Door Paul DijstelbergeAlles is meetbaar - als je maar weet hoe - en wat meetbaar is, wordt vanzelf tot wetenschap. Faust wist dat, al besteedde hij er verder niet veel aandacht aan: wetenschap is uiteindelijk saai, je kan beter vriendschap sluiten met Mephisto en je overgeven aan de liefde, wijn drinken, met studenten vechten in de kroeg of omringd door helse geesten woest door … [Lees meer...] overEchte Literatuur
Zoekresultaten voor: waarom literatuur lezen
Willen we boekwetenschap of cargocult?
Door Paul DijstelbergeMijn oude vriend Jaap Harskamp was in Nederland. Het was een warm weekeinde en als vanouds dronken we dus een Geuze, ook al zat de vier (of is het vijf?) nog lang niet in de klok. Mijn dochters kwamen verlegen dag zeggen tegen wat toch wel een heel grote man is en gingen hem daarna van een paar meter afstand nieuwsgierig zitten bekijken.Luisterden ze naar … [Lees meer...] overWillen we boekwetenschap of cargocult?
Als De Schutter dat geweten had, of zou geweten hebben…
door Jan StroopGeorges de Schutter betoogt in zijn artikel ‘De werkwoordelijke eindgroep en nog steeds geen einde?’ dat metrum en ritme belangrijke factoren zijn bij de keuze van de volgorde in de werkwoordsgroep. ’t Is een artikel dat zich niet leent voor lezing bij hoge temperaturen. Marc van Oostendorp geeft er in zijn blog de essentie van weer: we zeggen liever … [Lees meer...] overAls De Schutter dat geweten had, of zou geweten hebben…
Realistisch frame (5)
Gert de JagerTwee soorten lezers. De lezers van literatuur die in de afgelopen tweehonderd jaar bij hun lectuur in totaal vijf frames hebben ingezet: historische lezers. En de lezers tot wie Thomas Vaessens zich richt in Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur en die de frames kunnen gebruiken als ‘productieve leesstrategie’. Die laatste lezers, door Vaessens … [Lees meer...] overRealistisch frame (5)
Fouten, misgrepen en tekortkomingen
Heibel in de literatuurwetenschapDoor Marc van OostendorpVan sommige recensies van boeken die je zelf gelezen hebt, kijkt een mens op. Voor mij was het venijnige artikel dat Jaap Goedegebuure schreef over Thomas Vaessens in Trouw van dit weekeinde, een voorbeeld. Ging dat wel over hetzelfde boek dat ik gelezen had?De lezer van dit weblog weet inmiddels wel dat Thomas … [Lees meer...] overFouten, misgrepen en tekortkomingen
Thomas Vaessens, Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur-II
Door Fabian StolkDe kneep De kneep van dit boek (ik ben nog maar tot pagina 330 gevorderd), zit erin dat Vaessens de chronologisch en historisch verhalende benaderingswijze van de moderniteit combineert met een conceptuele en transhistorische werkwijze waarmee hij literaire teksten bespreekt. Hij legt dit als volgt uit (p. 11):Wij zeggen niet: 'Multatuli is een romanticus', … [Lees meer...] overThomas Vaessens, Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur-II
Thomas Vaessens, Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur
Uitgeverij Vantilt, Nijmegen 2013. Paperback met flappen. 472 bladzijden. Door Fabian StolkGevorderdNu ik dit noteer [01-07-2013], ben ik pas gevorderd tot bladzijde 309. Ik ben dus geen beginneling meer, maar gevorderde. Maar ik ben nog niet aan de meet. En zou er dus nog mijn toetsenbord over moeten houden. Totdat ik het uit heb. Want ik wil niet meedoen aan het dom krakeel … [Lees meer...] overThomas Vaessens, Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur
De taal van barbaren
Een elegant essay over afscheid nemen, naamvallen, en kijkcijfertaalkunde Door Marc van Oostendorp Dat talen veranderen is op zichzelf al een wonderlijk verschijnsel, merkt Joop van der Horst op in zijn deze week verschenen boek Taal op drift; maar nog wonderlijker is dat ze soms beginnen aan een langdurig proces dat wel honderden jaren kan duren. Terwijl de taalgebruikers … [Lees meer...] overDe taal van barbaren
Vestdijk en Sherlock Holmes
