Yn dizze lêste lunchlêzing fan it seizoen is histoarika Els Kloek te gast by Tresoar. Els Kloek is histoarika, spesjalisearre yn histoarysk ûndersyk nei de rol fan froulju yn de Nederlânske skiednis. Har bekendste wurk is it Digitaal Vrouwenlexion van Nederland, in webside dy 't se makke mei meiwurking fan hûnderten saakkundigen. Mear as 2000 biografyen fan (meastal fergetten) … [Lees meer...] over19 desimber 2024: Lunchlêzing Els Kloek oer frouljusskiednis, feminisme en har Fryske heldin Geesje Feddes
19e eeuw
‘Toch min ik ’t zwart Schiedam’
H.A.M. Roelants (1827-1907), uitgever te Schiedam (2) François HaverSchmidt ontving op woensdag 16 december 1874 zijn ambtgenoot N.C. Balsem, predikant te Lange Zwaag, en bood hem logies aan. Roelants liet de rol van gastheer graag aan HaverSchmidt, maar als secretaris gaf hij bij de vergadering vanzelfsprekend ‘acte de présence’. HaverSchmidt herinnerde de secretaris ten … [Lees meer...] over‘Toch min ik ’t zwart Schiedam’
29 november – 1 december 2024: Voorstelling De sinterklaasavond
Het is Sint-Nikolaasavond 1847. In een Amsterdams grachtenpand vindt een onvervalste pakjesavond plaats, maar de dochter des huizes is diep ongelukkig, terwijl haar vader zich vooral druk maakt over het voorkomen van de familie. Niets is hem dierbaarder dan zijn ridderorden. Onder de schijn van de Sinterklaasviering besluit de vrouw des huizes orde op zaken te stellen. In … [Lees meer...] over29 november – 1 december 2024: Voorstelling De sinterklaasavond
Video: Adoptie in het fin de siècle. Madeleine als proeve van biologisch naturalisme
Lezing door Elisabeth Leijnse met als titel 'Adoptie in het fin de siècle. Madeleine (1897) als proeve van biologisch naturalisme' op het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. … [Lees meer...] overVideo: Adoptie in het fin de siècle. Madeleine als proeve van biologisch naturalisme
Video: Hartenwoeling. Lovelings “zielentastvermogen” in Erfelijk belast
Lezing door KANTL-lid Leen Huet met als titel 'Hartenwoeling. Lovelings "zielentastvermogen" in Erfelijk belast', tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. Leen Huet heeft het over Lovelings empathie en psychologisch doorzicht in Erfelijk belast (1906) en over haar genadeloze pessimisme in die roman. Hoe kan dat een hedendaagse lezer … [Lees meer...] overVideo: Hartenwoeling. Lovelings “zielentastvermogen” in Erfelijk belast
Video: De boekdelen van het lichaam. Psychologie en fysiologie in Lovelings romans
Lezing door KANTL-lid Lars Bernaerts met als titel 'De boekdelen van het lichaam. Over psychologie en fysiologie in romans van Virginie Loveling', tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. … [Lees meer...] overVideo: De boekdelen van het lichaam. Psychologie en fysiologie in Lovelings romans
Video: Mannen onder elkaar. Het selectieve engagement van Virginie Loveling
Lezing door Loveling-biograaf Ludo Stynen met als titel 'Mannen onder elkaar. Het selectieve engagement van Virginie Loveling', tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. … [Lees meer...] overVideo: Mannen onder elkaar. Het selectieve engagement van Virginie Loveling
Video: Lovelings meesterschap op de korte baan
Lezing van KANTL-lid Annelies Verbeke met als titel 'Lovelings meesterschap op de korte baan' tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. Annelies Verbeke houdt van verhalenbundels, en dat gold ook voor de gezusters Loveling. Virginie Loveling bleef doorheen haar lange carrière naast romans ook 'novellen' schrijven. Verbeke las ze … [Lees meer...] overVideo: Lovelings meesterschap op de korte baan
Video: Iets knellends aan ’t hart
