Door Frank Willaert De roman Karakter van F. Bordewijk uit 1938 vormt een variant op een eeuwig verhaal, de strijd op leven en dood tussen een vader en zijn zoon, hier de even imponerende als harteloze Dreverhaven en diens buitenechtelijke zoon Jacob Katadreuffe. Die laatste zet alles op alles om als zoon van een arme ongehuwde moeder zijn doel vn sociale promotie tot … [Lees meer...] overUit: F Bordewijk, Karakter (1938)
Artikel
Die historie van Fortunatus borse : capittel [18]
Een nieuwe historie van Fortunatus borse ende van sijnen wunschhoet, seer playsant om lesen ende leerende hoe een jonck geselle hem heusschelijck houden sal met woorden ende met wercken, by hooghe, by leeghe, onder vrienden ende onder vremde, binnen slants ende buyten slants, met reysen, met coopmanschappen doen, inden houwelijck ende in meer ander accidenten die den mensche … [Lees meer...] overDie historie van Fortunatus borse : capittel [18]
‘Christen! bedenk dat ook de jood uw naasten is’ (1846)
Jeugdverhalen over joden (132) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Jacobus Kornelis Thomson (1806-1867)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Pieter Jacobus Kornelis (officieel Cornelis) Thomson was ‘huisonderwijzer’ in Goes. In de eerste helft van de 19de eeuw schreef hij verschillende jeugdboeken, deels onder de initialen P.J.K.T. Het verhaal … [Lees meer...] over‘Christen! bedenk dat ook de jood uw naasten is’ (1846)
Ype Driessen en Botte Jellema lezen Ype Driessen
Het verblijf (dag 157) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Botte Jellema en Ype Driessen maken de podcast De eeuw van de amateur. Ype Driessen is fotostripmaker; in 2020 verscheen zijn autobiografische fotostrip Het nadeel van de twijfel. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door … [Lees meer...] overYpe Driessen en Botte Jellema lezen Ype Driessen
Top 40 van de Gouden Eeuw – 10a
Door Margot Kalse en Olga van Marion Lofzang van Maria Een lofsangh der Jonckvrauwen Marie. Luce I. … [Lees meer...] overTop 40 van de Gouden Eeuw – 10a
Mayon(n)aise
Door Bert Van Raemdonck De sobere en toch opvallende cover van het boek dat ik momenteel lees, doet het zonder afbeelding. Behalve naar de gele kleur wordt alle aandacht daardoor helemaal opgeëist door de titel van het boek en de naam van de auteur. … [Lees meer...] overMayon(n)aise
Sammy Jo Bron leest Maartje Wortel
Het verblijf (dag 156) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Sammy Jo Bron studeert Nederlandse Taal en Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Maartje Wortel (1982) is romanschrijfster; haar broer heet Bas. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse … [Lees meer...] overSammy Jo Bron leest Maartje Wortel
Die historie van Fortunatus borse : capittel [17]
Een nieuwe historie van Fortunatus borse ende van sijnen wunschhoet, seer playsant om lesen ende leerende hoe een jonck geselle hem heusschelijck houden sal met woorden ende met wercken, by hooghe, by leeghe, onder vrienden ende onder vremde, binnen slants ende buyten slants, met reysen, met coopmanschappen doen, inden houwelijck ende in meer ander accidenten die den mensche … [Lees meer...] overDie historie van Fortunatus borse : capittel [17]
De ene uitgangs-t is de andere niet
Door Gerard Kempen De mentale processen die u uitvoert terwijl u deze tekst leest, zijn gespitst op herkenning van woorduitgangen en op berekening van de grammaticale implicaties ervan. Het experiment van Marijke Den Belder en Esther Ruigendijk, gerapporteerd in hun bijdrage aan Neerlandistiek.nl van 2 maart jl., laat dit fraai zien aan de hand van (werk)woorden die eindigen … [Lees meer...] overDe ene uitgangs-t is de andere niet
Bron- en contactonderzoek
Voornamendrift 76 Door Gerrit Bloothooft Wat zou ik graag een uitgebreid bron- en contactonderzoek doen naar nieuwe voornamen. Want hoe komen ouders aan zo'n nieuwe naam (de bron)? En als de nieuwe naam er is, hoe nemen andere ouders de innovatie over (de contacten). Over dat laatste schreef ik al eerder, geïnspireerd door de verspreiding van het coronavirus. Maar nu … [Lees meer...] overBron- en contactonderzoek
naakt is de taal op haar knapst
Door Marc van Oostendorp Er is iets ingewikkelds met leesbaarheid: al te leesbaar is ook weer niet leesbaar. Zo gelden korte woorden als gemakkelijker te lezen dan lange, maar de boekjes die mijn dochter in groep 3 leest bevatten alleen korte woorden en op de een of andere manier vereist dat juist extra concentratie: tim zit in de hut. op de hut zit een mus.tim ziet de … [Lees meer...] overnaakt is de taal op haar knapst
Kun je ‘Houd je mond’ sissen?
