Dit is de titel van de Louis Peter Grijp-lezing van 2025 die op vrijdag 9 mei wordt uitgesproken door Renée Vulto. Aan het einde van de achttiende eeuw liepen de gemoederen in Nederland hoog op door grote politieke en sociale instabiliteit. In zulke turbulente tijden bood de diep in het dagelijks leven verankerde zang- en liedcultuur houvast en een mogelijkheid voor de … [Lees meer...] over9 mei 2025: Gelijkgestemden? Gezongen politiek in tijden van revolutie (1780-1815)
19e eeuw
De pisang en den pagger
Woordgeslacht bij Multatuli Gezegend de cultuur met een canon, met boeken waarover eeuwenlang uitentreuren gesproken wordt. Het Nederlands heeft niet veel van zulke boeken, maar wel een paar: ook in dit opzicht zijn we een beetje gezegend. Want we hebben de Reynaert en de Max Havelaar. Over dat laatste staat in het laatste nummer van Internationale Neerlandistiek een … [Lees meer...] overDe pisang en den pagger
april-juni 2025: Muziektheatervoorstelling over Piet Paaltjens
Het muziektheaterstuk Snikken en Grimlachen, dominee HaverSchmidt en dichter Paaltjens vertelt een hartverscheurend verhaal. François HaverSchmidt en Piet Paaltjens lijken op de alter ego’s over wie Schubert Der Doppelgänger componeerde en Stevenson zijn Dr. Jekyll and Mr. Hyde schreef. HaverSchmidt heeft zijn leven lang de grimmige humor van tegenpool Paaltjens nodig gehad … [Lees meer...] overapril-juni 2025: Muziektheatervoorstelling over Piet Paaltjens
Coosje Huet, geboren Busken, “De Winter” 1810
"De Winter" van Coosje Huet, geboren Busken, 1810, voorgelezen. Misschien is 'De Winter' van Coosje Huet, geboren Busken (1759-1841), niet het meest representatieve stuk om tot het mysterie van de schrijfster door te dringen, maar het is het enige gepubliceerde schrijfsel van deze Zeeuwse dame. Want wat was het bijzondere aan deze vrouw, die in haar jeugd een wonderkind … [Lees meer...] overCoosje Huet, geboren Busken, “De Winter” 1810
Verschenen Album en dichtbundel ‘Komt, o Zonne’
Liefhebbers van poëzie en muziek kunnen zich verheugen op een bijzondere gebeurtenis: vandaag op 21 maart, de eerste lentedag, verschijnt het derde album van Gezelle Gezongen, getiteld "Komt, o Zonne". Dit album brengt de poëzie van Guido Gezelle opnieuw tot leven met betoverende muzikale interpretaties en vormt een ode aan de komst van de lente. Wereldcreatie Een van … [Lees meer...] overVerschenen Album en dichtbundel ‘Komt, o Zonne’
Call: Multatuli Internationaal
Op woensdag 18 juni 2025 vindt het symposium Multatuli Internationaal plaats op de VU in Amsterdam. Multatuli's bekendste werk Max Havelaar is inmiddels in meer dan 40 talen vertaald. Niet alleen in het Duits, Engels, Frans, Spaans en Russisch, maar ook in het Koreaans, waar het boek in korte tijd meermaals werd herdrukt. En nog steeds … [Lees meer...] overCall: Multatuli Internationaal
Verschenen: Een nieuw nummer van De Moderne Tijd
Er is een nieuwe aflevering van het tijdschrift De Moderne Tijd verschenen, het vierde van de zevende jaargang. De Moderne Tijd. De Lage Landen, 1780-1940, het tijdschrift van onze gelijknamige Werkgroep, richt zich op het interdisciplinaire academisch onderzoek naar de Nederlandse cultuur in brede zin: beeldende kunst, architectuur, literatuur, … [Lees meer...] overVerschenen: Een nieuw nummer van De Moderne Tijd
Het graf van De Schoolmeester
Sterfdagen zijn kapstokken om herinneringen aan op te hangen. Maandag was het de 167ste sterfdag van Gerrit van de Linde, oftewel ‘De Schoolmeester’. In de schoolboeken die het vwo tegenwoordig gebruikt komt hij niet meer prominent naar voren. Toch hoort hij echt wel bij de schrijvers uit de negentiende eeuw die niet vergeten mogen worden. Het is nog maar kortgeleden dat … [Lees meer...] overHet graf van De Schoolmeester
Een Nederlandse vriend van Guillaume Apollinaire
