• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Search
    Generic filters
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Forum

gender

Vragen over het glazen plafond in de taalkunde

22 april 2023 door Freek Van de Velde 1 Reactie

In een opmerkelijk stuk rapporteren de taalkundigen Mieke Vandenbroucke, Reinhild Vandekerckhove en Lisa Hilte over hun onderzoek (Vandenbroucke et al., te verschijnen) naar de vraag of er in hun discipline sprake is van een glazen plafond. Drie gedegen wetenschappers, die ik hoog heb zitten, dus dat wordt een boeiend stuk, en inderdaad: het triummulieraat blijkt de mouwen te … [Lees meer...] overVragen over het glazen plafond in de taalkunde

Porna: een vreemde eend in de bijt

26 februari 2023 door Jan Nijen Twilhaar 2 Reacties

Een onderwerp dat de laatste maanden herhaaldelijk voorbij is gekomen in Neerlandistiek, is het verschil tussen woordgeslacht en referentieel geslacht, twee subsystemen van het genussysteem die vaak door elkaar worden gehaald. Als we in een woordenboek bij het lemma van een zelfstandig naamwoord kijken, dan vinden we daar een <m>, <v> of <o>, de … [Lees meer...] overPorna: een vreemde eend in de bijt

Halen genderneutrale voornaamwoorden wel iets uit?

8 februari 2023 door Marc van Oostendorp 18 Reacties

We maken wereldwijd momenteel een gigantisch interessant experiment mee: in heel veel landen en in heel veel talen wordt geprobeerd om de taal 'inclusiever' te maken, bijvoorbeeld door genderneutrale voornaamwoorden te introduceren: naast hij en zij komt ook een die of een hen te staan. Kan dat? Werkt dat? En maakt het de wereld uiteindelijk beter? In die discussie is nu een … [Lees meer...] overHalen genderneutrale voornaamwoorden wel iets uit?

Avant zo’n beetje alle letters van de regenboog

3 februari 2023 door Lieke von Berg 1 Reactie

Het Louis Couperus Museum kondigde deze week de tentoonstelling aan die het hele jaar te zien zal zijn onder de ‘prikkelende titel’ Louis Couperus, non-binair avant la lettre? Prikkelend is die titel zeker, want hij roept onmiddellijk diverse vragen op, waarvan de vraag of je ‘met de ogen van nu’ Couperus inderdaad non-binair zou kunnen of mogen noemen misschien nog wel de … [Lees meer...] overAvant zo’n beetje alle letters van de regenboog

Genderneutrale sjwa na het fascisme

24 oktober 2022 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Giorgia Meloni, een politica die wel 'postfascistisch' genoemd wordt, is de nieuwe premier van Italië, en een van haar eerste daden was dat ze aankondigde niet als 'la presidente' te willen worden benoemd, met een vrouwelijk lidwoord la, maar als 'il presidente'. Het Italiaans telt traditioneel slechts twee grammaticale geslachten, en daarbij geldt de mannelijke vorm als … [Lees meer...] overGenderneutrale sjwa na het fascisme

Nîet Jan van d’n bakker, maer oonzen Jan

7 oktober 2022 door Jan Nijen Twilhaar 1 Reactie

Woordgeslacht in het Hellendoorns De afzonderlijke talen waarin het Indo-Europees zich in de loop der tijd heeft opgesplitst, laten een heel geschakeerd beeld zien van hun genussystemen. Veel van die talen verdelen hun nomina over twee of drie klassen: Twee klassenDrie klassenbezield en niet-bezieldmannelijk en vrouwelijkmannelijk, vrouwelijk en onzijdigniet-neutraal en … [Lees meer...] overNîet Jan van d’n bakker, maer oonzen Jan

Lezen zonder genderbril

5 oktober 2022 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Over vrouwen in de nieuwe literaire canon, of het gebrek daaraan Voor het eerst in twintig jaar is in het Nederlandse taalgebied een enquête gehouden over onze literaire canon. Toen in 2002 een rondvraag bij academici werd gedaan, leidde dat tot een lijst van voornamelijk dode, witte, mannelijke schrijvers. Zal het nu anders zijn? Op 1 oktober, tijdens De Week van het … [Lees meer...] overLezen zonder genderbril

