Taalkundige ferskillen tusken it Stellingwerfsk en it Gitersk? Yn Op syn Gitersk I is de skiednis fan de opkomst en delgong fan it Nedersaksyske dialekt boppe de Tsjonger of Kuunder ferteld mei de taalsosjologyske achtergrûnen dêrfan. It die bliken dat de sterk geografysk bepaalde identiteit fan it Gitersk syn namme oant op it lêst bewarre hie. De fraach is no oft dat mei de … [Lees meer...] overOp syn Gitersk (*1751- † ?X) II*. By it weiwurden fan ien fan de migraasjetalen fan Fryslân
dialecten
2 november 2024: Dialect, allicht!? Tweede editie van de Gij-dag in Goirle
Op 2 november 2024 komt de dialectgemeenschap Brabanders en hun Taal weer fysiek samen op de Gij-dag! Dit jaar heeft de Gij-dag de ondertitel 'Dialect, allicht!?'. Iedereen weet dat het gebruik van dialect op straat, in de culturele sector en in de zorg niet vanzelfsprekend is... of juist wel? Op het programma staan onder andere taalwetenschapper Kristel Doreleijers, … [Lees meer...] over2 november 2024: Dialect, allicht!? Tweede editie van de Gij-dag in Goirle
Op syn Gitersk (*1751- †2011). By it ferstjerren fan ien fan de migraasjetalen fan Fryslân
Ien fan de bêst bewarre geheimen op taalsosjologysk en dialektologysk gebiet yn Fryslân is wol it saneamde ‘Gieters’, it no útstoarne dialekt fan it Nedersaksysk, as migraasjetaal ôfkomstich fan it Oeriselske Gieteren (Giethoorn) en omkriten. Yn 1751 waard it foar it earst troch de earste turfmakkers nei Aldehaske en omkriten meibrocht, yn 2011 is de lêste sprekker yn Lúnbert … [Lees meer...] overOp syn Gitersk (*1751- †2011). By it ferstjerren fan ien fan de migraasjetalen fan Fryslân
Unne koe in de klas
Het proefschrift van Kristel Doreleijers is gebaseerd op het idee dat voor mij altijd de belangrijkste fascinatie is van de taalwetenschap: dat je een klein detail neemt van de taal en laat zien wat daar allemaal aan vastzit. Voor Doreleijers is dat detail het feit dat je in de Brabantse dialecten verschil maakt tussen mannelijke en vrouwelijke zelfstandig naamwoorden op … [Lees meer...] overUnne koe in de klas
Op syn Hylpersk
Nei oanlieding fan it ferskinen fan: Dyami Millarson, Beknopt woordenboek Nederlands-Hindeloopers. Hindeloopen 2024. Op 22 septimber ferline jier wie ik op de Streektalekonferinsje fan de Taalunie yn Frjentsjer. Elk moast oan it begjin - nêst de namme - it dialekt dat hy fertjintwurdige op in kaartsje skriuwe. Ik wie dêr net foar it Frysk, dat ik keas foar it Leewarders en … [Lees meer...] overOp syn Hylpersk
Video: Wat is de huidige status van het Gronings?
Talen zijn constant in beweging en dat geldt ook voor de streektalen in Nederland. Face of Science Hedwig Sekeres onderzoekt klankveranderingen in het Gronings. Veranderen sommige dialecten van het Gronings bijvoorbeeld meer dan anderen? Hoe zit het met de schrijftaal? En worden juist de conservatieve of de innovatieve dialecten beter gewaardeerd door sprekers? … [Lees meer...] overVideo: Wat is de huidige status van het Gronings?
