Vanochtend is een nieuwe spellingwebsite geopend: Spellingsite.nu. Op deze website kun je de spelling van zo'n honderdduizend woorden, afkortingen en namen opzoeken, en bovendien alle spellingregels raadplegen.De site geeft van elk woord de officiële spelling, maar biedt in bepaalde gevallen ook alternatieve schrijfwijzen. Bij elk woord kun je doorklikken naar de bijbehorende … [Lees meer...] overNieuwe spellingwebsite: Spellingsite.nu
spelling
Het eindexamen spellen
Door Marc van OostendorpVandaag vergadert de Tweede Kamer over de eindexamens van dit jaar. Voor het schoolvak Nederlands wordt dat waarschijnlijk een rustig jaar, behalve dat SP-Kamerlid Jasper van Dijk de spelling hoog op de agenda heeft gezet.De spelling! Eind vorig jaar had staatssecretaris Sander Dekker nog gezegd dat het natuurlijk uitgesloten was dat iemand die slecht … [Lees meer...] overHet eindexamen spellen
De accénten van Stóry
Door Marc van OostendorpHeel hard roepen kun je in de schrijftaal met hoofdletters, met cursief, en in informelere registers met asterisken of aanhalingstekens. Het tijdschrift Story heeft nog een manier ontdekt: met accenten.Laten we bijvoorbeeld de voorpagina van het tijdschrift van deze maand erbij nemen:Maar liefst drie keer op één pagina worden accenten gebruikt om … [Lees meer...] overDe accénten van Stóry
Dat ze haar hand maar eens in eigen boezem steekt!
Door Marijke De BelderDe spelling is als het slag mensen dat er vilein genoegen in schept wanneer je een puistje, een haar op je tepelhof of een extra pondje ontwikkelt. In elk futiel falen weet zij het leedvermaak te vinden. Zo zit zij vanop haar troon hautain met haar hete adem in je nek te blazen smekend om de dag waarop je over choquante przewalskipaarden moet … [Lees meer...] overDat ze haar hand maar eens in eigen boezem steekt!
Te verschijnen: Jacob van Lennep – Een en ander over letters
Op 8 december 1962 hield de auteur Jacob van Lennep een lezing voor de afdeling Letterkunde van de Koninklijke Nederlandsche Akademie van Wetenschappen (KNAW). De tekst van zijn lezing, getiteld Een en ander over letters,verscheen in druk in het jaarboek 1863 van de KNAW. Nu wordt de tekst na 151 jaar opnieuw uitgegeven bij HaEs producties, als geschenkboekje in een genummerde … [Lees meer...] overTe verschijnen: Jacob van Lennep – Een en ander over letters
Nederlands voor taalhelden: een gemiste kans?
Door Jan Uyttendaele Alle eerstejaarsscholieren van het middelbaar onderwijs in Nederland en Vlaanderen hebben op 1 september 2014 een gratis taalboekje gekregen van de Nederlandse Taalunie: Nederlands voor Taalhelden. Volgens een bericht op de website vande Taalunie is het ‘niet bedoeld als leerboek, wel als naslagwerk. Het is getoetst aan het referentieniveau … [Lees meer...] overNederlands voor taalhelden: een gemiste kans?