De dichter Fritz Vanderpyl (Den Haag, 1876 - Lagnes, 1965) of de zoektocht naar een vergeten Nederlandse schrijver in de Provence en elders Waarde collega’s, beste vrienden, Ik ben blij vandaag hier het woord te mogen voeren over een vergeten Nederlandse schrijver. Alles is in Brussel, mijn huidige woonplaats, aan het begin van de pandemie begonnen. Ik genoot toen van … [Lees meer...] overEen Nederlandse vriend van Guillaume Apollinaire
Willem Bilderdijk, “Wintervreugd”, uit Winterbloemen (1811)
Uit een tijd die door de Nederlanders (en zeker door Bilderdijk) als bar en duister werd ervaren, komt deze bewerking van Horatius' olijke Epode nummer 13. Het Koninkrijk Holland werd op 9 juli 1810 officieel ingelijfd bij het Eerste Franse Keizerrijk en werd daarmee een departement van Frankrijk. Holland bestond niet meer. De censuur onderdrukte vaderlandse gevoelens, wat ook … [Lees meer...] overWillem Bilderdijk, “Wintervreugd”, uit Winterbloemen (1811)
21 maart 2025: Jaarcongres De Moderne Tijd
Jaarcongres De Moderne TijdToekomst in de lage landen, 1780-1940vrijdag 21 maart 2025Locatie: Amsterdam, Spuistraat 134, P.C. Hoofthuis, zaal 1.04 De huidige tijd lijkt doordrenkt te zijn met beelden van de toekomst. Wie de krant openslaat leest sombere analyses over de toekomst van het klimaat, de democratie en de rechtsstaat. Ook in de negentiende en de eerste decennia … [Lees meer...] over21 maart 2025: Jaarcongres De Moderne Tijd
Ze schrijven
Bruur Jaopik van Jacob Jan Cremer in een internationale taal Vandaag promoveert in Nijmegen Anneloek Scholten over negentiende-eeuwse streekromans: wat voor beeld van het platteland, en van Nederland, komt er uit die boeken naar voren? In de negentiende eeuw beleefde het genre zijn hoogtijdagen. Terwijl de term streekroman tegenwoordig vaak met beperkte literaire kwaliteit … [Lees meer...] overZe schrijven
26 januari 2025: Symposium Jenever en slavernij in het Nationaal Jenevermuseum Schiedam
Welke rol speelde jenever in de slavenhandel en dwangarbeid in de achttiende en negentiende eeuw? Hoewel jenever bekend staat als een belangrijk cultureel product van Nederland, blijkt het ook een rol te hebben gespeeld in het koloniale verleden. Jenever werd gebruikt als betaalmiddel, als gift aan inheemse vorsten om handelsbetrekkingen op te zetten, en als proviand voor zowel … [Lees meer...] over26 januari 2025: Symposium Jenever en slavernij in het Nationaal Jenevermuseum Schiedam
François HaverSchmidt
Nu moet ik er maar mee voor de dag komen: mijn volgende biografie zal gewijd zijn aan François HaverSchmidt. D.V. Hij hoort bij mijn favoriete schrijvers, ik heb al vaak over hem geschreven, ik heb een editie van Piet Paaltjens Snikken en grimlachjes gemaakt, ik heb onuitgegeven literair werk van hem uitgegeven in Winteravondvertellingen, ik heb een poging gedaan … [Lees meer...] overFrançois HaverSchmidt
19 desimber 2024: Lunchlêzing Els Kloek oer frouljusskiednis, feminisme en har Fryske heldin Geesje Feddes
Yn dizze lêste lunchlêzing fan it seizoen is histoarika Els Kloek te gast by Tresoar. Els Kloek is histoarika, spesjalisearre yn histoarysk ûndersyk nei de rol fan froulju yn de Nederlânske skiednis. Har bekendste wurk is it Digitaal Vrouwenlexion van Nederland, in webside dy 't se makke mei meiwurking fan hûnderten saakkundigen. Mear as 2000 biografyen fan (meastal fergetten) … [Lees meer...] over19 desimber 2024: Lunchlêzing Els Kloek oer frouljusskiednis, feminisme en har Fryske heldin Geesje Feddes
‘Toch min ik ’t zwart Schiedam’
H.A.M. Roelants (1827-1907), uitgever te Schiedam (2) François HaverSchmidt ontving op woensdag 16 december 1874 zijn ambtgenoot N.C. Balsem, predikant te Lange Zwaag, en bood hem logies aan. Roelants liet de rol van gastheer graag aan HaverSchmidt, maar als secretaris gaf hij bij de vergadering vanzelfsprekend ‘acte de présence’. HaverSchmidt herinnerde de secretaris ten … [Lees meer...] over‘Toch min ik ’t zwart Schiedam’
29 november – 1 december 2024: Voorstelling De sinterklaasavond
