Culturele vergelijking van Nederlandse en Koreaanse uitdrukkingen 'Doe maar normaal/gewoon, dan doe je al gek genoeg' (hierna 'Doe-no') is een van de meest typisch Nederlandse uitdrukkingen. Toen ik deze uitdrukking tegenkwam, bracht dat direct de vergelijking met de Koreaanse uitdrukking 'Als je stil blijft zitten, kom je tenminste in het midden terecht' (een letterlijke … [Lees meer...] overDe cultuur zit in de taal!
uitdrukkingen
Rin voor den droes en lit dy wæge
“Jij stinkt en je moeder ook”, typt in lulk jongfaam op har laptop. De adressant is in blier jongfaam (itselde jongfaam), dat as influencer ‘bjoetie’-tips jout. Dit komt út in licht-pedagogysk tv-programma fan de VPRO. It hat wis en wrychtjes humor, mar wol in komplekse humor, sa’t it liket. “Do stjonkst” is net aardich. De muffe mof stonk yn de santjinde iuw al op ‘e … [Lees meer...] overRin voor den droes en lit dy wæge
Van Aleppo tot aan Yokohama
Van hier tot Tokio – Facetten (xiii) De Arabische wereld, Japan, China, allemaal hebben ze een schrift dat onleesbaar is voor wie er niet in heeft doorgeleerd – nu ja dat geldt voor alle typen schrift maar voor een Nederlandse Europeaan dus zeker. Bovendien liggen die landen of gebieden op veel kilometers van ons wereldddeel en daarom verwonderen dit soort voorbeelden … [Lees meer...] overVan Aleppo tot aan Yokohama
Van hier tot Jipsingboermussel
Van hier tot Tokio – Facetten (xvi) Namen van landen of streken binnen Europa worden zelden gevonden in Van-hier-tot-Tokioconstructies, plaatsnamen hebben we op de plek van Tokio nodig. Als uitzonderlijk voorbeeld: “onze harige kindervriend heeft een probleem van hier tot Spanje” (Sinterklaas heeft geen schimmel tot zijn beschikking). Nu van Europa naar het … [Lees meer...] overVan hier tot Jipsingboermussel
Van Honolulu tot Warschau
Damascus is een hoofdstad. Een hoofdstad van een land, eventueel van een deelstaat, bekleedt een voorkeurspositie in de sfeer van Van hier tot… vooral als ze in een ander continent gelegen zijn. Enkele buiten-Europese voorbeelden: In diverse gevallen is er een grote stad op grote afstand gekozen als een uitroepteken, geregeld is er ook een inhoudelijke reden in … [Lees meer...] overVan Honolulu tot Warschau
Van Afrika tot Zimbabwe
Van hier tot Tokio – Facetten (xii) Laten we een aantal voorbeelden zoeken uit een reeks van landen, ver weg alsof het om Tokio gaat. Daarna keren we langzamerhand terug naar Nederland vanwaaruit over een tijdje het slotakkoord van deze serie zal klinken. Eigenlijk vallen deze voorbeelden van “van hier tot X” uiteen in twee groepen. Allereerst is daar het type met de … [Lees meer...] overVan Afrika tot Zimbabwe
De stekker eruit trekken
Pieter Omtzigt heeft de stekker uit de coalitiebesprekingen getrokken, hoor en lees je nu overal. Die uitdrukking blijkt verrassend jong. De invloed van technische ontwikkelingen op onze woordenschat heeft me altijd geïnteresseerd. Ik bedoel: zonder de uitvinding van stoommachines zouden we nu niet zeggen dat iets of iemand op stoom ligt. Aan het begin van de … [Lees meer...] overDe stekker eruit trekken
Mejuffrouw de jonkvrouw Van-Hier-Tot-Eichen-Schlaapkamer
Van hier tot Tokio – Facetten (xi) Frederik-Jan (de dubbele voornaam is geen toeval) Van Hier tot Gunder was een door Roemer of andere SP’ers gefingeerde naam voor iemand van adel, verondersteld rijke huizenbezitter bovendien. Onder de werkelijke, niet-verzonnen adellijke familienamen in Nederland vinden we in de sfeer van X tot Y Van Hemert tot … [Lees meer...] overMejuffrouw de jonkvrouw Van-Hier-Tot-Eichen-Schlaapkamer
Gunter
Van hier tot Tokio – Facetten (x) De maan deelt met Rome (zie hiervoor deze eerdere aflevering) dat het gevoelsmatig veel kilometers ver weg ligt én dat deze secundaire planeet graag te hulp geroepen wordt om met behulp daarvan iets te benadrukken. Soms is het een kwestie van uitrekenen en dan letterlijk, maar het is meestal iets ongenoemd veels zoals bij “een BMW met een … [Lees meer...] overGunter
