Door Marc van OostendorpDwars door Europa kronkelt een fascinerende grens: de Germaans-Romaanse, die de Germaanse talen in het noorden en het oosten zoals het Nederlands, het Fries en het Duits scheidt van de Romaanse in het zuiden en het westen, zoals het Frans en het Italiaans. In ons knusse hoekje van Europa denken we graag aan een specifiek stukje van die grens, namelijk de … [Lees meer...] overDe Romaans-Germaanse grens
dialectologie
Kaartenbank Meertens Instituut online
De Kaartenbank van het Meertens Instituut komt vandaag online. Deze website biedt een uitgebreid overzicht van gepubliceerde en ongepubliceerde dialectkaarten en etnologische kaarten van de Lage Landen en bevat een index met 30.000 titels van kaarten waarop taal- of cultuurverschijnselen zijn getekend. Bij ruim de helft van de titels kan men direct doorklikken naar een scan van … [Lees meer...] overKaartenbank Meertens Instituut online
Nieuw nummer Taal & Tongval
Er is een nieuw nummer van Taal & Tongval verschenen (jg. 64-2). Het nummer is te bekijken via www.taalentongval.eu. Ook oudere jaargangen vanaf 1990 zijn online beschikbaar.INHOUDFrens Bakker, Roeland van Hout: De afgrenzing tussen de noordelijke en zuidelijke dialecten in Noord-LimburgSera De Vriendt, Georges De Schutter: Het genus van leenwoorden in het … [Lees meer...] overNieuw nummer Taal & Tongval
De dialectonderzoeker is ook maar een dialectspreker
Door Marc van OostendorpDialectologen zijn dol op aardrijkskunde. Geef ze een kaart en ze beginnen naar patronen te speuren. Het boek waarover ik u deze week al de hele tijd de kop aan het zeuren ben, Language and Space: Dutch, is gisteren in Amsterdam gepresenteerd. (Volgende week wordt het nog eens in Gent overgedaan, want een boek dat slechts in één land gepresenteerd is, … [Lees meer...] overDe dialectonderzoeker is ook maar een dialectspreker
Verkleinwoordjes: intieme woordvorming
Door Marc van Oostendorp Een van de vragen die bij je opkomen wanneer je de 900 pagina's van Language and Space: Dutch achter elkaar doorneemt is: waarom zijn sommige zaken heel veranderlijk in het Nederlands, terwijl andere eigenlijk in alle dialecten hetzelfde zijn? Hoe komt het bijvoorbeeld dat de Nederlandse dialecten grosso modo en met maar een paar uitzonderingen … [Lees meer...] overVerkleinwoordjes: intieme woordvorming
Brabantse klinkers
Door Marc van OostendorpIedereen heeft het altijd over die zachte g, maar voor een Brabantse klinker kun je me 's nachts wakker maken.Er gebeurt van alles mee. In veel plaatsen wordt de klinker lang voor bijvoorbeeld een r en zegt men wèèrek of zaacht. Tegelijkertijd is de klinker in andere woorden dan weer korter geworden en zegt men hij lopt [lɔpt]. … [Lees meer...] overBrabantse klinkers
Waarom u deze week ineens dialectoloog wordt
Door Marc van OostendorpWaarom zou een mens dialecten bestuderen? Waarom je werkzame leven besteden aan het vastleggen en beschouwen van de talloze gedaanten die het Nederlands kan aannemen? Er zijn oneindig veel onderwerpen op de wereld waaraan je aandachtige studie kunt wijden. Waarom dan de dialecten gekozen?De komende week verschijnt een gigantisch boek waarin Nederlandse, … [Lees meer...] overWaarom u deze week ineens dialectoloog wordt
Boekpresentatie “Language and space: Dutch” in Gent
Al eerder berichtte Neder-L over het verschijnen van het handboek Language and Space: Dutch. Naast de presentatie op 13 december in Amsterdam, vindt op 18 december 2013 een tweede boekpresentatie plaats in het Academiegebouw van de KANTL in Gent. Ook deze presentatie is in een ‘minicolloquium’ ingebed.Voor Gent ziet het programma er als volgt uit:16.00:Verwelkoming16.05: … [Lees meer...] overBoekpresentatie “Language and space: Dutch” in Gent
