Door Marc van Oostendorp Wie het nieuwe nummer van Language Problems & Language Planning (LPLP) doorneemt, merkt weer eens hoeveel dingen er op deze wereld niet geregeld zijn. Dat nummer is namelijk geheel en al gewijd aan de gelijkheid der talen: moeten alle talen gelijke rechten hebben? In de praktijk is dat natuurlijk niet zo: met het Engels kun je natuurlijk … [Lees meer...] overGelijke rechten voor alle talen
Sprekend Nederland
In plaats van een zondagochtendminicollege deze keer een hoogstpersoonlijke promo voor de uitzending Sprekend Nederland van aanstaande donderdagavond! … [Lees meer...] overSprekend Nederland
Lamzaligste aller vormen, stijf Sonnet!
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (71) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Wie was de grootste sonnettendichter van de vroege negentiende eeuw? Het valt niet mee om mensen te vinden die uberhaupt veel veertienregeligs geschreven hebben. Jan Jakob Lodewijk ten Kate … [Lees meer...] overLamzaligste aller vormen, stijf Sonnet!
Website: Het verdriet van België uitgelegd aan Nederlanders
Ben je een Nederlander en wil je alles weten over 'Het verdriet van België', het meesterwerk van Hugo Claus? Dan hebben elf studenten van de master Literatuur en cultuurkritiek aan de Universiteit Utrecht een website voor jou gemaakt: 'Het verdriet van België uitgelegd aan Nederlanders'. Daar vind je uitleg van belangrijke Vlaamse begrippen, wordt de politieke en historische … [Lees meer...] overWebsite: Het verdriet van België uitgelegd aan Nederlanders
Eindexamen vwo 2016: de enig juiste interpretatie van ironie
Door Marc van Oostendorp Het is ze weer gelukt: vanmiddag werd het centraal eindexamen Nederlands bij vwo-scholieren afgenomen en ik ben weer uit mijn humeur. Wat is dat toch een afschuwelijke wereld, die je binnentreedt als je het examenblad openslaat. Wat ben ik toch blij dat je die wereld buiten het eindexamen nooit tegenkomt; en wat betreur ik die arme meisjes en jongens … [Lees meer...] overEindexamen vwo 2016: de enig juiste interpretatie van ironie
De Nederlandse s
Door Marc van Oostendorp Dankzij Nederlandse voetbaltrainers is al menige wereldtaal de afgelopen decennia verrijkt. Op dit moment doet Louis van Gaal bijvoorbeeld goede dingen voor het Engels, zoals maar weer eens blijkt uit dit filmpje dat momenteel de rondte doet en waarin een (Engelse) Manchester-fan de meester feilloos weet te imiteren: … [Lees meer...] overDe Nederlandse s
Toevallig op Petrus Datheen stuiten
Door Marc van Oostendorp Wijlen Louis Peter Grijp was begrijpelijkerwijze trots toen er voor zijn dood een nieuw instituut werd ingericht – de Louis Peter Grijp-lezing, jaarlijks te houden rond 10 mei, de verjaardag van het Wilhelmus als Nederlands volkslied. Hij was ook trots op de eerste spreker, de aanstormende Antwerpse literatuurwetenschapper Mike Kestemont. Gisteren … [Lees meer...] overToevallig op Petrus Datheen stuiten
Churchill, Bep van Klaveren, en de pratende hond Bob
Uit de geluidsarchieven van het Meertens Instituut Door Marc van Oostendorp Kees Grijpink is vrijwel klaar met zijn levenswerk. In de afgelopen decennia heeft hij in de geluidsstudio van het Meertens Instituut met eindeloos geduld duizenden uren geluidsopnamen van allerlei geluidsdragers - wasrollen, banden, glasplaten, zwaar beschadigde LP's – … [Lees meer...] overChurchill, Bep van Klaveren, en de pratende hond Bob
De tien keer honderd vaakst gebruikte woorden van de taal
Door Marc van Oostendorp Wat woorden in de krant NRC Handelsblad van dit weekend zeggen helaas veel over hoe boeken nu worden gemaakt. In het boek Dingenuitlegger, legt Randall Munroe allerlei moeilijke zaken uit: hoe een camera werkt, of het lichaam van een mens. Speciaal daarbij is dat Munroe daarbij alleen de 10 keer 100 vaakst geschreven woorden van zijn taal … [Lees meer...] overDe tien keer honderd vaakst gebruikte woorden van de taal
