Door Marc van Oostendorp Morgen is de Grote Taaldag – voor het eerst in de roemruchte geschiedenis van die dag helemaal online. Ik mag aan het eind het Taalgala presenteren, waar de AVT/Anéla-prijs voor het beste taalkundige proefschrift van het afgelopen jaar en de LOT-prijs voor het beste wetenschapscommunicatie-idee worden uitgereikt. De afgelopen week sprak ik alle … [Lees meer...] overMorgen het Taalgala: hier zijn de kandidaten!
Artikel
Het Masterplan van Jensma
Door Martsje de Jong De universitaire mogelijkheid om Friese taal en cultuur te studeren is zo langzamerhand bijna helemaal verdwenen. Een jaar of veertig geleden kon je hiervoor nog op vijf grote universiteiten in Nederland terecht. Ondertussen is het al bijna tien jaar geleden dat bij de Rijksuniversiteit Groningen de laatste 'doctorandus Fries' is afgestudeerd. … [Lees meer...] overHet Masterplan van Jensma
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 8
door Viorica Van der Roest De waarde van de Middeleeuwen als tijdvak of - bijvoorbeeld - van middeleeuwse literatuur werd niet meteen al ingezien nadat die periode verstreken was. Van de Renaissance tot ver in de 18e eeuw werd er juist neergekeken op de voortbrengselen van de middeleeuwse cultuur. Alleen al de naam ‘Middeleeuwen’, tijdens de Renaissance bedacht door … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 8
Nul antwoorden en nul antwoord: de invloed van het Engels
Door Siemon Reker Lopen wiskundeleraren nog met een grote liniaal, een houten gradenboog en passer door een schoolgebouw? Ach nee, aan dat beeld hebben elektronische borden allang een einde gemaakt. In gedachten zie ik de docent van de eerste twee klassen van de middelbare school voorzien van dat vakmateriaal door de gang lopen, de klas binnenschrijden – bedaard als de … [Lees meer...] overNul antwoorden en nul antwoord: de invloed van het Engels
De nieuwe jamben van Bas Belleman
Door Marc van Oostendorp In De Standaard droomde Bart Van Loo eergisteren over een wereld waarin meer academici 'leesbare boeken' zouden schrijven. Wat hij daarbij niet vermeldde: dat de meeste uitgevers van 'leesbare' boeken van academici en anderen, er met de pet naar gooien. De interessante nieuwe vertaling van de sonnetten van Shakespeare van Bas Belleman worden … [Lees meer...] overDe nieuwe jamben van Bas Belleman
Joyce Roodnat leest Nicolien Mizee
Het verblijf (dag 119) Joyce Roodnat is redacteur van NRC en schrijver. Nicolien Mizee (1965) is schrijfdocent en schrijver van romans en brieven. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. … [Lees meer...] overJoyce Roodnat leest Nicolien Mizee
Gedicht: Gerrit Komrij • Beatrix 2000 (4)
Dichters des vaderlands (1). Gerrit Komrij was in 2000 de eerste DDV, nadat Rutger Kopland voor de eer bedankt had. Hij verraste de DDV-organisatie door na vier jaar, een jaar eerder dan de bedoeling was, zijn functie neer te leggen. Dit gedicht is vierde uit een vierluik over koningin Beatrix. Beatrix 2000 (4) Wat zou ze zeggen tot haar oudste zoon,Als wijze raad of als … [Lees meer...] overGedicht: Gerrit Komrij • Beatrix 2000 (4)
Rhijnvis Feith (1753-1824) “Lierzang aan de Vrijheid” (1783)
