door Jan Stroop Mevrouw Daan was er al vroeg (1957) bij om een bandrecorder aan te schaffen - sommigen zeiden nog bentrecorder - om er dialecten mee op te nemen. De toenmalige directeur Meertens voelde er niet veel voor: nieuwlichterij. Maar Daan zette door en die recorder kwam er. Behalve voor dialectopnames voor de collectie van ’t bureau gebruikte ze hem ook voor de … [Lees meer...] over’t Dialectenbureau (en ik), afl. 9
dialectologie
’t Dialectenbureau (en ik), afl. 8
Door Jan Stroop “Wat zou u ervan vinden om ook eens dialectopnames te gaan maken”, vroeg mevrouw Daan me onverwacht. Ik was verrast want ik had dat nog nooit gedaan en ik vroeg of ik dat wel zou kunnen. “Nou, zo moeilijk is dat niet. U hebt toch wel eens met een bandrecorder gewerkt? ’t Belangrijkste is dat je je mond houdt en de mensen laat praten. U gaat met juffrouw … [Lees meer...] over’t Dialectenbureau (en ik), afl. 8
’t Dialectenbureau (en ik), afl. 7
door Jan Stroop Behalve bij de contactbijeenkomsten opereerden de drie afdelingen van ’t Instituut niet vaak gezamenlijk. Als er eens een jubilaris was dan zochten we die allemaal op en dan luisterden we naar de toespraakjes en zongen “Lang zal ze/tie leven”, gevolgd door “Hij/Zij leve hoog, ja hoog.” Gevolgd door koffie met gebak. Één keer in de zoveel jaar kregen we … [Lees meer...] over’t Dialectenbureau (en ik), afl. 7
’t Dialectenbureau (en ik), afl. 6
door Jan Stroop Om ’t contact met de correspondenten/medewerkers in den lande te onderhouden organiseerde ‘t Instituut elk jaar een paar bijeenkomsten, telkens in een andere provincie. Er werd een centraal gelegen plaats gekozen, waar een zaaltje afgehuurd werd. ’t Was altijd op een zaterdag. Die bijeenkomsten werden altijd goed bezocht. De eerste bijeenkomst die ik … [Lees meer...] over’t Dialectenbureau (en ik), afl. 6
’t Dialectenbureau (en ik), afl. 4
door Jan Stroop De afdeling Dialectologie telde eind 1966 vier vaste medewerkers: mevrouw Daan, hoofd van de afdeling, Henk Heikens en ik, beiden wetenschappelijk ambtenaar, en Reimer van der Schaaf, die de administratie deed. Af en toe kwam er ook wel eens een student wat werk verrichten. Daarnaast waren er twee dames die part time werkten: Juffrouw Francken, … [Lees meer...] over’t Dialectenbureau (en ik), afl. 4
’t Dialectenbureau (en ik), afl. 3
door Jan Stroop Ik kreeg opeens een idee. Oom en tante woonden in een bovenhuis aan de Sarphatistraat, vlak bij de Muiderpoort. Ik had in ’t verleden vaak bij ze gelogeerd. En dat was altijd leuk geweest. Misschien zouden ze me nu wel tijdelijk onderdak willen geven. En dat bleek 't geval te zijn. Probleem opgelost. Bovendien: de Sarphatistraat is op loopafstand van de … [Lees meer...] over’t Dialectenbureau (en ik), afl. 3
Zijn Groningers gevoeliger voor kleine verschillen tussen v en f dan West-Vlamingen?
Door Marc van Oostendorp Wie van het zuidwesten van het Nederlandse taalgebied naar het noordoosten trekt, hoort steeds minder mensen nog verschil maken tussen vier en fier. In West-Vlaanderen maakt iedereen dat verschil nog, in Vlaams Brabant wordt het al wat minder – al zullen mensen daar dat verontwaardigd van de hand wijzen – en wanneer je eenmaal in Groningen bent … [Lees meer...] overZijn Groningers gevoeliger voor kleine verschillen tussen v en f dan West-Vlamingen?
