Is dit het werk van een krankzinnige? Of van een genie? Het komt niet vaak voor dat je zulke vragen stelt bij een artikel. Ik deed dat wel bij het artikel 'Posthumanist stylistics' van Kieran O’Halloran in het tijdschrift Language and Literature. Uiteindelijk besloot ik het werk van een docent. O'Halloran strooit met grotendeels zelfbedachte termen als 'techno-posthumanist … [Lees meer...] overPosthumanistisch multimodaal lezen als leermiddel
leesonderwijs
17 februari 2023: Promotie Patrick Rooijackers, Utrecht
Op 17 februari verdedigt Patrick Rooijackers zijn proefschrift ‘Oog voor diep begrip: onderzoek naar het tekstbegrip van vwo-leerlingen’. Om het tekstbegrip van leerlingen te bevorderen, betoogt Rooijackers, kunnen docenten het best realistische, doelgerichte leestaken gebruiken en klassikaal nadenken over de vraag hoe leerlingen leestaken … [Lees meer...] over17 februari 2023: Promotie Patrick Rooijackers, Utrecht
Hoe goed kunnen jonge Nederlandse lezers evalueren wat ze lezen?
Op het hoogtepunt van de leescrisis probeert het Centraal Plan Bureau (CPB) deze te relativeren door de betrouwbaarheid van internationale onderzoeken in twijfel te trekken. De Volkskrant berichtte op 23 december jl. dat het CPB zich had gebogen over de betrouwbaarheid van internationaal onderzoek naar de leesvaardigheid van Nederlandse leerlingen. Die betrouwbaarheid is … [Lees meer...] overHoe goed kunnen jonge Nederlandse lezers evalueren wat ze lezen?
Literatuur vanuit vier perspectieven
Een volgende bijdrage aan de vernieuwing van het schoolvak Nederlands In ons drieluik ten behoeve van de aanstaande vernieuwing van het schoolvak Nederlands richten we ons op het literatuuronderwijs en beantwoorden wij drie vragen: waarom is literatuuronderwijs van belang, wat onderwijzen we bij dit vakonderdeel en hoe doen we dat? In onze eerste bijdrage hebben wij … [Lees meer...] overLiteratuur vanuit vier perspectieven
Te verschijnen: Omdat lezen loont
Op 15 december as. verschijnt bij uitgeverij Pica het boek Omdat lezen loont. Op naar effectief leesonderwijs in Nederland (samengesteld door Yra van Dijk, Marie-José Klaver, Els Stronks en Micha Hamel). Lezen loont - nog altijd, ook in een wereld vol digitale afleiding. Lezen is noodzakelijk om feiten van fictie te onderscheiden, om betekenis te geven aan de … [Lees meer...] overTe verschijnen: Omdat lezen loont
Onderzoek: Literatuurlessen met leerlinginspraak zijn motiverend en uitdagend
Persbericht Stichting Lezen De teksten die leerlingen in het literatuuronderwijs moeten lezen, zijn meestal niet de teksten die zij willen lezen. Wetenschappers van de Radboud Universiteit en Tilburg University ontwikkelden daarom samen met docenten Nederlands de negendelige lessenreeks ‘De grenzen van literatuur’ voor 4 havo en vwo. In deze lessenreeks analyseren en … [Lees meer...] overOnderzoek: Literatuurlessen met leerlinginspraak zijn motiverend en uitdagend
De student stelt zelf de leeslijst samen
Onlangs, tijdens een boekpresentatie bij uitgeverij Prometheus in Amsterdam, sprak ik met een aantal schrijvers over – hoe kan het ook anders – lezen en schrijven. Schrijvers zijn lezers. Wij hink-stap-sprongen van het ene boek naar het andere in een sfeer van leeftijdloze geestdrift en herkenning. Ja, zei ik met enige ironie, het lezen heeft ons veel gebracht. Schrijven … [Lees meer...] overDe student stelt zelf de leeslijst samen
Wat unbidan wi nu
