Of niet soms? Je woorden maakten nog speelschuld maar je stem was al medeplichtig aan mijn inbraak in je toekomst en ik was al begonnen muziek te componeren voor je triangel mond en oren je huid vroeg wie ben ik dat je me kent ik zei je bent een ander of niet soms? * Waarschuwing aan de kinderen Getemde tongen prijzen vergrijsde tijden om dit … [Lees meer...] overGedicht: Ellen Warmond • Of niet soms?
Artikel
April/mei 2019, Gent: Lezingenreeks over de literaire canon.
In 2015 stelden de KANTL en het Vlaams Fonds voor de Letteren een dynamische canon van de Nederlandstalige literatuur op. Die lijst bevat 50 (+ 1) essentiële werken uit onze literatuur: van Hendrik van Veldeke tot Hendrik Conscience, van Hadewijch tot Hella Haasse. Hoe en waarom kwam die lijst tot stand? Welke hartverscheurende keuzes zijn er gemaakt om tot die selectie te … [Lees meer...] overApril/mei 2019, Gent: Lezingenreeks over de literaire canon.
De kleine stappen van het kabinet-Den Uyl (2): van toko’s en dingen tekkelen
Door Siemon Reker Bram Peper was in Nederland de allereerste politieke adviseur die aan een minister gekoppeld werd, in dit geval zelfs voor 0.4 fte (zoals het later zou heten) aan een minister én een staatssecretaris: Peper stond op CRM (“buiten de hiërarchie maar binnen de macht”) minister Van Doorn en staatssecretaris Meijer terzijde. Hij maakte geen deel uit van het … [Lees meer...] overDe kleine stappen van het kabinet-Den Uyl (2): van toko’s en dingen tekkelen
De kroketten van Vaandrager
Door Garrelt Verhoeven “De kroketten in het restaurant / zijn aan de kleine kant”, zo staat te lezen op een muur in Hotel New York op de Wilhelminapier in Rotterdam, tegen de achtergrond van een koffiekan van Klaas Gubbels. Het is een eerbetoon aan de één van de grootste dichters van de stad: Cornelis Bastiaan Vaandrager (1935-1992). Vaandrager debuteerde in 1955 en daarna … [Lees meer...] overDe kroketten van Vaandrager
Gender-obsessie in de literatuurwetenschap
Door Freek Van de Velde Er verschijnen de laatste tijd nogal wat stukken waarin de literatuurwetenschap ervan langs krijgt: essays van, onder anderen, Kees 't Hart, Sebastien Valkenberg, Arnon Grunberg, en Carel Peeters wrijven het de literatuurwetenschappers aan dat ze een moraliserende agenda hebben. Ze willen auteurs beschuldigen of ontmaskeren: de demografie van de roman … [Lees meer...] overGender-obsessie in de literatuurwetenschap
Gedicht: Anton Ent • Gender
Uit De gele zweep, de nieuwe bundel van Anton Ent, die verscheen bij zijn vijftigjarig dichterschap. Gender Geweerd door wie mij het liefste waren Mijn pumps vormen een bron van ergernis Ik had het groot geheim moeten bewaren beweren dat het een scheppersfoutje is Ik sprenkel parfum op mijn huid en kleren en haal de vrouwen aan die mij citeren jaag mannen weg die … [Lees meer...] overGedicht: Anton Ent • Gender
Meertaligheid en literatuuronderwijs
Door Yves T'Sjoen De Internationale Vereniging voor Neerlandistiek verwoordt haar standpunt over de studie van het Nederlands in NRC (27 maart 2019), recent opgenomen in de IVN nieuwsbrief (april). Met de titel ‘Stop met dat ge-Calimero, Nederlands is geen kleine taal’ lees ik in een ronkende volzin: “wie de eigen taal geen plaats gunt in een internationale context, die doet … [Lees meer...] overMeertaligheid en literatuuronderwijs
Vlogboek – Geert Kimpen / Heleen van Royen / Thierry Baudet
In deze video vind je een bespreking van de volgende drie boeken: Geert Kimpen - De kabbalist Heleen van Royen - De gelukkige huisvrouw Thierry Baudet - Van elk waarheen bevrijd (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overVlogboek – Geert Kimpen / Heleen van Royen / Thierry Baudet
De kleine stappen van het kabinet-Den Uyl (1): van kladderadatsch en de colere