Eenig als juiste spelling
De taalkundige als jongeman (2) Door Marc van Oostendorp Dat ik later taalkundige zou worden, ze hadden het op de lagers school al kunnen weten als ze beter hadden opgelet. Ik wist namelijk alles beter. De kenmerkende pedantie die voor veel mensen levenslang de enige manier is waarop ze uiting geven aan hun taalliefde, die heb ik ook gehad. Ja, lachen jullie maar even … [Lees meer...] overEenig als juiste spelling
Een laatste restje ‘sch’
Door Marc van OostendorpSommige taalkundigen beweren wel dat ze zich niet met spelling bezighouden, maar een collega van me had de afgelopen week wel degelijk ruzie gehad met zijn vrouw over de juiste schrijfwijze van het woord 'Chinezen'. Zij wilde het zo, maar hij beweerde bij hoog en laag dat het 'Chinese' moest zijn. Tot ze erachter kwamen dat zij het zelfstandig en hij het … [Lees meer...] overEen laatste restje ‘sch’
De vooravond van de ‘nieuwe’ spelling
door Miet OomsGisteren las ik een berichtje uit het Leuvense studentenblad Veto, over het roemloze einde van de spelling-Geerts 20 jaar geleden, nog voor ze ooit in voege kwam. Het was een van die dagen uit mijn studentenperiode die ik nooit zal vergeten. … [Lees meer...] overDe vooravond van de ‘nieuwe’ spelling
De wedergeboorte van de indifferentialis
Sans amertume ni rancune: mijn laatste antwoord aan Neijtdoor Wim MattensTen tijde van de Chomskyaanse hegemonie was het voor ‘andersdenkenden’ niet gemakkelijk een eigen persoonlijk geluid te laten doorklinken. Ook voor mij als structuralist. Bovendien was ik verbonden aan een Franstalige universiteit waar de middelen voor onderzoek van het Nederlands uiterst beperkt waren. … [Lees meer...] overDe wedergeboorte van de indifferentialis
Ritme en meervoudigheid
Commentaar op het commentaar van Wim Mattens Door Anneke Neijt Met het taalsysteem heb je een representatie van de wereld tot je beschikking. Die kun je beschrijven, je kunt erover nadenken, je kunt toekomstige of onmogelijke werelden verzinnen en je kunt de betekenis van je gedachten doorgeven aan anderen. Dat is waarom taalonderzoek zo fascinerend is. Ons … [Lees meer...] overRitme en meervoudigheid
Ook uitkomsten van onderzoek moeten linguïstisch en methodologisch verantwoord worden.
Door Wim Mattens Er is geen enkele medicus die op het idee zou kunnen komen een onderzoek in te stellen naar prostaatkanker bij vrouwen. De anatomie van het vrouwelijke lichaam geeft namelijk geen enkele indicatie om te veronderstellen dat een dergelijk onderzoek tot medisch relevante resultaten zou kunnen leiden. Een medicus die een dergelijk onderzoek zou willen instellen, … [Lees meer...] overOok uitkomsten van onderzoek moeten linguïstisch en methodologisch verantwoord worden.
Vorm en wereldkennis verklaren samen de interpretatie van samenstellingen
Door Arina Banga Het duurt altijd even voordat ik ze gerustgesteld heb, de mensen op feestjes die bij het horen van het onderwerp van mijn proefschrift meteen in paniek raken. “Dat vind ik zo moeilijk! Ik weet nóóit of het nou pannuhkoek is of pannennnnnnkoek!” Hoewel ik deze regels zelf niet zo heel moeilijk vind, is mijn missie in zulke situaties niet om mijn … [Lees meer...] overVorm en wereldkennis verklaren samen de interpretatie van samenstellingen
De spelling is vrij
De laatste weken is er, onder andere op Neder-L, weer een discussie opgelaaid over de precieze manier waarop de tussen-n moet worden geregeld. Volgens sommigen is er een rigoureuzere maatregel nodig: de spelling moet worden vrijgelaten. Dat vindt bijvoorbeeld Wil Bijlsma, taalkundige, oud-docent Taalbeheersing aan de Sociale Akademies in Amsterdam, oud-docent Nederlands … [Lees meer...] overDe spelling is vrij
Geenvoud en gemeenvoud
Door Felix van de LaarToen ik kennismaakte met de indifferentialis van Mattens, opende mij dat de ogen voor het feit dat er méér onder de zon is dan het begrippenpaar enkelvoud en meervoud waarin vorm en inhoud zo innig samengingen. Ik kwam hem helaas pas in 2000 op het spoor, ná het gekrakeel over de “tussen-n” in 1995, want toen ging ik nog - en velen met mij - van die … [Lees meer...] overGeenvoud en gemeenvoud
Het roemloze einde van de tussenklank en van het ritmisch element!
Door Wim Mattens De repliek van Neijt in Neder-L van 3 januari op de bijdrage van Van de Laar en mijn reactie daarop gaat geheel voorbij aan de essentie van onze bijdragen, nl. het ontbreken van het begrip indifferentialis in recente studies over samenstellingen, terwijl o.a. Balk-Smit Duyzentkunst overtuigend heeft aangetoond dat dit begrip een belangrijke rol kan spelen … [Lees meer...] overHet roemloze einde van de tussenklank en van het ritmisch element!
