Door Marc van Oostendorp Wat is een gedicht? Wat onderscheidt een gedicht van andere taal? Deze week mag ik de hele week een cursus geven in de zogeheten winterschool van de Landelijke Onderzoeksschool Taalkunde, waar gevorderde studenten van alle Nederlandse universiteiten bij elkaar komen. Ik heb besloten die cursus over de vorm van gedichten te laten gaan. We zijn … [Lees meer...] overGedichten en de derde laag van taal
Josien Brugmans leest M. Vasalis
Jorien Brugmans is docent Nederlands aan anderstaligen, beeldend kunstenaar en dichter. M. Vasalis, pseudoniem van Margaretha (Kiekie) Droogleever Fortuyn-Leenmans, (1909 – 1998) was een Nederlandse dichteres en psychiater. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. … [Lees meer...] overJosien Brugmans leest M. Vasalis
Ruimte voor eenlingen en tolerantie voor afwijkingen van de sociale norm
Door Marc van Oostendorp Het hoofdredactioneel commentaar van de NRC naar aanleiding van de dood van Nobelprijswinnaar Martin Veltman (1931-2021) was vrijdag wat lastig te volgen. 'Aan het front van de wetenschap hoeft niet alles netjes te zijn'. Waar dat gebrek aan netheid nu precies uit bestond, wordt niet heel erg duidelijk. De kernzin lijkt mij: "Want met alle sublieme … [Lees meer...] overRuimte voor eenlingen en tolerantie voor afwijkingen van de sociale norm
Esther Op de Beek leest Ester Naomi Perquin
Het verblijf (dag 102) Esther Op de Beek is universitair docent en onderzoeker Moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Leiden. Ester Naomi Perquin (1980) was stadsdichter van Rotterdam en vanaf 2017 twee jaar Dichter des Vaderlands. Haar gedicht ‘Moeder’ was het Boekenweekgedicht van 2019. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel … [Lees meer...] overEsther Op de Beek leest Ester Naomi Perquin
Michelle van DIjk leest Louis Couperus
Het verblijf (dag 101) Michelle van Dijk is docent Nederlands, schrijver en hertaler van Couperus. In mei 2021 verschijnt Witter dan sneeuw. Louis Couperus (1863-1923) is een van de belangrijkste schrijvers in de Nederlandse literatuur en een van de eerste Nederlandse vertegenwoordigers van het literaire naturalisme. Van Dijk leest dit verhaal voor in de oorspronkelijke … [Lees meer...] overMichelle van DIjk leest Louis Couperus
Marc van Oostendorp leest Anne Vegter
Het verblijf (100) Marc van Oostendorp werkt bij de opleiding Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit en het Meertens Instituut van de KNAW. Anne Vegter (1958) is dichteres en schrijver; ze was Dichter des Vaderlands tussen 2013 en 2017 en is tegenwoordig voorzitter van de Akademie van Kunsten. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel … [Lees meer...] overMarc van Oostendorp leest Anne Vegter
Ik lees Lubach op zondag
Nimma: Neerlandistiek nieuws uit Nijmegen (8) Ivo Nieuwenhuis, universitair docent bij de opleiding Nederlandse Taal en Cultuur in Nijmegen, leest Zondag met Lubach als een letterkundig werk. (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overIk lees Lubach op zondag
Dit is niet een slagroomgebakje
Een kennis had tijdens de kerstvakantie een logé uit het buitenland en ze kwamen te spreken over een eigenaardigheidje van de Nederlandse taal: wanneer zeg je niet en wanneer zeg je geen? Dat is een kwestie waar heel veel dimensies aan zitten – en een heleboel ervan worden uitgelegd in de onvolprezen Modern Syntax of Dutch. Maar niet alles: in de Algemene Nederlandse … [Lees meer...] overDit is niet een slagroomgebakje
Olga van Marion leest J.G.
Olga van Marion leest het liedje ‘Van de drie koningen’ (1664) van de Brusselse begijn J.G.. Olga van Marion doceert Nederlandse literatuur en (theater)cultuur van de Vroegmoderne Tijd aan de Universiteit Leiden. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. … [Lees meer...] overOlga van Marion leest J.G.