Door Siemon Reker Terugkijken was wat de Wiardi Beckmanstichting van de Partij van de Arbeid in 1978 deed in de bundel De kleine stappen van het kabinet-Den Uyl, een jaar na de val ervan. Rouwverwerking allicht, want Van Agt-Wiegel was inmiddels aan de macht. De WBS (met Wouter Gortzak als directeur) koos voor interviews met PvdA-bewindslieden en liet fractievoorzitter Ed van … [Lees meer...] overDe kleine stappen van het kabinet-Den Uyl (1): van kladderadatsch en de colere
Slimme trucjes tijdens het examen Nederlands
Door Arnoud Kuijpers In deze video laat ik aan de hand van een eindexamen allerlei trucjes zien hoe je het snelst tot het goede antwoord komt. Bekijk deze video op YouTube Afspeellijst Examentips Afspeellijst Examen Nederlands … [Lees meer...] overSlimme trucjes tijdens het examen Nederlands
Verliefd op een beiaardier of internationaal studentendictee
Door Agata Kowalska-Szubert Dinsdag 9 april, klokslag 12 uur. Op 17 universiteiten in tien Midden-Europese landen waar Nederlands wordt gedoceerd, buigen studenten zich over witte vellen papier, klaar om een tekst te gaan opschrijven over carillons, liefde en techniek. Hun plaatselijke docent leest hun die voor. Het ondertussen zesde Internationaal Studentendictee (bij ons in … [Lees meer...] overVerliefd op een beiaardier of internationaal studentendictee
Taal en ramp
Door Marc van Oostendorp Weer een nieuw 'te weinig bestudeerd' onderwerp ontdekt in een recent artikel: ramplinguicisme. Ramp-wat? Linguicisme is een onder een bepaalde (kleine) groep taalkundige gebruikte term die taaldiscriminatie op één lijn moet plaatsen met sexisme of racisme. In Nederland gediscrimineerd worden omdat je niet goed Nederlands spreekt, is net zoiets … [Lees meer...] overTaal en ramp
Gedicht: Isaäc Da Costa • Aan mijn heden elfjarig dochtertje
Aan mijn heden elfjarig dochtertje Rebecca, dierbaar kind! ontvang by uw verjaren Uws Vaders zegening op 't kinderlijke hoofd. En moog zich aan die bede eens Heilands deernis paren; Hoe wordt dan ook voor u Zijn Naam eens hoog geloofd! Uw elfde jaar vervloog. Een nieuw is ingetreden! Wat toeft ge? doe de keus, twaalfjarig maagdelijn! Zy word' niet uitgesteld, maar … [Lees meer...] overGedicht: Isaäc Da Costa • Aan mijn heden elfjarig dochtertje
Zoeken in grote hoeveelheden geschreven en gesproken Nederlands met OpenSoNaR
Door Instituut voor de Nederlandse Taal Dinsdag 9 april heeft het Instituut voor de Nederlandse Taal een nieuwe versie van de OpenSoNaR webapplicatie gelanceerd, waarmee je kunt zoeken in grote hoeveelheden geschreven en gesproken Nederlands. De applicatie geeft toegang tot data uit het SoNaR-corpus, een verzameling geschreven teksten van meer dan 500 miljoen woorden, en het … [Lees meer...] overZoeken in grote hoeveelheden geschreven en gesproken Nederlands met OpenSoNaR
Maria, of de bekeerde Jodin (1844)
Jeugdverhalen over Joden (33) Door Ewoud Sanders Herkomst en drukgeschiedenis Door wie Maria, of de bekeerde Jodin is geschreven, is niet met zekerheid bekend. Het gaat om een Brits bekeringverhaal, hoogstwaarschijnlijk gepubliceerd in 1841. In 1842 verscheen de eerste Duitse vertaling. In het Nederlands is Maria’s bekeringsverhaal zeker drie maal uitgegeven: in 1844, … [Lees meer...] overMaria, of de bekeerde Jodin (1844)
Pas verschenen: Panic in Poetry / Paniek in de poëzie
In Ovid's Metamorphoses the goat-foot God Pan caused the nymph Syrinx to change into the flute called after him, when he chased her into the river, while Plutarch wrote that Pan died at the very moment that Christ was born. Pan's hair-raising appearances caused the panic named after him, but the Greek word "παν" = ''all", made him live on in the poetic imagination too. He has … [Lees meer...] overPas verschenen: Panic in Poetry / Paniek in de poëzie
Het Is Allemaal Heel Ingewikkeld
Door Marc van Oostendorp Het probleem met het essay dat de schrijver Kees 't Hart wijdde aan een tweetal recente letterkundige artikelen, laat zich aardig illustreren aan de intro die de redactie van De Gids erboven zette: Onderzoekers die romans als racistisch, antifeministisch of kapitalistisch ontmaskeren, lezen ze eendimensionaal. Ze verwarren een personage met een … [Lees meer...] overHet Is Allemaal Heel Ingewikkeld
