Afstand leren nemen en inzicht verwerven in wie spreekt en wie zwijgt Jonge en onervaren lezers hebben de neiging om mee te gaan met de verteller (Nikolajeva, 2010 en 2014). Ze zijn geneigd om vanuit zijn perspectief naar de wereld te kijken en zijn opvattingen over andere personages over te nemen. Zich verplaatsen in andere personages in een roman of een verhaal is geen … [Lees meer...] overDialogisch en multiperspectivisch lezen in de brugklas
Neerlandistiek voor de klas
Fien Veldman lezen in 2 havo
De winnaar van de Joost Zwagerman Essayprijs close readen en leren tussen de regels door te lezen Met ‘Not really making it’ won Fien Veldman vorig jaar de Joost Zwagerman Essayprijs. Veldman (1990), journalist bij De Correspondent en auteur van korte verhalen, onderzoekt in haar essay het leven van leerlingen in groep 8 in 2002 in een achterstandswijk in Leeuwarden. Ze … [Lees meer...] overFien Veldman lezen in 2 havo
Zinsontleding ontmanteld?
Over de toekomst van het grammaticaonderwijs Taalkundigen opperen al geruime tijd dat het grammaticaonderwijs behoefte heeft aan een moderne insteek. Daarmee bedoelen ze dat zowel inzichten uit de moderne taalkunde als uit het recente onderzoek naar effectief taalonderwijs beter geïntegreerd zouden moeten geraken in het grammaticaonderwijs. Dat levert alvast concrete … [Lees meer...] overZinsontleding ontmanteld?
19 februari 2022: Woordenaars-middag
Woordenaars is een nieuwe vakoverstijgende en activerende taalaanpak. Leerlingen behandelen in elke lessenserie een prikkelend thema, waarover ze lezen, meer ontdekken, discussiëren en schrijven. Misschien heb jij al eens de (gratis) Woordenaars-lessen uitgeprobeerd of denk je erover na…? Wil je leren van de ervaringen van anderen? Doe mee aan de … [Lees meer...] over19 februari 2022: Woordenaars-middag
5 maart 2022: Dag van de Grammatica
Beste grammaticafanaat! Eindelijk kun jij je grammaticahart weer ophalen want de volgende Dag van de Grammatica vindt plaats op 5 maart 2022. We hebben een nieuwe website, een topprogramma vol inspirerende sprekers én een nieuwe locatie in het midden van het land: Bieb Neude in Utrecht. Onze digitale winkel is geopend dus koop nu snel je kaartje. Is grammatica helemaal … [Lees meer...] over5 maart 2022: Dag van de Grammatica
Behoefteanalyse leraars Nederlands (eerste graad) op het gebied van woordsoorten en zinsdelen
In maart en april 2022 biedt de afdeling Nederlands van de Vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie (UGent) een professionaliseringsreeks aan van 4 sessies (van ongeveer 3 uur) over woordsoorten en zinsdelen. De reeks richt zich tot leerkrachten Nederlands in de eerste graad die hun kennis over woord- en zinsleer willen bijspijkeren. Met deze korte enquête willen we peilen … [Lees meer...] overBehoefteanalyse leraars Nederlands (eerste graad) op het gebied van woordsoorten en zinsdelen
7 t/m 11 februari 2022: Voorronde Olympiade Nederlands
De Olympiade Nederlands 2022 gaat door! De voorronde – een schriftelijke proef met uitdagende opdrachten over taal en literatuur – vindt plaats in de week van 7 tot en met 11 februari. Inschrijven kan hier. De voorronde: schriftelijke proef Met het oog op coronamaatregelen is beslist om de schriftelijke proef op scholen zelf te laten plaatsvinden, dus niet op … [Lees meer...] over7 t/m 11 februari 2022: Voorronde Olympiade Nederlands
Plofklas en preteaching
Een paar dagen geleden besteedde Wouter van der Land hier op Neerlandistiek aandacht aan de talloze nieuwe woorden die Kees van Kooten gedurende zijn decennialange carrière als schrijver en satiricus heeft gemunt. Sommige ervan hebben het zelfs geschopt tot woordenboeklemma in de Dikke Van Dale, zoals regelneef en doemdenken. Nieuwe woorden in … [Lees meer...] overPlofklas en preteaching
De Hermans-verhalen wedstrijd voor scholieren
