Door Marc van Oostendorp Op school zou weer meer vertaald moeten worden, vindt de meestervertaler Hans Boland. Er is geen manier om je taalgevoel zo aan te scherpen. Mensen drukken zich steeds slordiger uit, en het "meest probate middel om dit proces te stoppen en mogelijkerwijs te verkeren, is vertaalonderricht." Hij heeft gelijk en hij laat het met verve zien. Naar … [Lees meer...] overAnna Karenina als Nederlandse letterkunde
stijl
De oorlog in het bos. Over literaire stijl
Door Marc van Oostendorp Kun je uitrekenen of een boek in een literaire stijl geschreven is? En kun je dat rekenen vervolgens door een computer laten doen? Dat is een van de vragen die Andreas van Cranenburgh probeert te beantwoorden in zijn onlangs verdedigde proefschrift Rich statistical parsing and literary language. Om dat te doen, moet je natuurlijk eerst een maat … [Lees meer...] overDe oorlog in het bos. Over literaire stijl
De troonrede en de glazen bol
Door Robert Chamalaun Wie op 20 september heeft geluisterd naar de troonrede die koning Willem-Alexander uitsprak, kon niet om de positieve toon heen. Los van de inhoudelijke vraag of die positiviteit terecht is, komt in de formulering en woordkeus overduidelijk het optimisme van het kabinet naar voren. In deze troonrede, die ruim tweeduizend woorden telt, zijn nogal wat … [Lees meer...] overDe troonrede en de glazen bol
Symposium ‘Neerlandistiek met stijl’: deadline aanmeldingen 21 september
Op 30 september vindt het aan de Universiteit Leiden het symposium ‘Neerlandistiek met stijl’ plaats, dat wordt georganiseerd ter gelegenheid van het afscheid van Arie Verhagen als hoogleraar Nederlandse Taalkunde aan deze universiteit. Deadline voor aanmelding is 21 september. Zie hieronder voor het programma en meer informatie Deze zomer bereikte Arie Verhagen de … [Lees meer...] overSymposium ‘Neerlandistiek met stijl’: deadline aanmeldingen 21 september
Symposium Neerlandistiek met stijl
30 september 2016, 10:00-17:15 uur Universiteit Leiden Symposium ter gelegenheid van het afscheid van Arie Verhagen als hoogleraar Nederlandse Taalkunde aan de Universiteit Leiden Deze zomer bereikt Arie Verhagen de pensioengerechtigde leeftijd. Voor Arie betekent dat geen definitief afscheid van de Universiteit Leiden en daarom zal hij nog geen afscheidscollege geven. … [Lees meer...] overSymposium Neerlandistiek met stijl
De adem van de ondervraagde
President Tsaar op Obama Beach op de voet gevolgd (2/60) Door Marc van Oostendorp Deze zomer publiceren nrc.next en NRC Handelsblad de roman President Tsaar op Obama Beach van A.F.Th. van der Heijden als feuilleton. De afleveringen verschijnen 's ochtends <op de website van de krant>. In de loop van de dag blog ik een bespreking. Vandaag: aflevering 2. Een pagina van … [Lees meer...] overDe adem van de ondervraagde
Gratuit gezeik over A.F.Th. van der Heijden
President Tsaar op Obama Beach op de voet gevolgd (1/60) Door Marc van Oostendorp "President Tsaar schreef ik gelijk op met de ontwikkelingen in de werkelijkheid," zegt A.F.Th. van der Heijden vandaag in NRC Handelsblad. "op een aanvankelijk ongemakkelijke, tastende manier: iets geheel nieuws voor me." Het is daarom passend dat het feuilleton in de krant verschijnt. Zo … [Lees meer...] overGratuit gezeik over A.F.Th. van der Heijden
Symposium ‘Neerlandistiek met stijl’
30 september 2016, 10:00-17:15 uur Universiteit Leiden Symposium ter gelegenheid van het afscheid van Arie Verhagen als hoogleraar Nederlandse Taalkunde aan de Universiteit Leiden Deze zomer bereikt Arie Verhagen de pensioengerechtigde leeftijd. Voor Arie betekent dat geen definitief afscheid van de Universiteit Leiden en daarom zal hij nog geen afscheidscollege geven. Wel … [Lees meer...] overSymposium ‘Neerlandistiek met stijl’
‘Een spreker met gebonden handen en een zak over het hoofd’