Gedicht: Isaäc Da Costa • Heimwee
Heimwee Kennst du das Land? Kent gy het land, waar hoog de ceder wies? Een adem Gods door ’t moerbeiboomdal blies? Van ’t eêlste bloed de bruine druiftros zwol? De olijftak glom, van malsche koornen vol? Kent gy dat land? daarheen, daarheen, o Leidsman mijner vaadren! voer mijn schreên! Kent gy de stad? Haar hoog en heerlijk huis Beeldde, eeuwen door, by palm- en … [Lees meer...] overGedicht: Isaäc Da Costa • Heimwee
Taalvernevelaars
Nultaal (30) Door Jan Renkema Zonder nul is er geen wiskunde. Zonder niets is er geen communicatie. Want niets in taal is niet niets, maar iets. In deze serie een verkenning van onder meer: de stilte, de spatie, de betekenis van de punt, wat er gebeurt tussen ‘navel’ en ‘truitje’, het inhoudsloze gesprek, ‘Dat hebt u mij niet horen zeggen,‘E 621’ op een verpakking en verbale … [Lees meer...] overTaalvernevelaars
Een knal gelijk klinkt het ruwe vloekwoord van den matroos door ’s heeren Bosscha’s welgemeubelde vertrekken
De Multatulileescursus (26) Door Marc van Oostendorp - Ik heb ontdekt dat één reden waarom ik van het werk van Multatuli houd is dat ik dol ben op commentaar. - Zoals het werk dat we deze week gelezen hebben, Een en ander over Pruisen en Nederland, commentaar is op een brochure van J. Bosscha over ... de relatie tussen Pruisen en Nederland. - Hadden jullie gezien dat … [Lees meer...] overEen knal gelijk klinkt het ruwe vloekwoord van den matroos door ’s heeren Bosscha’s welgemeubelde vertrekken
Gedicht: Wilfred Smit • Geluk is steentjes
Geluk is steentjes nooit een kei - Narcissus had teentjes, die stootte hij - ook Echo had ze maar die kwijnde weg geluk, vergat ze daar is 't eind van weg en waar het einde weg is is ook geen begin - gelukschoentjes met eeuwig steentjes erin. * Afscheid Er staat een plant begonia vaarwellis in het venster; hij zal niet omkijken niet zien - ik plant een … [Lees meer...] overGedicht: Wilfred Smit • Geluk is steentjes
Verschenen: Vooys 2019, aflevering 1
In de eerste Vooys van 2019 ligt de nadruk op de nostalgie. Nostalgie is te vinden in verschillende hoeken van de maatschappij, of het nu politiek is, beeldhouwkunst, propaganda of literatuur. Zodoende laat dit nummer juist de veelzijdigheid van cultureel onderzoek zien. Promovendus Tijl Nuyts trapt af met een analyse van Marc. Eemans’ poëziebundel Vergeten te worden (1930). … [Lees meer...] overVerschenen: Vooys 2019, aflevering 1
Een HEUL interessante kwestie
Door Marten van der Meulen Afgelopen februari presenteerde ik op de Grote Taaldag, de jaarlijkste conferentie voor taalkundigen in Nederland, een deel van mijn onderzoek naar variatie bij de intensiveerder heel, als in ‘een heel grote auto’ en ‘een hele grote auto. Zoals al in 1901 bekend was, komt de verbogen vorm hele in gesproken taal heel veel voor (ja daar niet … [Lees meer...] overEen HEUL interessante kwestie
Verschijning nieuw nummer De Gids (2019-2)
Afgelopen donderdag verscheen het nieuwe nummer van literair tijdschrift De Gids, waarin schrijvers, dichters en essayisten het begrip ‘rivier’ onderzoeken. Rivieren scheiden en brengen samen, creëren een kant en een overkant, scheppen verschil en vormen aldus zowel een grens als een verbinding. Hierop wordt gereflecteerd in de gedichten van Hannah van Wieringen (lees … [Lees meer...] overVerschijning nieuw nummer De Gids (2019-2)
Inwijding Haags leven van Marcellus Emants (iii – de taal vervolg)
Door Siemon Reker Theo onderhoudt in de ogen van moeder en haar kring een verwerpelijke relatie met Tonia bij wie hij vrijwel dagelijks komt: twee vrijgezellen gescheiden door standsverschil. Maar het huwelijk waarvoor Anna kiest vindt mama twijfelachtig en dat van Willemien is zelfs stuk. Moeder: “Ze wist…. ze wist! ‘n Mens…. jij…. Komt bij jou alles uit, zoals je ‘t je hebt … [Lees meer...] overInwijding Haags leven van Marcellus Emants (iii – de taal vervolg)