"Wat is een held? Iemand die straffeloos onvoorzichtig is geweest." Het is een bekend citaat van de schrijver Willem Frederik Hermans (1921- 1995). Veel personages in zijn verhalen werden wél gestraft, trouwens ook als ze niet onvoorzichtig waren. Laat je inspireren door dit, of een ander citaat uit het werk van Hermans om in zijn voetsporen held op … [Lees meer...] overDe Hermans-verhalen wedstrijd voor scholieren
Inhoud nascholing ‘Taal maakt je wereld’
Twee interactieve lezingen vormen het startpunt van de docentennascholingsdag over identiteit, representaties en diversiteit in de Nederlandstalige (jeugd)literatuur: ‘Taal maakt je wereld’. In de eerste lezing bespreekt en illustreert Yra van Dijk de concepten ‘Affect’, ‘relationaliteit’ en ‘eco-kritiek’ aan de hand van hedendaagse romans. Een actuele filosofische gedachte … [Lees meer...] overInhoud nascholing ‘Taal maakt je wereld’
Gezocht: leden expertgroep ideologiekritisch lesmateriaal
In het voorjaar van 2021 heb ik op deze plaats gevraagd naar literaire teksten, passages, gedichten en korte verhalen die geschikt zijn voor een ideologiekritische lezing in de klas. Dat heeft geleid tot rijk lesmateriaal rondom de filosofische thema’s vrijheid en macht. Nu ben ik op zoek naar docenten Nederlands die het lesmateriaal willen bekijken - eventueel gebruiken - … [Lees meer...] overGezocht: leden expertgroep ideologiekritisch lesmateriaal
Nieuwe TLPST online
TLPST is een gratis lesbrief voor het middelbaar onderwijs van uitgeverij Noordhoff en Onze Taal. Het nieuwe nummer, met twee lesideeën voor de bovenbouw, staat nu online. … [Lees meer...] overNieuwe TLPST online
Olympiade Nederlands nadert, schrijf je leerlingen in!
Over een maand is het zover: dan begint de Olympiade Nederlands 2022. Voor de derde keer buigen Nederlandse en Vlaamse scholieren uit de hoogste graad van het voortgezet onderwijs zich over een reeks uitdagende opdrachten over Nederlandse taal en literatuur. Leerkrachten van Winsum tot Waregem en van De Panne tot Denekamp kunnen hun leerlingen nu inschrijven via de website van … [Lees meer...] overOlympiade Nederlands nadert, schrijf je leerlingen in!
19 januari 2022: KERN-college Nederlands: Niet corrigeren maar redeneren
Peter-Arno Coppen – Radboud Universiteit Ontleedlessen zijn voor veel docenten en leerlingen frustrerend: je zit vaak met onzekerheid over de juiste ontleding, en als de trucjes niet werken kun je weinig anders dan het goede antwoord in het boek opzoeken, en het foute antwoord corrigeren. Door in te zetten op redenering kun je daar iets aan doen. Maar hoe zit zo’n redenering … [Lees meer...] over19 januari 2022: KERN-college Nederlands: Niet corrigeren maar redeneren
Dit is wat er gebeurt als je de Reinaert behandelt in de brugklas
Recentelijk deelde ik de lessenserie Vossenjacht: de Reinaert voor jonge lezers. In de afgelopen weken heb ik de lessen met mijn brugklas (h/v) uitgeprobeerd en achteraf via een online formulier geëvalueerd. Hier lees je wat onze ervaringen waren. De klas was unaniem lovend over de lessen. In de online evaluatie gaf 68% van de leerlingen de lessenserie een 4 of 5. Ze … [Lees meer...] overDit is wat er gebeurt als je de Reinaert behandelt in de brugklas
18 januari 2022: KERN-college Nederlands: Bewust leren formuleren
Jeroen Steenbakkers – Hogeschool Windesheim De afgelopen twee jaren is er veel wetenschappelijk onderzoek verricht naar schrijfstijlkenmerken in leerlingenteksten. Hierdoor weten we dat leerlingen wel veel verwijs- en congruentiefouten maken, maar heel zelden foute beknopte bijzinnen, dat/als-constructies en storende pleonasmen formuleren.Deze nieuwe kennis kan een reden … [Lees meer...] over18 januari 2022: KERN-college Nederlands: Bewust leren formuleren
17 januari 2022: KERN-college Nederlands: Hoe mooi wit ik ben