Op syn Bildts*
By it ferskinen fan: Sytse Buwalda, Grammatica van het Bildts. Sint Annaparochie 2024. Yn Op syn Meslânzers (1 april ll.) gie it ûnder oare oer de ûnbekende oarsprong(en) en ûntsteanstiid fan dit Hollânske dialekt op Fryske grûn. By in oar lid fan dy famylje oan de foaroerlizzende kant fan it Waad binne beide gjin inkeld probleem. De komst is mei de ynpoldering fan de … [Lees meer...] overOp syn Bildts*
It Gasterlâns belöchte
Op 2 maaie stiet der in pilotgearkomste pland foar in kursus Gaasterlânsk. By genôch animo jou ik de kursus yn maaie en juny yn ’e biblioteek yn Balk. In parseberjocht is op syn plak. Dêrfan fine jimme lykwols alle ynformaasje op ’e webside fan ’e biblioteek. (Pilotbijeenkomst, z.d.) Ik tocht, ik weagje my hjir ris oan in dialektologysk fergelykjend ûndersyk mei in mear … [Lees meer...] overIt Gasterlâns belöchte
Hindelooper taalgilde
Filologie òp Sènde Gisteren mocht ik in Hindeloopen een eerste exemplaar in ontvangst nemen van het Beknopt woordenboek Nederlands-Hindeloopers uit handen van Dyami Millarson tijdens de Dag van het Hindelooper Taalgilde. Dyami en zijn vader Kenneth leerde ik afgelopen november kennen op Schiermonnikoog, toen ik hem interviewde tijdens het literatuurfestival Meet Me at … [Lees meer...] overHindelooper taalgilde
Dialect staat centraal
De 165e aflevering van het Salland Magazine, gepresenteerd door Geert Hannink. Jan Nijen Twilhaar, gepensioneerd hoogleraar en dr. Harrie Scholtmeijer, Nederlandse dialectoloog schuiven aan in onze studio in Wijhe. De uitzending zal gaan over de streektaal en streekcultuur. … [Lees meer...] overDialect staat centraal
Opnamen Plautdietsch yn Siberië en Kanada digitalisearre
Yn in fjildwurkekspedysje yn 1991 en 1992 besocht Mercator senior research fellow Dr. Tjeerd de Graaf de saneamde Dútske Regio (Nemetsky Rayon) yn de Russyske Federaasje yn it súdwesten fan Sibearië op de grins mei Kazachstan, dêr't in soad menisten wennen, ôfstammelingen fan emigranten út Noardwest-Europa, dy't sterke bannen hiene mei Nederlân. Harren taal, it … [Lees meer...] overOpnamen Plautdietsch yn Siberië en Kanada digitalisearre
Podcast: Superbrabants
Dialecten dreigen te verdwijnen, maar in Brabant is iets bijzonders aan de hand: daar spreken jongeren een nieuwe vorm van dialect, waarin sommige eigenschappen worden uitvergroot. In de nieuwe aflevering van Over taal gesproken praten Raymond Noë (Onze Taal) en Laura van Eerten (INT) over dit onderwerp met Kristel Doreleijers. Taalkundige Kristel Doreleijers doet … [Lees meer...] overPodcast: Superbrabants
Een monument voor het Meslânzers
Midslands, heet het in het Nederlands, maar in het woordenboek dat vorige week van deze kleine Waddentaal verscheen, lees je vooral ‘Meslânzers’. In oudere bronnen komt ook nog wel de spelling ‘Meslônzers’ voor. Ergens daartussen ligt de werkelijke klank van dit woord, maar wie dat horen wil, moet er een lange reis voor overhebben. Meslânzers wordt gesproken op het midden van … [Lees meer...] overEen monument voor het Meslânzers
Geen taalachterstand voor kinderen die thuis een regionale taal spreken
Onlangs kopte De Telegraaf dat het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers het educatiepakket ‘Plat veur Potwottels’ lanceert (17 januari 2024). Dit pakket laat kinderen tussen de 2 en 5 jaar kennismaken met het Achterhoekse dialect en leert ze spöllenderwies 'n betjen plat praoten. De titel van het Telegraaf artikel is vrij suggestief: Kinderen die dialect leren … [Lees meer...] overGeen taalachterstand voor kinderen die thuis een regionale taal spreken
Streektaalstrijd
Promo voor het bordspel Streektaalstrijd. … [Lees meer...] overStreektaalstrijd
15 en 16 maart 2024: It lêste wurd. Tryater ziet het Fries afbrokkelen.
Op vrijdag 15 en zaterdag 16 maart speelt bij theatergezelschap Tryater in Leeuwarden It lêste wurd, een eigenzinnige performance over taal. Regisseur en bedenker Romke Gabe Draaijer maakt het samen met streektaal- en dialectsprekers uit Fryslân. ‘We belibje yn dit stik it ferstjerren fan it Frysk; de lytse farianten brokkelje as earste ôf. Wat misse we as it der net mear is, … [Lees meer...] over15 en 16 maart 2024: It lêste wurd. Tryater ziet het Fries afbrokkelen.
