We kunnen steeds slechter lezen. Een avond over de oorzaken en gevolgen van de afnemende leesvaardigheid en de mogelijke oplossingen om het tij te keren. Een derde van de Nederlandse scholieren dreigt laaggeletterd het onderwijs te verlaten. In Europa bungelt Nederland onderaan als het gaat om leesvaardigheid. Wie minder leest heeft minder kennis en wie niet goed kan … [Lees meer...] over18 maart 2024: Hoe bestrijd je de leescrisis?
leesonderwijs
‘Waarom moeten we die woke shit lezen?’
Scholieren kozen deze week massaal voor een ruk naar rechts bij de jongerenverkiezingen en bleken daarmee verrassend goede voorspellers voor de landelijke stemming. Ook in mijn klassen is deze verandering in denken al een tijdje te merken. Liever praten ze in de bovenbouw van het vwo niet over feminisme, want er is volgens met name jongens al genoeg gelijkheid. Ook het klimaat … [Lees meer...] over‘Waarom moeten we die woke shit lezen?’
‘Mooie verhalen zijn de basis van lesgeven’
Pabo-studenten gebruiken steeds meer boeken om kennis over te dragen (Persbericht NHL Stenden) Klaske Heida is Pabo-docent bij NHL Stenden in Groningen. ‘Iedereen weet dat de leesvaardigheid van Nederlandse jongeren momenteel te wensen overlaat. We werkten op de Pabo altijd al veel met kinderboeken voor studenten maar de laatste jaren leggen we daar nóg meer de nadruk … [Lees meer...] over‘Mooie verhalen zijn de basis van lesgeven’
Hoe premier Wilders de leescrisis wil oplossen
De nieuwe regering is er nog niet eens, maar dit weekeinde lichtte de toekomstige premier al een tipje van de sluier op over de manier waarop zijn regering de leescrisis te lijf gaat. Met het socialemediaplatform X! Dat 'emancipeert en bevrijdt de massa's'. Want kennelijk krijgen we een sociaal-democratische regering die gaat doen aan arbeidersverheffing. Dankzij X zullen … [Lees meer...] overHoe premier Wilders de leescrisis wil oplossen
Versla het veelkoppig monster in ons taalonderwijs
Een derde van de vijftienjarigen in Nederland is volgens de PISA-onderzoeken onvoldoende geletterd. Wie de resultaten relativeert, heeft z’n kop diep in het zand zitten. Deze geluiden klinken namelijk al veel langer, bijvoorbeeld over de schrijfvaardigheid van studenten. Waarom lukt het ons niet het tij te keren? De taalcrisis is een veelkoppig monster dat we lang met de … [Lees meer...] overVersla het veelkoppig monster in ons taalonderwijs
Lancering onderzoek LeesEvolutie
Persbericht Stichting Lezen Deze week is op het Wetenschappelijk congres van Stichting Lezen in filmtheater Eye het onderzoeksproject LeesEvolutie van start gegaan. Inge Vossenaar, directeur-generaal Funderend Onderwijs bij OCW nam de startverklaring van het onderzoek in ontvangst. Het leesonderwijs moet beter De leesvaardigheid van Nederlandse jongeren is opnieuw … [Lees meer...] overLancering onderzoek LeesEvolutie
Wat zijn de gevolgen van de leescrisis?
Jongeren lezen steeds minder en slechter. Een kwart van hen haalt zelfs het basisniveau niet. Ook in de rest van de maatschappij neemt de geletterdheid af. Het taalniveau van studenten is vaak niet voldoende voor een goede start in het hoger onderwijs. De potentiële gevolgen zijn groot. Om mee te komen in de samenleving moet je goed kunnen lezen en schrijven. Wie bijsluiters … [Lees meer...] overWat zijn de gevolgen van de leescrisis?
Een coherent alternatief
Zeker nu leeslijsten niet meer verplicht zijn en discussies over ‘de’ canon niet verstommen, lijkt het me zinvol naar voorzetjes te kijken. Welke boeken zouden middelbare scholieren, hoop van iedere auteur en cultureel zorgzame samenleving, zoal kunnen raadplegen? Tijdens een meerdaags treffen met de grondeloze titel Boektopia blijkt onlangs die vraag, in de gedaante … [Lees meer...] overEen coherent alternatief
Start Leesoffensief Heel mbo leest!
Op 10 november 2023 lanceren Kennispunt MBO Taal en Rekenen (MBO Raad), Stichting Lezen en Mbo Taalacademie (ITTA) het Leesoffensief ‘Heel mbo leest!’ op het gelijknamige congres in Amersfoort. Heel mbo leest! is het landelijke initiatief om vrij lezen, leesmotivatie en leesbevordering op te nemen in het mbo-onderwijs. Doel van het leesoffensief: de taalontwikkeling van … [Lees meer...] overStart Leesoffensief Heel mbo leest!
