Door Marc van Oostendorp In dit zondagochtendminicollege bespreek ik het verschil tussen de voorzetsels na en naar: waar komt het vandaan? En hoe zit het in de Nederlandse dialecten? … [Lees meer...] overNa en naar
dialectologie
Waarom taalkundigen kaarten maken
Door Marc van Oostendorp Wij van het Meertens Instituut, wij maken, zoals jullie weten, kaarten. Dat doen we al tientallen jaren tot ieders tevredenheid – vroeger met de hand, en tegenwoordig met de computer. Maar nu opgelet, want hier volgt een goede vraag: waarom maken we eigenlijk die kaarten. Wat moet je ermee, behalve je eigen geboorteplaats opzoeken om te kijken of er … [Lees meer...] overWaarom taalkundigen kaarten maken
Deelnemers gezocht voor onderzoek in Roermond
Momenteel is de Universiteit Leiden bezig met een onderzoek naar het Roermonds . Ze zijn op zoek naar sprekers van het Roermonds tussen de 18-40 jaar die mee willen doen aan hun onderzoek. Het onderzoek zal bestaan uit een simpele computertaak waarbij de participant aan de hand van geluidsfragmenten in het Roermonds en een andere taal een oordeel moet geven door een toets in … [Lees meer...] overDeelnemers gezocht voor onderzoek in Roermond
Dialectologie voor thuisblijvers
Door Marcel Plaatsman Een kwart miljoen dialectzinnetjes staat online. Dat las ik gisteren op Neerlandistiek.nl en meteen plaatste ik daar een enthousiaste reactie op. Ook op Twitter liet ik me niet onbetuigd. Met de juiste apparatuur waren deze reacties als juichkreten te detecteren geweest. Wie over die apparatuur beschikt moet dan toch even vreemd opgekeken hebben, … [Lees meer...] overDialectologie voor thuisblijvers
Meer dan een kwart miljoen dialectzinnetjes op het internet.
De Gentse dialectologie kan bogen op een rijke traditie die in 1890 begon met prof. J. Vercoullie, die voor Vlaanderen de allereerste wetenschappelijke dialectbeschrijving in het licht gaf – uiteraard over het West-Vlaams. Het was echter prof. E. Blancquaert die de Gentse dialectologie beroemd maakte door het grootscheepse project Reeks Nederlandse Dialectatlassen (RND), … [Lees meer...] overMeer dan een kwart miljoen dialectzinnetjes op het internet.
Uit de archieven van ’t Meertens Instituut: de proefkaart ‘etensvork’
door Jan StroopMet een vork eten, dat doet de mensheid nog niet zo lang. Eerst was er alleen een mes of iets wat daarop leek, daarna de lepel. Er waren wel vorken, al in de Romeinse tijd. Maar die werden in de landbouw gebruikt, onder andere om hooi en stro te verplaatsen. Zie mijn vorige blog.De oudste vermeldingen van de etensvork zijn uit de vroege Middeleeuwen. … [Lees meer...] overUit de archieven van ’t Meertens Instituut: de proefkaart ‘etensvork’
Uit de archieven van ’t Meertens Instituut: de proefkaarten ‘hooivork’ en ‘houten vork’
door Jan Stroop <!----> Een van de aardigste bezigheden die ik op ’t Meertens instituut te doen had, was ’t tekenen van proefkaarten voor de Taalatlas. Je voelde je een beetje ambachtsman en bij dat tekenen kon je ook regelmatig verrast worden. Geen twee taalkaarten zijn namelijk ’tzelfde en terwijl je doende bent de symbooltjes een voor een op de invulkaart in te … [Lees meer...] overUit de archieven van ’t Meertens Instituut: de proefkaarten ‘hooivork’ en ‘houten vork’
Een bed in Moresnet
Door Marc van OostendorpEen boek over Moresnet! Daarvoor ben ik natuurlijk meteen naar de boekwinkel gerend. Tussen 1816 en 1920 waren dat onze zuiderburen. Nadat Napoleon verslagen was en Europa anders verdeeld moest worden, bleef dit strookje land onbeslist tussen Nederland en Pruisen. Ook toen België zich afscheidde, bleef Moresnet neutraal. Pas na de Eerste Wereldoorlog was … [Lees meer...] overEen bed in Moresnet
Een moes in het huus
Door Marc van OostendorpMijn zondagochtendminicollege gaat deze keer over de beroemdste dialectkaart van het Nederlands: die over de verbreiding van de uitspraak van de woorden 'muis' en 'huis'. … [Lees meer...] overEen moes in het huus
Sleutel
Door Marc van OostendorpIn mijn zondagochtendminicollege van vandaag bespreek ik de uitspraak van 'sleutel' in Nederlandse dialecten. Waarom zegt men zowel in het noordoosten als het zuidwesten 'sleudel'? En waarom zegt men in sommige gebieden 'slotel' en in andere 'sletel'? … [Lees meer...] overSleutel
Download de Sprekend Nederlands-app
Een oproep. … [Lees meer...] overDownload de Sprekend Nederlands-app
Kun je uit jouw taalgebruik afleiden uit welk dorp je komt?
