Engelstaligen schijnen soms hun oren niet te kunnen geloven als ze in Nederland komen, vanwege al het ge-fuck dat ze overal om zich heen horen. Die mensen moet je uitleggen dat fuck voor de gemiddelde Nederlander misschien wat minder zwaar klinkt dan voor de gemiddelde Engelsman. Maar uit nieuw onderzoek van enkele van mijn Nijmeegse collega's kun je ook concluderen dat het … [Lees meer...] over‘Fuck’ zeggen met een Nederlands accent
Artikel
Ik ging in mijn boekje keken
N.a.v. Berthold van Maris n.a.v. Ronny Boogaart en Henk Wolf Connie Palmen sprak in een interview van “ergens graag bij hadden willen horen” en dat bracht enkele auteurs in Neerlandistiek tot een bijdrage over dat hadden. Ronny Boogaert en Henk Wolf schreven er beiden afzonderlijk over op 17 maart j.l. Dat leidt vervolgens tot een bijdrage van Berthold van Maris in de … [Lees meer...] overIk ging in mijn boekje keken
Lidy van Marissing laureaat Poletprijs 2024
Het is mooi dat ik gisteren in het radioporgramma Kunststof eindelijk bekend mocht maken wat de jury al wat langer wist: na Peter Verhelst en Michael Tedja is de driejaarlijkse Sybren Poletprijs dit jaar toegekend aan romancier en dichter Lidy van Marissing. De Poletprijs is met 35.000 € een van de grootste literaire prijzen van het land en wordt gefinancierd uit een legaat van … [Lees meer...] overLidy van Marissing laureaat Poletprijs 2024
Ik mis Gerrit en Charles
Ik moest vanmorgen denken aan Gerrit Komrij met wie ik nog gedanst heb in een disco. Ik droomde vannacht dat ik Gerrit en Charles sprak in de Roelof Hartstraat voor restaurant Beddington en dat ik vol lof was over zijn gedichten. Gerrit antwoordde bibberig en breekbaar en Charles die te paard zat, wilde weg. In een documentaire over Komrij zag ik beelden van het grote huis … [Lees meer...] overIk mis Gerrit en Charles
Limburgers in het centrum
Veel alledaags denken over aardrijkskunde is gebaseerd op de begrippen centrum-periferie. Er valt bijna niet aan te ontkomen: een landschap waarin mensen voorkomen zien wij bijna automatisch georganiseerd als een centraal punt waaromheen wat perifere punten gegroepeerd zijn, die op hun beurt ook weer kleine centra's zijn voor nog perifeerdere punten. Maar ook die punten zijn … [Lees meer...] overLimburgers in het centrum
Een ode aan de verborgen kunst van fanfictie
Wie heeft het recht om een verhaal te vertellen? Door de wereld van fanfictie ontdekt Sibrich Wijnia (2001) in haar afstudeerfilm de nuances tussen de auteur, de lezer en de verhalenverteller en hoe dit reflecteert op hoe wij verhalen vertellen. ‘Bedoeld om te Delen’ is een afstudeerfilm van de Willem de Kooning Academie te Rotterdam. De film onderzoekt een fenomeen … [Lees meer...] overEen ode aan de verborgen kunst van fanfictie
Over Gerard Reve en stijl
Het honderdste geboortejaar van Gerard Reve zal niet onopgemerkt blijven. Verspreid over de maanden verschijnen er bijzondere boeken. De prachtige cassette met de werkversies van Op weg naar het einde (bezorgd door Wiljan van den Akker en Koen Hilberdink) hebben we al, Piet Gerbrandy schreef een boeiende beschouwing over de poëzie (Pelgrimsliederen) en het boek U heb ik lief. … [Lees meer...] overOver Gerard Reve en stijl
Wij zullen niets nalaten
Het is al opmerkelijk als de ene politicus aangifte doet tegen een andere politicus – je zou hopen dat men zijn onenigheid kan uitspreken in de Tweede Kamer. Maar de aangifte die Geert Wilders gisteren deed tegen zijn collega Frans Timmermans is wel heel vreemd. De laatste had dit weekeinde in een toespraak voor zijn partij gezegd: Mensen onze taak is helder. Wij zullen … [Lees meer...] overWij zullen niets nalaten
Nacht, trottoir – als Herman Gorter
