerste instantie niet weet dat hij met de keizer van doen … [Lees meer...] over“Soudi ghelouen an een hoen / Oft dat een hont bast”
Antidisciplinariteit
Het is een interessant verschijnsel: soms lees je iets dat je nooit eerder hebt gelezen en waar je nooit expliciet je eigen gedachten over hebt geformuleerd maar waarmee je het zo eens bent dat je zeker weet dat je het altijd al had gedacht. Ik had dat deze week met een kritisch artikel over de roep om interdisciplinariteit in het onderzoek in het mooie … [Lees meer...] overAntidisciplinariteit
De computer kent vreemde talen
Hét taalkundige artikel dat de laatste tijd waarschijnlijk het meest besproken is door taalkundigen heet One model for the learning of language van Yuan Yang en Steven Piantadosi. Op de sociale media, in de koffiekamers, op Zoom, overal heb ik al over dit artikel gehoord. Tegelijkertijd heeft volgens mij geen niet-taalkundige over het artikel gehoord: er is geen nieuwsmedium, … [Lees meer...] overDe computer kent vreemde talen
Ik snap je dat je dit schrijft
Je kunt iemand snappen. Je kunt iets snappen. Maar je kunt ook iemand iets snappen: Over deze intrigerende constructie, die behalve in het Nederlands ook in het Engels en het Duits bestaat, al wordt hij in alle drie de talen als een beetje marginaal beschouwd, gaat een nieuw artikel van Friederike Moltmann. Je vindt de constructie, zegt zij, bij twee soorten werkwoorden: … [Lees meer...] overIk snap je dat je dit schrijft
“Wildi muse?”“Of icse wille!”
Vanden Vos Reynaerde - Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (13) De held van Vanden vos Reynaerde (geschreven tussen ongeveer 1260 en 1270) bereikt alles wat hij wil dankzij zijn grote taalvaardigheid, zijn talent om zijn gesprekspartner te doorzien en precies te zeggen wat nodig is om deze te manipuleren. Het dierenepos, geschreven door een schrijver … [Lees meer...] over“Wildi muse?”“Of icse wille!”
Ostendoorp
Zogeheten spellingfouten interesseren me geen zier. Als morgen de Spellingwet wordt opgeheven, hef ik het glas. Iedereen doet maar, en we zien wel waar het schip strandt, dat is mijn orthografisch devies. Maar ik maak een uitzondering voor namen. Bijvoorbeeld mijn eigen naam: ik ben niet Mark van Oostendorp of Marc Oostendorp. Dat zijn echt anderen. Ik probeer het bij … [Lees meer...] overOstendoorp
Dans bekijken met taalkundige middelen
Soms heeft een dans duidelijk een betekenis. Mensen die ernaar kijken kunnen min of meer navertellen wat er gebeurt in de Notenkraker. Hoe is dat mogelijk? Hoe stoppen de dansers betekenis in wat ze dansen en hoe halen de kijkers die betekenis er weer uit? Over die fascinerende kwestie verschijnt binnenkort een artikel in het Journal of Semantics (hier is een gratis … [Lees meer...] overDans bekijken met taalkundige middelen
Interview with Marc van Oostendorp – Open Education Champions series
Monique Schouten, Librarian at the Radboud University of Nijmegen, NL, interviews Marc van Oostendorp, Professor of Dutch and Academic Communication at the same institution, on the ideal of making learning (and teaching) material freely available online. … [Lees meer...] overInterview with Marc van Oostendorp – Open Education Champions series
Sun ne we iets maaken
Nene leert Nederlands Wat echt anders is dan vroeger: de vanzelfsprekendheid waarmee kinderen op de basisschool in aanraking komen met typen. Ik denk niet dat ik voor mijn vijftiende ooit iets getypt heb, maar Nene zit nu in groep 4 en sinds een paar dagen stuurt ze me als ze de kans krijgt een e-mail. Met de hand schrijven is natuurlijk beter en gezonder, maar het is ook … [Lees meer...] overSun ne we iets maaken
