Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (12)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpMarnix van Sint-Aldegonde was volgens sommigen de brug van Antwerpen naar Leiden: doordat hij uit de eerste stad vertrok naar de tweede, zorgde hij dat de nieuwe dichtkunst die in de eerste was ontstaan, overbracht naar … [Lees meer...] overIn syner handt
16e eeuw
Tbutte Holland
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (11)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpAbraham OrteliusSommige sonnetten uit de late zestiende eeuw doen je de opwinding voelen. Hier was een nieuw genre, een vorm waaraan je kon laten horen dat je wist hoe het hoorde, wat er nieuw en modern was in de … [Lees meer...] overTbutte Holland
Wat pijn?
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (10)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpElke fase in de geschiedenis is een tussenfase. Iedere vorm in de taal is een tussenvorm, onderweg van de ene plaats naar de andere. Iedere groep jongeren hoort klachten over zijn veranderde taal van de vorige … [Lees meer...] overWat pijn?
Goeie zin
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (9)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpZodra het Nederlandse sonnet vanuit het zuiden naar het noorden kwam, veranderde het van karakter. Antwerpse dichters als De Heere en Van der Noot probeerden kunst te maken van hun gedichten. Toen Hollandse dichters hen … [Lees meer...] overGoeie zin
Gekheid, vrekheid en lekheid
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (8)Het eerste Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpWoorden zijn samengebalde brokjes denken. Er is een verschil tussen, laten we zeggen, duisternis en de plaats waar het duister is, en dat verschil is méér dan dat het laatste nu eenmaal meer lettergrepen heeft. … [Lees meer...] overGekheid, vrekheid en lekheid
Schoon geverrefd
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (7)Het eerste Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpDat je herfst naar believen kunt uitspreken als herrefst en arm als arrem komt de dichters al eeuwen maar al te goed uit. Een tijdje geleden schreef ik over Annie M.G. Schmidt, die regels … [Lees meer...] overSchoon geverrefd
Kleine huttekens
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (6)Het eerste Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpEen Nederlandse taalkundige is geen Nederlandsetaalkundige wanneer ze zich niet ooit het hoofd gebroken heeft over het verkleinwoord. Er zijn alleen al in het Standaardnederlands zoveel verschillende vormen! Je … [Lees meer...] overKleine huttekens
Een goed herhaalde zin
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (5) Het eerste Nederlandse sonnet bestaat dit jaar 450 jaar. Hoe is het de taal sindsdien vergaan? Door Marc van Oostendorp Voor een goed herhaalde zin kun je me midden in de nacht wakker maken. Herhalen, almaar herhalen, klinkt tegelijk machteloos én bezwerend. Het laat de grenzen van de taal zien: kennelijk kan de … [Lees meer...] overEen goed herhaalde zin
Sonnettenkrans met acrostichon
Door Bart FM DroogEn: echte en valse sonnettenkransenVandaag is de Poëzieweek uitgebroken. Wie voor € 12,50 aan poëzie bij de warme boekhandel inslaat krijgt een sonnettenkransje gratis. Een wát? Een sonnettenkrans, dat is de"Aanduiding voor een bepaald soort sonnettencyclus van Italiaanse oorsprong. Ze is gebaseerd op het principe van de concatenatio en … [Lees meer...] overSonnettenkrans met acrostichon
Ik had het verstand zo grof
Een geschiedenis van het Nederlands aan de hand van 196 sonnetten (4)Door Marc van OostendorpLaten we eerlijk zijn: zestiende-eeuwers schreven soms behoorlijke onzin in hun sonnetten. De Vlaamse dichter en politicus August Vermeylen mag dan hebben gevonden dat het volgende gedicht van Jan van der Noot een bewijs was "hoe dat persoonlijk leven reeds bepaald genoeg was om … [Lees meer...] overIk had het verstand zo grof
Au!