Waarom ik Nijntjes verzamel
Door Marc van Oostendorp In dit zondagochtendminicollege leg ik uit waarom ik tegenwoordig Nijntjes verzamel. … [Lees meer...] overWaarom ik Nijntjes verzamel
Oproep: Blogroll maken
Veel lezers missen in onze rechterkolom de zogeheten blogroll die we bij Neder-L hadden: een lijst met neerlandistische weblogs met van ieder van hen het meest recente bericht. Wat we nu in de rechterkolom hebben benadert dat in de verte, maar geeft een overzicht van de laatste 20 berichten die verschenen bij de weblogs die we volgen. In dat geval drukken actieve blogs, zoals … [Lees meer...] overOproep: Blogroll maken
Veel menschen vinden vreugd in ’t maaken van geraas
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (70) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Op het internet vind je de anonieme hartekreten van verslaafden. Niet alleen de wanhopige kreten om aandacht van hen die in onze tijd verslaafd zijn aan eten of aan niet eten, aan jenever drinken of … [Lees meer...] overVeel menschen vinden vreugd in ’t maaken van geraas
Tollens óf Bilderdijk
Door Marc van Oostendorp Roem is een identiteitskwestie: het gaat over wie mensen willen zijn. Dat is een van de conclusies die je zou kunnen trekken uit Rick Honings' nieuwe boek De dichter als idool, dat vorige week verscheen. In zijn boek bespreekt Honings hoe zeven negentiende-eeuwse Nederlandse dichters beroemd waren: Willem Bilderdijk, Isaac Da Costa, Elias Annes … [Lees meer...] overTollens óf Bilderdijk
Regels voor de Gooise r
Door Marc van Oostendorp Vroeger kon je misschien nog wel beweren dat mensen die een Gooise r gebruikten, meelopers waren, maar inmiddels zijn er generaties van moedertaalsprekers die niet anders kunnen. Al van jongsaf aan maken ze de r op een bepaalde manier die de Gooise r wordt genoemd, of Kinderen-voor-Kinderen-r omdat de klank veel mensen bij de eerste afleveringen van … [Lees meer...] overRegels voor de Gooise r
Het omgekeerde van sarcasme bestaat niet
Door Marc van Oostendorp We hebben hier de afgelopen weken aan ons weblog getimmerd, en we zijn nog niet helemaal klaar, maar het moment is weldra aangebroken dat we jullie gaan vragen wat je ervan vindt. Dan zou je bijvoorbeeld kunnen zeggen: Ik vind het leuk. (1) Maar dat zouden we al snel negatief kunnen interpreteren: misschien bedoel je met zin 1 wel dat je het … [Lees meer...] overHet omgekeerde van sarcasme bestaat niet
Ik hoop mogen we erin mogen
Door Marc van Oostendorp Soms komt er zomaar op een doordeweekse dag een nieuwe bevestiging binnen van een al lang bekende theorie. Dat gebeurde bijvoorbeeld vorige week, toen ik deze twee tweets kreeg: @fonolog @onzetaal vraagje: mijn dochter (4) spreekt geen voegwoorden uit in een bijzin. Is dat een bekend verschijnsel? 1/2 — Marlijn Timmermans (@MarlijnTM) 28 april … [Lees meer...] overIk hoop mogen we erin mogen
Wat zijn de gevolgen voor de Friese literatuur van het vrijwel ontbreken van structureel letterkundig onderzoek?
Onverwachte vragen aan de wetenschapsagenda (17) Door Marc van Oostendorp Begin dit jaar had ik me voorgenomen dat ik wat meer Friese literatuur wilde lezen en zie, meteen organiseert de Fryske Akademy later dit jaar een Dei fan 'e Fryske letterkunde. Misschien komt daar de volgende vraag dan ook wel aan de orde: Wat zijn de gevolgen voor een minderheidsliteratuur … [Lees meer...] overWat zijn de gevolgen voor de Friese literatuur van het vrijwel ontbreken van structureel letterkundig onderzoek?
