‘Taalsmeedsels’, bewust gecreëerde woorden: blending, portmanteau, samentrekking (11) Tijd voor een mop, sommige houden verband met deze portmanteau-sector. “How do elephants talk to each other?” By ‘elephone. Eerlijk geplukt van een Langenscheidts-kalender. Wat is hier de talige achtergrond van de grap? Het lijkt hetzelfde procédé als in de filmwereld het gebruik … [Lees meer...] overPostalgie
Artikel
Informatie en data
Onbegrip begrepen40 taalfilosofische gesprekken over communicatie (deel 36) - Hoe langer ik over het woord informatie nadenk, hoe minder ik ervan begrijp. - Ja, dit woord past prachtig in het nadenken over taal en communicatie. Het is zo’n kaal, leeg woord, met zo weinig ‘informatieve’ betekenis. Er is een beroemd citaat over wijsheid … [Lees meer...] overInformatie en data
Ik heb genoeg van Europa waar men veel te weinig nnn…. ziet.
Het nieuwe lezen en de vernieuwing van het leesonderwijs in een post-koloniale wereld (4) 5. De introductie van een postkoloniale tekst in een reeks tekstuitgaven zou je evengoed kunnen aanmerken als een verschijnsel dat past binnen de context van actuele discussies, als zelf een factor in die context. Dat is dus direct al een groot verschil met andere tekstuitgaven. … [Lees meer...] overIk heb genoeg van Europa waar men veel te weinig nnn…. ziet.
‘Die Ridder metter Swane’ capittel [5]
Een schone ende miraculeuse historie vanden Ridder metter Swane Kritische editie bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve, met hulp van Dirk Geirnaert bij de refreinen. Studie-editie: capittel [5] Lees-editie: capittel [5] Geoptimaliseerd voor dubbelzijdig afdrukken Bij wijze van inleiding ❦ ❦❦ … [Lees meer...] over‘Die Ridder metter Swane’ capittel [5]
Actualisering en postkolonialisme
Het nieuwe lezen en de vernieuwing van het leesonderwijs in een post-koloniale wereld (3) De vraag is natuurlijk hoe een niet-academisch, ‘onbevangen’ publiek van jongeren staat in de actuele debatten. Natuurlijk: vanuit hun gezichtspunt is er genoeg dat véél belangrijker is: hoe Cristiano Ronaldo zijn haar geschoren heeft, die nieuwe, vette Nike Air Presto Safari … [Lees meer...] overActualisering en postkolonialisme
We moeten de klucht wel ernstig nemen
De zeventiende-eeuwse klucht is een amusant genre – denk alleen al aan de Klucht van de koe – dus een goed boek erover is een welkom geschenk. Vorige week verscheen Hekelen met humor van Johanna Ferket, over maatschappijkritiek in het zeventiende-eeuwse komische toneel in de Nederlanden. Zij beschrijft de middelen waarmee de kluchtschrijvers hun … [Lees meer...] overWe moeten de klucht wel ernstig nemen
Luidruchtig zwijgend, tegensprekelijk literair
Meer nog dan door commotie werden Astrid Roemers loftuitingen voor dictator Bouterse omgeven door stilte. De schrijfster heeft, zeker sinds ze in 2016 de P.C. Hooft-prijs kreeg, behoorlijk wat aanhang onder Nederlandse literaire smaakmakers. We leven dan ook in een tijd waarin de aandacht voor extra-Madurodamse fascinaties evident is. Ook mag Roemers vanzelfsprekende vermenging … [Lees meer...] overLuidruchtig zwijgend, tegensprekelijk literair
Iedereen een master Neerlandistiek
Augustusoverwegingen over ons vak (15) Deze week van augustusoverwegingen over het onderwijs wil ik afsluiten met een vorm van onderwijs die nog nauwelijks bestaat: het gratis onderwijs voor iedereen die het wil volgen, op ieder moment. In een ideale wereld (of, nou ja, in een op bepaalde aspecten geïdealiseerde vorm van onze huidige wereld) zou iedereen op ieder moment … [Lees meer...] overIedereen een master Neerlandistiek
Verstandhouding