De gekke professor kom
Door Marc van OostendorpEr zijn allerlei redenen om dialecten te bestuderen. Je kunt speciaal geïnteresseerd zijn in één dialect en alles willen weten over het Purmerends, of je kunt een grote groep dialecten met elkaar willen vergelijken.Wanneer het je te doen is om een vergelijking, kan je aandacht zich richten op geografische patronen (waar komt wat voor) of op patronen die … [Lees meer...] overDe gekke professor kom
Congres: André Stevens: 100 jaar Limburgse dialectologie en naamkunde in beide Limburgen
De Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde nodigt u, in samenwerking methet Stadsarchief Tongeren en met de steun van de stad Tongeren, uit tot haarNEGENENDERTIGSTE CONGRESn.a.v. de honderdste verjaardag van de geboorte van André StevensThema: André Stevens: 100 jaar Limburgse dialectologie en naamkunde in beide LimburgenPlaats: Auditorium van het Gallo-Romeins Museum … [Lees meer...] overCongres: André Stevens: 100 jaar Limburgse dialectologie en naamkunde in beide Limburgen
13 december: boekpresentatie Language and space: Dutch
Omdat er in een vorige versie van dit bericht een verkeerde locatie genoemd werd, plaatsen wij het opnieuw.Op vrijdag 13 december 2013 wordt in het Meertens Instituut het in november te verschijnen handboek Language and Space: Dutch gepresenteerd. De presentatie vindt plaats van 14.00 uur tot 17.00 uur: Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam (Oude vergaderzaal). … [Lees meer...] over13 december: boekpresentatie Language and space: Dutch
Nieuw nummer Taal & Tongval over de rechterperiferie van de zin
Er is een nieuw nummer van Taal & Tongval verschenen (jg. 64-1), een thematisch nummer onder redactie van Evie Coussé en Hans Bennis, over "Werkwoordsvolgorde in de rechterperiferie van de Nederlandse zin". Het nummer is te bekijken via www.taalentongval.eu. Daarnaast zijn alle jaargangen vanaf 1990 zijn nu online beschikbaar.Taal & Tongval is een wetenschappelijk … [Lees meer...] overNieuw nummer Taal & Tongval over de rechterperiferie van de zin
Open dag Meertens Instituut 4 oktober
Op 4 oktober 2013 opent het Meertens Instituut de deuren. Het programma voor deze middag met interessante lezingen, speciale tentoonstellingen en rondleidingen door het gebouw is bekend.De deuren gaan om 13.00 uur open en iedereen is welkom. U kunt zich aanmelden via communicatie@meertens.knaw.nl. … [Lees meer...] overOpen dag Meertens Instituut 4 oktober
De spelling van het Sittards: nu binnen handbereik
Wie tot voor kort zich wilde informeren over de spelling van het Sittards moest zich daarbij heel wat moeite getroosten. In de Spelling 2003 van de Limburgse dialecten staat dan wel de spelling van de Limburgse dialecten, gerangschikt naar plaats maar het vraagt van gebruiker toch nog een en ander zoekwerk.Door de presentatie van de vernieuwde website van de Willy Dols … [Lees meer...] overDe spelling van het Sittards: nu binnen handbereik
Vlinder en zijn heteroniemen
door Jan Stroop Afgelopen weekend was er tuinvlindertelling, georganiseerd door de Vlinderstichting. Een gelukkig toeval was dat het weer de tellers bijzonder mee zat. Er werden meer dan 180.000 vlinders geteld. De winnaar was de dagpauwoog, nummer twee de gamma-uil en drie ’t koolwitje. De complete lijst van alle getelde vlinders omvat 36 namen voor even zoveel soorten … [Lees meer...] overVlinder en zijn heteroniemen
Grammatica op de kaart
