Af en toe komt er per ongeluk iemand hier op Neder-L terecht, ziet in de linkerhoek 'tijdschrift voor neerlandistiek' staan en ziet daarin een aanleiding om zich vreselijk op te winden over een zogenoemde 'dt-fout' die hij ergens op deze pagina's aantreft. Ik wil niet zeggen dat zulke mensen allemaal dom zijn. Veel van hen zijn ook eenvoudig te goedgelovig en accepteren te … [Lees meer...] overVerdediging van de d/t-fout
spelling
De geheimen van de Leidse [ɻ]
Het is vandaag drie oktober, de dag van een groot volksfeest in Leiden. In de stad zelf zeggen ze [dɻi ɔktoʷbəɻ], met een 'Amerikaanse' [ɻ] die je verder in geen enkel Nederlands dialect hoort, zeker niet voor een klinker (u kunt hem hier beluisteren). Waar die [ɻ] vandaan komt, weet niemand. De Leidse taalgeleerde Hans Heestermans heeft wel geopperd dat het komt doordat in … [Lees meer...] overDe geheimen van de Leidse [ɻ]
De Griekse klinkeroorlog
We leven in een tijd waarin wetenschappers het hebben gedaan – ook als ze alleen maar de waarheid zeggen. U herinnert zich misschien de discussie nog wel van een paar jaar geleden tussen Helen de Hoop en Ronald Plasterk. De Hoop had met haar onderzoeksgroep vastgesteld dat 'hun' niet alleen steeds vaker als onderwerp werd gebruikt, maar dat dit vooral gebeurt als het onderwerp … [Lees meer...] overDe Griekse klinkeroorlog
Monniken en notarissen
Waarom schrijf je een enkele k in monniken, een enkele g in hevige en een enkele l in stencilen, maar een dubbele s in notarissen? Waarom een enkele m in Mokumer en een enkele l in wandelen, maar een dubbele s in bolussen? Daarover schreef de roemruchte Groningse hoogleraar A. Sassen (1921-1999) in 1977 een artikel in het Groningse … [Lees meer...] overMonniken en notarissen
Hij loopd
Gisteren bleek Jan de Spellingman ineens met vakantie. Jan is de naam van een robot die automatisch een berichtje stuurt aan twitteraars die een spelfout maken en bijvoorbeeld hij probeerd schrijven in plaats van hij probeert. (Je kunt zien dat het een robot is doordat hij altijd dezelfde zinnetjes verstuurt en wel zo regelmatig en inmiddels al zo langdurig dat … [Lees meer...] overHij loopd
Met de KLM naar de V.A.E. v.v.: 10.000 km
Hoe schrijf je afkortingen? Liefst met mate, mijns inziens, want e.a., a.d.h.v. en i.h.a. kunnen best, ja zelfs beter, voluit worden geschreven. Maar goed, je komt lang niet altijd om afkortingen heen. En dan moet je als speller twee keuzes maken: Schrijf je hoofdletters, kleine letters of een combinatie daarvan? En plaats je meerdere punten, alleen een punt aan het … [Lees meer...] overMet de KLM naar de V.A.E. v.v.: 10.000 km
Steeds meer hij wilt: nieuwe spelling?
Maandagochtend maak ik altijd een uitstapje, want dan ben ik op Radio Noord-Holland met een taalrubriek.Op die uitzendingen krijg ik altijd veel reacties van luisteraars, en dat is misschien wel mijn intensiefste contact met mensen die wel 'gewone taalgebruikers' worden genoemd. Deze week bijvoorbeeld:Ik heb een brandende vraag voor Marc van Oostendorp.Ik hoor en lees … [Lees meer...] overSteeds meer hij wilt: nieuwe spelling?
Waarom De Vries en niet De Fries?
We zaten gisterenavond aan de waterkant bij café De Omval en het gesprek kwam op de Friezen. Hoe komt het toch dat de familienaam De Vries is en er niemand De Fries heet? Die naam wijst toch op herkomst uit Friesland?(Dat laatste is strikt genomen waar, maar er zit een kleine draai aan. Er zijn geen mensen meer die De Fries heten. Volgens de Nederlandse … [Lees meer...] overWaarom De Vries en niet De Fries?
Werkwoordspelling: welke fouten maken de beste spellers?
Het afgelopen schooljaar zijn Tom Borsten en ik bezig geweest met een groot onderzoek naar werkwoordspelling. We hebben hierover gepubliceerd in Onze Taal. We vonden het echter nodig om nog een stapje verder te gaan, want we wilden weten wat voor soort fouten mensen maken. Hier het verslag van onze foutenanalyse. … [Lees meer...] overWerkwoordspelling: welke fouten maken de beste spellers?
Ukelele
Heeft iemand zich al eens verdiept in de geschiedenis van het woord ukelele? Waarom schrijven wij dat woord in het Nederlands bijvoorbeeld met drie e's, terwijl men het overal elders als ukulele schrijft, met twee u's en twee e's (in het Hawaiaans betekent uku 'vlo' en lele 'springend')? En waarom wij het uitspreken op zijn quasi-Engels, namelijk als [juːkəlɪli] in plaats van … [Lees meer...] overUkelele
HET bestaat niet!
Er zijn mensen die jeuk krijgen van een woord met een apostrof erin (’t en ’n bijvoorbeeld); zie de commentaren bij mijn blog EYE: 'n doorn in 't oog Anderen voelen zo’n weerzin dat ze niet verder kunnen lezen. Arme apostrof. En hij heeft nog wel zo’n lange traditie en ’t is juist zo’n zinvol letterteken.De oudste vermelding van ’t TEKEN apostrof dateert uit 1550, … [Lees meer...] overHET bestaat niet!