Het is Sint-Nikolaasavond 1847. In een Amsterdams grachtenpand vindt een onvervalste pakjesavond plaats, maar de dochter des huizes is diep ongelukkig, terwijl haar vader zich vooral druk maakt over het voorkomen van de familie. Niets is hem dierbaarder dan zijn ridderorden. Onder de schijn van de Sinterklaasviering besluit de vrouw des huizes orde op zaken te stellen. In … [Lees meer...] over29 november – 1 december 2024: Voorstelling De sinterklaasavond
Video: Adoptie in het fin de siècle. Madeleine als proeve van biologisch naturalisme
Lezing door Elisabeth Leijnse met als titel 'Adoptie in het fin de siècle. Madeleine (1897) als proeve van biologisch naturalisme' op het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. … [Lees meer...] overVideo: Adoptie in het fin de siècle. Madeleine als proeve van biologisch naturalisme
Video: Hartenwoeling. Lovelings “zielentastvermogen” in Erfelijk belast
Lezing door KANTL-lid Leen Huet met als titel 'Hartenwoeling. Lovelings "zielentastvermogen" in Erfelijk belast', tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. Leen Huet heeft het over Lovelings empathie en psychologisch doorzicht in Erfelijk belast (1906) en over haar genadeloze pessimisme in die roman. Hoe kan dat een hedendaagse lezer … [Lees meer...] overVideo: Hartenwoeling. Lovelings “zielentastvermogen” in Erfelijk belast
Video: De boekdelen van het lichaam. Psychologie en fysiologie in Lovelings romans
Lezing door KANTL-lid Lars Bernaerts met als titel 'De boekdelen van het lichaam. Over psychologie en fysiologie in romans van Virginie Loveling', tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. … [Lees meer...] overVideo: De boekdelen van het lichaam. Psychologie en fysiologie in Lovelings romans
Video: Mannen onder elkaar. Het selectieve engagement van Virginie Loveling
Lezing door Loveling-biograaf Ludo Stynen met als titel 'Mannen onder elkaar. Het selectieve engagement van Virginie Loveling', tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. … [Lees meer...] overVideo: Mannen onder elkaar. Het selectieve engagement van Virginie Loveling
Video: Lovelings meesterschap op de korte baan
Lezing van KANTL-lid Annelies Verbeke met als titel 'Lovelings meesterschap op de korte baan' tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. Annelies Verbeke houdt van verhalenbundels, en dat gold ook voor de gezusters Loveling. Virginie Loveling bleef doorheen haar lange carrière naast romans ook 'novellen' schrijven. Verbeke las ze … [Lees meer...] overVideo: Lovelings meesterschap op de korte baan
Video: Iets knellends aan ’t hart
Lezing door Bert Van Raemdonck met als titel 'Iets knellends aan ’t hart' tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. Oude liefde roest niet, maar wanneer je iemand pijnlijk veronachtzaamt, zijn excuses op hun plaats. Met woorden van spijt, maar ook van bewondering, richt Bert Van Raemdonck zich in zijn bijdrage rechtstreeks tot … [Lees meer...] overVideo: Iets knellends aan ’t hart
Video: Een revolverschot. Het verhaal achter “de zotheid”
Lezing door Manon Uphoff met als titel ‘Een revolverschot. Het verhaal achter "de zotheid"', tijdens het Colloquium Virginie Loveling op zaterdag 2 december 2023 in de KANTL. Wie is niet gewend aan de opvoering van 'aan waanzin' ten prooi gevallen vrouwen in film, beeldende kunst en literatuur, vol 'hysterie' en grilligheid? Manon Uphoff toont hoe Virginie Loveling 'de zottin' … [Lees meer...] overVideo: Een revolverschot. Het verhaal achter “de zotheid”
Een nieuwe editie van een scandaleus boek
Lodewijk van Deyssels De kleine republiek Er moeten in Haarlem nog steeds mensen leven die zich herinneren Lodewijk van Deyssel gezien te hebben en sommige heel oude mensen hebben hem misschien nog gesproken. Hij was een opvallende verschijning: altijd correct gekleed, hoed op, stok in de hand, minzaam genietend van zijn bekendheid. Hij stierf in 1952. Mulisch, … [Lees meer...] overEen nieuwe editie van een scandaleus boek