Een geschiedenis van het Nederlands aan de hand van 196 sonnetten (3) Door Marc van Oostendorp Niets blijft gespaard voor de tand des tijds, maar het is wel bijzonder wreed dat zelfs au! niet gespaard blijft. Zou je dat ooit op een ander moment kunnen uitroepen dan wanneer er iemand op je teen staat? Wel in de zestiende eeuw. Het is bijvoorbeeld het eerste woord van … [Lees meer...] overAu!
Hoezo de liefde?
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (2)Het eerste Nederlandse sonnet bestaat dit jaar 450 jaar. Hoe is het de taal sindsdien vergaan?Door Marc van OostendorpToegegeven, als het bij het allereerste sonnet was gebleven, was er weinig vreugde in de moderne tijd geweest. Maar Lucas de Heere was gelukkig niet de enige dichter die rond het midden van de zestiende … [Lees meer...] overHoezo de liefde?
450 jaar naarvolging
Een geschiedenis van het Nederlands aan de hand van 196 sonnetten (1) Door Marc van Oostendorp Het Nederlandse sonnet viert dit jaar zijn 450e verjaardag! Het is daarmee ongeveer even oud als de taal zelf. Althans, wanneer we met het Nederlands de moderne standaardtaal bedoelen, kunnen we het begin ergens in het midden van de zestiende eeuw plaatsen. Dat was ook de … [Lees meer...] over450 jaar naarvolging
P.C. Hooft-prijs 2015 voor Anneke Brassinga
Door Bart FM DroogHet bestuur van de Stichting P.C. Hooft-prijs voor Letterkunde heeft maandag 15 december besloten de P.C. Hooft-prijs 2015 toe te kennen aan Anneke Brassinga (Schaarsbergen, 1948), zo maakt de stichting op haar site bekend. Deze oeuvreprijs is dit jaar bestemd voor poëzie en wordt uitgereikt op een feestelijke bijeenkomst in het Letterkundig Museum, op … [Lees meer...] overP.C. Hooft-prijs 2015 voor Anneke Brassinga
www.janvandoesborch.com online
Sinds enige tijd ben ik bezig met de voorbereiding van een Engelstalig onlineboek rond de Antwerpse drukker/uitgever Jan van Doesborch. Hij is bekend als uitgever van onder meer de naar hem genoemde bundel Refreinen, maar hij is ook de uitgever van Engelse vertalingen van bijvoorbeeld Mariken van Nieumeghen en Frederick van Jenuen. De site heeft de intentie … [Lees meer...] overwww.janvandoesborch.com online
Toen Londenaren Nederlands verstonden
Door Marc van Oostendorp In 1599 werd de Londense toneelbezoeker getrakteerd op een toneelstuk, waarin een zekere Lacy zich vermomt als een Nederlander om met een meisje te kunnen trouwen. Hij zingt dan: Er was een bore van Gelderland Frolick si byen, He was als dronck he cold nyet stand, Upsolce se byen. Tap eens de canneken, Drincke scheve mannekin. (Er was eens een boer … [Lees meer...] overToen Londenaren Nederlands verstonden
Een intellectueel ondernemer in de zestiende eeuw
Door Marc van Oostendorp Sommige boeken maken de lezer vreselijk jaloers. In ieder geval mij: wat moet het fijn zijn geweest om over dit onderwerp te schrijven! Om hier onderzoek naar te mogen doen, om hier een paar jaar over na te denken, om deze wereld te mogen verkennen! De woordenaar, het boek van de historica Sandra Langereis over de legendarische zestiende-eeuwse … [Lees meer...] overEen intellectueel ondernemer in de zestiende eeuw
De geboorte van de jambe
Door Marc van Oostendorp Het sonnet was het weblog van de zestiende en de zeventiende eeuw. Ineens kwam er een geheel nieuw genre op, en jonge mannen en vrouwen konden er mee experimenteren, om die buitenlandse vorm in te passen in de eigen cultuur en aan te passen aan de eigen taal. Ik schreef een paar maanden geleden over de manier waarop Roemer Visscher het aanpakte: … [Lees meer...] overDe geboorte van de jambe
