Door Marc van OostendorpWat voor rol speelt de persoonlijkheid in de wetenschap? Het klassieke antwoord kennen jullie: geen enkele. De wetenschapper is volkomen neutraal en laat wanneer hij zijn laboratorium, bibliotheek of veldwerkveld betreedt al haar hobby's, politieke en religieuze overtuigingen, culturele preoccupaties en sociale achtergrond achter in een speciaal daartoe … [Lees meer...] overHet weblog als wetenschappelijk tijdschrift
Tevreden altijd naar huis gaan
Wat we nog niet weten over het werkwoord (12)Door Marc van OostendorpHet leukst zijn natuurlijk de subtiele verschillen, zoals die tussen de volgende twee zinnen. Je verwisselt twee woorden van plaats en ineens staat er iets anders:Jan gaat altijd op zaterdag dansen.Jan gaat op zaterdag altijd dansen.In de eerste zin druk je uit dat als Jan gaat dansen, het altijd zaterdag is: … [Lees meer...] overTevreden altijd naar huis gaan
Call for papers: jaarcongres Werkgroep Zeventiende Eeuw
Op 27 augustus 2016 vindt in Leuven het jaarcongres van Werkgroep Zeventiende Eeuw plaats met als thema Oud… maar niet versleten! Ouderdom in de zeventiende eeuw. Waar jeugdcultuur in het verleden vaak het voorwerp van onderzoek was, weten we immers opvallend weinig over “ouderencultuur.” Dit congres wil de schijnwerpers op de lange zeventiende eeuw richten. Daarnaast willen we … [Lees meer...] overCall for papers: jaarcongres Werkgroep Zeventiende Eeuw
IJdelhooft en Harry Muesli
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (56)Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpHet is hoogst vermoeiend dat culturen de hele tijd veranderen. Er zijn mensen die denken dat P.C. Hooft en Joost van den Vondel onleesbaar zijn geworden doordat 'ze' – de regering, de elite, de politiek-correcten – de … [Lees meer...] overIJdelhooft en Harry Muesli
Wordt het niet hoog tijd om onze vertrouwde maar volstrekt achterhaalde ‘1-taal’ in te ruilen voor de eerste echte ‘2-taal’?
Onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda (11) Door Marc van Oostendorp Ja! Ik heb een wat verlate inspiratie gekregen voor een goed voornemen: ik ga mijn in augustus een roemloze schijndood gestorven serie 'onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda' weer nieuw leven inblazen. Alleen al onder de hoofdvraag 'Wat zijn de oorzaken van taalvariatie?' … [Lees meer...] overWordt het niet hoog tijd om onze vertrouwde maar volstrekt achterhaalde ‘1-taal’ in te ruilen voor de eerste echte ‘2-taal’?
Weg met de literaire argumenten!
Door Marc van OostendorpToen een paar maanden geleden de aardige neerlandici uit Nijmegen mij vroegen om een lezing te komen geven over de canon, dacht ik dat het een gemakkelijke opdracht zou zijn: een half uurtje praten over de vraag of Willem Godschalck van Focquenbroch nu wel of niet in de top-100 aller tijden hoort. Maar ik was de lezing, die ik gisteren gehouden heb, nog … [Lees meer...] overWeg met de literaire argumenten!