Onbegrip begrepen40 taalfilosofische gesprekken over communicatie (deel 35) - Jij wilt ‘dieper kijken’ naar woorden die we gebruiken voor ‘taal en communicatie’, woorden zoals informatie, begrijpen enzovoort, omdat je denkt dat we daarmee meer zicht krijgen op de relatie tussen taal en communicatie. Hoe moet ik me dat precies … [Lees meer...] overVerstandhouding
Een ideologiedebat
Het nieuwe lezen en de vernieuwing van het leesonderwijs in een post-koloniale wereld (2): Selectie van een eerste tekst Nu dient zich de vraag aan: is het voor de hand liggend dat juist De stille plantage avan Albert Helman ls eerste postkoloniale tekst in de reeks – en überhaupt in een reeks Nederlandse klassiekers – verschijnt? Ja en nee. De stille plantage is wèl … [Lees meer...] overEen ideologiedebat
De Zassen met hun Zasse taal
Geworteld in Oost-Nederland en Noordwest-Duitsland zijn de nazaten van een volk en hun uiteengelopen taal die wij kennen als de Saksen en het Saksisch. Dat zijn echter naamvormen die betrekkelijk kort geleden van het Hoogduits zijn overgenomen. Zassen en Zas zijn de eigenlijke Nederlandse vormen. Afbakeningen Dit volk ontstaat in de … [Lees meer...] overDe Zassen met hun Zasse taal
Een literatuurgeschiedenis van de ambassade
Augustusoverwegingen over ons vak (14) Ik denk over de neerlandistiek, het wordt tijd om dat hier toe te geven, vrijwel exclusief vanuit het standpunt van de moedertaalspreker. Het lastigst te verdedigen is mijn stelling dat de neerlandistiek als functie heeft om ons te doen verwonderen over de lens waardoor we naar de wereld kijken en de manier waarop we over de wereld … [Lees meer...] overEen literatuurgeschiedenis van de ambassade
‘Die Ridder metter Swane’ capittel [4]
Een schone ende miraculeuse historie vanden Ridder metter Swane Kritische editie bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve, met hulp van Dirk Geirnaert bij de refreinen. Studie-editie: capittel [4] Lees-editie: capittel [4] Geoptimaliseerd voor dubbelzijdig afdrukken ❦ ❦❦ … [Lees meer...] over‘Die Ridder metter Swane’ capittel [4]
mutant / variant
Verwarwoordenboek vervolg (230) mutant / variant De woorden worden door elkaar gebruikt maar verschillen in betekenis. mutant een organisme met een genetische verandering Ken je die X-Men strips waar mensen en mutanten proberen samen te … [Lees meer...] overmutant / variant
Dagboek van een lezer
Eind negentiende eeuw laaide het antisemitisme op. Er zijn twee affaires in deze tijd die dat bevorderden. Over de schoolstrijd schreef de opperrabijn van Amsterdam een stuk: de openbare scholen waren volgens hem in handen van socialisten gekomen zodat joodse kinderen verkeerde denkbeelden kregen. Daarom sloten de orthodoxe joden zich aan bij de schoolstrijd van de protestanten … [Lees meer...] overDagboek van een lezer
Het nieuwe lezen en de vernieuwing van het leesonderwijs in een post-koloniale wereld
Als literatuur altijd in beweging is, dan volgt daaruit dat literatuurgeschiedenis en literatuuronderwijs ook altijd meebewegen. Dat is ook altijd zo geweest. Het denken over literatuuronderwijs lijkt op dit moment hevig in beweging te zijn, maar dat is op zich niet zo uniek. Ook dat dat denken mede ingegeven wordt door de vrees voor ‘ontlezing’ is op zich niet zo uniek: … [Lees meer...] overHet nieuwe lezen en de vernieuwing van het leesonderwijs in een post-koloniale wereld
Lessen over de Reinaert in het Engels (Neerlandistiek op de universiteit)