Lezing door Bert Van Raemdonck met als titel 'Iets knellends aan ’t hart' tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. Oude liefde roest niet, maar wanneer je iemand pijnlijk veronachtzaamt, zijn excuses op hun plaats. Met woorden van spijt, maar ook van bewondering, richt Bert Van Raemdonck zich in zijn bijdrage rechtstreeks tot … [Lees meer...] overVideo: Iets knellends aan ’t hart
Video: Een revolverschot. Het verhaal achter “de zotheid”
Lezing door Manon Uphoff met als titel ‘Een revolverschot. Het verhaal achter "de zotheid"', tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. Wie is niet gewend aan de opvoering van 'aan waanzin' ten prooi gevallen vrouwen in film, beeldende kunst en literatuur, vol 'hysterie' en grilligheid? Manon Uphoff toont hoe Virginie Loveling 'de zottin' … [Lees meer...] overVideo: Een revolverschot. Het verhaal achter “de zotheid”
Een nieuwe editie van een scandaleus boek
Lodewijk van Deyssels De kleine republiek Er moeten in Haarlem nog steeds mensen leven die zich herinneren Lodewijk van Deyssel gezien te hebben en sommige heel oude mensen hebben hem misschien nog gesproken. Hij was een opvallende verschijning: altijd correct gekleed, hoed op, stok in de hand, minzaam genietend van zijn bekendheid. Hij stierf in 1952. Mulisch, … [Lees meer...] overEen nieuwe editie van een scandaleus boek
Bewonderenswaardig verliteratuurd
Het woord verliteratuurd heeft nooit een heel positieve bijklank gehad. Het Platoonse idee dat de literatuur alleen maar een afgeleide is van het werkelijke leven (dat zelf eigenlijk ook alleen maar een afgeleide is van de ideeën) is onuitroeibaar. En dat terwijl er natuurlijk niets fijner is dan lezen – waarom zou je dan neerzien op iemand die dat zijn hele leven … [Lees meer...] overBewonderenswaardig verliteratuurd
Te verschijnen: Thom Phijffer, Goena goena in Lebak
Over njonja Slotering en Max Havelaar In Vuur, vuur! (2021) heeft Tom Phijffer het leven beschreven van Edouard Carolus, meneer Slotering in Multatuli’s Max Havelaar, en zijn mysterieuze dood eind 1855. De geschiedenis gaat verder in Goena goena in Lebak. Over njonja Slotering en Max Havelaar. In dit vervolg wordt het verhaal verteld van Mijntje Carolus, de weduwe … [Lees meer...] overTe verschijnen: Thom Phijffer, Goena goena in Lebak
De útspraak fan /g/ en /sk/ oan it wurdbegjin yn de 19e iuw
Der hat de lêste tiid op Frisistyk wat diskusje west oer de status fan it Meslânzers en de wearde dy’t de útspraak fan de g- en sk-/sch- oan it begjin fan it wurd hawwe kinne soe foar dy diskusje. Op de eftergrûn spilet dêrby dat it ferskil tusken [sk] – [sχ] en [g] – [ɣ] fanút modern perspektyf sterk bûn is oan it kontrast tusken Frysk en Nederlânsk. It like my dêrom nuttich … [Lees meer...] overDe útspraak fan /g/ en /sk/ oan it wurdbegjin yn de 19e iuw
Homoseksualiteit als literatuur
Als iemand vraagt wat je eigenlijk hebt aan onderzoek naar literatuur, geef die iemand dan het boek Anders dan de anderen van Mary Kemperink. De ondertitel is Homoseksualiteit op het snijvlak van literatuur en wetenschap, en ze laat erin in veel detail zien hoe met name in de negentiende eeuw het idee van homoseksualiteit als een manier van zijn vorm kreeg, en hoe dat gebeurde … [Lees meer...] overHomoseksualiteit als literatuur
Verschenen: Cermin Poskolonial
Membaca Kembali Sastra Hindia Belanda Selain dalam arsip, foto, surat, atau catatan perjalanan, sejarah panjang kolonialisme Belanda di Indonesia juga terekam dalam fiksi, termasuk sastra Hindia Belanda. Sastra Hindia Belanda sederhananya adalah karya sastra berbahasa Belanda tentang Hindia Belanda. Seperti apa penggambaran masyarakat kolonial di dalamnya? Bagaimana … [Lees meer...] overVerschenen: Cermin Poskolonial
22 maart 2024: Water – beleving, beheer, beeldvorming in de lange negentiende eeuw
