De directe vertaling van deze zin is: ‘Als je wil drijven, ga je maar in het Sneekermeer liggen.’ Dit zul je tegen iemand zeggen wanneer diegene je aan het opjagen (opdrijven) is. Gezien de inhoud van de zin is er natuurlijk geen twijfel over mogelijk: dit is afkomstig uit het Sneker dialect, een variant van het Stadsfries. Evenals de andere dialecten die behoren tot het Stadsfries, wordt Snekers over het algemeen beschouwd als een Nederlands dialect, niet als een Fries dialect, ondanks dat het wel veel overeenkomsten heeft met het Fries. (Denk aan ‘Ast’.) De spelling van het dialect is niet gestandaardiseerd, wat niet zo gek is: Veel Snekers spreken Nederlands en Fries, dus bij de meeste woorden is er genoeg ruimte voor discussie omtrent de schrijfwijze.
- Door naar de hoofd inhoud
- Skip to secondary menu
- Spring naar de eerste sidebar
- Spring naar de voettekst
Neerlandistiek
Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek
Footer
Echt Snekers is ut nyt hoar, dan súst sêge: Ast drive wilst, gaast mar in de mear lêgen!
drive òf drieve?? Ik skriëf ‘drieve’!
Dat het Stads(dialect) in Fryslân in het algemeen niet als een Fries maar als een Nederlands dialect wordt beschouwd, is correct. Dat er vaak twijvel over bestaat, wordt terecht ook genoemd: ‘(..) ondanks dat het wel veel overeenkomsten heeft met het Fries. (Denk aan ‘Ast’.)’ Met deze overeenkomsten wordt impliciet gesuggereerd dat het in deze gevallen om leenwoorden uit het Fries, zogenoemde frisismen, zou gaan. Het gegeven voorbeeld ‘Ast’ is er juist een voorbeeld van dat de dialecten in de Friese steden (en ook een plattelandsdialect als het Bildts) afkomstig zijn van ouder dialectaal Nederlands, toen ‘Nederduits’ of Hollands genoemd. De st-uitgangen van ‘Ast’, ‘wilst’ en ‘gaast’ [samenhangend met het onderwerp ‘du/dou’] en ook ‘drieve’, ‘ut’ [Sneekermeer] en ‘leggen’ waren al bij het neerstrijken van Hollandse en andere niet-Friese immigranten in Fryslân in de vijftiende en zestiende eeuw bij hen aanwezig. Ook de oorspronkelijke groene woordvolgorde ‘drieve wilst’ [hier overigens per ongeluk fout overgenomen met ‘wilst drieve’, sic!] werd in die tijd al gebezigd. Met de ‘kennis van toen’ blijven er weing frisismen over; de gegeven zin is een schoolvoorbeeld van een migratiedialect, dat naderhand ook wel woorden uit het Fries, zoals ‘jimme’ en enige huis-tuin-en-keuken-woorden als ‘bealig’ (donder, lijf), heeft geleend. Dit is de historische reden waarom de mededeling in de eerste zin correct is.
Reitze Jonkman