door Wouter van der Land In 2018 wordt wereldwijd herdacht dat de Franstalige dichter Guillaume Apollinaire (1880-1918) honderd jaar geleden is overleden. Als voortrekker van de moderne poëzie heeft hij ook een immense invloed op de Nederlandse en Vlaamse dichtkunst uitgeoefend, onder andere op Martinus Nijhoff, Eddy du Perron, Paul van Ostaijen, Paul Rodenko, Marie-Jo … [Lees meer...] overApollinaire in het Nederlands
vertaling
Voorlopige bibliografie van uit het Spaans tot 1800 in het Nederlands vertaalde boeken
Door Tineke Groot Volgend jaar zal het 500 jaar geleden zijn dat het eerste boek uit het Spaans in het Nederlands vertaald op de markt komt. Door Tineke Groot wordt nog steeds gewerkt aan een verdere uitbreiding van de Voorlopige bibliografie van uit het Spaans (eventueel via andere talen) tot 1800 in het Nederlands vertaalde boeken ..../ samengesteld door een … [Lees meer...] overVoorlopige bibliografie van uit het Spaans tot 1800 in het Nederlands vertaalde boeken
Zachte hoop die langs mijn wangen strijkt
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (136) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Ook ik ben omstreeks ’t midden mijner dagen verdwaald geraakt in levens donker woud, maar mij heeft geen aardsche wijsheid ontvouwd den weg uit smart en twijfel, noch gedragen omhoog, en geen … [Lees meer...] overZachte hoop die langs mijn wangen strijkt
Pas verschenen: Doing Double Dutch
The International Circulation of Literature from the Low Countries Elke Brems, Orsolya Réthelyi and Ton van Kalmthout (eds) The importance of a minor language in the field of world literature Dutch literature is increasingly understood as a network of texts and poetics connected to other languages and literatures through translations and adaptations. In this book, … [Lees meer...] overPas verschenen: Doing Double Dutch
Franse gedichten uit Engeland: een aanwinst voor de neerlandistiek
Door Marc van Oostendorp Het moet een fijn moment zijn geweest, toen de kunsthistorica Frederica van Dam iets meer dan vijf jaar geleden in een archief in Warwick de dichtbundel Tableau Poetique (1573) van de schilder en dichter Lucas d'Heere vond. Samen met de filoloog en d'Heere-kenner Werner Waterschoot heeft ze nu een editie van het werk uitgebracht. "Wij … [Lees meer...] overFranse gedichten uit Engeland: een aanwinst voor de neerlandistiek
Gedicht: Alexandr Poesjkin – De profeet
Deze week vijf Russische gedichten, gekozen, vertaald en toegelicht door Hans Boland, in 2015 winnaar van de Martinus Nijhoff-prijs. Vandaag als laatste: Alexandr Poesjkin. Toelichting onder het gedicht. De profeet (Пророк) Ik sleepte me door de woestijn. Mijn geest verdorstte, maar daar naakte Een splitsing, waar een serafijn, Zesvleugelig, de weg … [Lees meer...] overGedicht: Alexandr Poesjkin – De profeet
Gedicht: Anna Achmatova – Laatste toost
Deze week vijf Russische gedichten, gekozen, vertaald en toegelicht door Hans Boland, in 2015 winnaar van de Martinus Nijhoff-prijs. Vandaag de vierde: Anna Achmatova. Toelichting onder het gedicht. Laatste toost (Последний тост) Op mijn bestaan vol nijd en spijt, Ons huis in stof en as, Ons samenzijn in eenzaamheid – Op jou hef ik het glas; En op die ogen kil en … [Lees meer...] overGedicht: Anna Achmatova – Laatste toost
Gedicht: Osip Mandelstam – Neem rustig uit de holte van mijn handen
Deze week vijf Russische gedichten, gekozen, vertaald en toegelicht door Hans Boland, in 2015 winnaar van de Martinus Nijhoffprijs. Vandaag als derde een gedicht van Osip Mandelstam. Toelichting onder het gedicht. Neem rustig uit de holte van mijn handen Een beetje zonlicht en een beetje honing, De bijen van Persephone ter wille. Een varend scheepje is niet af … [Lees meer...] overGedicht: Osip Mandelstam – Neem rustig uit de holte van mijn handen
Gedicht: Marina Tsvetajeva – Vlammende, rosse lijsterbestrossen
