Gejammer over politieke correctheid dringt nu ook door tot de taalkundige literatuur, althans tot de 'grijze literatuur', de door professionele taalkundige geschreven maar niet officieel gepubliceerde teksten op internet. Op LingBuzz, de site waarop taalkundigen hun werk – meestal hun nieuwe onderzoek voordat het 'officieel' gepubliceerd werd – verscheen een eigenaardig stukje … [Lees meer...] overEen geweldig politiek correct taalexperiment!
gender
Waarom Klak een jongen is en Klukie een meisje.
Eigennamen kun je vergelijken met wijzende vingers. Ze hebben nauwelijks betekenis van zichzelf, maar ze verwijzen naar een bepaalde persoon. Er is, waar het voornamen betreft, maar één aspect waarop een naam vaak wel iets betekent: dat van gender. Meisjesnamen zijn anders dan jongensnamen. En daarbij geldt niet alleen dat je voor iedere individuele naam moet leren of hij … [Lees meer...] overWaarom Klak een jongen is en Klukie een meisje.
In de grond geen slechte jongen
Analyse van een analyse van Arthur van Amerongen Door Jos Joosten In de nieuwe aflevering van Nederlandse letterkunde, een themanummer ‘mannelijkheid in de Nederlandse literatuur’, is het onderwerp van het slotartikel zonder twijfel het opmerkelijkst. Na bijdragen over - inderdaad Nederlandse, literaire - auteurs als Menno Ter Braak, Lucebert en Hafid Bouazza, duikt … [Lees meer...] overIn de grond geen slechte jongen
Van moderne vrouw tot dom blondje: de mop als reactie op vrouwenemancipatie
Waarom krijgt een dom blondje maar maximaal vijf minuten pauze? Anders moet ze opnieuw ingewerkt worden. (Nederlandse Volksverhalenbank) Zeg Mabel, toe zou je niet kunnen proberen een beetje van me te leren houden? – Nee, Dick, ik leer al Mah Jong bridge, een nieuwe Jazz-step en ik denk er over, of ik m’n haar zal laten kort-knippen. Ik zie niet in, waar ik nog tijd voor … [Lees meer...] overVan moderne vrouw tot dom blondje: de mop als reactie op vrouwenemancipatie
Ook Maria brengt de auto wel eens naar de garage
Genderrepresentatie in NT2-lesmethodes Door Matthijs Looij ‘Veel minder vrouwen en regelmatig stereotypering in schoolboeken’ kopte de NOS op 13 november jl. naar aanleiding van onderzoek van de Universiteit Leiden. De onderzoekers, onder leiding van prof. Judi Mesman, analyseerden hoe mannen en vrouwen worden gerepresenteerd in verschillende lesboeken Nederlands en … [Lees meer...] overOok Maria brengt de auto wel eens naar de garage
Kennis van woordgeslacht: balancerend tussen taalnorm en taalgevoel
Door Kristel Doreleijers Vrijdag 25 oktober 2019 stond ik met mijn interactieve onderzoekslab ‘Changing gender’ op het DRONGO talenfestival aan de Radboud Universiteit. In mijn lab konden bezoekers meedoen aan een digitale test over woordgeslacht. Het onderzoekslab en de test zijn onderdeel van mijn promotieonderzoek naar variatie en verandering in geslachtsmarkering in het … [Lees meer...] overKennis van woordgeslacht: balancerend tussen taalnorm en taalgevoel
Sam Smith en hun voornaamwoorden
Door Ronny Boogaart Volgens het Algemeen Dagblad van 13 september jl. wil de Britse zanger Sam Smith voortaan niet meer met hij worden aangesproken, maar met hen of hun, aangezien hij zich niet exclusief mannelijk of vrouwelijk voelt. Ik vraag me af hoeveel lezers van het AD dit bericht begrijpen. Ikzelf in elk geval niet meteen. Wat moet ik nou zeggen als ik Sam tegenkom … [Lees meer...] overSam Smith en hun voornaamwoorden
Jan Campert als man
Jan Campert (1902) is de dichter van één gedicht, De achttien dooden ('Een cel is maar één meter lang / en nauw twee meter breed'). Maaike Meijer analyseert het in het nieuwe nummer van Nederlandse letterkunde. Dat nummer is helemaal gewijd aan mannelijkheid' en Meijers artikel gaat specifiek over de rol van mannelijkheid in drie 'telsten': behalve dat gedicht van Campert ook … [Lees meer...] overJan Campert als man
Talen zijn voor vrouwen
Door Marc van Oostendorp Waarom leren echte mannen geen vreemde talen? Over die wonderlijke vraag gaat een nieuw artikel in het tijdschrift Group Processes and Intergroup Relations. Althans, voor zover we willen aannemen dat Canadese echte mannen representatief zijn voor alle echte mannen én voor zover je een met allerlei empirisch onderzoek gestaafde verklaring dat echte … [Lees meer...] overTalen zijn voor vrouwen
Gender in de literatuur: de vanzelfsprekendheden zijn veranderd
Door Toos Streng Ik wil graag reageren op de bijdrage van Freek van de Velde, over Gender-obsessie in de literatuurwetenschap, Neerlandistiek 17 april 2019, waarin ik word genoemd als een van de drammerige, gelijkhebberige, verongelijkte, onder gebrek aan erkenning lijdende en daarom moraliserende cultuurwetenschappers met een verborgen agenda. Toen ik midden jaren negentig … [Lees meer...] overGender in de literatuur: de vanzelfsprekendheden zijn veranderd
Gender-obsessie in de literatuurwetenschap
Door Freek Van de Velde Er verschijnen de laatste tijd nogal wat stukken waarin de literatuurwetenschap ervan langs krijgt: essays van, onder anderen, Kees 't Hart, Sebastien Valkenberg, Arnon Grunberg, en Carel Peeters wrijven het de literatuurwetenschappers aan dat ze een moraliserende agenda hebben. Ze willen auteurs beschuldigen of ontmaskeren: de demografie van de roman … [Lees meer...] overGender-obsessie in de literatuurwetenschap
Waarom lezen vrouwen zulke slechte boeken?