Hoe mooi wit ik ben – Het belang van morele thema’s voor de literaire en algemene ontwikkeling van 14- en 15-jarigenJoke Brasser – docent NederlandsTheo Witte – oud-vakdidacticus en auteur KERN Leerlingen van deze leeftijd zitten in een belangrijke fase van hun sociaal-emotionele en morele ontwikkeling, namelijk die van het ontwikkelen van zelfinzicht en empathie. Het … [Lees meer...] over17 januari 2022: KERN-college Nederlands: Hoe mooi wit ik ben
Vlogboek – 12 van de mooiste beginzinnen uit de Nederlandse literatuur (nr. 25-36)
In deze video vind je twaalf van de mooiste beginzinnen uit de Nederlandse literatuur: Nicolien Mizee - De kennismaking A.L.G. Bosboom-Toussaint - Het huis Lauernesse Manon Uphoff - Vallen is als vliegen Albert Helman - De stille plantage Frans Kellendonk - Clara Esther Gerritsen - De trooster Stijn Streuvels - Het leven en de dood in den ast Tip Marugg - De morgen loeit … [Lees meer...] overVlogboek – 12 van de mooiste beginzinnen uit de Nederlandse literatuur (nr. 25-36)
Lieke Marsman kleuren
Lieke Marsman voor de klas (8) Lieke Marsman schrijft bijzonder klankrijke gedichten. Neem het nieuwjaarsgedicht Een nieuwer jaar dat ze maandag in NRC Handelsblad liet afdrukken: alle klinkerklanken die het Nederlands kent, komen erin voor, en dat in een bepaald patroon. Je kunt dat gemakkelijk laten zien. Geef iedere klinkerklank – het Nederlands heeft er zestien, ik … [Lees meer...] overLieke Marsman kleuren
13 januari 2022: Voortvarend Nederlands
Wat kunnen lerarenopleidingen Nederlands wereldwijd voor elkaar betekenen? Op donderdag 13 januari om 16:00 CET/AMS [12:00 SRT/SUR] praten lerarenopleiders uit Paramaribo met lerarenopleiders in Rotterdam en Debrecen over het opleiden van docenten Nederlands voor het middelbaar onderwijs. Usha Balesar (Paramaribo, Suriname), Janneke Louwerse (Rotterdam, Nederland) en … [Lees meer...] over13 januari 2022: Voortvarend Nederlands
‘Het gaat slecht, verder gaat het goed’
Synchroon De avonden lezen met leerlingen en collega’s (1) Moet je 22 december om kwart voor zes opstaan als je De avonden real time wilt lezen? Die vraag stelt een van de leden van de leesclub van Het Drachtster Lyceum op de avond van 21 december. Op 22 december beginnen we met het lezen van Gerard Reves debuutroman, een hoofdstuk per dag. Omdat de vertelde tijd in een … [Lees meer...] over‘Het gaat slecht, verder gaat het goed’
Oproep Poëziesterren basisonderwijs 2022
De Poëziesterren laat leerlingen en kleuters op een laagdrempelige manier in contact komen met recente kinderpoëzie. Ze beluisteren vijf gedichten in de maand maart en verkiezen hun favoriete gedicht. Een echt taalfeest dat ook coronaproof gevierd kan worden. Filmpje ingesproken door Pommelien Thijs voor de Poëziesterren voor het basisonderwijs. … [Lees meer...] overOproep Poëziesterren basisonderwijs 2022
Je blij voelen van ontleden
Linguïstisch Miniatuurtje CLXXI In de Facebookgroep Leraar Nederlands vraagt een leraar om hulp bij de ontleding van het zinnetje ‘Ik voel me blij’. Prompt ontspint zich allereerst een kleine discussie over de vraag of ‘zich voelen’ wel een verplicht wederkerend werkwoord is en ‘me’ dus tot het gezegde behoort, maar die lijkt snel beslecht doordat iemand terecht opmerkt … [Lees meer...] overJe blij voelen van ontleden
Escape Game | Stemmen van Afrika
Stemmen van Afrika heeft iets nieuws: een escape game waarin je leert over Afrikaanse talen! Professor A. Kirfa staat voor een raadsel: toen ze vanochtend haar kantoor binnenkwam, stond ineens er een kluis op de bank! Wat zou erin zitten? En hoe krijgt ze de kluis open? Jij kan haar helpen door vijf puzzels op te lossen die verstopt zitten in het kantoor. … [Lees meer...] overEscape Game | Stemmen van Afrika
Nationalisme in de 19e eeuw
Nationalisme is een vorm van verbeelding en daarom werd in de 19e eeuw de literatuur ingezet om het nationale gevoel over te brengen. Hierbij ging het verzet tegen de Franse overheersing gepaard met een verhoogde interesse in de vaderlandse geschiedenis. Besproken werken: J.F. Helmers, De Hollandsche natie … [Lees meer...] overNationalisme in de 19e eeuw