Vandaag: melig en precies Door Roeland Cortois De landsgrens NL-BE trekt een duidelijke scheidingslijn doorheen het Nederlandse taalgebied voor wat betreft de huidige betekenis(sen) van een handvol woorden en uitdrukkingen; in deze gevallen gebruiken Nederlanders en Vlamingen dus dezelfde termen maar bedoelen ze er iets anders mee. Het spreekt voor zich dat je hier een … [Lees meer...] overGids voor verborgen spraakverwarringen tussen Vlamingen en Nederlanders
Artikel
Die historie van Fortunatus borse : capittel [20]
Een nieuwe historie van Fortunatus borse ende van sijnen wunschhoet, seer playsant om lesen ende leerende hoe een jonck geselle hem heusschelijck houden sal met woorden ende met wercken, by hooghe, by leeghe, onder vrienden ende onder vremde, binnen slants ende buyten slants, met reysen, met coopmanschappen doen, inden houwelijck ende in meer ander accidenten die den mensche … [Lees meer...] overDie historie van Fortunatus borse : capittel [20]
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-1
door Viorica Van der Roest Het is niet eens Kerst, maar deze keer toch een dubbelaflevering. Vandaag en morgen een excursie vanuit de editie-wederwaardigheden naar het boeiende literaire landschap van het twaalfde-eeuwse Frankrijk. Intermezzo 1: de literaire betekenis van de Oudfranse Partonopeus de Blois - deel 1 Zoals bekend is de Middelnederlandse Parthonopeus van … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-1
Joodse gedichten
Door Marc van Oostendorp De bundel Joodse gedichten van Nachoem M. Wijnberg neemt ons mee op een tocht langs grappen, de talmoed, Judith Herzberg, de spelling, en theorieën over theorieën. Ik gaf hierover gisteren een lezing op de Nijmeegse postacademische cursus Recente Nederlandse en Vlaamse literatuur. Die lezing is voor altijd in de digitale mist verdwenen, maar hier is … [Lees meer...] overJoodse gedichten
Johan de Koning leest Simon Carmiggelt
Het verblijf (dag 161) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Johan de Koning is journalist en studeerde Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit Leiden; samen met Len Munnik publiceerde hij het kinderboek De rode auto. Simon Carmiggelt (1913-1987) was schrijver van cursiefjes en ‘de meest getrouwde man van Nederland’. Presentatie, format, productie, vogels en … [Lees meer...] overJohan de Koning leest Simon Carmiggelt
plotseling / zomaar
Verwarwoordenboek vervolg (209) plotseling / zomaar 209 De woorden worden door elkaar gebruikt, maar er is soms een subtiel verschil. En zomaar is ruimer in betekenis. … [Lees meer...] overplotseling / zomaar
De eerste krasjes
Over het debuut van Levina van Winden Door Jos Joosten Het is raar dat je, ook als meer dan gemiddelde poëzieliefhebber, tegenwoordig zo makkelijk bundels kunt mislopen. Zo kan zelfs iemand die debuteert bij een vooraanstaande uitgeverij in een grote leegte ploffen. Ik liep zo pas onlangs tegen Er is een band die rapemachine heet aan, de debuutbundel van Levina van … [Lees meer...] overDe eerste krasjes
Een fotoshoot aan zee
Door Nico Keuning Peter Terrin (1968) begon naar eigen zeggen met schrijven na het lezen van Willem Frederik Hermans’ De donkere kamer van Damokles, een boek dat zijn leven heeft veranderd. Een tijd lang hing het portret van Willem Frederik Hermans boven de schrijftafel van de Vlaamse schrijver. ‘Vanaf zijn spijkertje aan de muur werd Hermans zijn symbolische meelezer, die … [Lees meer...] overEen fotoshoot aan zee
Ratjes horen intonatie
Door Marc van Oostendorp Intonatie, de toonhoogte van je stem die bijvoorbeeld omhoog gaat aan het eind van een vraag en omlaag aan het eind van een bewering, is waarschijnlijk een van de oudste aspecten van taal. Ook ratjes blijken er gevoelig voor, zo blijkt uit een recent artikel in het tijdschrift Cognition. … [Lees meer...] overRatjes horen intonatie
