Door Marc van Oostendorp Het is een kenmerk van ieder gesprek tussen twee mensen dat je elkaar niet begrijpt. De ander zegt iets dat je niet verstaat, of dat je niet goed kunt plaatsen, of dat je in totale verwarring brengt; je zet het gesprek even stil om te vragen om opheldering, waarna het gesprek weer voortkan. Ja, dat is inderdaad een kenmerk van ieder gesprek; dat … [Lees meer...] overGeen 5 minuten praten zonder dat er iemand om opheldering vraagt
taalbeheersing
Verschenen: Tijdschrift voor Taalbeheersing (37/2)
In juni 2015 verscheen: Tijdschrift voor Taalbeheersing 37, nr. 2. ISSN: 1573-9775. Online ISSN: 2352-1236.Inhoud:Academische geletterdheid van studenten in het hoger onderwijsKees de Glopper; Jacqueline van Kruiningen; Carel JansenDiagnose en remediëring van schrijfvaardigheidsproblemen bij eerstejaarsstudenten GeesteswetenschappenIneke de Bakker; Bert Meuffels; Margriet … [Lees meer...] overVerschenen: Tijdschrift voor Taalbeheersing (37/2)
Is het Limburgs de ‘grondlegger’ van het Nederlands?
Door Marc van OostendorpNou was ik dit weekeinde ineens zomaar een argument in Het Betoog van de Week! Althans, dat stuk had in juli al in de ingezondenbrievenrubriek van NRC Handelsblad gestaan, maar de redactie van het onvolprezen radioprogramma De Taalstaat riep het deze week uit tot de indrukwekkendste redenering van de afgelopen week .En daarin speelde ik dus een … [Lees meer...] overIs het Limburgs de ‘grondlegger’ van het Nederlands?
Gaat het Nederlands uiteindelijk verdwijnen en zo ja, wanneer?
Onverwachte taalvragen in de Nationale Wetenschapsagenda (3) Door Marc van Oostendorp Is het opvallend dat er veel van de vragen aan de Nationale Wetenschapsagenda gaan over de toekomst? Misschien niet. Als ik iets van een andere discipline wil weten zal dat ook vaak gaan over die tijd waar niemand iets vanaf weet. Heeft het nog zin om mij als oude man uit te sloven met rijles … [Lees meer...] overGaat het Nederlands uiteindelijk verdwijnen en zo ja, wanneer?
Hoe herken ik appjes van oude mensen?
Door Marc van OostendorpSinds kort weet ik hoe men op het gymnasium de app-berichten van ons oude mensen herkent. Een vriendin stuurde me een lijstje tips die haar dochter had opgesteld. Ik geef het even door, inclusief het commentaar van de scholieren, omdat jullie natuurlijk ook liever niet als oud mens herkend worden:lange lappen tekst (het is godvergeme geen … [Lees meer...] overHoe herken ik appjes van oude mensen?
De relevantie van de Taaltelefoon
Door Miet Ooms Vorig jaar nog vierde de Taaltelefoon nog haar vijftiende verjaardag, nu is het voortbestaan van de dienst heel onzeker. De dienst dreigt het slachtoffer te worden van een besparingsrondebij het Departement Kanselarij en Bestuur van de Vlaamse overheid. In 1998 beslist de Vlaamse overheid bij decreet dat er een Dienst voor Taaladvies moest komen voor de … [Lees meer...] overDe relevantie van de Taaltelefoon
Leg de Taaltelefoon niet van de haak
Door Ludo PermentierDe Vlaamse overheid is van plan de Taaltelefoon af te schaffen. Officieel heet het: te privatiseren. Maar of een onderneming de adviesdienst zou willen en kunnen overnemen, daar moeten we grote vraagtekens bij plaatsen. Dit wordt een ramp voor het Nederlands in Vlaanderen. Sinds de start van de dienstverlening eind 1999 heeft de Taaltelefoon meer dan 150.000 … [Lees meer...] overLeg de Taaltelefoon niet van de haak
Pas verschenen: Over Taal 54/3
Onlangs verschenen: Over Taal 54 (2015), nr. 3. ISSN: 0774-2398In de nieuwe aflevering van Over Taal, tijdschrift over taal, tekst en communicatie, onder meer het artikel ‘Verwarring troef over taalvariatie in Vlaamse schoolhandboeken’ van Johan De Schrijver, docent Nederlands aan de subfaculteit Letteren van de KU Leuven, campus Brussel. “Vlaamse schoolboeken verspreiden nog … [Lees meer...] overPas verschenen: Over Taal 54/3
Een taal is meer dan alleen leesvaardigheid