Voornaamwoorden en de blauwe ogen van Mark Zuckerberg

20 september 2022 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Een gedenkwaardige bijeenkomst, gisteren, in het Nederlandse hoofdkantoor van Meta. Instagram wil in de aanloop naar 'International Pronoun Day' op 3 oktober aanstaande voor een aantal talen waaronder het Nederlands (bij Meta noemen ze dat 'Nederlands/Vlaams') de mogelijkheid bieden dat gebruikers hun eigen voornaamwoorden mogen kiezen. Voor het Engels kan dat al sinds mei … [Lees meer...] overVoornaamwoorden en de blauwe ogen van Mark Zuckerberg

Hoeveel genders kan een taal aan?

1 september 2022 door Marc van Oostendorp 7 Reacties

De discussie over genderneutrale pronomina heeft alles wat het hartje van de taalkundige sneller doet kloppen: het gaat tegelijkertijd over heel kleine woordjes én over grote vragen. Je kunt er lekker aan de schrijftafel op puzzelen maar het is ook een kwestie met enig maatschappelijk belang. Onweerstaanbaar! Ik mag er graag over denken en omdat voor mij ergens over denken … [Lees meer...] overHoeveel genders kan een taal aan?

“Verwoket”onze taal? 

14 juli 2022 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Een gesprek met Vivien Waszink Jelle van Baardewijk in gesprek met auteur Vivien Waszink over het “verwoken” van onze taal. … [Lees meer...] over“Verwoket”onze taal? 

Ras, gender en het centrale dogma van de taalkunde

20 juni 2022 door Marc van Oostendorp Reageer

Er woedt een belangrijke maatschappelijke discussie over taal waarover je maar weinig taalkundigen hoort in het publieke domein: de discussie over hoe we allerlei identiteiten benoemen – discussie over wit tegenover blank, over slaafgemaakte, over non-binair taalgebruik, enzovoort: over de vraag in hoeverre de taal moet worden aangepast aan een veranderende sociale … [Lees meer...] overRas, gender en het centrale dogma van de taalkunde

Een en al agency

16 mei 2022 door Marie-José Klaver 1 Reactie

Dappere discursieve meisjes in de sprookjes van Pim Lammers Waar blijft de feministische progressieve prins? vraagt Celeste van Veenen in haar tweede artikel over sprookjesbewerkingen (Neerlandistiek, 15 mei 2022). In de pas verschenen sprookjes over Roa van Pim Lammers wil de prinses helemaal geen prins, ze wil een prinses. Zelf is ze trouwens veel liever een ridder dan … [Lees meer...] overEen en al agency

Gezocht: moderne, progressieve, feministische prins

15 mei 2022 door Celeste van Veenen 6 Reacties

Female agency in moderne sprookjes In het eerste deel van dit artikel is er een onderzoek gedaan naar de hoeveelheid agency die vrouwen hebben in de traditionele sprookjes. Er kon geconcludeerd worden dat over het algemeen vrouwen in die sprookjes maar weinig agency hebben, hoewel er zeker uitzonderingen te vinden zijn. Vrouwen kunnen vaak niet zelf hun echtgenoot kiezen, … [Lees meer...] overGezocht: moderne, progressieve, feministische prins

Woordgeslacht, sexus en Van Dale: een beetje orde op zaken

28 maart 2022 door Henk Wolf 3 Reacties

Over woordgeslacht, voornaamwoordelijke verwijzing en de relatie tussen die twee bestaat nogal wat verwarring, zo blijkt uit een aantal recente discussies op Neerlandistiek naar aanleiding van informatie daarover in de nieuwe dikke Van Dale. Om ervoor te zorgen dat de discussiepunten voor iedereen helder zijn, wil ik hier een aantal feiten op een rijtje zetten. Daarna geef ik … [Lees meer...] overWoordgeslacht, sexus en Van Dale: een beetje orde op zaken