Door Rolf den Otter Polarisatie! In de jaren ’80 van de 18e eeuw werd het steeds duidelijker, dat in het Leidsche literaire genootschap “Kunst wordt door arbeid verkreegen” de Patriotten steeds meer de overhand kregen. Dat het dan niet altijd even gezellig werd laat de onderstaande tekst zien, die in 1786 door het genootschap gepubliceerd werd. … [Lees meer...] overRhijnvis Feith (1753-1824) “Lierzang aan de Vrijheid” (1783)
alpaca / lama
Verwarwoordenboek vervolg (203) alpaca / lama Beide dieren behoren tot de ‘kameelachtigen zonder bult’. Maar er zijn duidelijke verschillen. En er zijn nog andere betekenissen. … [Lees meer...] overalpaca / lama
Lesopdracht voor Poëzieweek
Voor de Poëzieweek, die plaatsvindt van 28 januari tot 3 februari 2021, en als thema 'Samen' heeft, maakten we in LitLab.nl een leesclub over één gedicht, van een voormalig dichter des vaderlands: Leesclub 57 ‘Cultuur & identiteit’ (Leesclub 57 | LitLab)– Ik wou dat ik twee burgers was (dan kon ik samenleven) van Ramsey Nasr. … [Lees meer...] overLesopdracht voor Poëzieweek
Satire en fonologie bij de Halbertsma’s (en de mogelijke doorwerking daarvan in de etymologie)
Door Bouke Slofstra In satirische teksten wordt niet zelden koeterwaals gesproken. Personages kenmerken zich door een vreemde taal, dialect, accent of spraakgebrek. Dat koeterwaals is in de meeste gevallen een literair en taalkundig construct. Een denkbeeldige noorderling kan bij monde van Claudia de Breij zeggen: “wij [g]eevn daar niks om”, met de [g] van goal (als in het … [Lees meer...] overSatire en fonologie bij de Halbertsma’s (en de mogelijke doorwerking daarvan in de etymologie)
Ontmantel mij, spiegelhuisje
Pronomina in de lyriek (11; Rodaan Al Galidi en Maud Vanhauwaert) Door Marc van Oostendorp Ik vond het heel opmerkelijk hoe jullie onlangs reageerden toen ik hier kwam vertellen dat ik en jij in gedichten niet de gebruikelijke betekenis hebben, maar los staan van de werkelijkheid. Behalve de enkeling die meteen kwam vertellen dat ik open deuren intrapte, begonnen … [Lees meer...] overOntmantel mij, spiegelhuisje
Saskia Aukema leest Dimitri Verhulst
Het verblijf (dag 118) Saskia Aukema is fotograaf, tekstschrijver en redacteur van Onze Taal. Dimitri Verhulst (1972) is schrijver en dichter. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. … [Lees meer...] overSaskia Aukema leest Dimitri Verhulst
Gedicht: J.V. Neylen • Dit huis werd niet met hartstocht maar met rede opgericht
Uit En niet bij machte, de debuutbundel van J.V. Neylen. Dit huis werd niet met hartstocht maar met rede opgericht,zijn stenen vloer is makkelijk te kuisen, zijn schoonheidwerd zorgvuldig met kanten doeken en tapijten bedekt.Zijn vinken en zijn rozen gesloten in een ochtend die loom langs kieren naar binnen glipt. Zijn wandenzijn dik opgezet – een wispelturig kiezen van … [Lees meer...] overGedicht: J.V. Neylen • Dit huis werd niet met hartstocht maar met rede opgericht
Taal & Tongval Themanummer: dialectologie zonder dialecten?
Inhoudsopgave Taal & Tongval 2020 vol. 72 no. 1Taal & Tongval zonder dialecten?De Vogelaer, Gunther; De Wulf, ChrisStreektaaldood in de Lage LandenVersloot, ArjenDe digitale apparaten voor de dialectstudie aan de Gentse UniversiteitVan Keymeulen, JacquesThe future of dialects and the dialectology of the future : Some considerations, with special attention to the Dutch … [Lees meer...] overTaal & Tongval Themanummer: dialectologie zonder dialecten?
