Door Arina Banga Het duurt altijd even voordat ik ze gerustgesteld heb, de mensen op feestjes die bij het horen van het onderwerp van mijn proefschrift meteen in paniek raken. “Dat vind ik zo moeilijk! Ik weet nóóit of het nou pannuhkoek is of pannennnnnnkoek!” Hoewel ik deze regels zelf niet zo heel moeilijk vind, is mijn missie in zulke situaties niet om mijn … [Lees meer...] overVorm en wereldkennis verklaren samen de interpretatie van samenstellingen
spelling
De spelling is vrij
De laatste weken is er, onder andere op Neder-L, weer een discussie opgelaaid over de precieze manier waarop de tussen-n moet worden geregeld. Volgens sommigen is er een rigoureuzere maatregel nodig: de spelling moet worden vrijgelaten. Dat vindt bijvoorbeeld Wil Bijlsma, taalkundige, oud-docent Taalbeheersing aan de Sociale Akademies in Amsterdam, oud-docent Nederlands … [Lees meer...] overDe spelling is vrij
Geenvoud en gemeenvoud
Door Felix van de LaarToen ik kennismaakte met de indifferentialis van Mattens, opende mij dat de ogen voor het feit dat er méér onder de zon is dan het begrippenpaar enkelvoud en meervoud waarin vorm en inhoud zo innig samengingen. Ik kwam hem helaas pas in 2000 op het spoor, ná het gekrakeel over de “tussen-n” in 1995, want toen ging ik nog - en velen met mij - van die … [Lees meer...] overGeenvoud en gemeenvoud
Het roemloze einde van de tussenklank en van het ritmisch element!
Door Wim Mattens De repliek van Neijt in Neder-L van 3 januari op de bijdrage van Van de Laar en mijn reactie daarop gaat geheel voorbij aan de essentie van onze bijdragen, nl. het ontbreken van het begrip indifferentialis in recente studies over samenstellingen, terwijl o.a. Balk-Smit Duyzentkunst overtuigend heeft aangetoond dat dit begrip een belangrijke rol kan spelen … [Lees meer...] overHet roemloze einde van de tussenklank en van het ritmisch element!
Taalkundig geroezemoes rondom het Groot Dictee van 2013
Door Anneke NeijtDe mooie bijvangst van Het Groot Dictee 2013 is dat dit dictee leidde tot maar liefst vier taalkundige discussies. Het gaat om hardnekkige kwesties, vragen die nog niet bevredigend beantwoord zijn, hoezeer taalkundigen ook hun best doen: (1) “dan of als?”, (2) “spelling is wel/niet taal”, (3) “weg met de standaardspelling”, en (4) “hoe lossen we kippenhok – … [Lees meer...] overTaalkundig geroezemoes rondom het Groot Dictee van 2013
Sanksies
Door Wil BijlsmaOp het overtreden van de regels voor de taal staan geen sanksies. Dat sgrijft prof dr Marc van Oostendorp in Trouw.Dat is een sympathiek standpunt, maar is het waar? Ik kijk naar de taaltoets voor het examen NT2, Nederlands als 2de taal voor nieuwkomers. De toets heeft 20 keuze-vragen. Hier zijn er 12. 1 Waarom ga je zo laat naar huis / naar thuis?2 Ze weet … [Lees meer...] overSanksies
Toch nog een keer die vermaledijde spelling
Door Wim MattensIn zijn bijdrage De knoedel van de taal van 19 december 2013 vindt Felix van de Laar het merkwaardig “dat zowel de spellingcommissie die het Groene Boekje in elkaar heeft geknutseld, als taalgeleerden die er later onderzoek naar hebben gedaan, de inzichten van Wim Mattens over de ”indifferentialis” volstrekt hebben genegeerd.” Deze opmerking behoeft enige nadere … [Lees meer...] overToch nog een keer die vermaledijde spelling
Spelling is wel degelijk taal
