Nachoem M. Wijnberg, translated from the Dutch by David Colmer (New York Review Books, 2022) In J. M. Coetzee’s novel Youth, published exactly two decades ago, we meet a young South African who has come to London in the late 1960s to establish himself as a poet. He takes on various uninspiring jobs to make ends meet and spends the evenings and weekends in the British … [Lees meer...] over“Slightly bigger than defensible”
Uitgelicht
Ik herinner, herken en vind dat niet!
Mark Rutte had ‘geen actieve herinnering’ en Thierry Baudet ‘herkent zich niet’ in wat er over hem geschreven werd. Het is normaal om je reputatie te willen verdedigen. In deze voorbeelden wordt dat gedaan door ‘speaker commitment’ aan (veronderstelde) uitspraken te ontkennen of te verzwakken. Verdedigingsstrategieën In 2020 hebben Ronny Boogaart, Henrike Jansen en … [Lees meer...] overIk herinner, herken en vind dat niet!
Wat doen Franstaligen als ze de verleden tijd moeten vormen van een onbestaand werkwoord in het Nederlands?
Sommige Nederlandse werkwoorden vormen hun verleden tijd door -te of -de toe te voegen aan de stam (speelde, werkte …). Die werkwoorden noemen we ‘zwak’. Andere Nederlandse werkwoorden vormen hun verleden tijd door de stamklinker te wisselen (reed, zwom …). Die werkwoorden noemen we ‘sterk’. Er zijn nog wat andere strategieën, en er zijn ook werkwoorden die beide vormen … [Lees meer...] overWat doen Franstaligen als ze de verleden tijd moeten vormen van een onbestaand werkwoord in het Nederlands?
Samen Lezen
Het nuttige met het aangename verenigen. Dat is wat elke leraar nastreeft. Een leuke les – bepaald niet saai dus – waar een leerling ook nog eens iets van opsteekt. Grote kans dat die zich niet alleen de les zelf beter herinnert, maar ook dat het geleerde beter beklijft. Lezerscollectief Een mooi voorbeeld was Sagaam – ik heb er een aantal … [Lees meer...] overSamen Lezen
Manon Uphoff en het literaire veld
Vooruitlopend op De Revisor van dit najaar publiceerde Marc van Oostendorp afgelopen maanden een serie artikelen op deze website onder de noemer ‘Een zomer met Manon Uphoff’ waarin hij haar oeuvre van alle kanten belicht. In het vijftigste en laatste artikel noemt hij haar loopbaan ‘een interessante casus’. Hij doet een oproep om te onderzoeken wat Uphoffs plaats in het … [Lees meer...] overManon Uphoff en het literaire veld
Etymologica: De Hooge en Lage Laar en de Geffelkamp
In het noorden van Dussen, juist ten westen van de Kornsche Dijk, enkele kilometers ten oosten van de Biesbosch, bevinden zich gebiedjes met de naam ‘Geffelkamp’ en ‘Hooge en Lage Laar’. Namen, informele boerennamen waarschijnlijk, die ons weinig tot niets zeggen. Waarom noemden de boeren de omgeving van hun percelen zo? Het gebied bij Dussen. Links de Biesbosch, Hank en … [Lees meer...] overEtymologica: De Hooge en Lage Laar en de Geffelkamp
Een niet gereduceerde reductievocaal
Enige overwegingen en onderstellingen naar aanleiding van een nieuwe vindplaats van de helder gerealiseerde sjwa I. De stand van zaken Sinds Caron in 1952 op grond van onder meer de Spreeckonst van Montanus (1635) had verkondigd dat de sjwa in het Holland van de 17e eeuw werd uitgesproken als een heldere klinker [e.], en bijvoorbeeld het bepalend lidwoord [dǝ] klonk … [Lees meer...] overEen niet gereduceerde reductievocaal
Kochs ogenschijnlijke Beyonceetje
De raderen van het literaire bedrijf Woensdagavond schoof Herman Koch aan bij De Avondshow van Arjen Lubach om zijn nieuwe roman Het Koninklijk Huis aan te kondigen, het boek lag vanaf de volgende dag in de winkel. Koch noemde zijn aanpak een ‘Beyonceetje’, verwijzend naar Beyoncé, die in het verleden nieuw werk heeft uitgebracht zonder dat daar een aankondiging of … [Lees meer...] overKochs ogenschijnlijke Beyonceetje
Een ‘landelijke’ treinstaking