Jaarcongres Werkgroep De Moderne TijdVrijdag 22 maart 2024, AmsterdamLocatie: Doelenzaal Universiteitsbibliotheek (Singel 425) De omgang met water is tegenwoordig een van de centrale maatschappelijke opgaven, of het nu gaat om zeespiegelstijging, grondwaterdaling of drinkwatertekorten. Een overschot of tekort zorgt voor problemen. Denk bijvoorbeeld aan de recente watersnood … [Lees meer...] over22 maart 2024: Water – beleving, beheer, beeldvorming in de lange negentiende eeuw
Een sterk innerlijk vuur
Willem Witsen, een portret in brieven Jaren geleden bezocht ik op afspraak het Willem Witsenhuis, Oosterpark 82A in Amsterdam. Het atelier van Witsen (1860-1923) is in authentieke staat gebleven, met dank aan zijn tweede vrouw Marie Schorr. Ik herinner me de rode zware gordijnen aan de kant van het Oosterpark, de bruine wanden met schilderijen. Het decor van de man die de … [Lees meer...] overEen sterk innerlijk vuur
De mens in de machine
De versmelting van mens en machine in Fabriekskinderen van J.J. Cremer Fabriekskinderen van J.J. Cremer werd in 1863 geschreven als voordracht en in 1878 uiteindelijk als novelle gepubliceerd. Zijn voordrachten hadden succes en leidden uiteindelijk tot een wet ter verbetering van de omstandigheden van kinderarbeid in 1874. In Fabriekskinderen schetst Cremer een onthutsend … [Lees meer...] overDe mens in de machine
Woutertje Pieterse
Heeft niet iedereen dat, de behoefte om iets op te steken van wat je leest? Vanaf dat je klein bent helpen boeken je met je ideeën over il mestiere di vivere, dat de nieuwe wereldburger ook maar koud op het dak komt vallen. Hoe moet je leven? Hoe doen anderen dat (in het boek)? Hoe slaan zij zich erdoorheen? Hoe staan zij erin? Wat is hun verborgen filosofie achter de … [Lees meer...] overWoutertje Pieterse
Verschenen: nieuwe nummers De Moderne Tijd
Liefst drie nummers van De Moderne Tijd zijn eind vorig jaar tegelijk verschenen: een dubbeldik themanummer over de historische beleving van Parijs en een nummer over oorlog op afstand, het thema van het vorige jaarcongres van Werkgroep De Moderne Tijd. Het dubbelnummer Zoveel Parijzen. De beleving van het ‘andere’ Parijs rond 1900 stond onder redactie van Babs … [Lees meer...] overVerschenen: nieuwe nummers De Moderne Tijd
Eén vliegenderobertiade en conclusie
Eén bewerking vond ik maar van dit tiende en laatste Hoffmann-verhaal. Kennelijk is het moeilijk iets te verzinnen met opstijgen en in het uitspansel verdwijnen met behulp van iets anders dan de hoffmanniaanse paraplu. Maar in Wolkenpeter, het openingsverhaal van In het land der wijsneuzen uit 1906, stijgt de jongen (Peter, Piet en Pieter geheten – de de dichter/vertaler liep … [Lees meer...] overEén vliegenderobertiade en conclusie
Verschenen: Jaarboek Bilderdijk 2023
Het Jaarboek Bilderdijk is een wetenschappelijke uitgave van de Werkgroep Bilderdijk. Het tijdschrift richt zich op onderwerpen en thema’s die verband houden met het leven, de periode en de omgeving van Willem Bilderdijk en zijn tijdgenoten. Het is de opvolger van het tijdschrift Het Bilderdijk-Museum (1984-2020), dat compleet op de DBNL te lezen is. … [Lees meer...] overVerschenen: Jaarboek Bilderdijk 2023
Twee philipdeschommelariaden
1. Het verhaal dat bij Razoux De geschiedenis van Philip den Schommelaar heet kent twee bewerkingen/vervolgen/imitaties. De eerste is Het meisje dat niet stil zit, (ziet staat er abusievelijk in de titel – je vindt in kinderboeken veel slordigheden) in De kameraadjes van Pietje Smeerpoets uit 1900. Het begint als een heel aardig gedichtje, een … [Lees meer...] overTwee philipdeschommelariaden
In tuskenstantsje
Yn oktober (Op syn Gryksk) en yn novimber (Op syn idioatysk Frysk) haw ik my hjir op frisistyk dwaande holden mei de taalpersepsje fan Everwinus Wassenbergh, de earste heechlearaar ‘neerlandistiek’ yn Frjentsjer (en hiele Nederlân). Nei it sekuer trochnimmen fan syn bekendste wurk Idioticon Frisicum fan 1802-1806 kaam ik as Fries yn de moderne tiid ta in frij ferrassende … [Lees meer...] overIn tuskenstantsje