Waarom je een taal moet gaan studeren
Door Marc van OostendorpWat moet je studeren? Wat voor overwegingen moeten een rol spelen? Dat je na vijf jaar maandelijks een bedrag van vijf cijfers krijgt overgemaakt? Dat je gezellige studietijd hebt? Dat je je hart volgt?Nee, natuurlijk niet! Het leven is te belangrijk voor zulke frivole keuzes. Wie zijn hart volgt, kiest waarschijnlijk voor de auto en het mooie … [Lees meer...] overWaarom je een taal moet gaan studeren
Lezen, leven en studeren met Reynaert de Vos
Door Marc van OostendorpWillem die Madocke maecte had er tijdens zijn meest slapeloze nachten natuurlijk niet van kunnen dromen dat er aan het begin van de 21e eeuw in Sint-Niklaas nog een Reynaertgenootschap zou bestaan dat ieder jaar een aanstekelijk jaarboek zou uitgeven: Tiecelijn.Toch is dat genootschap er, en het jaarboek wordt zelfs gratis via het internet verspreid.Het … [Lees meer...] overLezen, leven en studeren met Reynaert de Vos
Jan was nauwelijks thuis toen Marie belde
Wat we nog niet weten over de werkwoordelijke groep (11)Door Marc van OostendorpEn daar zijn we weer! De succesvolle reeks blogposts wat we nog niet weten over het werkwoord werd vorig jaar in juni voorlopig afgesloten. Maar inmiddels zijn we alweer een ruim half jaar verder, en de hoeveelheid dingen die we nog niet weten is almaar toegenomen.In april verschijnt een … [Lees meer...] overJan was nauwelijks thuis toen Marie belde
Kikkers zijn overleden componisten
Door Marc van OostendorpWaarom heeft niemand mij over het bestaan van Marieke Rijneveld ingelicht, vraag ik me af in mijn zondagochtendcollege af. En ik leg aan de hand van haar gedicht Als alles rond is uit hoe zij te werk gaat.Het besproken gedicht op Google Books. … [Lees meer...] overKikkers zijn overleden componisten
P.C. Hooft was kaal!
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (55)Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpStel je bent Anna Roemer Visscher, en stel je hebt voor je goede vriend P.C. Hooft een pruik gemaakt. En hij bedankt je dan met een sonnet dat zo begint:D' aelouwde dichters kloeck in wijsheit nae te spoorenBeschrijven … [Lees meer...] overP.C. Hooft was kaal!
Een nieuw leerboek – maar niet ideaal
Door Marc van OostendorpEen neerlandicus kan maar beter geen Italiaanse taalgeleerde als vrouw hebben. Het kleinste uitstapje in de historische taalwetenschap wordt ongenadig afgestraft: zoiets als het Latijn hebben wij toch maar mooi niet.Toch is er inmiddels een redelijk stevige canon van kennis opgebouwd over de geschiedenis van het Nederlands. Een belangrijkste prestatie … [Lees meer...] overEen nieuw leerboek – maar niet ideaal
De 13e eeuw was beter dan de 18e
Door Marc van OostendorpEen van de wonderlijkste kwesties in de wetenschapsagenda – die verzameling vragen waarop de Nederlandse wetenschappers zich op aandringen van het Nederlandse volk moeten bezinnen – is: 'Hoe objectief zijn canons?'Ik heb geen idee wat het Nederlandse volk daarmee bedoelt. Het klinkt een beetje als de vraag 'Hoe plat is de aarde?': zou het … [Lees meer...] overDe 13e eeuw was beter dan de 18e
De vergissing van Saussure?
Door Marc van Oostendorp Dit jaar precies een eeuw geleden verscheen een van de invloedrijkste boeken uit de geschiedenis van de taalwetenschap: de Cours de linguistique générale (Cursus Algemene Taalwetenschap) van Ferdinand de Saussure (1857-1913). Het boek verscheen postuum en bevat uitgewerkte collegeaantekeningen van de beroemde taalwetenschapper die bekend was … [Lees meer...] overDe vergissing van Saussure?
In memoriam Louis Grijp (1954-2016)
Door Marc van Oostendorpfoto: Annemies TamboerIn december kwam Louis Grijp (1954-2016) nog op het Meertens Instituut. Het was toen aan iedereen duidelijk dat hij zijn intellectuele erfenis aan het overdragen was; dat dit de laatste keer was. Hij deed dat in de eerste plaats een bijzondere bijeenkomst met 'zijn' mensen, de mensen van het liedonderzoek. Maar ook in zijn … [Lees meer...] overIn memoriam Louis Grijp (1954-2016)
Als talen niet bestaan, hoef je ook geen boek over taalstrijd te lezen
Door Marc van OostendorpHet is natuurlijk wat provocerend om een boek over taalstrijd te beginnen met de een inleiding waarvan de ondertitel luidt Talen bestaan niet, zoals de Antwerpse anglist Frank van Splunder doet. Waarom zou je vechten over dingen die toch niet bestaan?Het is natuurlijk in zekere zin waar dat talen niet bestaan. Het Nederlands is geen duidelijk … [Lees meer...] overAls talen niet bestaan, hoef je ook geen boek over taalstrijd te lezen
Romans schrijven en computers programmeren
Door Marc van Oostendorp"We should never forget that programmers live in a world of artefacts, a fact that distinguishes them from most other scientists. The programmer should not ask how applicable the techniques of sound programming are, he should create a world in which they are applicable; it is his only way of delivering a high-quality design." (E.W.Dijkstra)Dit … [Lees meer...] overRomans schrijven en computers programmeren
Een moes in het huus
Door Marc van OostendorpMijn zondagochtendminicollege gaat deze keer over de beroemdste dialectkaart van het Nederlands: die over de verbreiding van de uitspraak van de woorden 'muis' en 'huis'. … [Lees meer...] overEen moes in het huus
Visseres? Visster? Visserin!