Spin op de kaart. Zelf dialectkaarten maken met de DSDD
Welke woorden bestaan er voor een spin in de Nederlandse dialecten? En wat betekent spinhoer eigenlijk? Het antwoord op deze vragen vind je in de Database van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten, ook bekend als Database of the Southern Dutch Dialects, afgekort tot DSDD. Wat is de DSDD? Eind 2020 werd de Database van de Zuidelijk-Nederlandse dialecten gelanceerd. In de … [Lees meer...] overSpin op de kaart. Zelf dialectkaarten maken met de DSDD
Alles wat je wil weten over de zachte g
Op 21 september 2023 organiseerde Brabanders en hun Taal de online lezing 'Alles wat je wil weten over de zachte g', door Marc van Oostendorp. Brabanders en hun Taal is een gemeenschap waarbij iedereen die de Brabantse taal en cultuur een warm hart toedraagt, welkom is en zich thuis kan voelen. Brabanders en hun Taal wordt mogelijk gemaakt door Erfgoed Brabant. … [Lees meer...] overAlles wat je wil weten over de zachte g
8 oktober 2023: Westfries, Volendams en Derreps
Op zondag 8 oktober sluiten we de serie luistermiddagen af met gedichten in het Hollands van de Westfriezen, Volendammers en Derpers. Met onder anderen Volendammer dichter en taalkundige Sijmen Tol en Dichter van Medemblik en ambassadeur van het Westfries Martine Meester. Tickets zondag 8 oktober| 14:30 uur - 16:30 uur Vredeskerkje | Kerkstraat 21 Bergen aan … [Lees meer...] over8 oktober 2023: Westfries, Volendams en Derreps
21 september 2023: Alles wat je wil weten over de zachte g
Op donderdagavond 21 september 2023 geeft Marc van Oostendorp de online lezing 'Alles wat je wil weten over de zachte g'. Nog meer dan andere zuiderlingen voelen Brabanders zich verbonden met de zachte g. In geen Nederlandse provincie – ook in Limburg niet – zijn bijvoorbeeld zoveel horecagelegenheden die een gerecht 'met een zachte g' aanprijzen. Dat ene klankje lijkt … [Lees meer...] over21 september 2023: Alles wat je wil weten over de zachte g
Temet he-w, hebbe wiej en hebt wiejlûu völle wille
Over complexe vervoegingen In de bijdrage ‘Spelling en taalkundige kennis’ heb ik aangegeven hoe gecompliceerd de vervoeging van sterke werkwoorden in het Nedersaksisch is. Daarbij werden voorbeelden uit het Hellendoorns (een Sallandse streekstaal) gebruikt. De rijtjes vervoegingen betroffen het sterke werkwoord lîegen ‘liegen’. De complexiteit betreft echter niet alleen … [Lees meer...] overTemet he-w, hebbe wiej en hebt wiejlûu völle wille
Waarom de ie in Limburg hoger is dan de aa
De schoonheid van de wetenschap voor de wetenschapper zit hem vaak in kleine dingen. De ontdekking, bijvoorbeeld dat de ie en de oe in het dialect van Hamont opvallend veel hoger zijn dan bijvoorbeeld de aa, waarbij 'opvallend veel hoger' betekent: ongeveer twee halve tonen. Voor mij betekende het gisteren een genoeglijk uurtje door een nieuw artikel over 'intrinsieke … [Lees meer...] overWaarom de ie in Limburg hoger is dan de aa
Muziek en stadsdialect
De allerlaatste aflevering (je hoort als je goed luistert de snik in mijn stem) van Het Dialectenbureau gaat over muziek in stadsdialecten, zoals die van Amsterdam, Utrecht en Maastricht! En met onder andere Professor Soortkill, Fred Siebelink en Beppie Kraft. … [Lees meer...] overMuziek en stadsdialect
Humor en dialect
De achtste aflevering van Het Dialectenbureau gaat over dialect en humor. Met Katinka Polderman over het cliché-beeld van de Zeeuw, Christel de Laat over bulderende Brabantse zalen en TikTokTammo over bait'n en biet'n. (En ik vind alles natuurlijk even mooi, maar luister vooral naar de lach van Polderman, bijvoorbeeld rond 20:45. Wie dat heeft gehoord wil zelf ook zo … [Lees meer...] overHumor en dialect
Feest en dialect
Het Dialectenbureau #7 Hang de slingers maar op, want in deze aflevering wordt er gefeest! We gaan naar het uiterste zuiden, om carnaval te vieren met Beppie Kraft. Naar het hoge noorden, om de voorloper van Sinterklaas te vieren met Gelein Jansen en naar het verre Oosten om Hendrik Jan Bökkers op te zoeken, want het festivalseizoen is begonnen en de Zwarte Cross komt … [Lees meer...] overFeest en dialect