De aanhalingstekens bij Marsman
Pronomina in de hedendaagse Nederlandse lyriek (6: H. Marsman, Ik die bij sterren sliep. Verzamelde verzen) In de bundel Tempel en kruis (1940) van H. Marsman bestaat, net als in veel van zijn andere werk, een correlatie tusen het voorkomen van persoonlijk voornaamwoorden in de eerste of tweede persoon en aanhalingstekens om de hele tekst van het gedicht. De meeste … [Lees meer...] overDe aanhalingstekens bij Marsman
Alfred Schaffer leest T.S. Eliot in de vertaling van Martinus Nijhoff
Alfred Schaffer doceert moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Kaapstad, en is winnaar van de P.C. Hooftprijs 2021 voor zijn dichterlijk werk. T.S. Eliot (1888-1965) was een conservatief modernistisch dichter. Martinus Nijhoff (1894-1953) was behalve een bekend dichter, ook een productief vertaler. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel … [Lees meer...] overAlfred Schaffer leest T.S. Eliot in de vertaling van Martinus Nijhoff
Minstens nul bananen
Door Marc van Oostendorp Er is weer nieuws over nul bananen. Ook in 2013 en 2018 waren er al wederwaardigheden te melden uit de wetenschap over de precieze betekenis van deze uitdrukking; als Neerlandistiek nog 50 jaar bestaat, kunnen we een bundeling maken met artikelen over dit onderwerp. Er is nu in ieder geval een nieuw artikel verschenen in het wetenschappelijk … [Lees meer...] overMinstens nul bananen
Rick Honings leest François HaverSchmidt
Het verblijf (dag 96) Rick Honings is Scaliger-hoogleraar aan de Universiteit Leiden, en onder meer biograaf van Willem Bilderdijk en Herman Brusselmans. François HaverSchmidt (1834-1894) was dominee en schrijver. Zijn bekendste werk schreef hij onder het pseudoniem Piet Paaltjens. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het … [Lees meer...] overRick Honings leest François HaverSchmidt
Waarom rijmen we niet altijd?
Taalbeschouwing voor groep 4 Door Marc van Oostendorp 'Wat even we vanavond?' vraag ik aan papa. 'Vis', zegt hij.. 'Dat is het lekkerste wat er is', zeg ik. … [Lees meer...] overWaarom rijmen we niet altijd?
Rob van Essen leest Rob van Essen
Het verblijf (dag 94) Rob van Essen (1963) is een schrijver en recensent. Met zijn roman De goede zoon won hij in 2019 de Libris Literatuurprijs. Het verhaal ‘Waar het werkelijk om ging’ staat in de verhalenbundel Een man met goede schoenen (2020). Weblog, Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt … [Lees meer...] overRob van Essen leest Rob van Essen
Ronny Boogaart leest Hans Warren
Het verblijf (dag 93) Ronny Boogaart is universitair docent Taalkunde en Taalbeheersing aan de Universiteit Leiden. Hans Warren (1921-2001) was dichter, criticus en vertaler. Hij publiceerde zijn Geheim Dagboek over de jaren 1942 tot en met 2001. In 2021 is het honderd jaar geleden dat Warren werd geboren, en twintig jaar geleden dat hij overleed. Presentatie, format, … [Lees meer...] overRonny Boogaart leest Hans Warren
Amsterdam vs. Rotterdam in de 18e eeuw
Tommie van Wanrooij doet na zijn BA Nederlandse Taal en Cultuur in Nijmegen een onderzoeksmaster Literary Studies. Hij schreef al zijn eerste wetenschappelijke artikel – over twee 'stroomgedichten' uit de achttiende-eeuw, waaruit blijkt dat men in Amsterdam zijn eigen centrale positie ook toen al vanzelfsprekend achtte, terwijl men daar in Rotterdam heel anders over … [Lees meer...] overAmsterdam vs. Rotterdam in de 18e eeuw
Onno Blom leest Gerard Reve
