Symposium ‘De literaire canon in de vroegmoderne tijd’, 13 oktober 2016, Auditorium Rijksmuseum, 15.00-18.00. Ter gelegenheid van de nieuwe boekenreeks Rijksmuseum Studies in History en de lancering van de website schrijverskabinet.nl organiseert het Rijksmuseum een symposium rond het thema literaire canonvorming in de vroegmoderne tijd. De canon van de … [Lees meer...] overSymposium De literaire canon in de vroegmoderne tijd
16e eeuw
Toevallig op Petrus Datheen stuiten
Door Marc van Oostendorp Wijlen Louis Peter Grijp was begrijpelijkerwijze trots toen er voor zijn dood een nieuw instituut werd ingericht – de Louis Peter Grijp-lezing, jaarlijks te houden rond 10 mei, de verjaardag van het Wilhelmus als Nederlands volkslied. Hij was ook trots op de eerste spreker, de aanstormende Antwerpse literatuurwetenschapper Mike Kestemont. Gisteren … [Lees meer...] overToevallig op Petrus Datheen stuiten
Sophie Reinders op Faces of Science
Vanaf vandaag is het promotieonderzoek van de Nijmeegse onderzoeker Sophie Reinders toegevoegd aan de populair-wetenschappelijke website ‘Faces of Science’. In een filmpje geeft Sophie uitleg over haar onderzoek naar vriendenboekjes – alba amicorum – uit eind 16e en begin 17e eeuw die bijgehouden werden door adellijke vrouwen. Via deze boekjes bestudeert Sophie de … [Lees meer...] overSophie Reinders op Faces of Science
Call for papers: Devotio Individualization of religious practices in Western European Christianity (Nijmegen, October 2016)
Call for papersRadboud University, NijmegenDevotioIndividualization of religious practices in Western European Christianity (c. 1350 – c. 1550)Wednesday, 26 – Thursday, 27 October 2016Religiosity was ubiquitous during the later Middle Ages. Divine services influenced both the public domain and the course of each individual’s life, and thus established a widely experienced … [Lees meer...] overCall for papers: Devotio Individualization of religious practices in Western European Christianity (Nijmegen, October 2016)
Lezing Johan Koppenol over Jan van Hout
Op woensdag 9 december houdt Johan Koppenol in Leiden de Jan van Houtlezing van de Historische Vereniging Oud Leiden. In zijn lezing gaat hoogleraar oudere Nederlandse letterkunde Koppenol in op de invloed van Jan van Hout op de feestcultuur in de stad. Omschrijving Jan van Hout (1542-1609), de energieke Leidse stadssecretaris tijdens het laatste kwart van de zestiende … [Lees meer...] overLezing Johan Koppenol over Jan van Hout
Het Lied der Geuzen
Door Bart FM DroogIedereen kent het Geuzenliedboek. De ouderen onder ons kennen het uit de Tachtigjarige Oorlog, en de jongste generatie heeft natuurlijk genoten van de rebelse verzen die in het Geuzenliedboek 1940-1945 staan afgedrukt. Maar dat er ook een nationaal-socialistisch Geuzenliedboek heeft bestaan, dát is velen ontgaan.Ik heb het over Het Lied der Geuzen, een … [Lees meer...] overHet Lied der Geuzen
Heldinnenbrieven van Cornelis van Ghistele gedigitaliseerd
Door Ton Harmsen Tien jaar geleden promoveerde Olga van Marion in Leiden op Heldinnenbrieven: Ovidius’ Heroides in Nederland. Wat een klein genre leek, bleek veel te omvatten. Eerst waren er de vertalingen van Ovidius’ 21 brieven, en de drie apocriefe antwoordbrieven daarop. Daarna kwamen er brieven van eigen inventie door Nederlandse dichters, gesteld op de naam van heldinnen … [Lees meer...] overHeldinnenbrieven van Cornelis van Ghistele gedigitaliseerd
Helemaal dood: dote te
Door Marc van Oostendorp Precies tien jaar geleden stierf Albertha Bell, meer dan honderd jaar oud, en met haar een unieke variëteit van het Nederlands – het Berbice-Nederlands (BN). In het Journal of Language Contact verscheen onlangs een artikel van de specialiste Silvia Kouwenberg die de oorsprong van die unieke taal, en het verwante Essequebo-Nederlands (EN), in de … [Lees meer...] overHelemaal dood: dote te
Knowledgeable Youngsters: Youth, Media and Early Modern Knowledge Societies
Knowledgeable Youngsters: Youth, Media and Early Modern Knowledge Societies26 en 27 juni 2015, UtrechtHoe leerden jongeren in de vroegmoderne tijd om tekstuele en visuele media te gebruiken, en hoe werden ze zo vaardig om bij te dragen aan de belangrijke wetenschappelijke, culturele, economische en sociale ontwikkelingen die zich in die periode voordeden? Op het internationale … [Lees meer...] overKnowledgeable Youngsters: Youth, Media and Early Modern Knowledge Societies
Website: Rederijkers Zeeland
De website https://rederijkerszeeland.wordpress.com/ verzamelt alle informatie over de Zeeuwse rederijkerskamers, vermeldt onderzoeksvorderingen en publiceert blogs (aanmelden kan via de website) over de meest uiteenlopende onderwerpen. Het is al weer een paar jaar geleden dat onder leiding van Arjan van Dixhoorn (Hurgronje hoogleraar Geschiedenis van Zeeland in … [Lees meer...] overWebsite: Rederijkers Zeeland
Israël: Hij, wij, zij, hullie
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (14)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpWie is niet verbaasd als hij ziet hoe snel het sonnet in de tweede helft van de zestiende eeuw om zich heengreep? Eeuwen eerder was het genre al in Italië opgekomen, maar nooit hadden Nederlandse dichters sjoege … [Lees meer...] overIsraël: Hij, wij, zij, hullie
Becanus’ tomeloze geestdrift voor de geesteswetenschappen
Door Marc van OostendorpJohannes Goropius Becanus wordt in inleidende colleges taalwetenschap wel ingezet om even lekker te lachen. Deze zestiende-eeuwse geleerde had immers voorgesteld dat Adam en Eva in het paradijs Nederlands gesproken hadden, dat het Nederlands dus de oudste en de meest eerbiedwaardige taal was, waar andere talen slechts verbasteringen van waren?Over … [Lees meer...] overBecanus’ tomeloze geestdrift voor de geesteswetenschappen
In druk ende dangier
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (13)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpPieter Cz. van der Mersch, PieroStel je voor dat een dichter in een daad van vaderlandslievendheid een gedicht zou schrijven over de perikelen waaraan ons Koninkrijk is ontsnapt. En stel dat die dichter daarbij zou … [Lees meer...] overIn druk ende dangier
In syner handt
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (12)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpMarnix van Sint-Aldegonde was volgens sommigen de brug van Antwerpen naar Leiden: doordat hij uit de eerste stad vertrok naar de tweede, zorgde hij dat de nieuwe dichtkunst die in de eerste was ontstaan, overbracht naar … [Lees meer...] overIn syner handt
Tbutte Holland
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (11)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpAbraham OrteliusSommige sonnetten uit de late zestiende eeuw doen je de opwinding voelen. Hier was een nieuw genre, een vorm waaraan je kon laten horen dat je wist hoe het hoorde, wat er nieuw en modern was in de … [Lees meer...] overTbutte Holland
Wat pijn?