Door Marc Kregting Behalve op een onwillige echtgenoot stuit Renate Rubinstein in haar scheidingsboek Niets te verliezen en toch bang (1978) op de stoorzender die voornaamwoord heet. Wanneer ze ‘zij/haar’ gebruikt, meent ze, dan denken lezers dat ze over zichzelf schrijft. Maar wanneer ze dat koppel vervangt door ‘hij/zijn’, dan heft ‘de “feministisch” getrainde lezer – dat is … [Lees meer...] over‘Een spreker met gebonden handen en een zak over het hoofd’
Antimetabolitis
Voorstel voor een ‘AM’-groep Door Jan Renkema Ik ga nu eindelijk bekennen dat ik al jaren last heb van een (prettige) infectie, ontstaan door een overgevoeligheid voor de krachtigste stijlfiguur die er bestaat: de antimetabool. Ik lijd aan antimetabolitis. Laat ik het uitleggen. Wanneer twee deelzinnen of woordgroepen parallel lopen, voel ik al iets opkomen. Ook in … [Lees meer...] overAntimetabolitis
Laudatiesmid
Door Marc van OostendorpIn de praktijk van Wout de Wit de laudatiesmid is altijd wat te doen. “Iedere werkdag (uitgezonderd schoolvakanties) krijg ik een mail,” zegt De Wit in zijn luxe studio met uitzicht over de Lange Mare, “van een wanhopige hoogleraar die dezelfde dag een laudatio moet houden en die geen idee heeft wat hij nu weer tegen deze kandidaat moet zeggen. Wij … [Lees meer...] overLaudatiesmid
Online seks blijkt pornografisch
Door Marc van Oostendorp Cyberseks is natuurlijk wel een interessant onderwerp, maar ik vind niet dat Chrystie Myketiak er veel van maakt in haar artikel The co-construction of cybersex narratives, dat onlangs verscheen in het tijdschrift Discourse & Society. Het uitgangspunt is interessant: wanneer twee mensen elkaar in een online spel of een chatbox … [Lees meer...] overOnline seks blijkt pornografisch
Hoe herken ik appjes van oude mensen?
Door Marc van OostendorpSinds kort weet ik hoe men op het gymnasium de app-berichten van ons oude mensen herkent. Een vriendin stuurde me een lijstje tips die haar dochter had opgesteld. Ik geef het even door, inclusief het commentaar van de scholieren, omdat jullie natuurlijk ook liever niet als oud mens herkend worden:lange lappen tekst (het is godvergeme geen … [Lees meer...] overHoe herken ik appjes van oude mensen?
Je kunt Pechtold in één zin herkennen
Door Marc van OostendorpHoeveel tekst heb je nodig om te zien of een tekst afkomstig is van Geert Wilders of van Alexander Pechtold? Niet heel veel, laat Maarten van Leeuwen zien in zijn proefschrift Stijl en politiek, dat hij vandaag in Leiden verdedigt. Eén zin is meestal wel genoeg.Neem de volgende:De laatste jaren wordt de politiek niet meer beschouwd als de plek waar … [Lees meer...] overJe kunt Pechtold in één zin herkennen
Een nieuwe stijlgoeroe
Door Marc van OostendorpHet jaar van de stijl is heropend. Begin 2014 was ik er op dit weblog mee begonnen. Ik ging les nemen bij schrijvers, die me lesjes zouden geven zodat ik beter zou schrijven. Ik begon bij Ilja Leonard Pfeijffer, maar na een paar maanden stapte ik over op een andere leraar die van alles beloofde, maar waar nooit iets van kwam. (Ja, ik bedoel u, AS!) En … [Lees meer...] overEen nieuwe stijlgoeroe
Zo lief, zo rustig, zo bloeiend
Door Marc van Oostendorp Herman Gorter was een meester van het zo. Vooral als hij verliefd was kon hij er wat van: "Zie je ik hou van je, / ik vin je zoo lief en zoo licht -- / je oogen zijn zoo vol licht" dichtte hij dan. En ook de liefdesbrieven in de onlangs verschenen bundeling Geheime geliefden staan vol zo's. "Daardoor kan ik ook zoo heerlijk bij je zijn," schreef hij … [Lees meer...] overZo lief, zo rustig, zo bloeiend
Arnon Grunberg in de tegenwoordige tijd
Jan Arends, Maarten Biesheuvel en Arnon Grunberg schrijven gewoon proza. Dat beweert in ieder geval Suzanne Fagel. De titel van het proefschrift dat ze vandaag in Leiden verdedigt is De stijl van gewoon proza. De genoemde drie auteurs zijn haar belangrijkste voorbeelden van een dergelijke stijl. Dat is een beetje moeilijk te plaatsen, vooral omdat Fagel in het proefschrift … [Lees meer...] overArnon Grunberg in de tegenwoordige tijd
