Het was een korte reeks debatten die Roelien Kamminga (VVD) in december mocht voorzitten. Het betrof een tussenperiode, na het vertrek van Vera Bergkamp (D66) samen met de oude Kamer en met de keuze voor Martin Bosma (PVV) in de nieuwe. De regionale zender RTV Noord was belangstellend naar haar eventuele kandidatuur en publiceerde daarover. (Het was een persoonlijke afweging om … [Lees meer...] overVolgens mij heeft de heer Wilders gevoegelijk gezegd hoe hij erin staat
Artikel
Versla het veelkoppig monster in ons taalonderwijs
Een derde van de vijftienjarigen in Nederland is volgens de PISA-onderzoeken onvoldoende geletterd. Wie de resultaten relativeert, heeft z’n kop diep in het zand zitten. Deze geluiden klinken namelijk al veel langer, bijvoorbeeld over de schrijfvaardigheid van studenten. Waarom lukt het ons niet het tij te keren? De taalcrisis is een veelkoppig monster dat we lang met de … [Lees meer...] overVersla het veelkoppig monster in ons taalonderwijs
Etymologica: Lamoraal als Arthurnaam
Wie zijn vaderlandse geschiedenis een beetje kent, weet dat op 5 juni 1568 Egmond en Hoorne op de Grote Markt in Brussel werden onthoofd. Het luidde de Tachtigjarige Oorlog in. De volledige namen van beide protagonisten luiden respectievelijk Lamora(a)l van Gavere, graaf van Egmond (1522-1568) en Filips van Montmorency, graaf van Horne (Horn; 1524-1568). Vanuit naamkundig … [Lees meer...] overEtymologica: Lamoraal als Arthurnaam
Türkiye contra The Netherlands
Turkije heet nu ongeveer 2 jaar Türkiye, in ieder geval als het aan Recep Erdoǧan en zijn regering ligt: in december 2021 werd er een memorandum de wereld ingestuurd dat bepaalde dat het land voortaan zo genoemd wilde worden – niet alleen in het Turks, maar ook in het Engels en alle andere talen. Ik heb niet de indruk dat de naamsverandering in Nederland tot een groot … [Lees meer...] overTürkiye contra The Netherlands
Een puristische olievlek?
De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen (3.5) In deze reeks vertellen onderzoeker Eline Zenner en taalliefhebber Jan Hautekiet het verhaal van de ‘verenglishing’ van het Nederlands in Vlaanderen. Een overzicht van de afleveringen in de aangroeiende reeks vind je hier. Het laatste onderdeel van dit derde hoofdstuk vergelijkt twee manieren waarop het Engels … [Lees meer...] overEen puristische olievlek?
‘Schrijven is stelen van dieven’
Acht citaten uit de nalatenschap van Menno Wigman Laat ik beginnen met een citaat van iemand anders, ik meen van Ingmar Heytze, dat zo bekend is dat ik het niet hoef op te zoeken, namelijk dat Menno Wigman de beste dichter van zijn generatie was. Ik heb dit altijd een genereus compliment gevonden van Heytze, die natuurlijk over ‘onze generatie’ sprak, en het lijkt erop dat … [Lees meer...] over‘Schrijven is stelen van dieven’
2023 in de neerlandistiek en in Neerlandistiek
Het was een woelig jaar in de neerlandistiek. Dat had een aantal institutionele oorzaken, die vooral zorgen baren, maar er waren ook mooie inhoudelijke gebeurtenissen. De Algemeen Secretaris (A.S.) van de Taalunie, Kris Van de Poel, trok zich terug nadat het al lange tijd rommelde in de organisatie. Sindsdien zit er al een tijdje een ad interim A.S., en er is onlangs … [Lees meer...] over2023 in de neerlandistiek en in Neerlandistiek
Moed, arbeid & aanvaarding
Vandaag zullen de echte revianen beginnen met het lezen van De avonden, dat zich immers afspeelt in de donkere dagen tussen 22 en 31 december van het jaar 1946. Een echte reviaan ben ik niet, maar onlangs merkte ik weer dat de magnetiserende werking van zijn beste teksten niet is verminderd. Zo schafte ik dan toch weer her en der - antiquariaat, kleine uitgevers - enkele boeken … [Lees meer...] overMoed, arbeid & aanvaarding