Het verblijf (92) Onno Blom (1969) is literair journalist en auteur van onder meer Het litteken van de dood, de biografie van Jan Wolkers. Gerard Reve (1923-2006) debuteerde met De avonden in 1947; het boek zou een cultboek worden. Nog steeds lezen mensen het boek tijdens de laatste tien avonden van ieder jaar. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: … [Lees meer...] overOnno Blom leest Gerard Reve
Het beste van Neerlandistiek-tv 2020
Door Marc van Oostendorp 2020 was het jaar van de doorbraak van de YouTube-neerlandistiek. Misschien had het iets te maken met covid-19, misschien stond het al langere tijd te gebeuren, in ieder geval hebben we nog nooit zoveel video's gepubliceerd als dit jaar. Hieronder een selectie, voor de oudejaarsavond of de nieuwjaarsdag. Een aantal video's komen uit reeksen. Ik … [Lees meer...] overHet beste van Neerlandistiek-tv 2020
Bart Steman leest Bart Steman
Het Verblijf (dag 91) Bas Steman (1971) is neerlandicus en schrijver van onder meer biografieën van Leontine van Moorsel en Ramses Shaffy en een aantal romans. In 2020 trok hij de aandacht met het boek Lekker boekie! waarin hij beschrijft hoe hij zijn zoon en een aantal van diens vrienden aan het lezen krijgt in een leesclub. Website. Presentatie, format, productie, … [Lees meer...] overBart Steman leest Bart Steman
Je ligt ver weg met je vriendinnetje te rollebollen
Pronomina in de hedendaagse Nederlandse lyriek (7: Erik Bindervoet, De droom van Eb inkt diervoer) Erik Bindervoet is, samen met Robbert-Jan Henkes, misschien wel de taalvaardigste spreker van het Nederlands van dit moment. De twee toonden dat met vertalingen van onder andere James Joyce, Shakespeare, Bob Dylan en de Beatles, Bindervoet laat het ook zien met zijn … [Lees meer...] overJe ligt ver weg met je vriendinnetje te rollebollen
Reina Boerrigter leest Albertina Soepboer
Reina Boerrigter studeerde Nederlands in Leiden en is tegenwoordig coördinator van een onderzoeksprogramma van de vier Technische Universiteiten in Nederland (Delft, Twente, Eindhoven, Wageningen). Albertina Soepboer (1969) is schrijfster, vertaler en beeldend kunstenaar. Ze dicht zowel in het Nederlands als in het Fries. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: … [Lees meer...] overReina Boerrigter leest Albertina Soepboer
Ewoud Sanders is een meneer
Dat Ewoud Sanders na 20 jaar WoordHoek verdwijnt uit de NRC betekent dat de meest klassieke krantencolumn over taal ophoudt te bestaan. Natuurlijk houden bijvoorbeeld Ton den Boon en Peter-Arno Coppen in Trouw moedig stand, maar hun werk is toch minder klassiek. De klassieke krantencolumn was Dezer dagen van Jérôme Heldring: een autoriteit die met een bepaalde regelmaat in … [Lees meer...] overEwoud Sanders is een meneer
Pieter Olde Rikkert leest Patty Scholten
Pieter Olde Rikkert is schrijver en docent Nederlands in Zeist. Patty Scholten (1946-2019) was stripauteur en dichter. Een groot deel van haar dichterlijk oeuvre bestaat uit sonnetten. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. … [Lees meer...] overPieter Olde Rikkert leest Patty Scholten
Lezers roddelen in leesclubs
Er zijn schrijvers die met graagte beweren dat personages in romans natuurlijk geen echte mensen zijn. Ze zijn namelijk gemaakt. Jörgen Apperloo wijdde vorig jaar een goede video aan deze kwestie. Natuurlijk kun je met volhouden dat romanpersonages geen ademhalen, vooral niet nadat wij het boek dicht hebben geslagen, en dat hun gedrag vooral moet voldoen aan wetten van … [Lees meer...] overLezers roddelen in leesclubs