Een kerndoel literaire overlevering in de onderbouw In oktober 2022 is de literaire canon van het Nederlandstalige taalgebied opnieuw vastgesteld; de laatste keer dat dit gebeurde was in 2002. Natuurlijk zorgt dit ook nu voor reuring: welke teksten of auteurs hadden niet mogen ontbreken en welke staan er ‘ten onrechte’ op de lijst? Ons vermoeden is dat er geen … [Lees meer...] overWat unbidan wi nu
Leesbevordering in het mbo kan op veel punten beter
Persbericht Stichting Lezen Leesbevordering op het mbo kan op veel punten verbeterd worden. Dat blijkt uit onderzoek van DUO in opdracht van Stichting Lezen, onder docenten Nederlands en studenten in het mbo. Docenten vinden leesbevordering over het algemeen belangrijk maar bij zowel het schoolbeleid als de lespraktijk valt nog winst te behalen. Gebrek aan tijd is een … [Lees meer...] overLeesbevordering in het mbo kan op veel punten beter
Samen Lezen
Het nuttige met het aangename verenigen. Dat is wat elke leraar nastreeft. Een leuke les – bepaald niet saai dus – waar een leerling ook nog eens iets van opsteekt. Grote kans dat die zich niet alleen de les zelf beter herinnert, maar ook dat het geleerde beter beklijft. Lezerscollectief Een mooi voorbeeld was Sagaam – ik heb er een aantal … [Lees meer...] overSamen Lezen
De ogen van de slaaf
Over Wie schön weiß ich bin, Slaaf kindje slaaf en Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen In Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen krijgt Maria een tot slaaf gemaakte jongen cadeau voor haar twaalfde verjaardag. Zij wordt de eigenaar van de zevenjarige Koko, een jongen die zijn ouders niet kent en alleen weet dat hij ‘van de markt’ komt. Het hele verhaal, dat veertig korte … [Lees meer...] overDe ogen van de slaaf
Pabostudenten en lezen
Een reactie uit de praktijk op 'Hoe minder je leest, hoe minder je weet' van Yra van Dijk en Marie-José Klaver 'De gemiddelde student aan de pabo of op het hbo is zelf geen lezer meer […]. De pabo-docenten maken zich dan ook zorgen over hun afstudeerders. […] Een pabo-docent gaf aan dat ze zelfs moeite hebben met een kinderboek als Lampje van Annet … [Lees meer...] overPabostudenten en lezen
Literatuur lezen in dialoog
Een paar maanden geleden nam Tanja Janssen afscheid van haar werk aan de Interfacultaire Lerarenopleiding van de Universiteit van Amsterdam. Ter ere daarvan is een mooi boek verschenen: Literatuur leren lezen in dialoog: Lessen geïnspireerd op het werk van Tanja Janssen (Amsterdam University Press, 2021). Het is de opvolger van Tanja’s publicatie Literatuur leren lezen in … [Lees meer...] overLiteratuur lezen in dialoog
Jeugdliteratuur is de belangrijkste literatuur
Ik kan me enorm verheugen op een nieuw boek van Benny Lindelauf, Anna Woltz, Daan Remmerts de Vries of Jean-Claude van Rijckeghem. Dat kan ik nog niet zo lang, want Lindelauf, Remmerts de Vries en Van Rijckeghem zijn auteurs die ik tot voor kort niet kende. Woltz kende ik wel van naam, maar las ik niet. Ik kende of las deze auteurs niet omdat ze jeugdboekenschrijvers zijn, en … [Lees meer...] overJeugdliteratuur is de belangrijkste literatuur
Voorkennis en leesvaardigheid: één op één?
De nadruk op persoonlijke leertrajecten en vaardigheden druist in tegen alles wat we weten over leesvaardigheid: die is één op één verbonden met voorkennis, zoals Reid Smith en andere onderzoekers aantoonden in een grootschalig wetenschappelijk onderzoek uit 2021. Dit schrijven Yra van Dijk en Marie-José Klaver in hun artikel De Leescrisis in de Groene Amsterdammer van 19 … [Lees meer...] overVoorkennis en leesvaardigheid: één op één?