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (54)Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpHet Nederlands heeft allerlei manieren om een vrouwelijke beroepsaanduiding te vormen. In een recent artikel in Nederlandse Taalkunde (ik kom er binnenkort nog eens op terug) somt de Amsterdamse morfoloog Jan Don … [Lees meer...] overVisseres? Visster? Visserin!
Twintigzestien
Door Marc van Oostendorp Als de fotostripblogger Ype het zegt, tijgt de redactie van Neder-L aan het werk. En afgelopen woensdag zei hij het: hij verklaarde de uitspraak 'twintig zestien' tot hip. Nu hadden wij vier jaar geleden al voorspeld dat "twintig twaalf" de dominante uitspraak zou worden <hier> . Daar is het toen niet van gekomen. Zou het nu dan … [Lees meer...] overTwintigzestien
Syriërs die Nederlands willen leren
Door Marc van OostendorpNoem me naïef, een wegkijker, of een lid van de laffe elite, maar ik vind dat we mooie tijden beleven met al die mensen die hiernaartoe komen.Natuurlijk, het is vreselijk voor de mensen die huis en haard hebben moeten verlaten en dan hier de kilte tegenkomen van het klimaat en van de mensen. Maar het worden mooie tijden voor de Nederlandse samenleving en … [Lees meer...] overSyriërs die Nederlands willen leren
Ooggetuigeverslag van de sociolinguïstiek
Door Marc van OostendorpAfgelopen zomer ging een van de interessantste taalwetenschappers van onze tijd met pensioen. Vorige week werd hij dan ook 88: William Labov. Vijftig jaar geleden – zijn proefschrift verscheen in 1966 als boek – heeft hij een enorme zwaai aan de taalwetenschap gegeven doordat hij liet zien dat niet iedere persoon net weer wat anders spreekt dan de … [Lees meer...] overOoggetuigeverslag van de sociolinguïstiek
De universiteit is de enige plaats die ertoe doet
Door Marc van Oostendorp"De campus novel is (...) een integraal onderdeel van de cultuur van een beschaafd land," schrijft de Utrechtse historicus Dirk van Miert. "Het genre houdt de cultus van een instituut in leven dat van onbetwistbaar belang is voor een bepaalde culturele identiteit, zelfs voor mensen die het instituut niet van binnen hebben leren kennen."Kijk, voor … [Lees meer...] overDe universiteit is de enige plaats die ertoe doet
Er moeten meer gepromoveerden komen buiten de wetenschap
Door Marc van OostendorpWie nu een proefschrift aan het schrijven is, weet lang niet zeker of er een carrière in de wetenschap in het verschiet ligt. Sterker nog: hoe briljant dat proefschrift ook is, je weet het nooit zeker. Daarvoor is het aantal plaatsen in ieder geval in de voorzienbare toekomst eenvoudig niet groot genoeg.De vraag is hoe je daar mee moet omgaan. Ik heb … [Lees meer...] overEr moeten meer gepromoveerden komen buiten de wetenschap
Neerlandici aller landen verenigt u!
Door Marc van OostendorpOp deze eerste zondag van het jaar een oproep aan neerlandici overal ter wereld om te verenigen en, specifieker, om lid te worden van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek. … [Lees meer...] overNeerlandici aller landen verenigt u!