De innerlijke stem…
Door Marc van Oostendorp Als ik wat mensen onder de hersenscanner zou mogen leggen, dan zou ik geloof ik proberen uit te vinden hoe het zit met de innerlijke stem. Hoe vaak klinkt hij in een mensenhoofd? En vooral: hoe? We weten inmiddels iets over de innerlijke stem tijdens het lezen, bijvoorbeeld uit Amerikaans onderzoek van een paar jaar geleden. Bij lezen is het … [Lees meer...] overDe innerlijke stem…
Het raadsel van academisch schrijven
Door Marieke WinklerGisteren schreef Marc van Oostendorp op Neder-Lover Steven Pinkers nieuwe boek Sense of Style. Het herinnerde mij aan een essayvan Pinker dat ik onlangs las in The Chronicle of Higher Education. Het essay, overigens bedoeld als teaser bij het boek, fascineerde mij omdat het opende met eenzelfde vraag die Karel van ‘t Reve alweer 36 jaar geleden stelde in … [Lees meer...] overHet raadsel van academisch schrijven
De lezer herkent de waarheid als ze hem ziet
Over Steven Pinkers The Sense of Style Door Marc van Oostendorp Waarom schrijven academici zo belabberd? Volgens Steven Pinker is dat niet omdat ze slechte mensen zijn, die ideeënarmoe op kosten van de belastingbetaler proberen te verbergen achter een haag van idiote vaktermen. Hij houdt vast aan de gouden regel "Veronderstel nimmer kwade wil voor wat al afdoende kan worden … [Lees meer...] overDe lezer herkent de waarheid als ze hem ziet
Scheer je weg van de volwassenmensentafel
Het taalgebruik van Pepijn Lanen Door Marc van Oostendorp "Sociaal engagement," zingt de rapper Pepijn Lanen op zijn nieuwe, afgelopen vrijdag verschenen, 'mixtape' Angst & Walging, "vinkgor". Er zijn op diezelfde track nog meer zaken die dezelfde kwalificatie krijgen toebedeeld: "stappen zonder flappen" bijvoorbeeld, "gek worden", "telefoon op vijf … [Lees meer...] overScheer je weg van de volwassenmensentafel
Worden mensen taalmoe?
Literatuur en taalwetenschap in discussie Kunnen wetenschappers en kunstenaars met elkaar praten? Begrijpen schrijvers en taalkundigen elkaar bijvoorbeeld wel wanneer ze het over taal hebben? Presentator Wim Brands maakt nogal wat misbaar aan het begin van de bovenstaande, onlangs opgenomen, video, waarin de romancier A.F.Th. van der Heijden en de Nijmeegse hoogleraar Pieter … [Lees meer...] overWorden mensen taalmoe?
Is slecht schrijven hetzelfde als verward denken?
Door Marc van OostendorpIk ben onschuldig, het zijn altijd anderen die het hebben gedaan. Aan het begin van dit jaar had ik zo'n goed voornemen: ik ging mijn stijl verbeteren en in het openbaar les nemen. Ik nam inderdaad hier op dit weblog les bij een obscure dichter, maar die won ineens de AKO-prijs en had geen tijd meer voor mij. Daarna meldde ik me bij een ander, maar die … [Lees meer...] overIs slecht schrijven hetzelfde als verward denken?
Je kunt ons alles wijs maken over Diederik Stapel
Wéér een bak met statistiekenDoor Marc van OostendorpDe mensheid is wanhopig op zoek naar een leugendetector. Mensen gebruiken taal om elkaar diepe inzichten in de werkelijkheid toe te werpen én om elkaar maar wat op de mouw te spelden. Wat zou het fijn zijn als er apparaten waren die de ene situatie van de andere konden onderscheiden.Bij mijn weten hebben we nog steeds geen … [Lees meer...] overJe kunt ons alles wijs maken over Diederik Stapel
Het schrijven van een zakelijke brief als een way of life
Door Marc van OostendorpJullie zitten nu met de eerste ochtendkoffie achter je beeldscherm en julie probleem is dat jullie reuze benieuwd zijn waarover ik vandaag ga uitwijden. Welnu, ik ga jullie onderhouden over het aerotoxisch syndroom. Gisterennacht zat ik mijn stukje te tikken in het vliegtuig. Jullie hebben dat misschien wel gemerkt, want mijn hoofd wordt er altijd een … [Lees meer...] overHet schrijven van een zakelijke brief als een way of life