Over genderneutrale voornaamwoorden en het genussysteem

26 maart 2022 door Jan Nijen Twilhaar 8 Reacties

Wie een tekst schrijft kan ervoor kiezen anaforisch te verwijzen met hij naar mannelijke entiteiten en met zij naar vrouwelijke. In de praktijk komt het echter vaak voor dat het geslacht in die tekst niet relevant is. In dat geval kan de schrijver ervoor kiezen om ‘hij of zij’ te gebruiken: ‘Hij of zij’ moet er dan wel rekening mee houden zich op tijd in te schrijven. Omdat dit … [Lees meer...] overOver genderneutrale voornaamwoorden en het genussysteem

de m/v/x

23 maart 2022 door Marc van Oostendorp 14 Reacties

Gisterenochtend werd ik uit mijn bed gemaild door een bekende woordenboekmaakster over de Van Dale. De kwestie m/v/x, daar moest toch eigenlijk iemand over schrijven! Ludo Permentier had er in januari al iets over gezegd in zijn column voor het INT, maar was dat genoeg? Ik heb er nu een dag over nagedacht. Het lijkt me inderdaad niet genoeg. Wat is er aan de hand? Bij … [Lees meer...] overde m/v/x

Talige representatie van Heinric en Margriete in de Roman van Limborch

8 februari 2022 door Nienke Berg Reageer

In de laatste jaren is er ontzettend veel onderzoek bijgekomen naar genderverhoudingen. De rol van mannelijke en vrouwelijke personages wordt regelmatig onder de loep genomen, ook in teksten. Tal van ridderromans en andere prachtige verhalen afkomstig uit de middeleeuwen zijn hier perfect voor. Ze zijn eindeloos te analyseren op de rol van de personages, standsverschillen en de … [Lees meer...] overTalige representatie van Heinric en Margriete in de Roman van Limborch

Een geweldig politiek correct taalexperiment!

14 september 2021 door Marc van Oostendorp 15 Reacties

Gejammer over politieke correctheid dringt nu ook door tot de taalkundige literatuur, althans tot de 'grijze literatuur', de door professionele taalkundige geschreven maar niet officieel gepubliceerde teksten op internet. Op LingBuzz, de site waarop taalkundigen hun werk – meestal hun nieuwe onderzoek voordat het 'officieel' gepubliceerd werd – verscheen een eigenaardig stukje … [Lees meer...] overEen geweldig politiek correct taalexperiment!

Waarom Klak een jongen is en Klukie een meisje.

13 juli 2021 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Eigennamen kun je vergelijken met wijzende vingers. Ze hebben nauwelijks betekenis van zichzelf, maar ze verwijzen naar een bepaalde persoon. Er is, waar het voornamen betreft, maar één aspect waarop een naam vaak wel iets betekent: dat van gender. Meisjesnamen zijn anders dan jongensnamen. En daarbij geldt niet alleen dat je voor iedere individuele naam moet leren of hij … [Lees meer...] overWaarom Klak een jongen is en Klukie een meisje.

In de grond geen slechte jongen

27 november 2019 door Redactie Neerlandistiek 4 Reacties

Analyse van een analyse van Arthur van Amerongen Door Jos Joosten In de nieuwe aflevering van Nederlandse letterkunde, een themanummer ‘mannelijkheid in de Nederlandse literatuur’, is het onderwerp van het slotartikel zonder twijfel het opmerkelijkst. Na bijdragen over - inderdaad Nederlandse, literaire - auteurs als Menno Ter Braak, Lucebert en Hafid Bouazza, duikt … [Lees meer...] overIn de grond geen slechte jongen

Van moderne vrouw tot dom blondje: de mop als reactie op vrouwenemancipatie

22 november 2019 door Iris Stofberg 6 Reacties

Waarom krijgt een dom blondje maar maximaal vijf minuten pauze? Anders moet ze opnieuw ingewerkt worden. (Nederlandse Volksverhalenbank) Zeg Mabel, toe zou je niet kunnen proberen een beetje van me te leren houden? – Nee, Dick, ik leer al Mah Jong bridge, een nieuwe Jazz-step en ik denk er over, of ik m’n haar zal laten kort-knippen. Ik zie niet in, waar ik nog tijd voor … [Lees meer...] overVan moderne vrouw tot dom blondje: de mop als reactie op vrouwenemancipatie