Er zijn vele Herman Gorters, en een Nacht, trottoir zo lang en breed uitwaaierend als de Mei behoort zeker tot mijn wensen, maar dat zal voor later zijn. Deze Gorter is die van de sensitieve verzen, van de Zie je, ik hou van je-gedichten, van Mijn grijze tintelreine, van Het gouden zongezwier, van De heide is maar stil en Ik wilde ik kon u iets geven. Heel prachtig … [Lees meer...] overNacht, trottoir – als Herman Gorter
Etymologica: Het Kolenwoud tot Turenhout
Dwars door België strekte ooit het wijde bos dat silva Carbōnāria heette bij de Romeinen. Een oude inheemse benaming leve voort als de oordnaam Turnhout, voorheen Turenhout, met de Germaanse evenknie van Latijn dūrus ‘hard’ en Sanskriet dūráḥ ‘ver, wijd’. De perken Gelijk een lange gordel scheidde het west van oost, een wilde grens vormend van vooral eiken en beuken, al … [Lees meer...] overEtymologica: Het Kolenwoud tot Turenhout
De wetenschap zakt langzaam weg
De wetenschap is een kasteel gemaakt van artikelen en boeken. Ieder artikel en ieder boek is in het ideale geval een steentje in het kasteel, dat op allerlei andere steentjes ligt en waarop nieuwe steentjes kunnen komen te liggen. Wie precies wil weten hoe het zit, kan steeds dieper graven, controleren wat de bronnen zijn van een artikel, en wat de bronnen zijn van die bronnen, … [Lees meer...] overDe wetenschap zakt langzaam weg
Een gidsfossiel voor de oorspronkelijke voordrachttekst
Het herhaald onderwerp in Van den vos Reynaerde Het herhaalde onderwerp is een grammaticale constructie waarvan taaladviseurs meestal aanraden deze te mijden De Ans noemt dit spreektaal. De Wikipedia noemt het herhaald onderwerp typisch voor de volkstaal en bestempelt deze constructie als grammaticaal ‘substandaard’. In het literaire meesterwerk Van den vos Reynaerde uit … [Lees meer...] overEen gidsfossiel voor de oorspronkelijke voordrachttekst
De stem van de dichter
Gisteren zou de dichter Martinus Nijhoff 130 jaar oud zijn geworden. Maar een lang leven was hem niet gegeven. Zijn biograaf Bart Slijper noteert: "De dood komt voor Nijhoff midden in het leven. Natuurlijk heeft de dag dat zijn hart het begaf een datum, 26 januari 1953, een willekeurige datum, waarop zijn leven zomaar wegwaait." Lange tijd dacht ik dat de stem van de dichter … [Lees meer...] overDe stem van de dichter
Het eerste kwart: Mustafa Kör, De lammeren
Er zit een belangrijke zin verstopt in de roman De lammeren van Mustafa Kör: Zelfmoord is egoïstisch noch wanhopig, het is een definitieve vorm van zuivering en onderscheidt ons van andere soorten. Het is menselijk. Aan de zelfmoord van zijn broer, Ilyas, wijdt Umut, de hoofdpersoon, helemaal niet zoveel gedachten. Als hij thuiskomt nadat het gebeurd is, maakt hij eerst … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Mustafa Kör, De lammeren
Hans Schnitzler, Filosofie van de kroeg
Volgens Schnitzler is de ouderwetse bruine kroeg, annex de stamkroeg dan wel de buurtkroeg, een fijne plek waar je je sores om den dagelijksen brode en meer van dat sociaal-politiek-maatschappelijk verantwoorde gedoe even achter je kunt laten en waar je tot jezelf en in contact met allerlei inspirerende anderen kunt komen, die een vergelijkbare behoefte hebben … [Lees meer...] overHans Schnitzler, Filosofie van de kroeg
Van hier tot Jipsingboermussel
Van hier tot Tokio – Facetten (xvi) Namen van landen of streken binnen Europa worden zelden gevonden in Van-hier-tot-Tokioconstructies, plaatsnamen hebben we op de plek van Tokio nodig. Als uitzonderlijk voorbeeld: “onze harige kindervriend heeft een probleem van hier tot Spanje” (Sinterklaas heeft geen schimmel tot zijn beschikking). Nu van Europa naar het … [Lees meer...] overVan hier tot Jipsingboermussel
Kunstmatige consentelligentie
Ik geef momenteel een cursus morfologie voor eerstejaars studenten in Nijmegen, en ik probeer daarbij iedere week een nieuw woord te vinden om te bespreken. Vorige week gebruikte ik daarvoor de website Taalbank waarop Ton den Boon om de paar dagen een opvallend nieuw woord plaatst, maar deze week kon ik gebruik maken van Jong Neerlandistiek. Die lieten de Amsterdamse student … [Lees meer...] overKunstmatige consentelligentie