De ecologie van middeleeuwse geschriften
Ik heb niet kunnen achterhalen of er eerder neerlandici in het prestigieuze Science hebben gepubliceerd, maar Mike Kestemont en Folgert Karsdorp is het in ieder geval gelukt. Gisterenavond werd hun artikel 'Forgotten books: The application of unseen species models to the survival of culture' gepresenteerd. Bekijk vooral de verbluffende website bij dit artikel. Kestemont … [Lees meer...] overDe ecologie van middeleeuwse geschriften
Sommige gesprekken zijn te lastig voor de tv
Een van de mooiste en tegelijkertijd minst bekende deeldisciplines van de Neerlandistiek is de conversatie-analyse, het vak dat het wonder bestudeert van het alledaagse gesprek. Mensen praten niet alleen, ze praten ook voortdurend met elkaar. De menselijke communicatie is niet zo georganiseerd dat af en toe iemand iets zegt en dat alle anderen daar dan langdurig over nadenken, … [Lees meer...] overSommige gesprekken zijn te lastig voor de tv
Altijd aan de mond van de mode
Barricadepoëzie is gebouwd op een paar heel goede ideeën van de samenstellers, Johan Sonnenschein en Kornee van der Haven. Het eerste goede idee was om een bundel beschouwingen te maken over dichters die in de afgelopen anderhalve eeuw hun gedichten als barricaden gebruikten. Het tweede goede idee was om behalve de fine fleur van de Nederlandse literatuurbeschouwing – Jan Rock! … [Lees meer...] overAltijd aan de mond van de mode
Emmanuel Macron zegt “Nee”
Een heel artikel over aanhalingstekens – in het tijdschrift Linguistics and Philosophy kan dat. De Amerikaanse filosoof Wayne A. Davis trakteert de lezers op een overzicht van de literatuur: de vele vragen die er nog zijn en hoe genuanceerd het allemaal is. In het bijzonder gaat het Davis om zinnen die in andere zinnen zijn ingebed met aanhalingstekens erom heen. Hij … [Lees meer...] overEmmanuel Macron zegt “Nee”
Hij moet deze zinnen overstijgen
Er zijn, 100 jaar na de eerste uitgave, twee nieuwe Nederlandse vertalingen verschenen van Wittgensteins Tractatus. Ik besprak ze de afgelopen week hier (Gijsbers) en hier (Huijzer en Sietsma), steeds in vergelijking met de oude vertaling van W.F. Hermans. Maar waar er drie boeken zijn, zijn er ook drie paarsgewijze vergelijkingen. Dus vandaag de vraag: welk van de twee nieuwe … [Lees meer...] overHij moet deze zinnen overstijgen
Ouders van kinderen offshore
Soms weten volslagen onbekenden je te vinden op WhatsApp en soms krijg je dan een gesprekje: Goede middag.Mijn naam is RikIk werk offshore en ik heb met mijn collega's een discussie over de Nederlandse taal.Het gaat over de zin: Ouders van kinderen.Wij willen graag weten onder welk stijlfiguur dat past.Ik hoop dat u meer duidelijkheid kan scheppen.Met vriendelijke groet … [Lees meer...] overOuders van kinderen offshore
Partje
Onlangs een groot probleem ontdekt: het woord partje is dubbelzinnig. Het begon met een tweet van de Italiaanse taalkundige Marianna Bolognesi: Al snel begonnen anderen zich ermee te bemoeien en ontdekten dat spicchio in het Italiaans, net als wedge in het Engels of partje in het Nederlands dubbelzinnig is: het verwijst zowel naar de 'natuurlijke' compartimenten van een … [Lees meer...] overPartje
‘De grenzen van mijn taal’ betekenen de grenzen van mijn wereld