Door Marc van OostendorpIn mijn tweede 'college' voor de Universiteit van Nederland vertel ik wat over de geschiedenis van het dialectonderzoek en demonstreer ik hoe ik van een willekeurig iemand in het publiek met een paar eenvoudige vragen vaststel welk dialect hij precies spreekt. … [Lees meer...] overKun je uit jouw taalgebruik afleiden uit welk dorp je komt?
Noord wordt zuid en zuid wordt noord in de Nederlandse dialecten
Door Marc van OostendorpMijn zondagochtendcollege gaat deze keer over een bijzonder soort dialectkaart: hoe noord en zuid omdraaiden tussen de 14e en de 20e eeuw. … [Lees meer...] overNoord wordt zuid en zuid wordt noord in de Nederlandse dialecten
20-21 november: dialecttweedaagse in Brussel
De Stichting Nederlandse Dialecten bestaat in 2015 25 jaar en viert dat met een feestelijke tweedaagse in Brussel. Op 20 november 2015 vindt de internationale streektaalconferentie "Dialect in de meertalige grootstad" in Brussel plaats. De streektaalconferentie is deel van de Week van het Brussels, en wordt in samenwerking met Variaties vzw en be.brusseleir georganiseerd. … [Lees meer...] over20-21 november: dialecttweedaagse in Brussel
Uit de archieven van ’t Meertens Instituut: de proefkaart ‘etter’
door Jan Stroop ’t Vakgebied dat mijn werkterrein werd toen ik in 1966 aangesteld werd bij ’t Dialectbureau, ’t latere Meertens Instituut, was de taalgeografie, meer in ‘t bijzonder de woordgeografie. Dat is een vakgebied dat zich bezighoudt met de verspreiding van heteroniemen en de verklaring van hun verspreidingspatronen op de landkaart. De woordgeograaf verzamelt … [Lees meer...] overUit de archieven van ’t Meertens Instituut: de proefkaart ‘etter’
Universiteit Gent brengt dialecten tot leven
(Persbericht)Jutekako, schaverdijnen, palulle. Wie kent de dialectwoorden nog voor een schommel, schaatsen en een pannenkoek? Sedert de jaren 60 van de vorige eeuw is het traditionele dialect in Vlaanderen snel aan het verdwijnen. Dialect wordt daarom steeds meer als erfgoed gezien, maar kan net daardoor op veel belangstelling rekenen. Dialectverlies wordt immers aangevoeld als … [Lees meer...] overUniversiteit Gent brengt dialecten tot leven
Pieter Willems, een veelzijdige Nederbelg
door Miet Ooms Op 12 september laatstleden werd de Leuvense Maastrichtenaar (of Maastrichtse Leuvenaar) Pieter Willems herdacht met twee herdenkingsplaten – een in Sint-Joris-Weert en een in Leuven – en een academische zitting. De vondst van het lang verloren gewaande Leuvense schriftje uit de dialectenquête van Willems zette de vinders, stadsarchivaris Marika Ceunen en … [Lees meer...] overPieter Willems, een veelzijdige Nederbelg
Uit de archieven van ’t Meertens Instituut: de proefkaart kaft
(met twee kaarten) Door Jan Stroop Van augustus 1966 tot augustus 1974 was ik medewerker van het Dialectbureau van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen te Amsterdam. Mijn werk was o.a. ’t ontwerpen en uitgeven van kaarten voor de Taalatlas van Noord- en Zuid-Nederland. Aflevering 9 van die Atlas is zodoende onder mijn supervisie tot stand gekomen. Ook de … [Lees meer...] overUit de archieven van ’t Meertens Instituut: de proefkaart kaft
Nogmaals OOM en NONKEL