Stella Seitun legge Ilja Leonard Pfeijffer
Het verblijf (dag 160) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Stella Seitun is kunsthistorica te Genua. Ilja Leonard Pfeijffer (1968) is de vriend van Stella Seitun. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer bovenstaande Spotify-versie niet werkt … [Lees meer...] overStella Seitun legge Ilja Leonard Pfeijffer
Die historie van Fortunatus borse : capittel [19]
Een nieuwe historie van Fortunatus borse ende van sijnen wunschhoet, seer playsant om lesen ende leerende hoe een jonck geselle hem heusschelijck houden sal met woorden ende met wercken, by hooghe, by leeghe, onder vrienden ende onder vremde, binnen slants ende buyten slants, met reysen, met coopmanschappen doen, inden houwelijck ende in meer ander accidenten die den mensche … [Lees meer...] overDie historie van Fortunatus borse : capittel [19]
De verkiezingsprogramma’s over taal 2021: GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren, DENK
Door Marc van Oostendorp Vier van de linkse partijen die meedoen aan de Kamerverkiezingen hebben betrekkelijk korte verkiezingsprogramma's waarin, misschien alleen al om die reden, betrekkelijk weinig wordt gezegd over taal. Ik neem ze hier samen, zoals ik in een vorige aflevering ook een aantal van de rechtse partijen samennam. Ik moet erbij zeggen dat de labels links en … [Lees meer...] overDe verkiezingsprogramma’s over taal 2021: GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren, DENK
Wietse van Eijsden leest M. Vasalis
Het verblijf (dag 159) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Wietse van Eijsden is eerstejaars Nederlandse Taal en Cultuur aan de Universiteit Leiden. M. Vasalis (1909-1998) was psychiater en dichteres. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer … [Lees meer...] overWietse van Eijsden leest M. Vasalis
Sociolinguïstisch onderzoek naar uitstervende mijnwerkerstaal
Door Nantke Pecht Als oud-mijnwerkers in Eisden in Belgisch Limburg met elkaar Cité-Duits spreken, zeggen ze bijvoorbeeld ich hab dich doch verzählt von de fünfte wat ich gekricht hab ‘ik heb je toch verteld van de boete die ik gekregen heb’ of für conducteur zu wer(d)e, musste er belgische sein ‘om werkleider te worden, moest hij Belg zijn.’ In de mijn was een fünfte een … [Lees meer...] overSociolinguïstisch onderzoek naar uitstervende mijnwerkerstaal
Afgelopen januari
Door Siemon Reker Interessant nieuws afgelopen vrijdag als opening van die plezierige nieuwsbrief van NRC Handelsblad, De Haagse Stemming. (Voorzover ik weet kost het abonneren daarop niets.) Het s-woord klinkt weer aan het Binnenhof! Het s-woord betreft dus stikstof, in het volgende tekstje gaat het over het k-woord, maar genoeg over deze alfabet-woorden (het is een … [Lees meer...] overAfgelopen januari
Top 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 10. De Niemanders, De Niemanders (2020)
door Laurens Ham 2020 was misschien wel het beste jaar van de Nederlandstalige popmuziek ooit. Nota bene in dit coronajaar, waarin de livescene volledig op zijn gat lag, kwam er een verbazingwekkend grote reeks verbazingwekkend goede albums uit. Popfans waren blij met nieuwe platen van Spinvis, Eefje de Visser, The Kik en Roosbeef; alternatiever ingestelde luisteraars … [Lees meer...] overTop 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 10. De Niemanders, De Niemanders (2020)
Vlogboek – Wessel te Gussinklo / Renate Dorrestein / Alma Mathijsen
