Door Ariane van Santen Het boek Judas van Astrid Holleeder blijkt al na een dag een bestseller, het verkoopt goed/lekker/als een trein/als warme broodjes. Dat succes inspireert kennelijk tot innovatie. De Volkskrant online (05/11/2016) schreef erover: Het boek waarin Astrid Holleeder vertelt over de terreur van haar oudste broer Willem, verkocht zaterdag alle 80 duizend … [Lees meer...] over‘Het boek verkoopt 80.000 exemplaren’
taalverandering
Het verschil tussen de regel en de uitzonderingen
Door Marc van Oostendorp Wat is het toch fijn als de ene held de andere in het zonnetje zet. Dat gebeurt voor mij in het nieuwste nummer van het Journal of Sociolinguistics: Paul Kiparsky bejubelt William Labov <hier €>. Op mijn lijstje van favoriete taalkundigen staan deze twee heren heel hoog. Allebei hebben ze van alles en nog wat gedaan: Kiparsky schreef onder … [Lees meer...] overHet verschil tussen de regel en de uitzonderingen
Hoe komt het dat culturele systemen zo moeilijk doelgericht te veranderen zijn…?
Onverwachte taalvragen aan de Wetenschapsagenda (22) Door Marc van Oostendorp De boodschap van de taalwetenschapper over taalverandering is tweeledig: het gebeurt en we kunnen er niets aan doen. Niet alleen kunnen we de taalverandering niet stoppen, we kunnen haar ook niet of nauwelijks een door ons gewenste kant op sturen. De taal verandert voortdurend, en dat moet komen … [Lees meer...] overHoe komt het dat culturele systemen zo moeilijk doelgericht te veranderen zijn…?
POGRRRAMMA
Door Marc van Oostendorp In mijn zondagochtendminicollege vandaag: hoe spreken jongens in de Randstad het woord 'programma' uit? … [Lees meer...] overPOGRRRAMMA
Spelling als remmer van klankverandering?
Door Maartje Lindhout In veel gebieden van het Nederlands gaat de z steeds meer als de s klinken en de v als de f. "Ik heb de son sien sakken in de see", is een stereotype uiting van een Amsterdammer. Het verschil tussen de s en z en tussen de f en de v is wel eens groter geweest. In het zuiden van het land is dat verschil nog het meest aanwezig. Daar vind je ook nog een … [Lees meer...] overSpelling als remmer van klankverandering?
Mission accomplished (of: hoe een spatie een vreemde taal binnenlaat)?
Door Marc Kregting Sinds mijn verhuizing naar België snap ik beter dat taal identiteiten kan maken en breken. Die werkelijkheid strekt verder dan periodiek gebakkelei over Nederlands versus Frans, of over Standaardnederlands versus Verkavelingsvlaams. Misschien word ik uitsluitend omgeven door prinsessen-op-de-erwt, maar ik heb bedaarde mensen geëmotioneerd zien raken over één … [Lees meer...] overMission accomplished (of: hoe een spatie een vreemde taal binnenlaat)?
Iedereen doet vocal fry!
Door Marc van Oostendorp In mijn zondagochtendminicollege van vandaag kom ik nog eens terug op mijn bewering van twee weken geleden – en die van Paulien Cornelisse een paar dagen erna – dat er in Nederland ook gevocalfried wordt! … [Lees meer...] overIedereen doet vocal fry!
Helemaal de moeder
Door Marc van Oostendorp Er is een nieuwe uitdrukking, geheel en al van Nederlandse bodem, niks geen Engels. Ton den Boon schreef er zaterdag al over in zijn onvolprezen taalrubriek in Trouw (hier op Blendle, dus €) en op het Meldpunt Taal werd het een paar dagen eerder ook al opgemerkt: helemaal de moeder. De melder had de volgende zin van de website van het Eindhovens Dagblad … [Lees meer...] overHelemaal de moeder
Pure laksigheid
Door Robert Chamalaun Van de vele neologismen die dagelijks onze taal verrijken, zijn er enkele die mij om een of andere reden extra aan het denken zetten. Zo hoorde ik onlangs iemand zich verontschuldigen voor iets wat hij nagelaten had uit ‘pure laksigheid’. Het is helemaal niet raar dat in gesproken taal een variant voorkomt (laksigheid) die strikt genomen niet volgens de … [Lees meer...] overPure laksigheid
Is onze taalverarming te stuiten?