Leraren inspireren elkaar om leesonderwijs te verbeteren
Bij ‘Springlezend’ staat advies van leraar tot leraar centraal Persbericht Nederlandse Taalunie Leraren leveren een onmisbare bijdrage aan de leesopvoeding van kinderen. Onderzoek van marktonderzoeksbureau GfK toont aan dat het overgrote deel van de leraren zich daarvan bewust is. Toch heeft maar iets meer dan de helft van de leraren in het … [Lees meer...] overLeraren inspireren elkaar om leesonderwijs te verbeteren
Dialogisch en multiperspectivisch lezen in de brugklas
Afstand leren nemen en inzicht verwerven in wie spreekt en wie zwijgt Jonge en onervaren lezers hebben de neiging om mee te gaan met de verteller (Nikolajeva, 2010 en 2014). Ze zijn geneigd om vanuit zijn perspectief naar de wereld te kijken en zijn opvattingen over andere personages over te nemen. Zich verplaatsen in andere personages in een roman of een verhaal is geen … [Lees meer...] overDialogisch en multiperspectivisch lezen in de brugklas
12 januari 2022: Over leren schrijven en lezen
Op woensdag 12 januari a.s. organiseert het Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht een bijeenkomst voor alumni, stagebegeleiders en overige docenten uit de regio Utrecht. De bijeenkomst is online van 19:30 tot 21:30 uur. Op de avond worden onderzoek, lesmaterialen en didactische voorbeelden gedeeld door en met docenten Nederlands om zo de praktijk met actuele inzichten uit de … [Lees meer...] over12 januari 2022: Over leren schrijven en lezen
De KANTL wil met ‘Leesfonds’ de ontlezing tegengaan
Persbericht KANTL Uit onderzoek (PISA en PIRLS) blijkt dat het niet goed gaat met de leesvaardigheid van onze jongeren. De Vlaamse Regering wil een inhaalbeweging realiseren met een groot Leesoffensief. Binnen het kader daarvan zal de KANTL (de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren)als voortrekker/pionier optreden bij de … [Lees meer...] overDe KANTL wil met ‘Leesfonds’ de ontlezing tegengaan
26 januari – 9 mei 2022: Postacademische cursus Recente Nederlandse en Vlaamse letterkunde
In de eerste maanden van 2022 organiseert de Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit Nijmegen in samenwerking met Pre-University College of Society Letteren weer een postacademische cursus Recente Nederlandse en Vlaamse letterkunde. De cursus - bedoeld voor neerlandici, leraren Nederlands, alumni en andere belangstellenden - wordt dit keer weer in … [Lees meer...] over26 januari – 9 mei 2022: Postacademische cursus Recente Nederlandse en Vlaamse letterkunde
Oproep deelname onderzoek ‘Young adult literatuur in de bovenbouw havo en vwo’
Het project ‘Young adult literatuur in de bovenbouw havo en vwo’ onderzoekt hoe er binnen het schoolvak Nederlands, specifiek in de bovenbouw van havo en vwo, wordt omgegaan met het fenomeen young adult literatuur. Mogen leerlingen bijvoorbeeld young adult romans lezen voor hun lijst? Waarom wel of niet? En in welke mate en op welke wijze zetten docenten Nederlands deze vorm … [Lees meer...] overOproep deelname onderzoek ‘Young adult literatuur in de bovenbouw havo en vwo’
Effectief leesonderwijs staat hoog op de agenda, maar die zit boordevol
De lerarenopleiding wil wel, maar het moet ook kunnen. Lerarenopleiders voor basisonderwijs vinden leesonderwijs van groot belang, en tonen een grote betrokkenheid als het over lezen gaat. Gebrek aan tijd en de invulling van het curriculum maken het echter moeilijk om effectief leesonderwijs te geven. Zo zijn wetenschappelijke inzichten over effectief leesonderwijs te weinig … [Lees meer...] overEffectief leesonderwijs staat hoog op de agenda, maar die zit boordevol
Het nut van lezen – deel 2
Het lezen van een boek is erg nuttig! Wil je weten waarom, bekijk dan dit filmpje! Eerder maakte ik er al een filmpje over. … [Lees meer...] overHet nut van lezen – deel 2
Het nutteloze van lezen
Het lezen van boeken is een vrij nutteloze en asociale bezigheid. Daarom lijkt het er soms op dat leesbevorderaars die schermen met het nut van het lezen vooral last hebben van latente leeshaat. Voor meer informatie over de onderzoeken naar o.a. leesvaardigheid verwijs ik naar de website van Stichting Lezen. … [Lees meer...] overHet nutteloze van lezen
Taal in context
Het nieuwe lezen en de vernieuwing van het leesonderwijs in een post-koloniale wereld (5 en slot) Didactisch-pedagogische overwegingen 1. Leerlingen van nu zijn verbazingwekkend geobsedeerd door bewegende beelden. Er is geen betere raad voor een docent die zijn leerlingen niet onder controle krijgt dan het opzetten van een film; de saaiste dominee op een beeldscherm … [Lees meer...] overTaal in context