In deze video bespreekt Jörgen de volgende drie boeken: Wessel te Gussinklo - De hoogstapelaarRenate Dorrestein - Het Hemelse GerechtAlma Mathijsen - Ik wil geen hond zijn (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overVlogboek – Wessel te Gussinklo / Renate Dorrestein / Alma Mathijsen
De populairste voornamen uit de 17e en 18e eeuw
Door Roland de Bonth Voornamen vormen een interessant onderzoeksobject. Dat heeft Gerrit Bloothooft de afgelopen jaren aangetoond in tientallen bijdragen op Neerlandistiek. Voor die column onder de titel Voornamendrift maakte Bloothooft gebruik van gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP) en - voor recentere namen - van gegevens van de Sociale … [Lees meer...] overDe populairste voornamen uit de 17e en 18e eeuw
‘Wel’, ’toch’, ‘eigenlijk’: een kwestie van beleefdheid
Door Marc van Oostendorp Wie mens is, moet zichzelf of anderen op gezette tijden corrigeren. Wie Nederlands spreekt, staan daarvoor onder andere de woorden wel, toch en eigenlijk ter beschikking: Edmonton ligt niet in Ontario, maar wel in Canada.Ik heb de hele reis geslapen, maar ik heb toch een jetlag.Dame Edna is eigenlijk een man. De woorden kunnen elkaar niet zo … [Lees meer...] over‘Wel’, ’toch’, ‘eigenlijk’: een kwestie van beleefdheid
Emma Laura Schouten leest Sofie Lakmaker
Het verblijf (dag 158) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Emma Laura Schouten is freelance redacteur, corrector en copywriter en docent Nederlands in spe. Sofie Lakmaker is onder meer columnist bij De Groene. Haar debuut De geschiedenis van mijn seksualiteit verscheen in februari 2021 bij Das Mag. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de … [Lees meer...] overEmma Laura Schouten leest Sofie Lakmaker
Uit: F Bordewijk, Karakter (1938)
Door Frank Willaert De roman Karakter van F. Bordewijk uit 1938 vormt een variant op een eeuwig verhaal, de strijd op leven en dood tussen een vader en zijn zoon, hier de even imponerende als harteloze Dreverhaven en diens buitenechtelijke zoon Jacob Katadreuffe. Die laatste zet alles op alles om als zoon van een arme ongehuwde moeder zijn doel vn sociale promotie tot … [Lees meer...] overUit: F Bordewijk, Karakter (1938)
Die historie van Fortunatus borse : capittel [18]
Een nieuwe historie van Fortunatus borse ende van sijnen wunschhoet, seer playsant om lesen ende leerende hoe een jonck geselle hem heusschelijck houden sal met woorden ende met wercken, by hooghe, by leeghe, onder vrienden ende onder vremde, binnen slants ende buyten slants, met reysen, met coopmanschappen doen, inden houwelijck ende in meer ander accidenten die den mensche … [Lees meer...] overDie historie van Fortunatus borse : capittel [18]
‘Christen! bedenk dat ook de jood uw naasten is’ (1846)
Jeugdverhalen over joden (132) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Jacobus Kornelis Thomson (1806-1867)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Pieter Jacobus Kornelis (officieel Cornelis) Thomson was ‘huisonderwijzer’ in Goes. In de eerste helft van de 19de eeuw schreef hij verschillende jeugdboeken, deels onder de initialen P.J.K.T. Het verhaal … [Lees meer...] over‘Christen! bedenk dat ook de jood uw naasten is’ (1846)
Ype Driessen en Botte Jellema lezen Ype Driessen
Het verblijf (dag 157) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Botte Jellema en Ype Driessen maken de podcast De eeuw van de amateur. Ype Driessen is fotostripmaker; in 2020 verscheen zijn autobiografische fotostrip Het nadeel van de twijfel. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door … [Lees meer...] overYpe Driessen en Botte Jellema lezen Ype Driessen
Top 40 van de Gouden Eeuw – 10a
Door Margot Kalse en Olga van Marion Lofzang van Maria Een lofsangh der Jonckvrauwen Marie. Luce I. … [Lees meer...] overTop 40 van de Gouden Eeuw – 10a