Congres: The Ten Commandments in Medieval and Early modern Culture (10-11 april, Gent)
Op donderdag 10 en vrijdag 11 april 2014 organiseert de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de Universiteit Gent het congres The Ten Commandments in Medieval and Early modern Culture, een internationale conferentie over de Tien Geboden in de middeleeuwse en vroegmoderne cultuur.Op het congres vinden onder meer sessies plaats op het gebied van theologische perspectieven op de … [Lees meer...] overCongres: The Ten Commandments in Medieval and Early modern Culture (10-11 april, Gent)
Behoeftich, ghevanghen, arm, creupel, en lam
Over de sonnetten van Roemer VisscherDoor Marc van OostendorpDe ontwikkeling van het Nederlandse sonnet door de eeuwen heen – dat is nu zo'n onderwerp waarvan je zou willen dat er boekenkasten vol over geschreven zouden zijn. Of, nou ja, zo geen kasten, dan toch enkele planken. Of in ieder geval, kom op, één plankje. Of toch in ieder geval een lekker dik boek. Of, als het … [Lees meer...] overBehoeftich, ghevanghen, arm, creupel, en lam
Ponthus ende Sidonie als gratis e-book
Eigenlijk had ik nog vervolgonderzoek willen doen naar de herkomst en de spelling van een aantal eigennamen in de schoone ende amoruese historie van Ponthus ende die schoone Sidonie, die in de Franse brontekst al verminkt zijn, maar daar zie ik mij de komende maanden niet aan toekomen. Het heeft daarom weinig zin om u, Neder-L lezers, langer te laten wachten op een epub … [Lees meer...] overPonthus ende Sidonie als gratis e-book
Vacature: Docent in het vakgebied Historische Nederlandse letterkunde (1550-1800) – Universiteit Gent
De Faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de Universiteit Gent heeft met ingang van 1 oktober 2014 een vacature voor een docent in het vakgebied Historische Nederlandse letterkunde (1550-1800). Het gaat om ‘een voltijds ambt van docent in het Tenure Track stelsel te begeven binnen de vakgroep Letterkunde, voor een opdracht omvattend academisch onderwijs, wetenschappelijk … [Lees meer...] overVacature: Docent in het vakgebied Historische Nederlandse letterkunde (1550-1800) – Universiteit Gent
Pas verschenen: Lotte Jensen, De les van Leeuwtje. Kinderboeken over het beleg en ontzet van Leiden.
Het beleg en ontzet van Leiden heeft in de loop van de tijd veel kinderboekenschrijvers geïnspireerd. Zij vertelden spannende verhalen over stoere knapen, die de stad verdedigden tegen de vijand, duiven die berichten overbrachten en de vondst van de ketel met hutspot. Tegelijkertijd moesten de jonge lezers er iets van leren. Dit boek laat zien hoe de moraal in de loop van de … [Lees meer...] overPas verschenen: Lotte Jensen, De les van Leeuwtje. Kinderboeken over het beleg en ontzet van Leiden.
International Conference The Ten Commandments in medieval and early modern culture
Ghent University, BelgiumApril 10-11, 2014Key note speakers: Robert J. Bast (University of Tennessee, Knoxville) Lesley Smith (University of … [Lees meer...] overInternational Conference The Ten Commandments in medieval and early modern culture
De les van Leeuwtje. Kinderboeken over het beleg en ontzet van Leiden
Zondag 29 september, 15-16 uurHistorische lezing door Lotte Jensen: "De les van Leeuwtje. Kinderboeken over het beleg en ontzet van Leiden".Plaats Groot Auditorium – Oude Academiegebouw – Rapenburg 73, LeidenAl sinds 1997 organiseert de 3 October Vereeniging samen met de Universiteit Leiden jaarlijks een lezing over een onderwerp dat aan het Leids Beleg en Ontzet is … [Lees meer...] overDe les van Leeuwtje. Kinderboeken over het beleg en ontzet van Leiden