Waarom geeft iedereen college?
Door Marc van Oostendorp Mijn zondagochtendcollege gaat vandaag over de vraag waarom er zoveel college wordt gegeven. Zelfs door Mart Smeets! … [Lees meer...] overWaarom geeft iedereen college?
En Peter zal ons nog een nader voorbeeld geven
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (69) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Met Jacob Campo Weyerman kon je alle kanten op. Hij draaide zijn hand niet om voor allerlei schalksheden, maar evenmin voor wat gemoraliseer, terwijl hij de ene pagina druks aan de andere reeg. Hij schreef ook … [Lees meer...] overEn Peter zal ons nog een nader voorbeeld geven
Hoe het is om mens te zijn
Door Marc van Oostendorp Wat is de relatie tussen de mens en zijn taal? Er zijn, zegt de Canadese wijsgeer Charles Taylor in zijn onlangs verschenen boek The Language Animal, twee manieren waarop je dat kunt zien. Volgens de ene school, die waarschijnlijk dominant is onder taalwetenschappers, is de taal een eigenschap van de mens. Ergens in de mens zit het taalvermogen; zou … [Lees meer...] overHoe het is om mens te zijn
Is de structuur van het Nederlands te complex voor computers om te produceren?
Onverwachte taalvragen aan de wetenschapsagenda (16) Door Marc van Oostendorp Zestien taalvragen hebben een geheel eigen koepel gekregen in de Nationale Wetenschapsagenda: de vragen over de vraag of we computers beter met taal kunnen laten omgaan, de zogenoemde taaltechnologie. Zestien vragen van de elfduizend die oorspronkelijk door de Nederlandse bevolking zijn … [Lees meer...] overIs de structuur van het Nederlands te complex voor computers om te produceren?
Taalwetenschap van het Niets
Onbegonnen werk van een emeritus Door Jan Renkema Na veertig jaar taal- en tekstwetenschap komt er in het emeritaat ruimte voor onbegonnen onderzoek. De projecten lagen al lange tijd klaar, maar door alle andere werkzaamheden heb ik er nooit eerder aan kunnen beginnen. De projecten hebben alle het woordje ‘niets’ of ‘geen’ gemeen. Met dit onderzoek hoop ik het vak verder te … [Lees meer...] overTaalwetenschap van het Niets
Solliciteren voor echt belangrijk werk
Een nieuwe aflevering in ons realitymanagershorrorverhaal De verleden tijd van lijken "Sorry," zei Sophie, de boomlange promovenda die alweer enige tijd geleden in een manager was veranderd. "Ik wil je niet storen bij je ongetwijfeld belangrijke werk." "Ah," zei Joop, de specialist in middelnederlandse voegwoorden terwijl hij een niesbui onderdrukte. "Maar dat was ik … [Lees meer...] overSolliciteren voor echt belangrijk werk
De syntaxis van tja
Wat we nog niet weten over het werkwoord (16)Door Marc van Oostendorp De vier klassieke woordsoorten zijn bijvoeglijk en zelfstandig naamwoorden, werkwoorden en voorzetsels. Dat dit de klassieken zijn wordt ook weerspiegeld in het monumentale Syntax of Dutch, waarvan onlangs het zevende deel verscheen. De delen gaan over die woordsoorten en de woordgroepen die je eromheen … [Lees meer...] overDe syntaxis van tja
Neerlandistiek. Een openingstoespraak
Taal is nooit schaars en daardoor onttrekt ze zich aan alle wetten van de economie. Of je nu een gedicht schrijft of óver een gedicht schrijft, of je nu staat te schelden of staat te oreren, altijd gebruik je materiaal dat niets kost. En als Ard van der Steur een woord gebruikt, betekent dat niet dat Adri van der Heijden voortaan meer moet betalen voor gebruik van hetzelfde … [Lees meer...] overNeerlandistiek. Een openingstoespraak