Door Anke SwanenbergTerwijl ik druk bezig ben met het nakijken van de eindexamens van mijn leerlingen, voel ik een boosheid opkomen. Een boosheid die altijd ergens sluimerend aanwezig is en dan ineens naar bovenkomt. Het gaat hier om de escalatieladder die door de Inspectie in het leven is geroepen als indicator of een school goed functioneert. De resultaten van de eindexamens … [Lees meer...] overEen taal is meer dan alleen leesvaardigheid
Het Engels is modern, het Nederlands intellectueel
Door Marc van Oostendorp Vanavond kwamen de Nederlandse puristen bij elkaar: de Stichting Nederlands had zijn feestelijke avond. Van een massabeweging kun je niet echt spreken, ik geloof dat er niet meer dan een man of vijftig waren, waarvan ongeveer een derde moest optreden. Terwijl het een gezellige avond was, op een centrale plek in de Amsterdamse binnenstad, met … [Lees meer...] overHet Engels is modern, het Nederlands intellectueel
Lezen wordt juist beter digitaal
Door Marc van Oostendorp Nu was er weer een journalist die ernaar vroeg: gaan we niet veel slechter lezen door computers? Ik had toevallig net het nieuwe boek Words Onscreen van Naomi Baron gelezen, dus ik wist wat allerlei onderzoek ervan zei, namelijk dingen die iedereen kan verzinnen die weleens een boek van een tablet heeft gelezen: je raakt sneller afgeleid. Op … [Lees meer...] overLezen wordt juist beter digitaal
Taalsymposium: Taal in een multiculturele samenleving
Op woensdag 20 mei 2015 organiseren Avans Hogeschool en Hogeschooltaal het symposium Taal in een multiculturele samenleving. Bestuurders, taalwetenschappers, docenten en ervaringsdeskundigen zullen met elkaar in gesprek gaan over taaldiversiteit. Daarbij staat het belang van een goede beheersing van het Nederlands om succesvol te kunnen zijn in loopbaan en samenleving … [Lees meer...] overTaalsymposium: Taal in een multiculturele samenleving
Je kunt Pechtold in één zin herkennen
Door Marc van OostendorpHoeveel tekst heb je nodig om te zien of een tekst afkomstig is van Geert Wilders of van Alexander Pechtold? Niet heel veel, laat Maarten van Leeuwen zien in zijn proefschrift Stijl en politiek, dat hij vandaag in Leiden verdedigt. Eén zin is meestal wel genoeg.Neem de volgende:De laatste jaren wordt de politiek niet meer beschouwd als de plek waar … [Lees meer...] overJe kunt Pechtold in één zin herkennen
Waarom lezen?
Door Marc van OostendorpWaarom zou je boeken lezen? Daarover las ik dit weekeinde twee volkomen tegenovergestelde beschouwingen – een van een schrijver en een van twee populairemediapsychologen.De schrijver was Christiaan Weijts in zijn column in De Groene (€) vraagt hij zich af hoe het komt dat moderne romanciers schrijven alsof het modernisme nooit heeft bestaan. Woolf, … [Lees meer...] overWaarom lezen?
Sporen naar stijlfiguren
Waarom is de term terroroehoe zo effectief, wat is de kracht van een K3-refrein en welke stijlfiguren worden zoal toegepast door hooligans? Stijlfiguren spelen een belangrijke rol in ons dagelijkse taalgebruik: het zijn manieren om een boodschap duidelijker, boeiender en doeltreffender te maken. Toch worden stijlfiguren vaak onbewust ingezet. Daarom spoort Uitgeverij Vantilt … [Lees meer...] overSporen naar stijlfiguren
Pas verschenen: Over Taal (Vol. 53, nr. 4)
Pas verschenen: Over Taal 53 (2014), nr. 4 (september-oktober). In dit nummer onder meer een artikel van Benny De Decker: ‘De dualiteit van Vlaamse tienerchattaal: tussen internationale en lokale chatcultuur’:Vlaamse tienerchattaal geeft blijk van een opvallende dualiteit. Enerzijds vinden Vlaamse tieners door het gebruik van universele genregebonden features en de intensieve … [Lees meer...] overPas verschenen: Over Taal (Vol. 53, nr. 4)
Anéla/VIOT Juniorendag
Op vrijdag 6 maart 2015 wordt de jaarlijkse Juniorendag van Anéla (Nederlandse Vereniging voor Toegepaste Taalwetenschap) en VIOT (Vereniging Interuniversitair Overleg Taalbeheersing) georganiseerd in Nijmegen. Studenten, net afgestudeerden en promovendi kunnen op de Juniorendag hun scriptie- of promotieonderzoek op het gebied van toegepaste taalkunde (taalgebruik, … [Lees meer...] overAnéla/VIOT Juniorendag