Plat-Amsterdams in de ring van de geschiedenis
Door Marcel Plaatsman Gisteren trof ik in de kringloopwinkel een boekje over het Amsterdams. Erg goed zag dat boekje er niet meer uit, de vorige eigenaar moet er weinig van gehouden hebben, maar ík was er blij mee. Het valt namelijk nog niet mee om bruikbare bronnen voor het Amsterdamse dialect te vinden, maar dit boekje, uit de reeks Taal in Stad en Land, geeft een goed … [Lees meer...] overPlat-Amsterdams in de ring van de geschiedenis
’t Dialectenbureau (en ik)
Door Jan Stroop Dat ik begin 1966 solliciteerde bij ’t Dialectenbureau kwam door mijn promotor, prof. Weijnen. Die was er steeds op uit om zijn afgestudeerden aan een baantje te helpen. En dat lukte hem aardig: het hele Instituut voor Lexicologie in Leiden bijvoorbeeld zat er vol mee: Piet van Sterkenburg, Hans Heestermans en Fons Moerdijk. Allemaal West-Brabanders trouwens, … [Lees meer...] over’t Dialectenbureau (en ik)
Unieke bron over het Katwijks uit 1879 aan het licht gebracht
Door Thijs Porck Tijdens onderzoek naar de laat-negentiende eeuwse correspondentie tussen de Leidse hoogleraar P. J. Cosijn en diens student G. J. P. J. Bolland stuitte ik in de Leidse Universiteitsbibliotheek op een brief met een groot aantal observaties over het Katwijks. De Groningse Bolland werkte van 1877 tot 1879 als schoolmeester in Katwijk aan Zee en stuurde zijn … [Lees meer...] overUnieke bron over het Katwijks uit 1879 aan het licht gebracht
Call for papers for a colloquium on Monolingual histories – Multilingual practices Issues in historical language contact
Annual colloquium of Taal & Tongval: Language Variation in the Low Countries 1 December 2017 Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) Ghent, Belgium http://taalentongval2017.blogspot.be Keynote speakers Päivi Pahta (University of Tampere) Joe Salmons (University of Wisconsin - Madison) Marijke van der Wal (Leiden University) … [Lees meer...] overCall for papers for a colloquium on Monolingual histories – Multilingual practices Issues in historical language contact
Schrijnens Handleiding honderd jaar
Door Michiel de Vaan Honderd jaar geleden verscheen bij Sijthoff in Leiden de Handleiding bij de studie der Vergelijkende Indogermaansche Taalwetenschap, vooral met betrekking tot de Klassieke en Germaansche Talen. Het is een van de weinige Nederlandstalige handboeken van het Indo-Europees geweest, en een van de mijlpalen in de geschiedenis van de Nederlandstalige … [Lees meer...] overSchrijnens Handleiding honderd jaar
Vooraankondiging: Atlas van de Nederlandse taal
Eind april verschijnen: Atlas van de Nederlandse taal - Editie Nederland, van Mathilde Jansen, Nicoline van der Sijs, Fieke Van der Gucht, Johan De Caluwe, en Atlas van de Nederlandse taal - Editie Vlaanderen, van Fieke Van der Gucht, Johan De Caluwe, Mathilde Jansen, Nicoline van der Sijs Taal boeit heel veel mensen. Kijk maar naar het succes van de jaarlijkse zoektocht … [Lees meer...] overVooraankondiging: Atlas van de Nederlandse taal
Noordelijk dialect praat je achter in de mond
Door Marc van Oostendorp Wanneer je naar de volksuniversiteit gaat om een taal te leren, hoor je het nog wel eens iemand beweren: Russich spreek je "voor in de mond" uit, Duits "achter in de mond". Ook over dialecten hoor je dat soort dingen weleens: wie dit of dat dialect wil imiteren, moet een plekje ergens in zijn mond vinden om het uit te spreken. In de Nederlandse … [Lees meer...] overNoordelijk dialect praat je achter in de mond
Limburgse dialecten online
Door Miet Ooms Eindelijk is het zover: het WLD staat online: http://e-wld.nl/ En ik ben er ontzettend blij mee. Belachelijk blij zelfs. Waarom? Daar zijn verschillende redenen voor. Langlopend Ten eerste: het WLD (Woordenboek van de Limburgse Dialecten) is een van de langstlopende woordenboekprojecten van ons taalgebied. Iedereen of toch iedereen die intensief met het … [Lees meer...] overLimburgse dialecten online
Huldenummer Jan Goossens (V&M jg. 126, aflev. 1-2)
De KANTL stelde een huldenummer van haar tijdschrift Verslagen & Mededelingen samen voor haar erelid Jan Goossens. Goossens, geboren in 1930, 38 jaar lang werkend lid en erelid van de KANTL sinds 2014, werd daarmee geëerd om zijn grote verdienste voor de taal- en literatuurwetenschap. Het nummer werd gepresenteerd afgelopen woensdag, 16 november 2016, en het symbolische … [Lees meer...] overHuldenummer Jan Goossens (V&M jg. 126, aflev. 1-2)