Onverwachte vragen uit de wetenschapsagenda (14)Door Marc van OostendorpIk ken mensen die boos zijn op taalkundigen. Niet dat zij de straten van de hoofdstad afschuimen op zoek naar Kees Hengeveld om deze een muilpeer te verkopen, of dat zij slogans schilderen ('Linguists Go Home') op het huis van Pieter Muysken, maar zij hebben met onze discipline wel iets te verhapstukken: … [Lees meer...] overIs onze taalverarming te stuiten?
Twintigzestien
Door Marc van Oostendorp Als de fotostripblogger Ype het zegt, tijgt de redactie van Neder-L aan het werk. En afgelopen woensdag zei hij het: hij verklaarde de uitspraak 'twintig zestien' tot hip. Nu hadden wij vier jaar geleden al voorspeld dat "twintig twaalf" de dominante uitspraak zou worden <hier> . Daar is het toen niet van gekomen. Zou het nu dan … [Lees meer...] overTwintigzestien
Me moeder en me pa in de 17e eeuw
Door Sylvia WijsmanHet meest irritante woord van het jaar 2015 is het woord me, volgens een onderzoek van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL). Het woord me kreeg 30% van de 25.000 stemmen. Het is niet het woord zelf dat mensen de kriebels bezorgt, maar het verkeerde gebruik ervan. Me is namelijk een persoonlijk voornaamwoord, maar het wordt soms als bezittelijk … [Lees meer...] overMe moeder en me pa in de 17e eeuw
Irritantste woord van het jaar?
Door Robert ChamalaunEergisteren maakte het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) bekend dat de verkiezing voor het irritantste woord van het jaar gewonnen is door het foutief gebruik van het woord me. 30 procent van de 25.000 stemmen ging naar meen daarmee is het woord de overtuigende verliezer van dit jaar. Dit nieuws is opgepikt door diverse media en in vrijwel alle … [Lees meer...] overIrritantste woord van het jaar?
Ga je anders praten als je veel tv kijkt?
Door Marc van OostendorpIn mijn vierde college voor de Universiteit van Nederland laat ik een telefoon uit de jaren zeventig zien, vertel waarom Van Kooten en De Bie nauwelijks iets hebben bijgedragen aan de taal en filosofeer ik over de Britse soap Eastenders. … [Lees meer...] overGa je anders praten als je veel tv kijkt?
Sociaal persoon die…
Door Maartje LindhoutDe Weg-met-dat-woord!-verkiezing van het INL is eigenlijk niks voor mij. Ik erger me aan geen één woord. Wat is er mis met het genomineerde ‘chillen’? Is het woord ‘mensenmens’ echt overbodig omdat iedereen het is? En hoe kun je het woordpaar ‘zeg maar’ nou bannen? Als er íets vaak wordt gezegd. Nee, woorden en uitdrukkingen die mensen zat zijn, horen … [Lees meer...] overSociaal persoon die…
Waarom is het raar om met een Gooise r te praten?
Door Marc van OostendorpMijn derde college voor de Universiteit van Nederland ging over een aantal eigenaardige aspecten van taalverandering. … [Lees meer...] overWaarom is het raar om met een Gooise r te praten?
“Meneer, ik heb me spullen niet bij!”
Door Robert ChamalaunGisteren viel mijn oog op een artikel met de kop 'Ik hoop dat kijkers realiseren dat empathie niks kost' (de Volkskrant, 5 november 2015). Deze zin verwonderde me, niet door de boodschap, maar door het ontbreken van het wederkerend voornaamwoord 'zich'. Nu bestaat het werkwoord 'realiseren' zonder voornaamwoord ook in het Nederlands, maar de betekenis van … [Lees meer...] over“Meneer, ik heb me spullen niet bij!”