Een baard van hier tot Alexandrië
Van hier tot Tokio – Facetten (viii) Naast Tokio zien we dus (al geruime tijd) Timboektoe en bijvoorbeeld Rio de Janeiro als belangrijke steden die in alle vaagheid ‘ver weg’ aangeven en langs die weg een dubbele streep zetten onder de inhoud van het beweerde. Anders dan hun buitenissige naam voor Nederlandse oren en inderdaad grote afstand op de wereldkaart ten opzichte … [Lees meer...] overEen baard van hier tot Alexandrië
Van hier tot Bagdad
Van hier tot Tokio – Facetten (vi) Van Simon Carmiggelt is bekend dat hij niet alleen Kronkels voor de krant of voor de Hilversumse radio maar ook reclameteksten schreef, zeker in de eerste jaren van zijn bezigheden. Schnabbelde hij in dit opzicht ook bij bij zijn eigen krant? Wie zal het auteurschap achterhalen van deze schoenenadvertentie waarvoor de fabrikant als het … [Lees meer...] overVan hier tot Bagdad
Van hier tot Sittard
Van hier tot Tokio – Facetten (v) Het is het niet verrassend maar wel komisch door het allitererende extraatje dat er verstrekt wordt, wanneer Carmiggelt zich op zaterdag 6 februari 1954 zogenaamd op een klagende manier uitlaat. Hij doet geërgerd over de kritische brieven die hij soms op de krant ontvangt. Wat kúnnen groepen mensen (zelfs al in deze tijd zonder bv. Twitter … [Lees meer...] overVan hier tot Sittard
Van hier tot Tokio – Facetten (iii)
Het is een sport om de oudste bewijsplaats vinden van van hier tot Tokio. En zoals het bij sporten als hardlopen, hoogspringen en gewichtheffen geldt (voorbeelden van het Olympische trio citius, altius, fortius) dat er altijd wel weer iemand sneller is, hoger kan of meer tillen, zo is het ook goed mogelijk dat iemand overbóden wordt als hij zoals ik hier beweer dat … [Lees meer...] overVan hier tot Tokio – Facetten (iii)
Van hier tot Tokio (2)
Uit de Reynaert-editie van Van Helten van 1887: Reynaert, hout huwen mont van desen,Ende sijts seker ende ghewes:Haddic al thonich, dat nu esTusschen hier ende Portugale,Ic haet alleene up te male Alle honing van hier tot Portugal: is dat het land van die naam of de Zuid-Hollandse plaats Poortugaal? In beide gevallen is het een enorme hoeveelheid zoetigheid die (solo!) … [Lees meer...] overVan hier tot Tokio (2)
De route van “hel en verdoemenis” door de Plenaire Zaal
Klein stukje over een literaire stijlfiguur en dan snel naar de taal in de Tweede Kamer? In zijn Sachwörterbuch der Literatur schrijft Gero von Wilpert (Stuttgart 1969:322) dat een Hendiadyoin – bij ons vaker hendiadys genoemd – een retorische figuur is die in de Oudheid en in de Barok erg geliefd was. Twee woorden met dezelfde betekenis konden … [Lees meer...] overDe route van “hel en verdoemenis” door de Plenaire Zaal
De hakken uit het zand
Met beide voeten of met beide benen ergens op of in staan wekt vertrouwen, want het betreft mensen van wie als het ware beweerd wordt dat dezen in of door de praktijk geschoold zijn. Is het rond het jaar 2000 dat er talig een duidelijke stap in de ontwikkeling ervan gezet wordt? Premier Kok zegt in 2001 volgens de Handelingen (sprekend over noodvaccinaties): “Door de … [Lees meer...] overDe hakken uit het zand
Ben je betoeterd?
De juf van groep vijf vraagt aan kinderen die iets doen wat volgens haar over de schreef gaat: 'Ben je betoeterd?' Mijn dochter kwam er daardoor nu ook mij thuis, en informeert nu ook regelmatig naar mijn staat van betoeterdheid. Ik vind dat vreemd. Voor mijn taalgevoel kun je de vraag naar het betoeterd zijn eigenlijk niet stellen zonder graadaanduiding: 'ben je nu helemaal … [Lees meer...] overBen je betoeterd?