Decennialang hebben we het in het Nederlands moeten doen met de vertaling die W.F. Hermans maakte van de Tractatus Logico-Philosophicus van Ludwig Wittgenstein. En nu zijn er ineens twee nieuwe vertalingen verschenen! Onlangs besprak ik de vertaling van Victor Gijsbers, vandaag is de beurt aan die van Peter Huijzer en Jan Sietsma. De Tractatus bestaat uit een verzameling … [Lees meer...] over‘De grenzen van mijn taal’ betekenen de grenzen van mijn wereld
De betekenis van hondenfluitjes
Als je aan mij vraagt waar het in de taalwetenschap dezer dagen gebeurt, zou ik zeggen: in de studie van de betekenis. Ik probeer veel deelgebieden zo'n beetje te volgen, maar als het over betekenis gaat, ga ik altijd even rechtop zitten. Een van de interessantste discussies van dit moment wordt aangeroerd in een nieuw artikel van Eric Acton in het Journal of Linguistics. … [Lees meer...] overDe betekenis van hondenfluitjes
Een succesvolle tweetalige in de 17e eeuw
Te oordelen naar zijn pagina bij de DBNL was John Cruso niet meteen dé auteur waaraan iedereen denkt wanneer hij denkt aan de literatuur van de 17e eeuw. Er staat één werk van de schrijver op de pagina (zijn Epigrammata ofte winter-avondts tytkorting) en er is één artikel aan hem gewijd: in 1964, door J.C. Arens. Maar nu is er ineens een omvangrijke studie over hem, een … [Lees meer...] overEen succesvolle tweetalige in de 17e eeuw
LOT-prijs 2022 voor Kletsheads en het Kletskoppenfestival
Vanmiddag is tijdens de Grote Taaldag de LOT-prijs 2022 uitgereikt aan Sharon Unsworth (Radboud Universiteit). Hieronder staat het juryrapport De activiteiten van de wetenschapscommunicator beperken zich allang niet meer tot het schrijven van stukken voor kranten: er worden festivals georganiseerd, podcasts en vlogs opgenomen, en er wordt op het internet … [Lees meer...] overLOT-prijs 2022 voor Kletsheads en het Kletskoppenfestival
LOT-oeuvreprijs 2022 voor Peter-Arno Coppen
Vanmiddag werd tijdens de Grote Taaldag de LOT-oeuvreprijs 2022 uitgereikt aan Peter-Arno Coppen. Hieronder staat het juryverslag. Rond de eeuwwisseling dook er op verschillende plaatsen op het internet een anonieme persoon op die zich 'de Taalprof' noemde. Het was de tijd voordat we spraken van de sociale media, maar er bestonden al wel zogeheten nieuwsgroepen met namen … [Lees meer...] overLOT-oeuvreprijs 2022 voor Peter-Arno Coppen
Marcel Plaatsman over het Tessels
Marcel Plaatsman schreef het boek 'Tessels. Taal over zee' over de geschiedenis en de hedendaagse staat van het Tessels. Je kunt het boek hier bestellen.De in het interview genoemde gedichten van Nico Dros. Er is ook een audio-versie op (bijvoorbeeld) Spotify. … [Lees meer...] overMarcel Plaatsman over het Tessels
Waarvan men niet spreken kan, daarover moet men spreken
Dit boek zal misschien alleen door diegene worden begrepen die de gedachten die erin zijn uitgedrukt – of in ieder geval daarop lijkende gedachten – zelf al eens gedacht heeft. Die woorden zijn natuurlijk van Ludwig Wittgenstein, ze vormen de eerste zin uit het voorwoord van zijn Tractatus Logico-Philosophicus. Althans in de gloednieuwe vertaling van Victor Gijsbers. De … [Lees meer...] overWaarvan men niet spreken kan, daarover moet men spreken
Hans Clevers en de knikkers
Dat allerlei belangrijke academische titels en rollen, dat het grootste materiële succes, geen garantie zijn tegen afschuwelijk cynisme, werd deze week weer bewezen door Hans Clevers: universiteitshoogleraar in Utrecht, voormalig president van de KNAW, en in staat om het wetenschappelijk bedrijf te vergelijken met het verkopen van auto's. Tegen de Utrechtse universitaire … [Lees meer...] overHans Clevers en de knikkers