Door Marc van OostendorpTot de rituelen van de decembermaand hoort dat er een taalkundige opstaat die erop wijst dat 'spelling geen taal is'; en dat je van taalkundigen dus echt niet hoeft te verwachten dat ze weinig fouten maken bij het groot dictee.Gisteren was het aan de beurt aan Felix van de Laar. In een mooi stukje in NRC Handelsblad van gisterenavond roept hij op om … [Lees meer...] overSpelling is wel degelijk taal
Het gezeur van de groene golfjes
Door Viorica Van der RoestMijn spellingcontrole houdt er een heel andere mening over taal op na dan ik. Ik heb het niet over de rode golfjes, die meestal wel zinnige suggesties voor verbetering doen (behalve wanneer je een Middelnederlandse tekst overtypt). En als ze een woord niet kennen, voeg je het toe aan de woordenlijst, en dan blijven de rode golfjes weg. Maar dan die … [Lees meer...] overHet gezeur van de groene golfjes
De spelling van het Sittards: nu binnen handbereik
Wie tot voor kort zich wilde informeren over de spelling van het Sittards moest zich daarbij heel wat moeite getroosten. In de Spelling 2003 van de Limburgse dialecten staat dan wel de spelling van de Limburgse dialecten, gerangschikt naar plaats maar het vraagt van gebruiker toch nog een en ander zoekwerk.Door de presentatie van de vernieuwde website van de Willy Dols … [Lees meer...] overDe spelling van het Sittards: nu binnen handbereik
Hoe de taal dicht gaat slibben
Het taalnieuws van het jaarDoor Marc van OostendorpHet belangrijkste taalnieuws van het jaar staat deze week ergens achteraf in een donker hoekje van Onze Taal, alsof het er helemaal niet toe doet. In een artikel dat verder gaat over het curieuze verschijnsel dat tekstschrijvers soms expres woorden afwijkend spellen op webpagina's om hoger in de ranking van Google te komen … [Lees meer...] overHoe de taal dicht gaat slibben
Een nieuwe spelling voor ‘droog’, ‘eeuw’ en ‘televisie’?
Door André LooijengaSprekers van het Fries vinden het vaak lastig om hun taal goed te spellen. Geen nieuws op zich, maar dankzij facebook en twitter komen op een soms aandoenlijke, soms onthutsende wijze ook heel alledaagse schrijfsels in de spreektaal van gewone Friezen aan het oppervlak. Nogal wat Friestaligen blijken elementaire Friese spellingconventies amper onder de knie … [Lees meer...] overEen nieuwe spelling voor ‘droog’, ‘eeuw’ en ‘televisie’?
Rijks museum
door Jan StroopIn haar column van maandag 8 april (Volkskrant) uit Aaf Brandt Corstius haar ongenoegen over de spatie tussen Rijks en museum zoals die te zien is in ’t nieuwe logo van ’t museum. Ze is niet de eerste. Zelden heeft een lege ruimte zoveel beroering veroorzaakt, in kleine kring welteverstaan. Aaf stoort zich vooral aan de argumenten van ontwerpster Irma Boom. Twee … [Lees meer...] overRijks museum
Kommarust, komma, en rust
Door Marc van Oostendorp Milfje Meulskens vertegenwoordigt de jeugd in de Nederlandse taalblogrepubliek. Zij is een creatie van twee jonge aanstormende taalkundigen en schrijft op haar blog over taal en af en toe over seks. Zo ging het deze week over de komma. Milfje haalde een interessante kwestie aan: het verschil tussen de volgende twee zinnen. Hier sta ik op de … [Lees meer...] overKommarust, komma, en rust
Tegen spellingvereenvoudiging!
Het lijkt een sympathiek betoog, dat Erno Mijland houdt op de website Onderwijs van morgen: de spelling moet nu eens radicaal vereenvoudigd worden. Mijland heeft daar duidelijk geen persoonlijk belang bij — hij werkt als eindredacteur dus hij heeft er baat bij als hij hoge tarieven kan rekenen voor de vele typefouten die hij moet verbeteren.Hij ziet vooral een maatschappelijk … [Lees meer...] overTegen spellingvereenvoudiging!
