Wat is het nut van kinderrijmpjes? Dat is geen neoliberale vraag maar een evolutionaire: in allerlei culturen, misschien wel in alle culturen, zingen ouders liedjes voor hun kinderen en zeggen ze versjes op. Dat moet een verklaring hebben. Wat is die? Je zou kunnen denken dat het kinderen helpt met de ingewikkelde taak waar ze voor staan: hun moedertaal leren. Gedichtjes en … [Lees meer...] overHelpen versjes de woordenschat?
proefschrift
Etymologica: het hora van de waarheid
Zo’n twintig jaar geleden – in het studiejaar 2002-2003 om precies te zijn – is aan Nederlandse universiteiten en hogescholen de bachelor-masterstructuur ingevoerd. Het voornaamste voordeel daarvan was dat een groot aantal Europese landen in het hoger onderwijs een vergelijkbaar systeem hanteerde. Als je na een vierjarige opleiding in het hbo of na een driejarige opleiding … [Lees meer...] overEtymologica: het hora van de waarheid
Memorabele mededelingen meten
Een jaar of twintig geleden gaf ik op vrijdagmiddag een college voor een groep van ongeveer honderd eerstejaarsstudenten die deden wat honderd eerstejaarsstudenten doen op vrijdagmiddag: rumoerig zijn. Ik had gelukkig een truc met een krijtje, dat ik kon opgooien en laten vallen op een manier die iedereen weer even stil maakte. Een paar jaar later kwam ik in een winkel en … [Lees meer...] overMemorabele mededelingen meten
Het einde van de memorabele versregel
Naar aanleiding van Poëzie buiten het boek Door Marc van Oostendorp Over het proefschrift van Kila van der Starre, Poëzie buiten het boek, zal nog lang worden nagepraat. In haar dankwoord memoreert Van der Starre dat haar promotor Geert Buelens toen het geld voor deze promotieplaats werd aangevraagd dacht dit dit project belangrijk was voor de toekomst van het hele … [Lees meer...] overHet einde van de memorabele versregel
Leren lezen? Let op de details!
Door Marc van Oostendorp Taal is een van de weinige zaken die bij veel mensen via twee totaal verschillende zintuigen kan binnenkomen: via de oren of de ogen. Dat is het verschil tussen gesproken en geschreven taal. Als volwassene ben je er zo aan gewend, dat je er meestal niet bij stil staat hoe bijzonder dat is. Ergens in je hoofd zit het woord vlinder opgeslagen, en zowel … [Lees meer...] overLeren lezen? Let op de details!
Pas verschenen: Simon Smith, ‘Der minnen cracht’. Opstellen over liefde in de Arturroman ‘Die Riddere metter Mouwen’
Van de dertiende-eeuwse Vlaamse Arturroman Die Riddere metter Mouwen resteert slechts een fragment van een afschrift uit de veertiende eeuw. In de Lancelotcompilatie, een omstreeks 1325 in Brabant samengestelde cyclus van Arturverhalen, is evenwel een (bekorte) versie van dit boeiende liefdesverhaal bewaard gebleven. Al direct aan het begin maakt de dichter duidelijk, dat … [Lees meer...] overPas verschenen: Simon Smith, ‘Der minnen cracht’. Opstellen over liefde in de Arturroman ‘Die Riddere metter Mouwen’
Het Nederturks heeft nog altijd naamvallen
Door Marc van OostendorpLangzaam maar zeker groeien er op Nederlandse bodem nieuwe talen. Het Nederlands-Turks bijvoorbeeld – de taal van de nakomelingen van migranten uit Turkije die hier opgroeien, over het algemeen vloeiend Nederlands spreken, maar daarnaast ook nog altijd Turks als moedertaal hebben. Alleen groeit dat Turks vermoedelijk zachtjes weg van de taal zoals … [Lees meer...] overHet Nederturks heeft nog altijd naamvallen
Wat betekent niet veel.
Door Marc van OostendorpDe ware taalliefhebber herken je misschien wel aan haar fascinatie voor woorden als dat, wat, die en wie. Het zijn kleine woordjes die op het eerste gezicht heel weinig betekenen, maar waarover je als je maar even nadenkt allerlei vragen kunt stellen.Is het bijvoorbeeld toeval dat vrijwel alle woorden die iets bevragen met een w beginnen? … [Lees meer...] overWat betekent niet veel.
Verschenen: Laurens Ham – Door Prometheus geboeid
Bij Uitgeverij Verlorenverscheen onlangs Door Prometheus geboeid. De autonomie en autoriteit van de moderne Nederlandse auteur, van Laurens Ham. In zijn proefschrift gaat literatuurwetenschapper Ham in op de zelfrepresentatie van Nederlandse schrijvers tussen 1820 en 1970, en de spanning tussen autonomie en autoriteit van de auteur. Door te spelen met verschillende identiteiten … [Lees meer...] overVerschenen: Laurens Ham – Door Prometheus geboeid
Mannentepels van de taal
Door Marc van Oostendorp Dit jaar ga ik af en toe met video's bloggen. Ik denk op zondagen. Maar het bewerken en uploaden van deze ene video naar YouTube kostte me gisteren zoveel tijd dat ik hem naar vandaag heb verplaatst.Hier is het artikel uit de Volkskrant over Leufkens' onderzoek. Sterre Leufkens' eigen korte samenvatting van en toelichting op haar … [Lees meer...] overMannentepels van de taal
Het probleem met promoties
Door Marc van Oostendorp Het is maar een klein stukje in NRC Handelsblad van vandaag, maar het snijdt een serieus probleem aan — misschien wel het grootste, nauwelijks besproken probleem in het Nederlandse academische bedrijf van dit moment. Op pagina W6 vertelt de Utrechtse organisatiepsycholoog over een probleem dat ze onlangs had in een promotiecommissie. Ze vond een … [Lees meer...] overHet probleem met promoties
Samenvatten voor gevorderden
Door Marc van Oostendorp"Dus u hebt geen relevante ervaring voor deze baan." Samenvatten wat een ander net tegen je heeft gezegd, is een paradoxale bezigheid. Die ander heeft je net een heel verhaal verteld, en dan vertel jij haar hetzelfde nog in een paar zinnen terug. Is zij kort van memorie en meteen weer vergeten wat ze net heeft gezegd, zodat je eerst een en ander nog eens … [Lees meer...] overSamenvatten voor gevorderden