De hond in de pot vinden
Spreekwoord om de week • “ De hond in de pot vinden" Zo laat aankomen dat het eten al op is. Soms heb je van die spreekwoorden of uitdrukkingen die gewoonweg leuk zijn. Ze rollen makkelijk van de tong of ze klinken grappig. De hond in de pot vinden vind ik zelf ook echt in deze categorie vallen, waarschijnlijk door het beeld dat het bij mij oproept. Maar waar komt deze … [Lees meer...] overDe hond in de pot vinden
De bloemetjes buitenzetten
Spreekwoord van de week • “ De bloemetjes buitenzetten” Het ervan nemen en flink feest vieren. De (studenten)vakantie zit erop en dat betekent dat ik sinds vorige week weer volop aan de slag mag als student! Maar het betekent ook dat het spreekwoord van de week weer terug is - reden voor feest als je het mij vraagt! En bij feest denk ik altijd maar aan één … [Lees meer...] overDe bloemetjes buitenzetten
Nog een deuk in een pakje boter
Sinds ik in het laatste kwart van de jaren ‘70 van de vorige eeuw de uitdrukking “geen deuk in een pakje boter kunnen slaan” hoorde van een volleyballer (te weten Paul van Sliedrecht), denk ik concreet dus aan een beweging uit de sport; volleybal allereerst maar het kan ook tennis zijn. Dat verandert niets aan de betekenis die op een persoon betrekking heeft, ‘werkelijk zeer … [Lees meer...] overNog een deuk in een pakje boter
Wij van WC-Eend
Spreekwoord van de week • “Wij van WC-Eend” Advies geven in overeenstemming met je eigenbelang Mogelijk trek je bij het lezen van de titel al een wenkbrauw op: “is dat wel een spreekwoord?” Een begrijpelijke vraag, dit is immers de slagzin van een populaire reclame uit 1989 van het merk WC-Eend waarin ‘experts’ van het bedrijf zelf hun eigen product aanprijzen: … [Lees meer...] overWij van WC-Eend
Veel bla bla, weinig boem boem
De uitdrukking to keep your eyes peeled (‘alert blijven’) is waarschijnlijk niet gebaseerd op historisch Brits politicus Sir Robert Peel. Dat was een teleurstelling voor de presentatoren van het Breakfast programma van BBC Radio. Ze vroegen me nog hoe ik de uitdrukking in het Nederlands zou vertalen, maar ik had zelf nogal moeite om … [Lees meer...] overVeel bla bla, weinig boem boem
Waar zijn de kleinkinderen van Natasja Froger (54) logeren?
Door Ronny Boogaart Euh, ja, ik heb de app van RTL Boulevard op mijn telefoon. Als je die opent, kleurt je hele scherm fel oranje, dus je moet daar in gezelschap een beetje mee oppassen. Ik zou er ook niet over begonnen zijn als ze daar niet regelmatig zo onhandig formuleerden. Neem nou dit bericht van 9 februari jl. Natasja Froger (54) kan haar geluk niet op. Dit weekend … [Lees meer...] overWaar zijn de kleinkinderen van Natasja Froger (54) logeren?
Een begrafenis in Nijmegen is gezelliger dan een bruiloft in Arnhem
Door Marten van der Meulen Gisteren aan de lunch vertelde collega Johan Oosterman dat hij bij een boekpresentatie in Nijmegen was geweest. Een terugkerend thema bij Nijmeegse panelbijeenkomsten en dergelijke is blijkbaar het (al dan niet schertsend) kwaadspreken over Arnhem. Nu was dat ook gebeurd, en wel door gebruik te maken van een interessant gezegde. Een van … [Lees meer...] overEen begrafenis in Nijmegen is gezelliger dan een bruiloft in Arnhem
Ik blog me helemaal kleurenblind
Door Marten van der Meulen Waar we ons de laatste tijd bezighielden met serieuze en belangrijke factchecks en het aan de kaak stellen van wéér een staaltje alarmisme over het Engels, daar is het nu weer tijd om te schrijven over de lichtere dingen des taals. Houd je van je taal, dan vier je die, door bijvoorbeeld te kijken naar fijne Franse woorden, … [Lees meer...] overIk blog me helemaal kleurenblind