Vos en Haas en de toekomst van de taal
De toekomst van de geschreven taal moeten we natuurlijk zoeken in het kinderboek. De kinderboekenserie Vos en Haas van de Vlaamse schrijfster Sylvia Vanden Heede en de Nederladse illustrator Thé Tjong-Khim gaat eigenlijk over taal. De boekjes schijnen in eerste instantie vooral bedoeld te zijn om kinderen zelf te leren lezen, maar ook populair te zijn voor kinderen die dat … [Lees meer...] overVos en Haas en de toekomst van de taal
Ze hebben me gedumt
Er stond onlangs weer een interessante melding op Meldpunt Taal (10 oktober 2012, 10:29):'Zij heeft mij gedumt' als ondertiteling bij gesproken "She dumped me". Interessant, daar men dit meestal wel als zodanig hoort, maar in de context interpreteert als behorend tot dumpen en dan gedumpt schrijft. Het is niet moeilijk om andere voorbeelden van gedumt te vinden, … [Lees meer...] overZe hebben me gedumt
Verdediging van de d/t-fout
Af en toe komt er per ongeluk iemand hier op Neder-L terecht, ziet in de linkerhoek 'tijdschrift voor neerlandistiek' staan en ziet daarin een aanleiding om zich vreselijk op te winden over een zogenoemde 'dt-fout' die hij ergens op deze pagina's aantreft. Ik wil niet zeggen dat zulke mensen allemaal dom zijn. Veel van hen zijn ook eenvoudig te goedgelovig en accepteren te … [Lees meer...] overVerdediging van de d/t-fout
De geheimen van de Leidse [ɻ]
Het is vandaag drie oktober, de dag van een groot volksfeest in Leiden. In de stad zelf zeggen ze [dɻi ɔktoʷbəɻ], met een 'Amerikaanse' [ɻ] die je verder in geen enkel Nederlands dialect hoort, zeker niet voor een klinker (u kunt hem hier beluisteren). Waar die [ɻ] vandaan komt, weet niemand. De Leidse taalgeleerde Hans Heestermans heeft wel geopperd dat het komt doordat in … [Lees meer...] overDe geheimen van de Leidse [ɻ]
De Griekse klinkeroorlog
We leven in een tijd waarin wetenschappers het hebben gedaan – ook als ze alleen maar de waarheid zeggen. U herinnert zich misschien de discussie nog wel van een paar jaar geleden tussen Helen de Hoop en Ronald Plasterk. De Hoop had met haar onderzoeksgroep vastgesteld dat 'hun' niet alleen steeds vaker als onderwerp werd gebruikt, maar dat dit vooral gebeurt als het onderwerp … [Lees meer...] overDe Griekse klinkeroorlog
Monniken en notarissen
Waarom schrijf je een enkele k in monniken, een enkele g in hevige en een enkele l in stencilen, maar een dubbele s in notarissen? Waarom een enkele m in Mokumer en een enkele l in wandelen, maar een dubbele s in bolussen? Daarover schreef de roemruchte Groningse hoogleraar A. Sassen (1921-1999) in 1977 een artikel in het Groningse … [Lees meer...] overMonniken en notarissen
Hij loopd
Gisteren bleek Jan de Spellingman ineens met vakantie. Jan is de naam van een robot die automatisch een berichtje stuurt aan twitteraars die een spelfout maken en bijvoorbeeld hij probeerd schrijven in plaats van hij probeert. (Je kunt zien dat het een robot is doordat hij altijd dezelfde zinnetjes verstuurt en wel zo regelmatig en inmiddels al zo langdurig dat … [Lees meer...] overHij loopd
Met de KLM naar de V.A.E. v.v.: 10.000 km
Hoe schrijf je afkortingen? Liefst met mate, mijns inziens, want e.a., a.d.h.v. en i.h.a. kunnen best, ja zelfs beter, voluit worden geschreven. Maar goed, je komt lang niet altijd om afkortingen heen. En dan moet je als speller twee keuzes maken: Schrijf je hoofdletters, kleine letters of een combinatie daarvan? En plaats je meerdere punten, alleen een punt aan het … [Lees meer...] overMet de KLM naar de V.A.E. v.v.: 10.000 km
Steeds meer hij wilt: nieuwe spelling?
Maandagochtend maak ik altijd een uitstapje, want dan ben ik op Radio Noord-Holland met een taalrubriek.Op die uitzendingen krijg ik altijd veel reacties van luisteraars, en dat is misschien wel mijn intensiefste contact met mensen die wel 'gewone taalgebruikers' worden genoemd. Deze week bijvoorbeeld:Ik heb een brandende vraag voor Marc van Oostendorp.Ik hoor en lees … [Lees meer...] overSteeds meer hij wilt: nieuwe spelling?
Waarom De Vries en niet De Fries?
We zaten gisterenavond aan de waterkant bij café De Omval en het gesprek kwam op de Friezen. Hoe komt het toch dat de familienaam De Vries is en er niemand De Fries heet? Die naam wijst toch op herkomst uit Friesland?(Dat laatste is strikt genomen waar, maar er zit een kleine draai aan. Er zijn geen mensen meer die De Fries heten. Volgens de Nederlandse … [Lees meer...] overWaarom De Vries en niet De Fries?