Taalkundig geroezemoes rondom het Groot Dictee van 2013
Door Anneke NeijtDe mooie bijvangst van Het Groot Dictee 2013 is dat dit dictee leidde tot maar liefst vier taalkundige discussies. Het gaat om hardnekkige kwesties, vragen die nog niet bevredigend beantwoord zijn, hoezeer taalkundigen ook hun best doen: (1) “dan of als?”, (2) “spelling is wel/niet taal”, (3) “weg met de standaardspelling”, en (4) “hoe lossen we kippenhok – … [Lees meer...] overTaalkundig geroezemoes rondom het Groot Dictee van 2013
Sanksies
Door Wil BijlsmaOp het overtreden van de regels voor de taal staan geen sanksies. Dat sgrijft prof dr Marc van Oostendorp in Trouw.Dat is een sympathiek standpunt, maar is het waar? Ik kijk naar de taaltoets voor het examen NT2, Nederlands als 2de taal voor nieuwkomers. De toets heeft 20 keuze-vragen. Hier zijn er 12. 1 Waarom ga je zo laat naar huis / naar thuis?2 Ze weet … [Lees meer...] overSanksies
Toch nog een keer die vermaledijde spelling
Door Wim MattensIn zijn bijdrage De knoedel van de taal van 19 december 2013 vindt Felix van de Laar het merkwaardig “dat zowel de spellingcommissie die het Groene Boekje in elkaar heeft geknutseld, als taalgeleerden die er later onderzoek naar hebben gedaan, de inzichten van Wim Mattens over de ”indifferentialis” volstrekt hebben genegeerd.” Deze opmerking behoeft enige nadere … [Lees meer...] overToch nog een keer die vermaledijde spelling
Spelling is wel degelijk taal
Door Marc van OostendorpTot de rituelen van de decembermaand hoort dat er een taalkundige opstaat die erop wijst dat 'spelling geen taal is'; en dat je van taalkundigen dus echt niet hoeft te verwachten dat ze weinig fouten maken bij het groot dictee.Gisteren was het aan de beurt aan Felix van de Laar. In een mooi stukje in NRC Handelsblad van gisterenavond roept hij op om … [Lees meer...] overSpelling is wel degelijk taal
Het gezeur van de groene golfjes
Door Viorica Van der RoestMijn spellingcontrole houdt er een heel andere mening over taal op na dan ik. Ik heb het niet over de rode golfjes, die meestal wel zinnige suggesties voor verbetering doen (behalve wanneer je een Middelnederlandse tekst overtypt). En als ze een woord niet kennen, voeg je het toe aan de woordenlijst, en dan blijven de rode golfjes weg. Maar dan die … [Lees meer...] overHet gezeur van de groene golfjes
De spelling van het Sittards: nu binnen handbereik
Wie tot voor kort zich wilde informeren over de spelling van het Sittards moest zich daarbij heel wat moeite getroosten. In de Spelling 2003 van de Limburgse dialecten staat dan wel de spelling van de Limburgse dialecten, gerangschikt naar plaats maar het vraagt van gebruiker toch nog een en ander zoekwerk.Door de presentatie van de vernieuwde website van de Willy Dols … [Lees meer...] overDe spelling van het Sittards: nu binnen handbereik
Hoe de taal dicht gaat slibben
Het taalnieuws van het jaarDoor Marc van OostendorpHet belangrijkste taalnieuws van het jaar staat deze week ergens achteraf in een donker hoekje van Onze Taal, alsof het er helemaal niet toe doet. In een artikel dat verder gaat over het curieuze verschijnsel dat tekstschrijvers soms expres woorden afwijkend spellen op webpagina's om hoger in de ranking van Google te komen … [Lees meer...] overHoe de taal dicht gaat slibben
Een nieuwe spelling voor ‘droog’, ‘eeuw’ en ‘televisie’?
Door André LooijengaSprekers van het Fries vinden het vaak lastig om hun taal goed te spellen. Geen nieuws op zich, maar dankzij facebook en twitter komen op een soms aandoenlijke, soms onthutsende wijze ook heel alledaagse schrijfsels in de spreektaal van gewone Friezen aan het oppervlak. Nogal wat Friestaligen blijken elementaire Friese spellingconventies amper onder de knie … [Lees meer...] overEen nieuwe spelling voor ‘droog’, ‘eeuw’ en ‘televisie’?
Rijks museum
door Jan StroopIn haar column van maandag 8 april (Volkskrant) uit Aaf Brandt Corstius haar ongenoegen over de spatie tussen Rijks en museum zoals die te zien is in ’t nieuwe logo van ’t museum. Ze is niet de eerste. Zelden heeft een lege ruimte zoveel beroering veroorzaakt, in kleine kring welteverstaan. Aaf stoort zich vooral aan de argumenten van ontwerpster Irma Boom. Twee … [Lees meer...] overRijks museum