Oorspronkelijk verschenen in de Dialectatlas van het Nederlands (red. Nicoline van der Sijs, Amsterdam 2011) (met een verbeterde kaart) door Jan Stroop Dit is een hoofdstukje uit de Dialectatlas van het Nederlands. Ik publiceer ’t opnieuw omdat ik de tekst en ’t bijhorende kaartje op een belangrijk punt heb moeten verbeteren: ik ging er eerst ten onrechte van uit dat … [Lees meer...] overNogmaals OOM en NONKEL
Vernederlandsingen in de elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten
Een oproep tot medewerkingDoor Nicoline van der SijsVandaag wordt de elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten (eWND) gelanceerd, zie het persbericht hier en zie de website. De eWND bevat complete tekstuitgaven van dialectwoordenboeken, met inleidingen waarin uitleg wordt gegeven over de uitspraak, spelling en grammatica van het dialect. Die complete tekstuitgaven … [Lees meer...] overVernederlandsingen in de elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten
De spook-t van Lier
Door Marc van OostendorpEen speling van het lot bracht me naar Lier, een charmant stadje in de buurt van Antwerpen en iedere rechtgeaarde taalkundige denkt dan even aan de spook-t van die stad, sinds Didier Goyvaerts daar in 35 jaar geleden een artikel over publiceerde.In Lier spreken ze, net als in veel andere plaatsen in ons taalgebied de t aan het eind van allerlei … [Lees meer...] overDe spook-t van Lier
Web: Dagwoord – een jaar lang aftellen
Het afscheid van Siemon Reker als hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de RUG wordt begeleid met een dagelijkse column over taal, meer in het bijzonder telkens over een woord. Half maart volgend jaar vindt dat afscheid plaats en in de aanloop daar naartoe wil Reker op werkdagen betrekkelijk lukraak een Gronings boek uit de kast pakken en op basis hiervan in een korte tekst … [Lees meer...] overWeb: Dagwoord – een jaar lang aftellen
Call for papers: Sociolinguistics Circle 2015
Call for papers: Sociolinguistics Circle 2015Gent (België), 27 maartwww.SC2015.ugent.beBeschrijving van de conferentieNa een succesvolle eerste editie in Groningen, kondigen we met plezier de tweede conferentiedag aan van de Sociolinguistics Circle, die zal plaatsvinden in Gent op 27 maart 2015. De Sociolinguistics Circle is een initiatief van een groep onderzoekers uit de Lage … [Lees meer...] overCall for papers: Sociolinguistics Circle 2015
Stage GTRP: verbeteren en aanvullen van transcripties van Nederlandse en Vlaamse Dialecten
In het GTRP is een deeltijds stageplaats beschikbaar (minimaal 20 uur per week) waarvoor specifieke kennis van het Internationaal Fonetisch Alfabet (IPA) vereist is. Het GTRP bestaat uit meer dan 600 dialecten van Fries tot Ripuarisch. De dialecten worden gesproken in Nederland, Vlaanderen en enkele in Frans-Vlaanderen. Elk dialect bestaat uit een lijst van 1876 items … [Lees meer...] overStage GTRP: verbeteren en aanvullen van transcripties van Nederlandse en Vlaamse Dialecten
PhD candidate working on the theoretical modeling of (partial) grammars and their visualization on geographical maps
This PhD project is part of the project Maps and Grammar (http://ifarm.nl/maps/home/). Maps and Grammar investigates the relation between the geographic distribution of linguistic variables (i.e. syntactic, phonological and morphological properties) and their organization in mental grammars. One of the central questions is if and how we can put (partial) grammars on geographic … [Lees meer...] overPhD candidate working on the theoretical modeling of (partial) grammars and their visualization on geographical maps