Nog geen spoor van het verdwijnen van de slot-n
In Onze Taal (2012:138) schrijft Marc van Oostendorp: “De uitspraak zonder slot-n is duidelijk de standaard geworden in de grootste delen van Nederland.” (Zie ook dit stukje waarop het artikel in Onze Taal gebaseerd is.) Dat strookt niet met wat we in recent onderzoek vonden voor de slot-n van meervouden zoals druiven. Om de invloed van de spelling uit te sluiten, gebruikten we … [Lees meer...] overNog geen spoor van het verdwijnen van de slot-n
Oh, een spelfout
Een veel gebruikt Nederlands woord is ‘a’ . Je weet de weg niet en je ziet een voetganger: A, die kan ik even vragen. Je bent benieuwd na ar het weerbericht en dan kondigt de radio het net aan: ‘A, stil even jongens!’ Vreemd genoeg léés je nooit ‘A’ en het staat ook niet in Van Dale. In de gegeven voorbeelden zal men eerder ‘Ha’ schrijven, dat wel in het woordenboek staat, maar … [Lees meer...] overOh, een spelfout
Hielden de hippies wél van korrekt spellen?
Volgens Hans van Driel, cultuurwetenschapper in Tilburg, veranderen de tijden. Vroeger vond Van Driel het nog belangrijk dat er correct gespeld werd, schrijft hij in Taalschrift, het tijdschrift van de Taalunie, maar nu ziet hij 'de urgentie ervan steeds minder in'. Dat Van Driel zijn rode pen heeft opgeborgen komt niet doordat hij zelf is gaan inzien dat het allemaal onzin … [Lees meer...] overHielden de hippies wél van korrekt spellen?
Taaltoets Krakkemikkig Nederlands
Het faculteitsbestuur van Rechten van de Universiteit Leiden sprak onlangs harde woorden over de ‘taaltoets Juridisch Nederlands’ die eerstejaarsstudenten enkele maanden geleden aflegden. Een meerderheid van de studenten was gezakt voor die toets en dat was onacceptabel, zei Pauline Schuyt, portefeuillehouder onderwijs, in Mare(24april 2012): ‘Eigenlijk moet je Nederlands … [Lees meer...] overTaaltoets Krakkemikkig Nederlands
De Prins Claus van de spelling
Soms heb ik zin om die hele Nederlanse spelling eens met een botte beil te lijf te gaan. Altijd die dwang dat als je schrijfd iedere letter ineens 'correct' moet zijn! Ik wil dan sgrijven zoals in me opkomt: ook niet helemal fonetisch, maar gewoon, naar willekeur. Ik geloof dat je dat verder bij geen enkele vorm van menselijk gedrach hebt, zo'n nouw keurslijf. Ja, héél lang … [Lees meer...] overDe Prins Claus van de spelling
Taal als kleurplaat
Dat onze taal een mengeling is van woorden uit alle tijden, dat kun je laten zien met kleuren. Neem bijvoorbeeld de eerste zin uit de Max Havelaar: Ik ben makelaar in koffi, en woon op de Lauriergracht, N° 37. Het is myn gewoonte niet, romans te schryven, of zulke dingen, en het heeft dan ook lang geduurd, voor ik er toe overging een paar riem papier extra te bestellen, en het … [Lees meer...] overTaal als kleurplaat
Dubbele dubbelepunt
De roman Vallende ouders van A.F.Th. van der Heijden is verschenen in 1983 en is inmiddels aan zijn 26e druk toe. De uitgever heeft hem onlangs ook als digitaal boek uitgebracht. Terwijl ik die onlangs herlas viel me de volgende zin op: Maar het was al niet meer nodig: rond de zevende slag van de klok werd er gescheld: een hoog belletje tussen twee sombere gongslagen. … [Lees meer...] overDubbele dubbelepunt
Waneer? Heb jij je school wel afgemaakt?
Op Twitter is een zekere Jan Berens actief (@jan_spellingman) die onvermoeibaar de hele dag het netwerk lijkt te monitoren op spelfouten. Zodra hij er een vindt, stuurt hij de Twitteraars — zo te zien volslagen onbekenden — berichtjes zoals: - het is mij een doorn in het oog als mensen "locale" en niet "lokale" twitteren - Hier spreekt een neerlandicus. Doe er je … [Lees meer...] overWaneer? Heb jij je school wel afgemaakt?
De tussen-n in het Concertgebouw
Door Marc van Oostendorp Taalkundigen zijn lieden die groot belang hechten aan een correcte, uniforme en duidelijke spelling. Taalkundigen zijn lieden die de volgende vraag stellen: 'Hoe moet een leerkracht straks in de klas de leerlingen motiveren voor goed spellen als het er allemaal niet meer toe doet?' Taalkundigen zijn lieden die vinden dat het er 'allemaal' wel zeker toe … [Lees meer...] overDe tussen-n in het Concertgebouw
De nederlandse spellingchaos
Nederlanders en Vlamingen zijn volgzame volkjes en Harry Mulisch zegt soms wel eens iets verstandigs. Dat zijn de twee conclusies die zich elke keer weer opdringen als NRC Handelsblad taal tot een voorpaginaonderwerp maakt. Dat doet die krant namelijk alleen als er iemand iets over de spelling heeft gezegd. … [Lees meer...] overDe nederlandse spellingchaos