Lezen voor jongens en voor meisjes
Ook bij sociologie houden ze zich hier op de Nijmeegse campus bezig met de vraag waarom kinderen niet lezen. Onlangs verscheen in het wetenschappelijk tijdschrift Poetics een artikel van Van Hek en Kraaykamp over onder andere de vraag of positieve aandacht aan lezen (veel boeken in huis, als volwassene zelf met plezier lezen) verschil maakt in de leesmotivatie van kinderen, en … [Lees meer...] overLezen voor jongens en voor meisjes
11 oktober 2023: Inspiratiedag – Literaire helden in de klas #4
Hoe ga je als leerkracht creatief aan de slag met literatuur? Hoe komen onze literaire klassiekers tot leven in de klas? Kom op 11 oktober inspiratie opdoen tijdens de vierde editie van Literaire helden in de klas. Literaire helden in de klas is een inspirerende bijscholing voor leerkrachten Nederlands en studenten uit de lerarenopleiding. We focussen daarbij op … [Lees meer...] over11 oktober 2023: Inspiratiedag – Literaire helden in de klas #4
De aanval van Wilma de Rek op Els Stronks
In lastige politieke tijden zie je dat er altijd aanvallen zijn op de media en op de wetenschap. Daarom is het jammer dat er in de media die je nog wel enigszins betrouwbaar acht (Trouw, NRC, de Volkskrant) de aanval geopend wordt op een wetenschappelijk project. Om het concreet te maken: in de zaterdagcolumn van Wilma de Rek in de Volkskrant maakt ze gehakt … [Lees meer...] overDe aanval van Wilma de Rek op Els Stronks
NWA-toekenning voor Becoming literate in a digital age. Adapting reading education in the Netherlands
Binnen het programma van de Nationale Wetenschapsagenda Onderzoek op Routes door Consortia (NWA-ORC) is deze zomer subsidie toegekend aan het project Becoming literate in a digital age. Adapting reading education in the Netherlands. Dat betekent dat met een groot consortium van leerlingenorganisaties, docenten (van po tot praktijkschool tot vo tot mbo), lerarenopleiders, … [Lees meer...] overNWA-toekenning voor Becoming literate in a digital age. Adapting reading education in the Netherlands
Versterk de democratie, begin bij je leesstrategie
Soms zijn twee schijnbaar verschillende statistieken achter de cijfers innig met elkaar verstrengeld. Recent hadden we weer prijs. Op 12 mei verschenen in Vlaanderen de resultaten van de peiling een jaar voor de verkiezingen, die aangeven dat de extreemrechtse partij Vlaams Belang bijna een kwart van de kiezers weet te bekoren. Vier dagen later verscheen een rapport dat … [Lees meer...] overVersterk de democratie, begin bij je leesstrategie
Inspiratiegids voor effectief leesonderwijs
Het lijkt bijna onnodig om het immense belang van lezen te onderstrepen. Goed kunnen lezen én begrijpen wat je leest, is broodnodig: om goed te kunnen leren enerzijds, om simpelweg te kunnen functioneren in deze complexe, talige kennismaatschappij anderzijds. Helaas tonen de laatste PIRLS-resultaten aan dat het gemiddelde leesvaardigheidsniveau van de Vlaamse en Nederlandse … [Lees meer...] overInspiratiegids voor effectief leesonderwijs
Tekstkwaliteit is een blinde vlek in het onderwijs
Waar komen strips in groep 7 en 8 vandaan? Het leesniveau van Nederlandse leerlingen daalt nog steeds. Wie naar de nieuwste testresultaten (De Staat van het Onderwijs 2023 en PIRLS 2021) kijkt, kan maar één conclusie trekken: leerlingen lezen op school te weinig goede, rijke teksten.(1) Aangezien al jaren duidelijk is dat Nederlandse kinderen niet goed zijn in het … [Lees meer...] overTekstkwaliteit is een blinde vlek in het onderwijs
Daling leesvaardigheid nu ook zichtbaar in het basisonderwijs
Persbericht Stichting Lezen Zowel de leesvaardigheid als het leesplezier van Nederlandse tienjarigen is tussen 2016 en 2021gedaald. Dit blijkt uit het internationale leesvaardigheidsonderzoek PIRLS-2021, waarvan het Expertisecentrum Nederlands vandaag de resultaten heeft gepubliceerd. Niet langer scoren Nederlandse leerlingen boven het gemiddelde van Westerse landen. Ze … [Lees meer...] overDaling leesvaardigheid nu ook zichtbaar in het basisonderwijs
