• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Artikelen
  • Media
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

De bloemetjes buitenzetten

12 september 2022 door Yfke de Jong Reageer

Spreekwoord van de week • “ De bloemetjes buitenzetten”

Het ervan nemen en flink feest vieren.

Illustratie: Yfke de Jong

De (studenten)vakantie zit erop en dat betekent dat ik sinds vorige week weer volop aan de slag mag als student! Maar het betekent ook dat het spreekwoord van de week weer terug is – reden voor feest als je het mij vraagt! En bij feest denk ik altijd maar aan één spreekwoord: De bloemetjes buitenzetten. Deze uitdrukking spookte de afgelopen week dus flink rond in mijn hoofd en dit zette mij natuurlijk weer aan het denken over de herkomst ervan. Iets wat nooit slecht kan zijn als je (bijna) wekelijks een rubriek over een spreekwoord/uitdrukking moet schrijven, toch?

Ik geloof dat dit spreekwoord nog best bekend is, onder alle generaties. Iemand die de bloemetjes buitenzet gaat lekker feesten. Hoewel de betekenis van deze uitdrukking (naar mijn mening) vrij transparant is, is de herkomst wat lastiger te herleiden. Of nouja, eigenlijk gewoon niet… Volgens Van Dale is deze namelijk niet bekend. Wél is bekend dat de uitdrukking in het Engels painting the town red is. En ook in het Deens verven ze de stad rood: male byen rød. Mogelijk komt de uitdrukking daar vandaan maar gingen wij Nederlanders niet aan de slag met verf, maar met bloemen. Geen volledig onlogische gedachte gezien onze enorme bloemen- en plantenexport. 

Het spreekwoord is in ieder geval niet nieuw. Zo beschreef F.A. Stoett het spreekwoord al in 1923 (dbnl), met de betekenis zich door een bloem uitdossen. Hieruit valt af te leiden dat de uitdrukking misschien afkomstig is van de gewoonte om een bloem in het knoopsgat te steken bij feestelijke gelegenheden: dus om je mooi uit te dossen voor een feestelijke gelegenheid. Óf de uitdrukking kan slaan op het versieren van je huis voor een feestje, net als de slingers ophangen. En ik lees ook nog speculatie dat de uitdrukking afgeleid is van het feit dat na de winterperiode de bloemen weer buiten gezet konden worden, en dit begin van de lente als een feestelijke periode gezien werd. 

Dan kom ik graag nog even terug op de Engelse variant van de uitdrukking, want aan de slag gaan met verf vind ik toch wel iets heel anders, en waarom precies rood? Helaas is ook van de Engelse variant geen 100% duidelijkheid over de herkomst, maar er is wel een leuke theorie. Gedacht wordt dat de uitdrukking verwijst naar een verhaal uit 1837. In dit jaar ging de Markies van Waterford, Henry Beresford, en een groep vrienden uit in Melton Mowbray. Richting het einde van een feestelijke avond gingen Henry en zijn vrienden aan de slag met rode verf, om de gevels van meerdere gebouwen in het centrum rood te verven (een daad die overigens bestraft met een boete van £100 voor elke deelnemer). Helaas heeft deze theorie niet heel veel overtuigende kracht, gezien de uitdrukking pas 50 jaar later in verwijzing naar de markies werd gebruikt. Een andere populaire theorie is dat de uitdrukking is afgeleid uit een zin van het 14e-eeuwse gedicht Inferno van Dante. Hierin wordt gesproken we are they who painted the world scarlet with sins, waarbij excessief feesten als een zonde gezien kan worden. Tot slot is er de theorie dat het Amerikaanse slang is, dat is ontstaan omdat bij uitbundige feesten veel gebruik werd gemaakt van vreugdevuren en vuurwerk, die voor een rode gloed zorgden.
Overigens heeft de uitdrukking ook in het Frans de betekenis van het rood verven van de stad: Peindre la ville en rouge. Ik kom er niet achter of er andere talen zijn die wél de bloemenvariant gebruiken, maar als dat wel zo is hoor ik het graag! 

Goed, er heerst in ieder geval veel onduidelijkheid. Maar bloemen, verf, vuur, of zonden: feest vieren kunnen we zeker wel, waardoor de uitdrukking nog altijd goed bekend blijft! Meer duidelijkheid over deze uitdrukking is natuurlijk ook altijd welkom, want wat hierboven staat aan theorieën zijn misschien eigenlijk ook maar blauwe bloempjes. 

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Jong, Zin van de week Tags: spreekwoord, spreekwoorden, uitdrukking, uitdrukkingen

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Openingszin van de week

Het nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet.

De openingszin van Luister van Sascha Bronwasser weet in één klap de kern van het boek te vatten.

➔ Lees meer
  • Facebook
  • YouTube

Thema's

#taalkunde
Taalverandering in Duckstad: van 1952 tot 2025
Een beest van een constructie
Maar goed, een blog over maar goed
Noe he’j ’t schoap an’t driet’n
Dao heb ich mien naas te hoêg vur sjtaôn
#letterkunde
Klassiekers uit de klas!
Het nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet.
Deze kennismaking zal kort zijn.
Het poppenboek: een vergeten genre
Get ready with… Heile van Beersel
#recensie
In Het paradijs van slapen kleurt Joost Oomen de dood hoopvol
Yara’s Wedding: een voorstelling die je bijblijft.
Verlies, liefde en leegte: De mitsukoshi troostbaby company
Zee nu: Een dystopische roman over zeespiegelstijging
De zestiende eeuw plus vierhonderd jaar in het ijs: een atypische ecoroman
#taalbeheersing
Taalverandering in Duckstad: van 1952 tot 2025
Maar goed, een blog over maar goed
Hoe werkt een hondenfluitje?
Geert Milders?
‘Poepelwoefie’
#toekomstinterview
‘Bekijk tijdens je studie al wat er allemaal mogelijk is, wacht niet tot iets moet.’
‘Ik geloof er toch echt in, dat je iets moet kiezen waar je blij van wordt.’
‘Geniet van wat het vak je brengt. De neerlandistiek kan je naar zoveel plaatsen brengen, zowel letterlijk als figuurlijk.’
‘Mensen sturen berichten over kinderporno alsof ze flippo’s verzamelen’
‘Vertalen is de meest intensieve manier om met taal bezig te zijn’
#wijzijnneerlandici
Kwaliteit boven kwantiteit?
Literatuur, natuur, insecticiden en het internet
Jong Neerlandistiek in gesprek: studenten over de grens
#wijzijnneerlandici: Jacques Klöters
“Aan het begin van de studie sprak ik nog geen Nederlands. Na drie jaar schreef ik een scriptie in het Nederlands.”
#voordeklas
24 paar ogen, een glimlach en een gereedschapskist
De vlucht naar Engelse literatuur, waardevol of schadelijk?
Later word ik dokter! Of juf! Of allebei!
Literatuur voor alle leeftijden
De ezelsbruggetjes in ons grammaticaonderwijs; kunnen we zonder?

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d