Westerbork à travers le regard de Philip Mechanicus
Westerbork est le nom d’une petite localité de la province de la Drenthe, dans le nord-est des Pays-Bas, à une bonne vingtaine de kilomètre de l’Allemagne. Wester renvoie à « ouest », le point cardinal, tandis que bork est un terme régional peu usité qui désigne la partie rugueuse et croûteuse de l’écorce d’un arbre, plus particulièrement l’écorce du chêne, broyée ou non, que … [Lees meer...] overWesterbork à travers le regard de Philip Mechanicus
Literair lego
Ontworpen door ChatGPT / DALL-E … [Lees meer...] overLiterair lego
Reynaert de Vos in het Latijn
Op twaalf mei, tijdens het afscheidscollege van Frits van Oostrom, vroeg ik me af of de beide zeventiende-eeuwse volksboeken met Reynaerts historie en de Middeleeuws-latijnse vertaling van Van den vos Reynaerde al op het internet te vinden waren. Nee dus. Inmiddels staan ze alle drie op de site van de opleiding Nederlands in Leiden. Zij bevinden zich in de periferie van de … [Lees meer...] overReynaert de Vos in het Latijn
Het Indisch Oud-Paspoortarchief als bron voor biografisch onderzoek
Het CBG Centrum voor familiegeschiedenis in Den Haag maakte op 15 augustus 2023 het omvangrijke Indisch Oud-Paspoortarchief digitaal toegankelijk. De aanvragen van inwoners van Indonesië die na de soevereiniteitsoverdracht een Nederlands paspoort wilden, zijn hierdoor tegen betaling online beschikbaar gekomen, voor zover er op de persoonsgegevens geen openbaarheidsbeperkingen … [Lees meer...] overHet Indisch Oud-Paspoortarchief als bron voor biografisch onderzoek
Wat moeten we vinden van Ischa Meijer?
"Whaaai? Kunnen we ons met Ischa afvragen", schrijft Annet Mooij in het laatste deel van haar biografie van Ischa Meijer (1943-1995), als het gaat over de bodemloosheid van de aandachtsbehoefte van haar onderwerp en zijn verlangen naar zichtbaarheid. Het is een kleine stijlbroek, want ze heeft het verder niet over we en ons – en zelfs nauwelijks over ik: als ze bijvoorbeeld een … [Lees meer...] overWat moeten we vinden van Ischa Meijer?
Jacob Israël de Haan
tekening: Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overJacob Israël de Haan
Niemand zonder fouten
En garde! Van het Nederlandse boekenwezen ontving ik een enorme rechthoekige doos van karton waarin, als een schijf in een sjoelbak, een miniem boekje zat. Dit was de maximenverzameling Waarover je niet zwijgen kan, samengesteld door Martin de Haan en Rokus Hofstede. Waarom gooide ze de ruit van mijn verwachtingen in? Ik had voordien mijn trots amper weten te … [Lees meer...] overNiemand zonder fouten
Jan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (9)
XIX. Met Jan Klaassen kon je zelfs je verkeersdiploma halen. In 1956 werd onze pop in Jan Klaassen, kijk uit! de mascotte voor Veilig Verkeer Nederland[1] en in hetzelfde jaar schreef B.J. Haenen Verkeersavonturen van Jan Klaassen. XX. Van een heel ander kaliber is het anti-oorlogsstuk van Paul Rodenko uit 1955, Jan Klaassen en de vredesmachine, Een spel voor … [Lees meer...] overJan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (9)
Voor de belgistiek
Er is de laatste tijd enige discussie over de stelling van de Utrechtse hoogleraar Geert Buelens dat de neerlandistiek het woord Nederlands zou moeten verlaten. De reden daarvoor, zegt Buelens, is dat dat adjectief óók verwijst naar het Nederland, en zo ten onrechte de indruk wekt dat Nederland op de een of andere manier op zijn minst het centrum is van het Nederlands – en zo … [Lees meer...] overVoor de belgistiek