Als Belg die in Nederland werkt word ik natuurlijk vaak geconfronteerd met de klassiekers in de Belgisch-Nederlandse taalverhoudingen. Ik vraag netjes een kopje koffie, en of ik dat kan pinnen, in plaats van ‘een tas koffie’ en ‘kan dat met de kaart’. Over die opvallende verschillen is al veel gezegd en geschreven, maar er zijn ook subtielere nuances waar misschien niet … [Lees meer...] overEen ‘landelijke’ treinstaking
Hoofdpijndossiers
Ik denk dat het ongeveer zo gegaan is. Op maandagochtend publiceerde NOS.nl een bericht met de volgende kop: Nieuwe Britse premier wacht meteen veel hoofdpijndossiers. Vervolgens was er iemand bij de web-redactie die vond dat dat fout was want dat het eigenlijk moet zijn: Nieuwe Britse premier wachten meteen veel hoofdpijndossiers. Er ontstonden twee kampen. … [Lees meer...] overHoofdpijndossiers
‘Zij kan er helaas niet bij zijn’
In zijn artikel Adverbs in strange places (gepubliceerd in Nederlandse Taalkunde in 2018) laat Sjef Barbiers zien dat het Nederlands zinnen kent waarin een bijwoord dat in de bijzin hoort in de hoofdzin kan staan en andersom. ik denk dat ze eerlijk gezegd voor Rooney gaan (matrixzinbijwoord staat in de bijzin)ik denk helaas dat Jan niet wint (bijzinsbijwoord staat in de … [Lees meer...] over‘Zij kan er helaas niet bij zijn’
“Het adres is een verhaal dat ik met veel plezier heb gelezen”
Franstalige studenten over Marga Minco Dinsdag 30 maart 2021, 15.51 uur. Een mooie datum om een collegereeks over Marga Minco (1920) af te ronden. De dag daarop wordt ze 101 jaar oud. ‘Ze vindt drie cijfers veel te veel’, deelde Jessica Voeten mee over de reactie van haar moeder toen ze in 2020 gevraagd werd haar leeftijd te becommentariëren. Voor de honderdjarige … [Lees meer...] over“Het adres is een verhaal dat ik met veel plezier heb gelezen”
Wij zijn embedded
Ik ben al meer dan 25 jaar embedded. Dat is de conclusie die ik trek uit een blog van de bekende Delftse wetenschapscommunicator Roy Meijer. Een wetenschapscommunicator is iemand die over wetenschap praat met mensen die niet aan wetenschap doen: wetenschapsjournalisten, voorlichters, schrijvers van kinderboeken over ruimtevaart. Meijer vraagt zich af waarom zulke mensen niet … [Lees meer...] overWij zijn embedded
Gedichten lezen als een persoonlijk avontuur
Recensie van Plezier in poëzie van Judit Gera en Jos Kleemans Grofweg een derde van de docenten die in Nederland poëzieonderwijs geeft, vindt zelf dat ze over onvoldoende kennis van het genre beschikken. Dat tweette poëzierecensent en universitair docent Nederlandse letterkunde Jeroen Dera onlangs. Uit Geert Buelens’ ‘Verdediging van de Poëzie’ is op te maken dat het erin … [Lees meer...] overGedichten lezen als een persoonlijk avontuur
Waarom de uitspraak van Aendekerk mij zo frustreert
Het moest even bezinken, de uitspraak van CPNB-directeur Aendekerk dat ‘de verplichte leeslijst’ (met boeken zoals Het bittere kruid van Marga Minco), in staat is om ‘vakkundig alle leesplezier’ eruit te ‘rammen’ bij leerlingen. De uitspraak riep een enorme frustratie bij me op, waar ik niet meteen de vinger op kon leggen. Ook na haar excuses, die (overigens zeker terecht) … [Lees meer...] overWaarom de uitspraak van Aendekerk mij zo frustreert
Weet gij hoe de distributieriem vervangen dient voor een perfecte kleptiming?
De Vlaamse dichter en docente Ruth Lasters maakt zich al enkele jaren druk over een inderdaad belangrijke kwestie: het verschil tussen A en B. Kinderen worden wanneer ze 12 zijn geclassificeerd als A-leerling (dan gaan ze de theoretische kant op) of als B-leerling. Lasters wijst op de symbolische waarde van die labels: B is in onze samenleving en ons taalgebruik meestal toch … [Lees meer...] overWeet gij hoe de distributieriem vervangen dient voor een perfecte kleptiming?