Deze week vijf Russische gedichten, gekozen, vertaald en toegelicht door Hans Boland, in 2015 winnaar van de Martinus Nijhoffprijs. Vandaag als tweede een gedicht van Marina Tsvetajeva. Toelichting onder het gedicht. Vlammende, rosse Lijsterbestrossen. Nazomerzon. Mijn leven begon. Zaterdag. Klokken, Honderden, klonken, Galmden om strijd, Sint-Jan gewijd. … [Lees meer...] overGedicht: Marina Tsvetajeva – Vlammende, rosse lijsterbestrossen
Gedicht: Velimir Chlebnikov – Grijnsbezwerend
Deze week vijf Russische gedichten, gekozen, vertaald en toegelicht door Hans Boland, in 2015 winnaar van de Martinus Nijhoffprijs. Vandaag als eerste een gedicht van Velimir Chlebnikov. Toelichting onder het gedicht. Grijnsbezwerend (Заклятие смехом) O, vergrijnst u, grijnzelaars! O, begrijnst u, grijnzelaars! Alle grijnzen grijnzenden, en gegrijnsden, en … [Lees meer...] overGedicht: Velimir Chlebnikov – Grijnsbezwerend
Anna Karenina als Nederlandse letterkunde
Door Marc van Oostendorp Op school zou weer meer vertaald moeten worden, vindt de meestervertaler Hans Boland. Er is geen manier om je taalgevoel zo aan te scherpen. Mensen drukken zich steeds slordiger uit, en het "meest probate middel om dit proces te stoppen en mogelijkerwijs te verkeren, is vertaalonderricht." Hij heeft gelijk en hij laat het met verve zien. Naar … [Lees meer...] overAnna Karenina als Nederlandse letterkunde
Mary of Nemmegen. The ca.1518 Translation and the Middle Dutch Analogue, Mariken van Nieumeghen
Mary of Nemmegen is an important and neglected text, significant from a number of different perspectives: Dutch-English literary relations; the use of woodcuts for illustrating texts; the history of the book, especially for its role in the development of the taste for prose narrative; the parallel with Everyman, which also has its source in a Dutch play; the relationship of the … [Lees meer...] overMary of Nemmegen. The ca.1518 Translation and the Middle Dutch Analogue, Mariken van Nieumeghen
U iets te veel, mij nutt’loos
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (95) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Ik heb niet kunnen achterhalen wanneer het verschil tussen mannelijk en vrouwelijk rijm precies belangrijk werd voor Nederlandse dichters, of wanneer die conventie om het te noemen naar geslachten zo … [Lees meer...] overU iets te veel, mij nutt’loos
Alle artikelen over literatuur uit The Low Countries op een website
Ter gelegenheid van het Vlaams-Nederlandse gastlandschap in Frankfurt heeft de redactie van Ons Erfdeel alle artikelen over literatuur uit 23 edities van het jaarboek The Low Countries. Arts and Society in Flanders and the Netherlands verzameld op één website. Een reisverhaal van Cees Nooteboom of Tommy Wieringa? Gedichten van Joke van Leeuwen? Een analyse van het oeuvre van … [Lees meer...] overAlle artikelen over literatuur uit The Low Countries op een website
Vondels achtste tragedie: vertaling van Sophocles’ Electra
Door Ton HarmsenMet de nare smaak van de Gysbreght nog in zijn mond is Vondel toe aan iets heel nieuws. Gelukkig wordt hij onder anderen door Hugo de Groot, die in 1630 Euripides’ Phoenissae vertaald had, gewezen op een voorbeeld dat een radicale verandering inhoudt: de Griekse tragedie. De sfeer die hij daarin vond bood betere mogelijkheden dan de pathetische horreur van … [Lees meer...] overVondels achtste tragedie: vertaling van Sophocles’ Electra
Catharina Questiers vondelt zonder het te zeggen
Door Ton Harmsen Hoe belangrijk Horatius voor Vondel ook was, slechts tweemaal heeft hij een van diens odes metrisch vertaald. Maar in 1654 verscheen zijn prozavertaling van alle ‘Odes’, het ‘Carmen saeculare’ en de ‘Ars poetica’. Horatius compleet, behalve de satiren en de brieven. Vondels vertaling van de eerste ode heeft zijn buurvrouw Catharina Questiers geïnspireerd tot … [Lees meer...] overCatharina Questiers vondelt zonder het te zeggen
Inburgeringscursus Shakespeare mislukt