Gerrit Komrij-prijs 2023
De Gerrit Komrij-prijs 2023 gaat naar Frits van Oostrom voor zijn boek De Reynaert – Leven met een middeleeuws meesterwerk. Het lijkt in eerste instantie een beetje een vreemd boek, want wat is het eigenlijk? Is het een autobiografie? Is het literatuuroverzicht? Is het een duiding van Vanden vos Reynaerde door de eeuwen heen? Nou, het is dit allemaal tegelijk, en meer. En dat … [Lees meer...] overGerrit Komrij-prijs 2023
Eén vliegenderobertiade en conclusie
Eén bewerking vond ik maar van dit tiende en laatste Hoffmann-verhaal. Kennelijk is het moeilijk iets te verzinnen met opstijgen en in het uitspansel verdwijnen met behulp van iets anders dan de hoffmanniaanse paraplu. Maar in Wolkenpeter, het openingsverhaal van In het land der wijsneuzen uit 1906, stijgt de jongen (Peter, Piet en Pieter geheten – de de dichter/vertaler liep … [Lees meer...] overEén vliegenderobertiade en conclusie
Lale Gül en haar redacteur
Op Neerlandistiek publiceerde Marc van Oostendorp een interessante en prikkelende beschouwing over het taalgebruik in Ik ga leven van Lale Gül. Hij neemt een nieuwe positie in in de discussie tussen enerzijds puristen die Gül stilistisch en taalkundig onvermogen verwijten en de andere pool, namelijk zij die vinden dat Gül nieuw-Nederlands schrijft. Gül schrijft, zo stelt Van … [Lees meer...] overLale Gül en haar redacteur
Iedereen altijd en overal opnemen!
Iemand die wil weten hoe mensen iedere dag hun taal gebruiken heeft, zou je zeggen, waarlijk geen gebrek aan gegevens. Je hoeft je maar in een gezelschap te begeven en er wordt heel wat afgepraat. Wie wil weten hoe mensen dat wonder precies voltrekken, praten – razendsnel woorden zoeken in het geheugen, en deze razensnel in elkaar schroeven tot zinnen die door de luisteraar al … [Lees meer...] overIedereen altijd en overal opnemen!
Dichtersbloed
Ik was zeventien en zocht de poëziewaar ze niet was, in mijn klein leven toen,de krampjes van elk woord, echolalie.Wel wortels, maar geen takken, laat staan groen. Ik werkte in een ziekenhuis als klerk,de poli van de zenuwarts De Jong.Daarnaast bezong ook ik de reine berk(geneurie eigenlijk, met die stijve tong). Plots stond de dichter Aafjes voor mijn neus.Ik las hem al, … [Lees meer...] overDichtersbloed
De Verdam-krijgt-een-kastquiz
Het Multatulimuseum in Amsterdam is in het bezit van de chaise longue waarop Eduard Douwes Dekker op 19 februari 1887 zijn laatste adem uitblies, terwijl het bureau waar P.J. Meertens aan gewerkt heeft een plekje heeft gekregen op het eveneens in Amsterdamse gevestigde Meertens Instituut. Ook het pand waarin het Instituut voor de Nederlandse Taal gevestigd is – het Snouck … [Lees meer...] overDe Verdam-krijgt-een-kastquiz
Toevalswonderen
Ik wilde het in één adem uitlezen. Dat ging niet. Dit boek wil langzaam gelezen worden. Judith Herzberg schreef met Jo - een boek met dagboekaantekeningen, een vroeger gedicht en een toneelscene - een ode aan Jo Bakx, een gewone vrouw (het woord 'kindermeisje' valt nergens), die ongewoon moedig was toen het er in de oorlogsjaren werkelijk op aankwam. In 1991 kreeg Herzberg … [Lees meer...] overToevalswonderen
Geen migrantentaal, Lale Gül-taal
Een nog onopgelost probleem in de neerlandistiek is de stijl van Lale Gül. Ik heb niet de indruk dat de studie daarvan zelfs nog maar begonnen is – er wordt her en der een wat vreemde opmerking over gemaakt, maar tot een serieuze analyse is het nog niet gekomen. Het is duidelijk dat de stijl van Ik ga leven ongebruikelijk is, en nieuw. Al in april 2021 meldde Tzum dat er een … [Lees meer...] overGeen migrantentaal, Lale Gül-taal
