Rijm en ritme zijn in het (literatuur)onderwijs vaak ondergeschoven kindjes – het blijft vaak wat saaie, noodzakelijke techniek van rijmschema’s en versvoeten. Terwijl er zoveel over te zeggen, te vragen en te onderzoeken is; terwijl je zoveel kunt leren over taal en over literatuur door aan de slag te gaan met de klank van taal. Waar komen rijm en ritme precies … [Lees meer...] overDocentontwikkelteam: Rijm en ritme in taal – meld je nu aan!
metrum
Ik zei er van Jaap
Door Henk Wolf Over het woordje er is heel veel te zeggen en dat is dan ook gedaan. Het heeft een boel functies en het is nog niet zo makkelijk om die allemaal te onderscheiden. Een paar veelvoorkomende gebruikswijzen zijn: als eerste woord van de zin, bij een onbepaald onderwerp: Er staat een taart in de vensterbank. als vervanger van woorden die bij een los telwoord … [Lees meer...] overIk zei er van Jaap
Tamtada in het bos
Door Marc van Oostendorp Korte beschouwing over vertalingen van de Bucolica van Piet Schrijvers vanuit de bossen bij Bilthoven. (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overTamtada in het bos
Vondel op horatiaanse voet
Conradus Goddaeus’ experiment: klassieke strofen in rijmloze verzen Horatius is in de zeventiende en achttiende eeuw aan de lopende band vertaald. Dichters kozen echter steeds een enkele of een selectie uit de odes, de satires en de brieven. Slechts tweemaal heeft een vertaler een onderdeel van Horatius’ oeuvre volledig vertaald: Vondel deed de carmina in proza (1654) en … [Lees meer...] overVondel op horatiaanse voet
Hoe klonk de Engelse jambe van Doctor Syntax?
Door Bas JongenelenHet klassiek Grieks en het Latijn kenden het metrum: de regelmatige afwisseling van lange en korte klinkers. In de moderne talen is er sprake van een ander soort metrum: de regelmatige afwisseling van beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen. Met moderne talen bedoel ik de moderne talen die ik ken, zo ongeveer de Romaanse en Germaanse talen. Met ‘die ik … [Lees meer...] overHoe klonk de Engelse jambe van Doctor Syntax?
Liegen op rijm
Door Marc van OostendorpDroogstoppel had gelijk. Dat was een van de conclusies die je kon trekken uit de eerste dag van de tweedaagse bijeenkomst die we dezer dagen in Leiden hebben over de structuur van het vers.Er zijn hier deskundigen van over de hele wereld om te praten over de manier waarop dichters hun gedichten en liedteksten structureren en vooral: wat voor effecten die … [Lees meer...] overLiegen op rijm
Het metrum en Carglass
Door Bas JongenelenTja, het metrum. Wat moeten we ermee? En waarom? En hoezo? Het hemelsche gerecht heeft zich ten lange lesten Erbarremt over my en mijn benaeuwde vestenPrachtig hoor, die goeie ouwe Vondel, maar moet je de jongens en meisjes van nu nog lastig vallen met zo iets klassieks, traditioneels en ouderwets als het metrum? Het is bovendien … [Lees meer...] overHet metrum en Carglass
Een goed herhaalde zin
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (5) Het eerste Nederlandse sonnet bestaat dit jaar 450 jaar. Hoe is het de taal sindsdien vergaan? Door Marc van Oostendorp Voor een goed herhaalde zin kun je me midden in de nacht wakker maken. Herhalen, almaar herhalen, klinkt tegelijk machteloos én bezwerend. Het laat de grenzen van de taal zien: kennelijk kan de … [Lees meer...] overEen goed herhaalde zin
Mijn eerste ritme: geen zin in
Door Marc van OostendorpVan Dale heeft met de serie Mijn eerste Van Dale nobele doelen: 'voorleeswoordenboekjes' maken voor kinderen vanaf een jaar of drie, die hen vertrouwd maken met taal, lezen en woordenboeken.Ouder en kind praten met elkaar en min of meer spelenderwijs breiden de kinderen hun woordenschat uit. In het deeltje dat de Neder-L-redactie kreeg … [Lees meer...] overMijn eerste ritme: geen zin in