Door Viorica Van der RoestSinds Arthur Conan Doyle in 1887 over Sherlock Holmes begon te schrijven, is deze antiheld niet meer weg te denken uit de wereld van de spannende verhalen. Mensen die niet van lezen houden (die schijnen te bestaan) kennen hem meestal uit één van de bijna ontelbare Sherlockfilms of -televisieseries. Het Engels waarin Conan Doyle schreef, is nog steeds … [Lees meer...] overVestdijk en Sherlock Holmes
Al lezende in Ogier van Denemerken – 20
Al lezende in Ogier van Denemerken – 20 : Helm (1)Amand BertelootFrancis Lulofs heeft er in 1975 in zijn meesterlijke studie Nu gaet reynaerde al huten spele op gewezen dat men middeleeuwse literatuur niet kan lezen zonder zich de wereld van toen in alle details voor ogen te halen. Zelfs een simpel ding als een tafel zag er toen heel anders uit dan wat we ons vandaag de dag … [Lees meer...] overAl lezende in Ogier van Denemerken – 20
De reis van Sint Brandaan
Door Bas Jongenelen Het verhaal van de Ierse abt Brandaan die een zeereis onderneemt en allerlei vreemde dingen meemaakt, was populair in de Middeleeuwen. Het verhaal van de Ierse abt Brandaan die een zeereis onderneemt en allerlei vreemde dingen meemaakt, is populair in onze tijd. De afgelopen jaren zijn er diverse boeken uitgegeven met als titel De reis van Sint Brandaan, … [Lees meer...] overDe reis van Sint Brandaan
Weg met het wetenschappelijke artikel
Door Marc van Oostendorp Het wetenschappelijk artikel, daar moeten we toch eigenlijk ook maar eens vanaf zien te raken. Er wordt de laatste tijd veel gediscussieerd over nieuwe manieren van publiceren, maar die gaan eigenlijk altijd over een aspect dat niet eens zo interessant is. Wie beheert de tijdschriften – commerciële uitgevers of openbare instellingen zoals … [Lees meer...] overWeg met het wetenschappelijke artikel
Neder-L overschrijven in bed, op het toilet en in bad
Door Marc van Oostendorp Er waren tot nu toe niet veel taalboeken waarvan het voorwoord eindigde met de zin 'Ik wens je veel leesplezier, in bed, op het toilet, in bad, op de bank, in de trein of waar je ook bent.' Gelukkig is zo'n taalboek er nu wel: Taal voor in bed, op het toilet of in bad van Heidi Aalbrecht.In 150 kleine bladzijden en met een harde kaft legt de … [Lees meer...] overNeder-L overschrijven in bed, op het toilet en in bad
Jongeren krijgen een stem in de Taalunie
Taalunievoorzitter Pascal Smet vuurde dinsdag vragen over het Nederlands af op 700 scholieren uit Nederland en Vlaanderen. Daarmee gaf hij het startsein voor de Taalunie Jongerenraad. De scholieren waren in deSingel in Antwerpen bijeen voor de uitreiking van de literaire jongerenprijs De Inktaap.De minister legde drie stellingen voor waarop de scholieren met een stemkastje … [Lees meer...] overJongeren krijgen een stem in de Taalunie
Elckerlijc in het VO
In het januari-nummer van Levende Talen Magazine hebben Peter Kortz en ik een artikel gepubliceerd over Elckerlijc. Of beter: of Elckerlijc wel voorkomt in lesboeken voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. De conclusie stemt ons droevig: Elckerlijc komt niet voor. Bijna niet. Vroeger trouwens wel. … [Lees meer...] overElckerlijc in het VO
Nieuw! Uitgeverij Link
Als we de kranten mogen geloven, dan gaat het heel slecht met de boekenbranche. Er wordt steeds minder gelezen, er worden steeds minder boeken verkocht. Uitgeverijen fuseren, boekhandels richten koffiecorners in om nog een beetje omzet te draaien. In dit geweld van de neerwaartse spiraal is er iemand die gewoon gelooft in het boek en die nu gewoon een uitgeverij opricht: Jürgen … [Lees meer...] overNieuw! Uitgeverij Link
Drie minnaars in de klas
Eén van de leukste kluchten uit de Nederlandse literatuurgeschiedenis is het zestiende-eeuwse Een speel van drie minners. Er is inmiddels een moderne vertaling van: De drie minnaars: de bankier, de manager en de makelaar. Ik zou zeggen: 'Lees die klucht.' Maar misschien zijn er wel docenten Nederlands onder ons die deze tekst in de klas willen gebruiken. In dat geval is … [Lees meer...] overDrie minnaars in de klas