Door Ton Harmsen Gemiste kans... Als Abraham Sybant op het titelblad had geschreven dat De dolle bruyloft zijn vertaling was van The taming of the shrew van William Shakespeare, was toneellievend Nederland in 1657 wel wakker geworden. Nu duurde het tot het eind van de achttiende eeuw voordat Shakespeare via Franse vertalingen zijn weg naar Nederland vond. En pas toen L.A.J. … [Lees meer...] overInburgeringscursus Shakespeare mislukt
Vondels vierde tragedie: De Amsterdamsche Hecuba (1626)
Door Ton Harmsen Tegen het bijgeloof en tegen de arrogantie. Dat motto had Seneca boven zijn Troades (Trojaanse vrouwen) kunnen zetten, en daarom is deze tragedie in de zeventiende eeuw zo bewonderd. Het is alleen jammer dat bijgeloof zo’n vage term is: de klassieke oudheid had wel een heel andere opvatting van goden dan het christendom. De almachtige christelijke god is, zelfs … [Lees meer...] overVondels vierde tragedie: De Amsterdamsche Hecuba (1626)
Vondel op horatiaanse voet
Conradus Goddaeus’ experiment: klassieke strofen in rijmloze verzen Horatius is in de zeventiende en achttiende eeuw aan de lopende band vertaald. Dichters kozen echter steeds een enkele of een selectie uit de odes, de satires en de brieven. Slechts tweemaal heeft een vertaler een onderdeel van Horatius’ oeuvre volledig vertaald: Vondel deed de carmina in proza (1654) en … [Lees meer...] overVondel op horatiaanse voet
Liedje van verlangen
Door Marc van OostendorpIn mijn zondagochtendminicollege van vandaag bespreek ik een Nederlandse romanschrijver en een Vlaamse dichter uit het begin van de twintigste eeuw van wie niemand ooit heeft gehoord omdat ze in het Esperanto schreven. … [Lees meer...] overLiedje van verlangen
De krakende notenboom en de Loosduinse kindertjes
Willem Godtschalck van Focquenbroch hanteert een succesvolle stijl: burlesk en spottend. Hij trapt met verve de heilige huisjes van het decorum omver. Vaak werkte hij samen met zijn vriend Joannes Ulaeus, die een traditionele stijl hanteert. Juist als ze hun gedichten naast of achter elkaar afdrukken accentueert dat de platte grappigheid van meester Fok. Een voorbeeld is de … [Lees meer...] overDe krakende notenboom en de Loosduinse kindertjes
Plautus in Amsterdam: Bonjour, la Nuit
Door Ton Harmsen Wie Van Damme’s Amphitruo (1617) naast Peys’ Amphitrion (1670) leest (de eerste naar Plautus en de ander naar Molière), ziet een grote ontwikkeling in smaak. Valt over smaak te twisten? Stutterheim antwoordde een promovendus die zich bij zijn verdediging probeerde te redden met ‘de gustibus non est disputandum’: ‘Jawel! Daarvoor Zijn Wij Hier!’ Argumenten dus. … [Lees meer...] overPlautus in Amsterdam: Bonjour, la Nuit
Vondel, Tasso: raadsels rond een handschrift
Dit is een bericht van interpol. Dick van der Mark schrijft een proefschrift (einde in zicht) over Vondels vertaling van de Gerusalemme liberata van Torquato Tasso, het romantiserende epos over de eerste kruistocht onder leiding van Godfried van Bouillon. Vondel heeft hiervan een kladvertaling in proza gemaakt. Van deze tekst bestaan drie moderne afschriften door Nora de … [Lees meer...] overVondel, Tasso: raadsels rond een handschrift
Vondels Altaergeheimenissen in het Engels vertaald
Christopher Joby is een productief schrijver. Publicaties over Huygens’ veeltaligheid wisselt hij af met studies het Nederlands in de zestiende en zeventiende eeuw in Engeland, en met vertalingen van Hoofts Warenar, Vondels Zungchin en Michiel de Swaens Gecroonde leersse. Hij is van huis uit anglicaans theoloog, en heeft een fascinatie voor talen: hij kan Vlaams en Hollands … [Lees meer...] overVondels Altaergeheimenissen in het Engels vertaald
Zeventiende-eeuwse vertalingen van de Ilias en de Odyssee gedigitaliseerd
Het grote wonder van de literatuurgeschiedenis is dat het eerste boek ook het beste is. Alle generaties dichters hebben geprobeerd het te overtreffen, maar het is niemand echt gelukt. Alle elementen van goede literatuur zijn bij Homerus aanwezig: spanning, avontuur, seks en politiek. Ethiek en etiquette. En daarbij een stijl om te zoenen: muzikaal en functioneel. Alle … [Lees meer...] overZeventiende-eeuwse vertalingen van de Ilias en de Odyssee gedigitaliseerd