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (10)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpElke fase in de geschiedenis is een tussenfase. Iedere vorm in de taal is een tussenvorm, onderweg van de ene plaats naar de andere. Iedere groep jongeren hoort klachten over zijn veranderde taal van de vorige … [Lees meer...] overWat pijn?
Goeie zin
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (9)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpZodra het Nederlandse sonnet vanuit het zuiden naar het noorden kwam, veranderde het van karakter. Antwerpse dichters als De Heere en Van der Noot probeerden kunst te maken van hun gedichten. Toen Hollandse dichters hen … [Lees meer...] overGoeie zin
Gekheid, vrekheid en lekheid
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (8)Het eerste Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpWoorden zijn samengebalde brokjes denken. Er is een verschil tussen, laten we zeggen, duisternis en de plaats waar het duister is, en dat verschil is méér dan dat het laatste nu eenmaal meer lettergrepen heeft. … [Lees meer...] overGekheid, vrekheid en lekheid
Schoon geverrefd
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (7)Het eerste Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpDat je herfst naar believen kunt uitspreken als herrefst en arm als arrem komt de dichters al eeuwen maar al te goed uit. Een tijdje geleden schreef ik over Annie M.G. Schmidt, die regels … [Lees meer...] overSchoon geverrefd
Kleine huttekens
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (6)Het eerste Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpEen Nederlandse taalkundige is geen Nederlandsetaalkundige wanneer ze zich niet ooit het hoofd gebroken heeft over het verkleinwoord. Er zijn alleen al in het Standaardnederlands zoveel verschillende vormen! Je … [Lees meer...] overKleine huttekens
Een goed herhaalde zin
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (5) Het eerste Nederlandse sonnet bestaat dit jaar 450 jaar. Hoe is het de taal sindsdien vergaan? Door Marc van Oostendorp Voor een goed herhaalde zin kun je me midden in de nacht wakker maken. Herhalen, almaar herhalen, klinkt tegelijk machteloos én bezwerend. Het laat de grenzen van de taal zien: kennelijk kan de … [Lees meer...] overEen goed herhaalde zin
Sonnettenkrans met acrostichon
Door Bart FM DroogEn: echte en valse sonnettenkransenVandaag is de Poëzieweek uitgebroken. Wie voor € 12,50 aan poëzie bij de warme boekhandel inslaat krijgt een sonnettenkransje gratis. Een wát? Een sonnettenkrans, dat is de"Aanduiding voor een bepaald soort sonnettencyclus van Italiaanse oorsprong. Ze is gebaseerd op het principe van de concatenatio en … [Lees meer...] overSonnettenkrans met acrostichon
Ik had het verstand zo grof
Een geschiedenis van het Nederlands aan de hand van 196 sonnetten (4)Door Marc van OostendorpLaten we eerlijk zijn: zestiende-eeuwers schreven soms behoorlijke onzin in hun sonnetten. De Vlaamse dichter en politicus August Vermeylen mag dan hebben gevonden dat het volgende gedicht van Jan van der Noot een bewijs was "hoe dat persoonlijk leven reeds bepaald genoeg was om … [Lees meer...] overIk had het verstand zo grof
Au!
Een geschiedenis van het Nederlands aan de hand van 196 sonnetten (3) Door Marc van Oostendorp Niets blijft gespaard voor de tand des tijds, maar het is wel bijzonder wreed dat zelfs au! niet gespaard blijft. Zou je dat ooit op een ander moment kunnen uitroepen dan wanneer er iemand op je teen staat? Wel in de zestiende eeuw. Het is bijvoorbeeld het eerste woord van … [Lees meer...] overAu!
Hoezo de liefde?
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (2)Het eerste Nederlandse sonnet bestaat dit jaar 450 jaar. Hoe is het de taal sindsdien vergaan?Door Marc van OostendorpToegegeven, als het bij het allereerste sonnet was gebleven, was er weinig vreugde in de moderne tijd geweest. Maar Lucas de Heere was gelukkig niet de enige dichter die rond het midden van de zestiende … [Lees meer...] overHoezo de liefde?