Koffies to go
Door Marc van OostendorpWat is het meervoud van koffie? Bij Café Abel in Leiden weten ze het niet precies. Je kunt er je koffie meenemen, en het maakt daarbij niet uit wat voor koffie het is.Ze hebben daar met plakletters op het raam geplakt: koffies to go. Je begrijpt wat ze bedoelen, maar er is iets vreemds mee. Misschien hebben ze om die reden op het raam ernaast … [Lees meer...] overKoffies to go
Troonrede 2015: inwesteringen
Door Marc van Oostendorp De journalist Jan Kuitenbrouwer begon erover, gisteren op Twitter, en sindsdien laat het me niet meer los: de uitspraak door onze koning van de [v]. Nog geen twee geleden verscheen er een proefschrift waarin werd aangetoond hoe de uitspraak van de [v] steeds dichter bij die van de [f] komt te liggen (zodat er geen verschil meer is tussen vier en … [Lees meer...] overTroonrede 2015: inwesteringen
Mijn gezin
Door Marc van OostendorpWat een rake observatie, onlangs, op het onvolprezen Meldpunt Taal: Tegenwoordig hoor ik sommige jongeren het hebben over "mijn gezin", waar ze hun ouders + broers/zussen mee bedoelen. Ze hebben zelf nog geen kinderen. Ik moet wennen aan deze nieuwe betekenis omdat "mijn gezin" tot nu toe alleen door ouders gebruikt werd in de betekenis 'mijn … [Lees meer...] overMijn gezin
Finansjering
Door Marc van OostendorpDe taal borrelt. Je komt als enkel indidu oren en ogen tekort en daarom kun je als onderzoeker die geïnteresseerd is in de taal nu eigenlijk niet zonder Twitter, dat je berichten stuurt als:@fonolog Volgens @pem50 is er een -j in opkomst in het woord financiering: finansjiering. Hij hoort hem veel. Zegt het jou iets?— Yos M. (@falderappes) 8 … [Lees meer...] overFinansjering
De spreekwoordelijke WordPress 5 minuten installatie
Door Marc van Oostendorp Terwijl je even niet oplet zijn de woorden alweer van betekenis veranderd. Op het Meldpunt Taal schrijft iemand: BNR Radio meldde dat Warren Buffett zijn 'spreekwoordelijke grote olifant' ging schieten of geschoten had. Bij mijn weten bestaat er geen spreekwoord over het schieten van een olifant, wel van een bok. Dit wordt misschien het … [Lees meer...] overDe spreekwoordelijke WordPress 5 minuten installatie
Horen jullie nog een verschil tussen vee en fee?
Door Marc van OostendorpEen van de eigenaardige aspecten van talen is dat ze de hele tijd veranderen, terwijl die verandering mogelijkerwijs allerlei verwarring teweeg brengt. Ooit waren de ei en de ij verschillende klanken, zodat je nog verschil kon horen tussen eis en ijs. Hoe en waarom hebben we dat verschil ooit losgelaten?Wanneer je dat soort vragen wilt … [Lees meer...] overHoren jullie nog een verschil tussen vee en fee?
Zó niet cool
door Maartje LindhoutAf en toe hoor ik het iemand zeggen, soms ben ik dat zelf: Dat is echt zó niet aardig, zó niet cool, zó niet leuk. Altijd met nadruk op ‘zo’. Volgens mij is dit een redelijk nieuw verschijnsel. Als je dit zegt, wil je benadrukken dat iets in sterke mate alles behalve aardig, cool of leuk is. Toch? Hoe zit het met dit verschijnsel? Hoe ver kun je gaan en is … [Lees meer...] overZó niet cool
De nummer één
door Jan StroopKortgeleden zag ik op de website Taalmeldpunt.nl de volgende melding: “Flexa, het nummer één verfmerk voor doe-het-zelvers.” De melder vond kennelijk dat het nummer één een vreemde formulering is en inderdaad je leest en hoort in dit soort combinaties steeds de nummer één met ’t lidwoord de. Paar voorbeelden uit Google: De nummer één uien leverancier … [Lees meer...] overDe nummer één