Het raadsel van academisch schrijven
Door Marieke WinklerGisteren schreef Marc van Oostendorp op Neder-Lover Steven Pinkers nieuwe boek Sense of Style. Het herinnerde mij aan een essayvan Pinker dat ik onlangs las in The Chronicle of Higher Education. Het essay, overigens bedoeld als teaser bij het boek, fascineerde mij omdat het opende met eenzelfde vraag die Karel van ‘t Reve alweer 36 jaar geleden stelde in … [Lees meer...] overHet raadsel van academisch schrijven
De lezer herkent de waarheid als ze hem ziet
Over Steven Pinkers The Sense of Style Door Marc van Oostendorp Waarom schrijven academici zo belabberd? Volgens Steven Pinker is dat niet omdat ze slechte mensen zijn, die ideeënarmoe op kosten van de belastingbetaler proberen te verbergen achter een haag van idiote vaktermen. Hij houdt vast aan de gouden regel "Veronderstel nimmer kwade wil voor wat al afdoende kan worden … [Lees meer...] overDe lezer herkent de waarheid als ze hem ziet
Schrijven als spel
Door Karel Witteveen Vorig jaar vroeg uitgeverij Boom mij om Creatief schrijven te herschrijven. Het boek is inmiddels aardig versleten na zeven jaar trouwe dienst. Een herschrijving was niet zinvol: ik ben zeven jaar verder met trainen, coachen en lesgeven. Het werd dus een volkomen nieuw boek. In juni van dit jaar is het verschenen: Van idee naar tekst. Creatief … [Lees meer...] overSchrijven als spel
Pas verschenen: Tijdschrift voor Taalbeheersing (Vol. 36, nr. 2)
Onlangs verschenen: Tijdschrift voor Taalbeheersing 36 (2014), nr. 2 (augustus). ISSN: 1573-9775. Online ISSN: 2352-1236Inhoud:ArtikelenGedrag als bewijsHenrike JansenTussen koppen kiezenLisanne Schrauwen, Daniël Janssen, Pieter de Winter, Ton Vogels, Martijn Jacobs‘Allemaal subjectief’, sneerde zeMaurice Vliegen … [Lees meer...] overPas verschenen: Tijdschrift voor Taalbeheersing (Vol. 36, nr. 2)
Pas verschenen: Tekstblad (2014, nr. 4)
Deze week verscheen een nieuw nummer van Tekstblad, tijdschrift over tekst en communicatie.Inhoud:Over het voeren van gesprekken...Tom Koole, hoogleraar Communicatie- en Informatiewetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen, onderzoekt hoe mensen een gesprek organiseren en met welke vanzelfsprekendheden dat gebeurt. Onderzoek naar de manier waarop mensen conversaties … [Lees meer...] overPas verschenen: Tekstblad (2014, nr. 4)
Is slecht schrijven hetzelfde als verward denken?
Door Marc van OostendorpIk ben onschuldig, het zijn altijd anderen die het hebben gedaan. Aan het begin van dit jaar had ik zo'n goed voornemen: ik ging mijn stijl verbeteren en in het openbaar les nemen. Ik nam inderdaad hier op dit weblog les bij een obscure dichter, maar die won ineens de AKO-prijs en had geen tijd meer voor mij. Daarna meldde ik me bij een ander, maar die … [Lees meer...] overIs slecht schrijven hetzelfde als verward denken?
De conversatie van Italiaanse en Nederlandse dokters
Een vergelijkend onderzoek Door Marc van Oostendorp Over de manier waarop dokters en patiënten met elkaar praten, is inmiddels een uitgebreide literatuur geschreven. Maar je moet het zelf meegemaakt hebben om er écht over te kunnen meepraten. De afgelopen maanden heb ik een vergelijkend onderzoek gedaan naar de verschillende manieren waarop Nederlandse en Italiaanse artsen … [Lees meer...] overDe conversatie van Italiaanse en Nederlandse dokters
Geen zin om verschillende kanten van een verhaal te onderzoeken? Dan maak je maar zin!
Door Milfje MeulskensOphef alom: Nederlandse studenten kunnen niet meer schrijven. Wie dacht dat het onderwerp, dat steeds opnieuwstof doet opwaaien, te ruste was gelegd, komt bedrogen uit: vorige week stond er wéér een opiniestuk in de Volkskrant over de kwestie. Helaas lijkt de schrijver hiervan, Martin Slagter, de discussie totaal niet te hebben gevolgd, zo constateert ook … [Lees meer...] overGeen zin om verschillende kanten van een verhaal te onderzoeken? Dan maak je maar zin!