Excursies, Harry Mulisch en de flessenlikker: Nederlands studeren in Essen

„Nederlands? Dat kan je studeren?” Dat is een vraag die je als studente Neerlandistiek in het buitenland wel vaker hoort. Misschien heb ik deze vraag zelf ook wel eens gesteld. Voor mijn studie Nederlands kwam ik nauwelijks in aanraking met Nederland of België, ik wist alleen dat het leuke vakantiebestemmingen zijn en dat vooral Nederland bij Duitsers daarvoor heel geliefd is.

Toen ik een paar jaar geleden van Koblenz naar de Duits-Nederlandse grensregio verhuisde, groeide mijn interesse voor onze westerburen. Op de dag dat ik de eerste keer de grens over stapte, ging een hele nieuwe wereld voor mij open. Aan de ene kant leek alles echt vertrouwd: de omgeving, de taal en ook de mensen, maar aan de andere kant was het helemaal anders dan in Duitsland.

Ik begon de Nederlandse taal te leren, om me beter in te kunnen leven in het buurland dat meteen zoveel dichterbij was gekomen. Ik wilde de mensen en de cultuur beter kunnen begrijpen. Van vroegere verblijven in het buitenland wist ik dat dat via het spreken van de taal het makkelijkst gaat.

Hoe meer ik over de Nederlandse taal leerde, hoe meer vragen er in me opkwamen. Waarom lijken Nederlands en Duits soms zozeer op elkaar, maar soms ook weer helemaal niet? Wat voor Nederlandse literatuur bestaat er eigenlijk, en hoe kan het dat ik van tevoren nog nooit van Louis Couperus of Harry Mulisch had gehoord? En wat is eigenlijk een flessenlikker?

Ik wist dat ik hier meer over wilde weten, dus was het besluit om Neerlandistiek te gaan studeren snel genomen. Ik ging vervolgens online op zoek naar mogelijkheden om Nederlands in Duitsland te studeren en landde uiteindelijk op de website van de universiteit Duisburg-Essen. Het studieprogramma sprak me aan en ik vond hier alles waar ik naar op zoek was: colleges in kleine groepen, veel uitwisseling met Nederlandse universiteiten, en enthousiaste docenten die al na de eerste week je naam weten en altijd een open oor voor vragen hebben. Ook van de stad Essen zelf was ik gecharmeerd. Bovendien kwam een deel van mijn familie oorspronkelijk zelf uit het Ruhrgebied, waardoor ik altijd al een onderliggende liefde voor industriecultuur en een gevarieerde leefomgeving had. Het uitzicht op betaalbare woonruimte was natuurlijk ook aantrekkelijk.

Aan de studie zelf vind ik leuk dat je met een taalcursus kon beginnen, wat de studie in Essen ook geschikt maakt voor studenten die nog geen kennis van de Nederlandse taal hebben. Hier kan je in een ontspannen sfeer je medestudenten leren kennen en makkelijk met elkaar in gesprek komen. Nadat je in het eerste jaar de basics over taalwetenschap en letterkunde leert, wordt daaropvolgend voor een afwisselend studieprogramma gezorgd. Er worden excursies naar Nederlandse en Belgische steden georganiseerd, bijvoorbeeld naar Groningen en Leeuwarden, maar ook naar Rotterdam. Als Covid het toelaat vindt er dit jaar een excursie naar Gent plaats. Deze excursies zijn altijd een laagdrempelige manier om niet alleen meer over onze buurlanden te ervaren, maar ook om je medestudenten en ook de docenten beter te leren kennen.

Een ander hoogtepunt zijn voor mij de colleges die door docenten van onze partneruniversiteit, de Radboud Universiteit in Nijmegen, worden gegeven. Ook als je tijdens je bacheloropleiding geen semester in Nederland kan doen, leer je hier veel over het studentenleven in Nederland en krijg je een inkijk in het Nederlandse perspectief op je vak. Daarnaast worden ook gezamenlijke colleges met universiteiten binnen Duitsland georganiseerd, zo zijn we al met studenten van de universiteit Göttingen tijdens een Duits-Nederlandse crossover college samen over boekenweekgeschenken in gesprek gekomen. Mijn persoonlijke hoogtepunt van dat college was zeker de lezing van de Nederlandse auteur Esther Gerritsen.

Ondanks dit alles maak ik me af en toe ook zorgen over de studie omdat ik geen nauwkeurig beeld heb van de werkmogelijkheden na mijn studie. Soms leidt dit tot een lichte twijfel of mijn studiekeuze zo goed was als gedacht. Maar gelukkig staan mijn docenten me hierbij ter zijde en hebben me een aantal opties voor beroepen in de toekomst aangetoond. Dat stelde mij dan weer gerust en maakt het studeren voor mij weer makkelijker.

Uiteindelijk voelde ik me tijdens mijn bacheloropleiding in Essen zo op mijn gemak, dat ik nu heb besloten om ook de masteropleiding in Essen te volgen.

Karen Wallrich studeert Nederlands aan de Universiteit Duisburg-Essen.