Sjiek plat
De afgelopen tijd heb ik meer in het Limburgs gecommuniceerd dan ik gewend ben. Ik ben al bijna dertig jaar een ‘Limburger om utens’ en daardoor spreek ik die streektaal vooral met – eveneens geëmigreerde – familieleden. Maar nu praatte ik opeens bijna twee uur met drie Venlonaren (hier een kwartier daarvan), en voerde met een van hen zelfs een korte mailcorrespondentie in het … [Lees meer...] overSjiek plat
Juryrapport Gerrit Komrij-prijs 2012
De eerste Gerrit Komrij-prijs gaat naar Ingrid Biesheuvel voor haar boek De ridders van de Ronde Tafel (Uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep). Het boek geeft de moderne lezer kans om te duiken in de wereld van koning Artur. De vertalingen van de belangrijkste Middelnederlandse Artur-verhalen zijn én wetenschappelijk verantwoord én ze lezen als een moderne roman. … [Lees meer...] overJuryrapport Gerrit Komrij-prijs 2012
Conscience-dagen 3 en 4 december 2012
Op maandag 3 en dinsdag 4 december 2012 organiseren de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letterkunde (KANTL) en het Centrum voor Receptiestudie (CERES) van de Hogeschool-Universiteit Brussel in Antwerpen en Brussel een tweedaags evenement in het kader van de tweehonderdste verjaardag van Hendrik Conscience (1812-1883). … [Lees meer...] overConscience-dagen 3 en 4 december 2012
Linguïstisch Miniatuurtje CLVII: Het is meer lezers dat een tijdschrift kan redden
Mooie kop in de Volkskrant van afgelopen zaterdag: Het was yoghurt dat Misrata redde. Ik dacht meteen: Waarom staat daar niet die? Want het is toch de yoghurt? Waarom dan niet Het was yoghurt die Misrata redde? Maar bij nader inzien is dat een veel slechtere zin, althans, mij klinkt hij slechter in de oren. Wat is hier aan de hand? Het zal toch niet zo zijn dat dit een geval is … [Lees meer...] overLinguïstisch Miniatuurtje CLVII: Het is meer lezers dat een tijdschrift kan redden
Medici en moedertaal
Als het Nederlands terrein verliest aan het Engels, dan gebeurt dat, behalve in het internationale bedrijfsleven, waarschijnlijk vooral in de wetenschap. Hoe staat het er bijvoorbeeld voor in de medicijnen. Daarover maakte Martin Kabos, een redacteur van een medisch-wetenschappelijke publicaties onlangs een intrigerende opmerking in een reactie bij een bericht op Neder-L. … [Lees meer...] overMedici en moedertaal
‘Klucht van de koe’ vandaag 400 jaar
Bredero, schilder en rasverteller(door Jeroen Jansen)Vandaag op de kop af 400 jaar geleden voltooide Bredero de Klucht van de koe. Onder het stuk schreef hij de datum: 6 augustus 1612. Het stuk wordt tot de absolute hoogtepunten van onze literatuur gerekend. Maar waarom eigenlijk? Hij voelde zich vooral `Amsterdammer'. Geboren en getogen aan de Oude Zijde kende Gerbrand … [Lees meer...] over‘Klucht van de koe’ vandaag 400 jaar
Het vogelmotief in ‘De Binocle’ van Louis Couperus
In 1920 publiceerde Louis Couperus het verhaal ‘De binocle’ in De Haagse Post. Het werd een klassieker en wordt tot op de dag van vandaag in het onderwijs veel gebruikt. (1) Vooral omdat de naturalistische noodlotsgedachte erin terug te lezen is en omdat de docent het fenomeen Leitmotiv er goed mee kan behandelen. Het Leitmotiv is de vogel; de vraag is waarom Couperus voor de … [Lees meer...] overHet vogelmotief in ‘De Binocle’ van Louis Couperus
21ste Bert van Selm-lezing: ‘Op jacht naar de gezwinde grijsaard’
Op 4 september 2012 vindt aan de Universiteit Leiden de 21steBert van Selmlezing plaats, een initiatief van de opleiding Nederlandse taal en cultuur. Riet Schenkeveld-van der Dussen, emeritus hoogleraar Nederlandse letterkunde 1550-1850 aan de Universiteit Utrecht, zal dit jaar de lezing houden, met als titel: ‘Op jacht naar de gezwinde grijsaard. Een verkenning van … [Lees meer...] over21ste Bert van Selm-lezing: ‘Op jacht naar de gezwinde grijsaard’