Is een literair boek écht beter dan een vrouwenboek? Corina Koolen vertelt je waarom het in hokjes delen van chicklits en "echte" literatuur vaak verkeerd is. (Bekijk deze video op YouTube.) Dit is een college in samenwerking met de Nationale Wetenschapsagenda (NWA). De NWA is een verzameling van zo’n 12.000 prikkelende vragen die door het Nederlandse publiek gesteld … [Lees meer...] overWaarom lezen vrouwen zulke slechte boeken?
28 juni, Leiden: Paneldiscussie ‘Hij, zij of hen? Hoe moet de universiteit jou aanspreken?’
‘Beste reizigers…’ Genderneutrale aanspreekvormen, non-binair taalgebruik: het debat op een inclusievere Nederlandse taal is immens. Hoe zorgen we dat de taal niet achterblijft op de maatschappij? Hoe moeten leraren studenten aanspreken in een collegezaal? Hoe zit het met officiële brieven die de universiteit rondstuurt? Zijn neutrale aanspreekvormen zoals hen/hun te … [Lees meer...] over28 juni, Leiden: Paneldiscussie ‘Hij, zij of hen? Hoe moet de universiteit jou aanspreken?’
Afwezige verschillen v/m in literaire schrijfstijl? Een snufje nuance
Door Corina Koolen Toen ik de afgelopen week promoveerde, stond mijn onderzoek beschreven in de grote kranten. De Volkskrant, NRC, nrc.next en Het Parool besteedden er aandacht aan. Dat waren mooie stukken; ik vind het uiteraard belangrijk dat mijn onderzoek benaderbaar is en dat het iets toevoegt aan het publieke debat. Aan de andere kant is er nu één ding dat blijft … [Lees meer...] overAfwezige verschillen v/m in literaire schrijfstijl? Een snufje nuance
Suffixsonnet: –ster
Door Marc van Oostendorp 't Is kerst. Hier is hij weer, uw brave suffixzanger die ieder jaar, begeleid door fraaie harpakkoorden, suffixsonnetten zingt over de vorm van woorden. Vandaag: in taal zijn vrouwelijke woorden langer. Zie hier een man. Echt wat je noemt een wandelaar., maar zijn vriendin beslaat maar liefst vier letters meer: een wandelaarster - lange dame, … [Lees meer...] overSuffixsonnet: –ster
Vrouwendienst, het vrouwbeeld bij Vestdijk
Naar eigen zeggen hield Simon Vestdijk het meest van zijn vrouwelijke personages. Toch is er over zijn ‘vrouwvolk’ veel te doen geweest. De meningen lopen uiteen van ‘heeft geen verstand van vrouwen’ tot aan ‘zij zijn een feest voor de lezer.’ Heeft de Vestdijkkunde wel een compleet vrouwbeeld opgeleverd? Valt er nog wat aan toe te voegen of op af te dingen? Jazeker! Dat zal … [Lees meer...] overVrouwendienst, het vrouwbeeld bij Vestdijk
Ilja Leonard Pfeijffer als mannelijke leeuw met majestueuze manen
De taal van Ilja Leonard Pfeijffer (30) Door Marc van Oostendorp In een interessant essay in The New York Review of Books besprak de Ierse criticus Fintan O'Toole onlangs de geheime verlangens van Ernest Hemingway. Op het oog was hij de mannelijkste van alle Amerikaanse schrijvers – een auteur die niet terugschrok voor een vuurgevecht of het eigenhandig omleggen van een wild … [Lees meer...] overIlja Leonard Pfeijffer als mannelijke leeuw met majestueuze manen
Beste reizenden
Door Marc van Oostendorp Er was deze week discussie over het besluit van de NS om niet langer 'dames en heren' te zeggen in publieke aankondigingen, maar 'beste reizigers'. Hoe je ook over die discussie denkt: de laatste stap is waarschijnlijk nog niet gezet, beweer ik in dit zaterdagochtendminicollege. (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overBeste reizenden
Hoe kan de Nederlandse taal aangepast worden aan de hedendaagse gender-realiteit?
Onverwachte taalvragen in de Nationale Wetenschapsagenda (1) Door Marc van Oostendorp In deze zomerserie ga ik in op voor taalkundigen onverwachte vragen die 'het publiek' gesteld heeft aan de Nationale Wetenschapsagenda. Een van de ideeën achter die agenda is dat de wetenschap onverwachte vragen uit het publiek krijgt aangereikt. Vervolgens zijn wetenschappers zelf ook en … [Lees meer...] overHoe kan de Nederlandse taal aangepast worden aan de hedendaagse gender-realiteit?
Het persoonlijk aanwijzend voornaamwoord bij Jan Cremer
Dankzij de iPad-app die het Letterkundig Museum sinds kort gratis verspreidt, kan iedereen (nou ja, iedereen met een iPad) nu op ieder moment van de dag, thuis en onderweg, voor editeur spelen. De app bevat het volledige typoscript van Ik, Jan Cremer in facsimile, inclusief correcties van onder meer Cremer zelf en van C.B. Vaandrager. Je kunt er eindeloos in snuffelen en … [Lees meer...] overHet persoonlijk aanwijzend voornaamwoord bij Jan Cremer