Augustusoverwegingen over ons vak (13) Het is logisch om vandaag, na het primair en secundair onderwijs, ook aandacht te besteden aan het hoger onderwijs. Ik heb alleen in de twaalf afleveringen die achter ons liggen al het een en ander over de universitaire studie gezegd en ik moet tot mijn schande toegeven dat ik het minst van al zicht heb op de lerarenopleidingen op de … [Lees meer...] overLessen over de Reinaert in het Engels (Neerlandistiek op de universiteit)
K. Schippers
Schrijversportretten (door Robert Kruzdlo) "Taal is een goed stuk speelgoed". … [Lees meer...] overK. Schippers
Gerard Reve’s Onverzamelde Gedichten
Wie de bundel Verzamelde Gedichten van Gerard Reve in de boekenkast heeft staan, heeft daarmee geenszins alle poëzie van de Volksschrijver in huis. Gerard Reve publiceerde vier dichtbundels: zijn debuut Terugkeer, de bibliofiele uitgaven Zes gedichten en Gezicht op Kerstmis en de bundel Het Zingend Hart. Nader tot U besluit met de reeks Nader tot U (Geestelijke Liederen). … [Lees meer...] overGerard Reve’s Onverzamelde Gedichten
Bevrijd van de stad en de pest
Pelgrimage naar het graf van Albert Camus ‘In tegenstelling tot zoveel andere Provençaalse plaatsjes was Lourmarin niet overspoeld door de vooruitgang, of door toeristen,’ schrijft Herbert R. Lottman in Camus, A biography (1979). Veertig jaar later is er in het dorp in de Vaucluse op enkele fraai gerestaureerde huizen na, nog steeds weinig van de nieuwe tijd te merken. Of … [Lees meer...] overBevrijd van de stad en de pest
Nederlands in het middelbaar onderwijs
Augustusoverwegingen over ons vak (12) Deze serie bestaat natuurlijk uit allerlei hooggestemde en onbereikbare idealen, dus nu ik ben beland op een punt waarop ik iets wil zeggen over het vak Nederlands in het voortgezet onderwijs moet ik meteen maar zeggen: het schoolvak moet meer uren krijgen, en dat moet uit de lengte én uit de breedte komen. Dit is wat ik bedoel met … [Lees meer...] overNederlands in het middelbaar onderwijs
‘Die Ridder metter Swane’ capittel [3]
Een schone ende miraculeuse historie vanden Ridder metter Swane Kritische editie bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve, met hulp van Dirk Geirnaert bij de refreinen. Studie-editie: capittel [3] Lees-editie: capittel [3] Geoptimaliseerd voor dubbelzijdig afdrukken ❦ ❦❦ … [Lees meer...] over‘Die Ridder metter Swane’ capittel [3]
‘Taal’ en ‘communicatie’?
Onbegrip begrepen40 taalfilosofische gesprekken over communicatie (deel 34) - Jij hebt veel uitspraken over taal verzameld, uit romans, uit filosofische essays of zomaar uit ingezonden brieven in kranten. Ben jij weleens uitspraken tegengekomen die je niet begreep? - Jazeker. Wat dacht je van deze? Gelezen in een roman van Karl Ove … [Lees meer...] over‘Taal’ en ‘communicatie’?
Schelden met ziektes, hoe doe je dat nou eigenlijk?
We weten allemaal dat schelden met ziektes erg populair is in het Nederlands. Sommigen vinden dit de ‘ergste’ manier van schelden die er is en anderen raakt het niet. Hoe dan ook, op sociale media vliegen de ziektevloeken je om de oren. Het viel mij op dat deze ziektes bijna altijd voorkomen als deel van een grotere scheldconstructie. Hierdoor begon ik me af te vragen welke … [Lees meer...] overSchelden met ziektes, hoe doe je dat nou eigenlijk?
Nederlands op de basisschool
Augustusoverwegingen over ons vak (11) Vorige week heb ik de vijf subdisciplines van de neerlandistiek behandeld, deze week is het tijd voor het onderwijs. Waarschijnlijk heb ik de afgelopen week zo'n beetje iedere docent afgeschrikt: een van de tragedies van deze tijd is dat leraren Nederlands niet meer per se geïnteresseerd zijn in de ontwikkelingen in de … [Lees meer...] overNederlands op de basisschool
