Rob Tempelaars heeft in de loop der jaren talloze vermakelijke ‘stukjes’ geschreven voor websites, boeken, tijdschriften en de taalkalenders van Onze Taal. Dit is daaruit bloemlezing. Leer er een paar scheldwoorden bij (gleuffiesrijer!) en hoe je wat vrolijke variatie kunt aanbrengen in je verwensingen (krijg de polio aan je jodokio!). Lees over Casanova Knut, Ponnie Kammen en … [Lees meer...] overVerschenen: Leukerlands. Taalplezier in stukjes
neologismen
Van Kootens kootismen en de dikke Van Dale
Hoe noem je in het Nederlands een nieuw woord? Het antwoord dat iedere taalgebruiker kent, is natuurlijk ‘nieuw woord’. Dat is kort en kraakhelder. Waarom gebruiken veel mensen dan toch ‘neologisme’? We blijken het te hebben geleend uit het Frans, waar het van oorsprong bedoeld was om nieuwspraak (‘néologie’) tegen te gaan. Het ‘isme’ is het afkeurende achtervoegsel van … [Lees meer...] overVan Kootens kootismen en de dikke Van Dale
Hoksebokse
Door Henk Wolf De Leeuwarder Courant voert al een paar jaar het rubriekje Nij Frysk Wurdboek, waarin lezers worden uitgenodigd om goed-Friese alternatieven voor (meest Engelse) leenwoorden aan te leveren. Af en toe blijkt er al lang een goed alternatief te bestaan, maar de redactie heeft het liefst creatieve nieuwvormingen. Deze week wilde de redactie graag alternatieven … [Lees meer...] overHoksebokse
Talig vernietigend mengdier (1)
Het herfstkind in Xenomorf van Jens Meijen Door Marie-José Klaver Lastige vragen stelde Frits Spits onlangs in De Taalstaat de jonge dichter Jens Meijen, die de C. Buddingh'-prijs 2020 won voor zijn bundel Xenomorf (2019). De vragen waren moeilijk omdat ze zo generiek waren. ‘Ben je de woordvoerder van jouw generatie?’ vroeg Spits. Alsof de generatie van Meijen (24) zich … [Lees meer...] overTalig vernietigend mengdier (1)
Stilgeboren
Door Henk Wolf Begin 2016 kwam ik voor het eerst het woord stilgeboren tegen. Het betekent ‘doodgeboren’. Toen ik er in die tijd op googelde, vond ik een handjevol vindplaatsen. In juli 2016 schreef ik er een artikeltje over. Toen waren het er al honderddertig. Nu, in oktober 2018, geeft Google zo'n vierhonderdvijftig pagina's waarop het woord voorkomt. Nieuw woord Voor … [Lees meer...] overStilgeboren
Van gromorgaan naar FUDGETEST
Door Roland de Bonth Tot eind maart 2018 verscheen op raadgedicht.nl tien achtereenvolgende weken lang een gedicht waarbij een balkje de plaats innam van één woord. Aan leerlingen de opdracht om op basis van context, vorm en stijl te raden – beter nog, te beredeneren – welk woord er schuilging achter die rode rechthoek. Het juiste antwoord zoeken op internet was vergeefse … [Lees meer...] overVan gromorgaan naar FUDGETEST
Ilja Leonard Pfeijffer als bouwer van onze woordenschat
De taal van Ilja Leonard Pfeijffer (16) Door Marc van Oostendorp Er is in de taalwetenschap al lang discussie over de vraag of woorden wel bestaan. Ja, mensen schrijven soms spaties, maar correspondeert dat wel met iets reëels in de taal? Met 'reëel' bedoelen taalkundigen dan: iets dat van nature in talen is gegroeid en niet het gevolg is van een of andere technologische … [Lees meer...] overIlja Leonard Pfeijffer als bouwer van onze woordenschat
Taalbank.nl vernieuwd
Al tien jaar lang wordt op www.taalbank.nl (vrijwel) dagelijks het Woord van de Dag geanalyseerd en besproken. Het was dan ook tijd om deze website grondig te herzien, de beveiliging aan te passen en de profilering te herzien. Dat hebben we deze zomer gedaan. Het resultaat is de afgelopen maanden getest en staat nu alweer iets meer dan een maand online: een compleet vernieuwde … [Lees meer...] overTaalbank.nl vernieuwd
De lancering van het nieuwe woord
Af en toe gaat het op radio en tv wel eens over taal. Zeker als er een oproep wordt gelanceerd, is succes gegarandeerd. Zo ook deze week, in het debatprogramma Hautekiet op Radio 1 (Vlaanderen), waar men vroeg naar dialectwoorden in het AN zouden moeten komen. Natuurlijk zal geen enkel woord op die manier aan het AN worden toegevoegd. Daar is net iets meer voor nodig dan een … [Lees meer...] overDe lancering van het nieuwe woord