Intussen: tijd voor iets anders
In zijn recente reisverslag God in Japan gebruikt Willem Melchior een paar keer het woord intussen zoals ik dat zelf niet snel zal doen. Op p.89 bijvoorbeeld: De Kongobuji intussen was prachtig, ik kan niet anders zeggen. Er zijn twee dingen opmerkelijk aan dit gebruik van intussen: de plaats ervan in de zin en de functie. Laten we met het eerste beginnen. In … [Lees meer...] overIntussen: tijd voor iets anders
Eten met -ette
Achter het achtervoegsel 21 Samen éten op feestdagen is een groot goed, maar samen kókkerellen op feestdagen is een nog groter goed. Als kind – we spreken over de jaren zeventig – kon je me dan ook geen groter plezier doen dan met fonduen. Kleine stukjes vlees aan een lange vork prikken en die garen in kokendhete olie, was voor mij je van het. Behalve dan wanneer je die … [Lees meer...] overEten met -ette
Neerlandistiekdagen 2023
Op vrijdag 14 en zaterdag 15 april 2023 organiseren we de Neerlandistiekdagen in Utrecht. We hebben een voorlopig programma, en doen hierbij graag de oproep aan iedereen die een bijdrage wil leveren om zich te melden bij Marieke van Steijn (m.vansteijn@uu.nl). Vrijdag 14 april, vergaderdag & kennisdelingdag, locatie Drift 11-13: vergadering van neerlandici aan alle … [Lees meer...] overNeerlandistiekdagen 2023
I like pink
Nene leert Engels Nene is acht jaar en woont sinds drie jaar in Nederland. Haar moedertaal, het Hongaars, is ze helaas op een paar woorden na (szia, csiga, játszótér) vergeten. Ze drukte het actief weg uit haar geheugen – haar moeder spreekt Italiaans, alle anderen in de wijde omtrek spreken Nederlands, het Hongaars moest kennelijk zo snel mogelijk worden … [Lees meer...] overI like pink
Hermans’ frivoliteit
Het lachen van Willem Frederik Ter gelegenheid van de sluiting van het Hermans-jaar 2021-2022 publiceren we vandaag en morgen een tweeluik van Wilbert Smulders. Beide delen van Smulders' beschouwing over het lachen bij Willem Frederik Hermans, en in het bijzonder in De tranen der acacia's komen beter tot hun recht als pdf, zodat we (bij wijze van uitzondering) deze vorm … [Lees meer...] overHermans’ frivoliteit
Neerlandici lopen weg bij vergadering Taalunie
(van onze correspondent) Vrijdag, de laatste dag van het Colloquium van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek, was voor een belangrijk deel gewijd aan twee vergaderingen: één van de Taalunie over het zogeheten 'impulstraject', en één algemene vereniging van de IVN. De tweede vergadering verliep rustig en werd voor een belangrijk deel gewijd aan de wisseling van … [Lees meer...] overNeerlandici lopen weg bij vergadering Taalunie
Goed, kleinschalig en interdisciplinair onderwijs? Kies voor Nederlands
Prinses Amalia gaat in de hoofdstad studeren. Ons toekomstig staatshoofd wijkt daarmee af van de Leidse familietraditie. Ze maakt de moedige keuze voor een studie in Republiek Amsterdam. Maar daar hield het moedig keuzes maken wel op. Want de studie die ze gaat doen is PPLE, oftewel: Politics, Psychology, Law and Economics. Een chique-klinkend, Engelstalig, … [Lees meer...] overGoed, kleinschalig en interdisciplinair onderwijs? Kies voor Nederlands
Niet alleen amuzikaal, ook amuzitaal
Niet weten of je uit de maat klapt, geen toon kunnen houden en niet herkennen dat iemand een vraag stelt - het kunnen zomaar tekenen zijn van toondoofheid. Jasmin Pfeifer promoveerde dit jaar op dit onderwerp aan de Universiteit van Amsterdam en de Heinrich Heine-Universiteit in Düsseldorf, nadat ze er tien jaar geleden achter kwam dat ze zelf deze neurologische stoornis … [Lees meer...] overNiet alleen amuzikaal, ook amuzitaal
Eredoctoraat Johan Rooryck
De bekende Brusselse taalwetenschapper Johan Rooryck heeft een eredoctoraat gekregen van de Universiteit van Tromsø (Noorwegen) voor zijn werk voor het open access (gratis) uitgeven van wetenschappelijke literatuur en voor de wetenschap in het algemeen. Van 1999 tot 2015 was hij hoofdredacteur van het internationaal toonaangevende taaltijdschrift Lingua, uitgegeven door … [Lees meer...] overEredoctoraat Johan Rooryck