Zout, zilt, schuimkoppen, briesende golven
Door Nico Keuning 26 januari is de sterfdag van Johnny van Doorn. Dertig jaar gelden overleed hij op 46-jarige leeftijd vrij plotseling aan kanker. In de monografie Oorlog en pap (2009) toon ik zijn ontwikkeling van dichter-performer tot schrijver. Als Johnny the Selfkicker schoot hij als een vuurpijl de Nederlandse literatuur in met de onnavolgbare geluidsexplosies van zijn … [Lees meer...] overZout, zilt, schuimkoppen, briesende golven
De Germaanse hexameter
Door Jos Houtsma Sinds het begin van de jaren negentig heeft onze letterkunde een surge meegemaakt van vertalingen van epische poëzie uit de Oudheid. Aanleiding onder beoefenaars van de literatuurwetenschap voor nogal wat discussie over de voorwaarden waaraan de Germaanse hexameter moet voldoen om voldoening te schenken. Ik heb die literatuur de laatste dagen doorgewerkt … [Lees meer...] overDe Germaanse hexameter
Waarom obers zelden opscheppen
Door Marc van Oostendorp Je hebt gedineerd in een restaurant – oh, goede oude tijd! – en alles was goed – het eten was gaar, het licht was op de juiste wijze gedimd, er klonk geen hinderlijke muziek. Dan is het niet raar om de ober – als vertegenwoordiger van het restaurant – te complimenteren en te bedanken. Maar het is wel raar als de ober zelf wijst op alle kwaliteiten … [Lees meer...] overWaarom obers zelden opscheppen
Annemarie Haverkamp leest Annemarie Haverkamp
Het verblijf (dag 117) Annemarie Haverkamp (1978) is journalist, columnist en schrijver. Voor haar roman De achtste dag (2019) won ze de Anton Wachterprijs voor het beste debuut. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. … [Lees meer...] overAnnemarie Haverkamp leest Annemarie Haverkamp
Gedicht: Simon Oosting • slachtedijk / slachtedyk
Uit DC … en dichterbij / DC … en tichterby, de derde (tweetalige, Nederlands naast Fries) bundel van Simon Oosting. slachtedijk jullie volgen de dijk de onzichtbare sporenvan soortgelijke spelers maar in andere klerenen zo jullie denken met andere kleuren zij waren grijsof zwart en droevig onder lagen smerig vernis jullie schuren als een leger tegen een landschap … [Lees meer...] overGedicht: Simon Oosting • slachtedijk / slachtedyk
MdNL-fellowship toegekend aan Maite Karssenberg
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde heeft op 21 januari 2021 een fellowship toegekend aan Maite Karssenberg. Een MdNL-fellow krijgt een beurs om gedurende twee of drie maanden onderzoek te doen. De beurs is een onkostenvergoeding van 1500 euro per maand met een maximum van 4500 euro. De jury heeft in deze tweede ronde van 2020 acht aanvragen ontvangen, één kandidaat … [Lees meer...] overMdNL-fellowship toegekend aan Maite Karssenberg
Top 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 15. Carboon, Witste nog, koempel… (1976)
door Laurens Ham De afgelopen weken is er nog geen enkel Vlaams protestalbum ter sprake gekomen in deze Top 20 van Nederlandstalige Protestalbums. Ik moet sommigen van u teleurstellen: dat zal er ook niet meer gebeuren. Geen Wannes Van de Velde de komende weken, geen Vuile Mong en zijn Vieze Gasten, niet de muziek van Arbeid Adelt!, Hugo Raspoet of Stikstof. Er is meer dan … [Lees meer...] overTop 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 15. Carboon, Witste nog, koempel… (1976)
Studenten Nederlands slaan de vertaalslag in online webinar ‘Een boekje open’ op 29 januari
Wie denkt dat je met een studie Nederlands alleen leraar kunt worden, heeft het mis. Studenten van de master Nederlandse taal en cultuur van de Universiteit van Amsterdam organiseren de online webinar ‘Een boekje open’ op 29 januari van 16.00 tot 17.00 uur. In deze webinar laten de studenten zien hoe veelzijdig de neerlandistiek is. Geïnteresseerden kunnen het evenement gratis … [Lees meer...] overStudenten Nederlands slaan de vertaalslag in online webinar ‘Een boekje open’ op 29 januari
Vacature: Universitair Docent Oudere Nederlandse Letterkunde (0.8 fte)
De Rijksuniversiteit Groningen heeft een vacature voor een UD oudere Nederlandse letterkunde per 1 augustus 2021. Solliciteren kan tot maandag 15 februari a.s. … [Lees meer...] overVacature: Universitair Docent Oudere Nederlandse Letterkunde (0.8 fte)
Nieuw nummer ‘Spiegel der Letteren’ verschenen
Onlangs verscheen het derde nummer van jaargang 62 (2020) van Spiegel der Letteren met de volgende inhoud: Artikelen Joris Reynaert, Literatuur en geschiedenis. De abele spelen en de Brabantse context omstreeks 1350-1400 Frans Ruiter en Wilbert Smulders, De abstracte auteur als spoor: narratologie en poststructuralisme … [Lees meer...] overNieuw nummer ‘Spiegel der Letteren’ verschenen