Het is een kleinigheid
Helemaal gemist: Wereldboekendag. Ik had er nooit van gehoord, terwijl 23 april al sinds 1995 in de culturele agenda geblokkeerd blijkt ten gunste van lezen. Het bestaan van deze heuglijke datum werd me gewaar door Nabilla Ait Daoud, de Antwerpse schepen die tot over de landsgrenzen het nieuws haalde met stadsdichtersblustoestanden. Nu had ze een opiniestuk, … [Lees meer...] overHet is een kleinigheid
Posthumanistisch multimodaal lezen als leermiddel
Is dit het werk van een krankzinnige? Of van een genie? Het komt niet vaak voor dat je zulke vragen stelt bij een artikel. Ik deed dat wel bij het artikel 'Posthumanist stylistics' van Kieran O’Halloran in het tijdschrift Language and Literature. Uiteindelijk besloot ik het werk van een docent. O'Halloran strooit met grotendeels zelfbedachte termen als 'techno-posthumanist … [Lees meer...] overPosthumanistisch multimodaal lezen als leermiddel
17 februari 2023: Promotie Patrick Rooijackers, Utrecht
Op 17 februari verdedigt Patrick Rooijackers zijn proefschrift ‘Oog voor diep begrip: onderzoek naar het tekstbegrip van vwo-leerlingen’. Om het tekstbegrip van leerlingen te bevorderen, betoogt Rooijackers, kunnen docenten het best realistische, doelgerichte leestaken gebruiken en klassikaal nadenken over de vraag hoe leerlingen leestaken … [Lees meer...] over17 februari 2023: Promotie Patrick Rooijackers, Utrecht
Hoe goed kunnen jonge Nederlandse lezers evalueren wat ze lezen?
Op het hoogtepunt van de leescrisis probeert het Centraal Plan Bureau (CPB) deze te relativeren door de betrouwbaarheid van internationale onderzoeken in twijfel te trekken. De Volkskrant berichtte op 23 december jl. dat het CPB zich had gebogen over de betrouwbaarheid van internationaal onderzoek naar de leesvaardigheid van Nederlandse leerlingen. Die betrouwbaarheid is … [Lees meer...] overHoe goed kunnen jonge Nederlandse lezers evalueren wat ze lezen?
Literatuur vanuit vier perspectieven
Een volgende bijdrage aan de vernieuwing van het schoolvak Nederlands In ons drieluik ten behoeve van de aanstaande vernieuwing van het schoolvak Nederlands richten we ons op het literatuuronderwijs en beantwoorden wij drie vragen: waarom is literatuuronderwijs van belang, wat onderwijzen we bij dit vakonderdeel en hoe doen we dat? In onze eerste bijdrage hebben wij … [Lees meer...] overLiteratuur vanuit vier perspectieven
Te verschijnen: Omdat lezen loont
Op 15 december as. verschijnt bij uitgeverij Pica het boek Omdat lezen loont. Op naar effectief leesonderwijs in Nederland (samengesteld door Yra van Dijk, Marie-José Klaver, Els Stronks en Micha Hamel). Lezen loont - nog altijd, ook in een wereld vol digitale afleiding. Lezen is noodzakelijk om feiten van fictie te onderscheiden, om betekenis te geven aan de … [Lees meer...] overTe verschijnen: Omdat lezen loont
Onderzoek: Literatuurlessen met leerlinginspraak zijn motiverend en uitdagend
Persbericht Stichting Lezen De teksten die leerlingen in het literatuuronderwijs moeten lezen, zijn meestal niet de teksten die zij willen lezen. Wetenschappers van de Radboud Universiteit en Tilburg University ontwikkelden daarom samen met docenten Nederlands de negendelige lessenreeks ‘De grenzen van literatuur’ voor 4 havo en vwo. In deze lessenreeks analyseren en … [Lees meer...] overOnderzoek: Literatuurlessen met leerlinginspraak zijn motiverend en uitdagend
De student stelt zelf de leeslijst samen
Onlangs, tijdens een boekpresentatie bij uitgeverij Prometheus in Amsterdam, sprak ik met een aantal schrijvers over – hoe kan het ook anders – lezen en schrijven. Schrijvers zijn lezers. Wij hink-stap-sprongen van het ene boek naar het andere in een sfeer van leeftijdloze geestdrift en herkenning. Ja, zei ik met enige ironie, het lezen heeft ons veel gebracht. Schrijven … [Lees meer...] overDe student stelt zelf de leeslijst samen