Ook Maria brengt de auto wel eens naar de garage

20 november 2019 door Neerlandistiek voor de klas 1 Reactie

Genderrepresentatie in NT2-lesmethodes Door Matthijs Looij ‘Veel minder vrouwen en regelmatig stereotypering in schoolboeken’ kopte de NOS op 13 november jl. naar aanleiding van onderzoek van de Universiteit Leiden. De onderzoekers, onder leiding van prof. Judi Mesman, analyseerden hoe mannen en vrouwen worden gerepresenteerd in verschillende lesboeken Nederlands en … [Lees meer...] overOok Maria brengt de auto wel eens naar de garage

Kennis van woordgeslacht: balancerend tussen taalnorm en taalgevoel

27 oktober 2019 door Redactie Neerlandistiek 17 Reacties

Door Kristel Doreleijers Vrijdag 25 oktober 2019 stond ik met mijn interactieve onderzoekslab ‘Changing gender’ op het DRONGO talenfestival aan de Radboud Universiteit. In mijn lab konden bezoekers meedoen aan een digitale test over woordgeslacht. Het onderzoekslab en de test zijn onderdeel van mijn promotieonderzoek naar variatie en verandering in geslachtsmarkering in het … [Lees meer...] overKennis van woordgeslacht: balancerend tussen taalnorm en taalgevoel

Sam Smith en hun voornaamwoorden

13 oktober 2019 door Redactie Neerlandistiek 10 Reacties

Door Ronny Boogaart Volgens het Algemeen Dagblad van 13 september jl. wil de Britse zanger Sam Smith voortaan niet meer met hij worden aangesproken, maar met hen of hun, aangezien hij zich niet exclusief mannelijk of vrouwelijk voelt. Ik vraag me af hoeveel lezers van het AD dit bericht begrijpen. Ikzelf in elk geval niet meteen. Wat moet ik nou zeggen als ik Sam tegenkom … [Lees meer...] overSam Smith en hun voornaamwoorden

Jan Campert als man

8 oktober 2019 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Jan Campert (1902) is de dichter van één gedicht, De achttien dooden ('Een cel is maar één meter lang / en nauw twee meter breed'). Maaike Meijer analyseert het in het nieuwe nummer van Nederlandse letterkunde. Dat nummer is helemaal gewijd aan mannelijkheid' en Meijers artikel gaat specifiek over de rol van mannelijkheid in drie 'telsten': behalve dat gedicht van Campert ook … [Lees meer...] overJan Campert als man

Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Simon Vestdijk • Liefdesnacht

Droomerig lauw de lippen overspeelt:
Waar vind ik ’t koel gestolde zinnebeeld
Dat in uw stroomen zich nog bovenhoudt?

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Agenda

4 juni 2023: Presentatie Het n-woord van Ewoud Sanders

4 juni 2023: Presentatie Het n-woord van Ewoud Sanders

2 juni 2023

➔ Lees meer
22 september 2023: TaalWetenschapsCommunicatie-Dag

22 september 2023: TaalWetenschapsCommunicatie-Dag

1 juni 2023

➔ Lees meer
10-28 juli 2023: online summer course Dutch For Reading Knowledge

10-28 juli 2023: online summer course Dutch For Reading Knowledge

31 mei 2023

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

Geen neerlandici geboren of gestorven

➔ Neerlandicikalender

Media

De meertalige stad

De meertalige stad

4 juni 2023 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Paarse Zetel – Geert Buelens

Paarse Zetel – Geert Buelens

3 juni 2023 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
Rhijnvis Feith’s Julia (1783), als luisterboek

Rhijnvis Feith’s Julia (1783), als luisterboek

30 mei 2023 Door Rolf den Otter Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Neerlandistiek

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Copyright © 2023 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Forum
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Search
    Generic filters