Waarom ze in West-Brabant ‘spieker’ bleven zeggen
Door Jan Stroop Over woordinruil en lexicale leemtes Op 26 oktober publiceerde Marc van Oostendorp een blog waarin hij ’t verschil beschreef tussen veranderingen van een klank die in alle betrokken woorden tegelijkertijd en in dezelfde mate gebeuren en klankveranderingen die zich woord voor woord voltrekken. Het eerste type verandering illustreert hij met de verlaging … [Lees meer...] overWaarom ze in West-Brabant ‘spieker’ bleven zeggen
Congres 90 jaar Veldeke en 40 jaar VLDN
De Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde en Veldeke Limburg nodigen u uit tot deelname aan hun feestelijk congres dat zij organiseren n.a.v. de jubilea 90 jaar Veldeke en 40 jaar VLDN. Dialect in het hart en onder de loep Dialectonderzoek en dialectcultuur in Limburg Zaterdag 19 november 2016 Kasteel Groot Buggenum, Loorderstraat 3, 6096 NE Grathem (NL) Tel. +31 … [Lees meer...] overCongres 90 jaar Veldeke en 40 jaar VLDN
Forensische taalkunde in de 18e eeuw
Door Marc van Oostendorp Nu wij van het Meertens Instituut in het Amsterdamse Spinhuis zitten, komen hier ineens allerlei historici over de vloer. Zo zaten hier gisterenmiddag Nel Klaversma en Lodewijk Wagenaar, die bezig zijn een manuscript te editeren van een achttiende eeuwse matroos (Journaal boek van ’t Oostindies Comp.s-schip Holland van ’t jaar 1781 tot 1784). Waar … [Lees meer...] overForensische taalkunde in de 18e eeuw
Streektaalconferentie 2016
Op 7 oktober organiseren wij onze jaarlijkse streektaalconferentie, in Middelburg in de Nederlandse provincie Zeeland. Het thema dit jaar is Taalvariatie in sociale media. Ook dit jaar kunnen wij u een gevarieerd programma bieden met deskundige sprekers uit het brede domein van de variatielinguïstiek. Zij zullen u onder meer vertellen over chattaal, dialect op sociale media … [Lees meer...] overStreektaalconferentie 2016
Na en naar
Door Marc van Oostendorp In dit zondagochtendminicollege bespreek ik het verschil tussen de voorzetsels na en naar: waar komt het vandaan? En hoe zit het in de Nederlandse dialecten? … [Lees meer...] overNa en naar
Waarom taalkundigen kaarten maken
Door Marc van Oostendorp Wij van het Meertens Instituut, wij maken, zoals jullie weten, kaarten. Dat doen we al tientallen jaren tot ieders tevredenheid – vroeger met de hand, en tegenwoordig met de computer. Maar nu opgelet, want hier volgt een goede vraag: waarom maken we eigenlijk die kaarten. Wat moet je ermee, behalve je eigen geboorteplaats opzoeken om te kijken of er … [Lees meer...] overWaarom taalkundigen kaarten maken
Deelnemers gezocht voor onderzoek in Roermond
Momenteel is de Universiteit Leiden bezig met een onderzoek naar het Roermonds . Ze zijn op zoek naar sprekers van het Roermonds tussen de 18-40 jaar die mee willen doen aan hun onderzoek. Het onderzoek zal bestaan uit een simpele computertaak waarbij de participant aan de hand van geluidsfragmenten in het Roermonds en een andere taal een oordeel moet geven door een toets in … [Lees meer...] overDeelnemers gezocht voor onderzoek in Roermond
Dialectologie voor thuisblijvers
Door Marcel Plaatsman Een kwart miljoen dialectzinnetjes staat online. Dat las ik gisteren op Neerlandistiek.nl en meteen plaatste ik daar een enthousiaste reactie op. Ook op Twitter liet ik me niet onbetuigd. Met de juiste apparatuur waren deze reacties als juichkreten te detecteren geweest. Wie over die apparatuur beschikt moet dan toch even vreemd opgekeken hebben, … [Lees meer...] overDialectologie voor thuisblijvers
Meer dan een kwart miljoen dialectzinnetjes op het internet.
De Gentse dialectologie kan bogen op een rijke traditie die in 1890 begon met prof. J. Vercoullie, die voor Vlaanderen de allereerste wetenschappelijke dialectbeschrijving in het licht gaf – uiteraard over het West-Vlaams. Het was echter prof. E. Blancquaert die de Gentse dialectologie beroemd maakte door het grootscheepse project Reeks Nederlandse Dialectatlassen (RND), … [Lees meer...] overMeer dan een kwart miljoen dialectzinnetjes op het internet.