Nieuw onderzoekDoor Marc van OostendorpDeze week is het project Maps and grammar begonnen, hoera! We kregen een subsidie van NWO en nu kunnen een postdoc en twee promovendi aan de slag. Hier is de website (ja, hoor eens, we zijn deze week begonnen, er staat nog niet veel meer op dan ons plan).Het idee om taalverschijnselen op de kaart te zetten is al ongeveer zo oud als … [Lees meer...] overGrammatica op de kaart
We hebben dialecten omdat we sociaal zijn
Door Marc van OostendorpDe mens wordt de laatste jaren terecht af en toe met een zebravink vergeleken. Ook Sita ter Haar, die vandaag in Leiden promoveert, deed dat. Maar het bijzondere aan Sita is dat ze zowel biologe is als taalkundige. Ze begrijpt mensen én dieren.Ik interviewde Sita een paar jaar geleden voor Onze Taal en mag vanmiddag bij de promotie weer … [Lees meer...] overWe hebben dialecten omdat we sociaal zijn
Open dialectendata
Door Nicoline van der SijsRond 1900 groef de Engelse archeoloog Sir Arthur Evans bij Knossos op Kreta kleitabletten op met teksten in twee onbekende schriften, die hij Lineair A en B noemde. Toen het hem niet lukte Lineair B te ontcijferen, hield hij de kleitabletten moedwillig weg van andere onderzoekers. Pas tien jaar na zijn dood ontcijferde Michael Ventris het schrift, … [Lees meer...] overOpen dialectendata
Verdwijnt de dialectologie?
Door Miet OomsVorige week bracht ik nog eens een bezoekje aan mijn oude werkplek, mijn kantoor in de Letterenfaculteit van de K U Leuven en momenteel het dialect- en naamkundearchief. Het deed me pijn te merken hoe vol en tegelijkertijd leeg het was. Vol met dialectologische en naamkundige eindverhandelingen uit een periode van ongeveer honderd jaar, met vragenlijsten uit de … [Lees meer...] overVerdwijnt de dialectologie?
Na bijna een eeuw een veel betere Thei
door Gaston DorrenDit wordt een enthousiast stukje, en wel over een dialectwoordenboek: De Vallekebergsen Dieksjenaer. Het beschrijft het dialect van Valkenburg aan de Geul en omliggende dorpen, en dat doet het in een aantal opzichten op een bijzonder goede manier.Nu zal mijn enthousiasme voor een deeltje voortkomen uit persoonlijke omstandigheden. Mijn opa sprak Valkenburgs, … [Lees meer...] overNa bijna een eeuw een veel betere Thei
De ontdekking van de Limburgse korte i
Dit jaar was een klein beetje een Willy Dols-jaar. Dit jaar vierden we de honderdste geboortedag van deze Limburgse taalgeleerde, die zelf overigens maar 33 keer zijn verjaardag heeft mogen vieren voor hij in 1944 omkwam in een Duits kamp. Dols' streekgenoot Lei Limpens publiceerde dit jaar een mooie biografie over Dols, die u overigens nog steeds kunt bestellen. Ik vatte dat … [Lees meer...] overDe ontdekking van de Limburgse korte i
Lit: Te verschijnen: Willy Dols 1911-1944
Op 21 maart 2011 zal het honderd jaar geleden zijn dat de Sittardenaar Willy Dols geboren is. Hij was een veelbelovend geleerde die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog op tragische wijze om het leven gekomen is. Tijdens zijn studie al publiceerde hij een aantal artikelen op taalkundig gebied waarin hij reeds blijk gaf van zijn grote interesse voor het Limburgse dialect. … [Lees meer...] overLit: Te verschijnen: Willy Dols 1911-1944
Phonological reality
Ik heb onlangs een reis gemaakt door de aardlagen van Nederland. Op verschillende plaatsen -- nabij Rotterdam, in de Waddenzee vlak onder Schiermonnikoog, in het Mergelgebied -- groef ik een gat van enkele kilometers diep, en vervolgens trok ik een stuk door een olieveld of volgde ik een steenlaag. Een vriend van mij is programmeur bij een geologische dienst en hielp me de reis … [Lees meer...] overPhonological reality
