Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (97) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp De Tachtigers, dat weten jullie wel, hebben het sonnet weer terug op de kaart gezet! Het genre begon in de achttiende eeuw te sukkelen, in de negentiende eeuw was je geen vent als je niet minstens één … [Lees meer...] overMan o man

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (96) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Als aan het eind van de negentiende eeuw het sonnet zijn renaissance kent in de Nederlandse letteren, dan werd het credo van die renaissance uitgesproken door Jacques Perk: Klinkt helder op, gebeeldhouwde … [Lees meer...] overKrachtig als de popel

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (94) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp De Nederlandse twintigste-eeuwse essayist Karel van het Reve heeft er in navolging van de Franse zeventiende-eeuwse essayist Blaise Pascal eens op gewezen dat de regel dat je geen woorden moet herhalen, … [Lees meer...] overMoeder, licht, licht, bloem

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (93) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Dat het sonnet, dat genre dat in de loop van de achttiende en de eerste helft negentiende eeuw zo in de versukkeling was geraakt, aan het eind van die laatste eeuw ineens weer tot bloei kwam in de … [Lees meer...] overDe ontdekking van Shakespeare

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (92) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Hoe kun je de wereld veranderen met een sonnet? Dat was de vraag die ik twee weken geleden stelde naar aanleiding van een sonnet van Jacob van Lennep. Het gedicht leek gericht aan een meisje en bedoeld om … [Lees meer...] over‘k Breng vooral aan d’Engel lof en prijs

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (91) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp We verkeren inmiddels waarschijnlijk in ons dieptepunt van de sonnetgeschiedenis. Zó erg is het in de vroege negentiende eeuw met de vorm gesteld dat beroemde sonnetten niet meer als sonnet worden vertaald. … [Lees meer...] overVan den last ontheven

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (90) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp In Groot-Britannië is er bij een aantal filosofen een nieuwe belangstelling voor de literatuur te bespeuren. Denkers als Greg Currie en Max de Gaynesford denken na over literatuur als taalhandeling. Ze … [Lees meer...] overLieve maagden scheppen en dan troosten

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (88) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Wat is het verschil tussen Tadamtadamtadamtadam en Tadamtadamtadamtadamtadam? Dat de eerste veel opgewekter klinkt dan de tweede. Een gedicht waarvan iedere regel uit vier keer tadam bestaat, dat kán bijna … [Lees meer...] overAls ’t in ’t Hollandsch heet

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (87) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp De huidige tijd heeft zijn comfortzone, zijn waarde creëren en zijn verbinding zoeken, maar de vroege negentiende eeuw had zijn vlekloos bloed. Het was zo'n frase die je bij bepaalde dichters als het ware … [Lees meer...] overVlekloos bloed

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (86) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Voor deze serie gaat zoals jullie weten geen zee mij te diep en geen rots te hoog. We zijn nu in een lastige periode beland, dat mogen jullie weten. Tot Jacques Perk (1859-1881) op het toneel verdween, was … [Lees meer...] overDes îles d’Amérique un généreux sauvage

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (85) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp In een serie over de geschiedenis van de Nederlandse taal aan de hand van sonnetten, mag Bilderdijk natuurlijk niet ontbreken. Niet alleen omdat hij als een van de weinigen van zijn tijd nog weleens een … [Lees meer...] overSamenstel van onbegrijplijkheden

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (84) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Het sonnet van J.J.L. ten Kate dat ik vorige week besprak was nog een vrij nauwkeurige vertaling van een gedicht uit Heines Buch der Lieder. Ook het daarop volgende gedicht heeft Ten Kate geïnspireerd, … [Lees meer...] overMijn liefje stond ernaast

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (83) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Dat J.J.L. ten Kate bekend zou komen staan als de 'koning der kantate' is een van de tragedies van de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Hij was misschien niet de begaafdste dichter die ooit op de wereld … [Lees meer...] overEi, ei; ik maak u wel mijn compliment

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (82) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Het verkleinwoord is een van de grootste wonderen van het Nederlands. Alleen al de standaardtaal heeft een heel pak uitgangen, zoals -pje (bloempje), -kje (koninkje), -etje (dingetje), -je (straatje) en … [Lees meer...] overDe bloemtjens van het woud