Nacht, trottoir – als sonnet
Een sonnet om erin te komen. Ik hou niet bijzonder van sonnetten. Op mij maken ze altijd de indruk iets te zijn om... om erin te komen. Ik probeer mijn pen, of eerder nog Ik probeer mijn piemel en zal ze eens laten zien wat ik allemaal in mijn mars heb. Uitsloverij. De sonnetten van Vestdijk bijvoorbeeld – net zo’n berg om met een grote boog omheen te lopen als zijn … [Lees meer...] overNacht, trottoir – als sonnet
Nel Noordzij, Het kan me niet schelen
Nel Noordzij is weer zo’n auteur, net als Aya Zikken, van wie ik de naam wel eens of zelfs meerdere keren ergens had gezien, maar altijd vanuit een ooghoek in de marge, en van wie ik nooit iets las, domweg omdat ze niet wordt genoemd in De Grote Handboeken Voor De Ernstige Literatuurgeschiedenis, of: er wel in wordt genoemd maar niet serieus wordt besproken. En je kan (ook als … [Lees meer...] overNel Noordzij, Het kan me niet schelen
De drogreden van Baudet
Enige tijd geleden stelde Thierry Baudet in de Tweede Kamer vanachter het katheder een vraag aan Jesse Klaver, die door de voorzitter werd gekarakteriseerd als ‘een tikkeltje ordinair’: Deze vraag vloeide in het antwoord van Baudet aan Klaver voort uit de volgende opmerking. In eerste instantie kan men veronderstellen dat de reactie van Baudet is ontsnapt uit de doos … [Lees meer...] overDe drogreden van Baudet
Het einde van het generatieconflict
11 onder 35 is een curieus boekje: een keuze van 11 Nederlandse schrijvers die in 2024 jonger zijn dan 35 en die volgens Marja Pruis de moeite waard zijn. Overi iedere schrijver schrijft Pruis een korte inleiding en van iedere auteur is een – wat langer, maar nog steeds kort – stuk proza opgenomen (schrijvers onder de 35 zijn prozaschrijvers). Curieus zijn de getallen die … [Lees meer...] overHet einde van het generatieconflict
Over de universiteit gesproken
Een van de meest boeiende aspecten van mijn werk aan de Rijksuniversiteit Groningen is het onderwijs voor steeds grotere groepen studenten van over de hele wereld. Vandaag begon ik met zo'n groep van vijfentwintig studenten in de onderzoeksmaster Arts, Media and Literary Studies aan een cursus over het ontwerpen van onderzoek. (Vanwege mijn door prednison en antibiotica … [Lees meer...] overOver de universiteit gesproken
Aanwezig afwezig
Bij de dood van Rutger Kopland Oude vlier, door vleermuizen bezocht,niet meer dan taal, niet langer minder.Iets daartussen. Midden juli, de regen vraagt nu dagelijks waar hij blijft, blijvenmoet. Hetzelfde vragen de wolken,vraagt de oude god aan jongere goden. Het antwoord is hier noch daar,noch in het wit van woedende gewassen. (2012) Op 11 juli 2012 verwisselde … [Lees meer...] overAanwezig afwezig
Diet Huber: ferneamd yn Fryslân, fergetten yn Nederlân
Yn ferskate fraachpetearen hat Diet Huber witte litten dat Nederlânsk en Frysk har like leaf wienen. Har heit wie Nederlânsk, har mem wie Frysk. Se hat likefolle boeken yn it Frysk as yn it Nederlânsk skreaun, dat die se earlik om en om. Hast twangmjittich, om net ien taal foar de oare te setten. Lit ús dit foaropstelle: har Nederlânske wurk is net om ’e nocht. Yn earste … [Lees meer...] overDiet Huber: ferneamd yn Fryslân, fergetten yn Nederlân
Consentelligentie
Jong Neerlandistiek presenteert de winnaar van de schrijfwedstrijd 'neologisme'. Stel je voor dat je iemand leert kennen die je aantrekkelijk vindt en je voelt de behoefte om een stapje verder te gaan. Alleen bij de gedachte om hierover te praten, voel je je wat ongemakkelijk. Hoe weet je eigenlijk zeker of jouw verlangen wederzijds is? Nou, daar komt passend taalgebruik … [Lees meer...] overConsentelligentie