Door Marc van Oostendorp Gisteren werd dankzij een tweet toch nog een leuke dag. De tweet kwam van de literair journalist Kenneth van Zijl. Die had net een boek gelezen en, stijlgevoelig als hij is, draaide zijn literaire oordeel om als een blad van een boom toen hij één verkeerd geplaatst woord las: … [Lees meer...] overKun je ‘Houd je mond’ sissen?
Eva Klute leest Joke van Leeuwen
Het verblijf (dag 155) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Eva Klute studeert Nederlandse Taal en Cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen. Joke van Leeuwen (1952) is schrijver en beeldend kunstenaar. Haar nieuwe boek, Mijn leven als mens, verschijnt deze maand. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede … [Lees meer...] overEva Klute leest Joke van Leeuwen
‘Van’ als citaatinleider: inderdaad ouder en vermoedelijk ook al langer gebruikelijk
Door Henk Wolf Verschillende mensen hebben gereageerd op het stukje dat ik hier op 1 maart heb geplaatst over 'van' als citaatinleider. Een paar interessante reacties wil ik hier graag bespreken.In het stukje gaf ik een paar zinnen in het Fries van het Duitse Saterland, afkomstig uit geluidsopnamen die Pyt Kramer vanaf 1970 heeft gemaakt. Daarin wordt het Friese equivalent … [Lees meer...] over‘Van’ als citaatinleider: inderdaad ouder en vermoedelijk ook al langer gebruikelijk
Achter het achtervoegsel (3): kitchenette
Door Roland de Bonth Verrassend genoeg kun je voor de vorming en de betekenis van zelfstandige naamwoorden op -ette veel informatie vinden in het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Het lemma -ETTEII geeft maar liefst zeven verschillende betekenissen bij op drie manieren gevormde -ette-woorden: met een zelfstandig naamwoord als naamwoord, met een werkwoord als … [Lees meer...] overAchter het achtervoegsel (3): kitchenette
Waar zit je ware zelf?
Door Marc van Oostendorp Wie ben ik? Ieder levensverhaal gaat uit van een kern – een 'waar zelf'. Maar wie is dat? En vooral: waar bevindt zich dat? Omdat ik de laatste tijd bezig bent met een serie over de vraag wat – onder andere – ik betekent in gedichten, én omdat er nu een nieuwe theorie is die zegt dat we het idee dat we een ik hebben sowieso te danken is aan de taal, … [Lees meer...] overWaar zit je ware zelf?
Joost Oomen leest Gerrit Krol
Het verblijf (dag 154) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Joost Oomen is dichter, schrijver en performer. In 2020 bracht hij zijn debuutroman 'Het Perenlied' uit. Gerrit Krol (1934-2013) schreef romans en gedichten, en het verschil tussen de twee was soms moeilijk te zien. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het … [Lees meer...] overJoost Oomen leest Gerrit Krol
Windhandel vanuit de Beurs van Berlage
Op 10 maart 2021 speelt Theater Kwast eenmalig een geënsceneerde leesvoorstelling van Quincampoix of de windhandelaars, een 18e-eeuws blijspel dat voor de Amsterdamse Schouwburg werd geschreven door Pieter Langendijk (183-1756). In een Engelstalige versie van dit wervelende stuk over de verpletterende financiële bubbel van 1720 worden kijkers via een livestream … [Lees meer...] overWindhandel vanuit de Beurs van Berlage
Windhandel vanuit de Beurs van Berlage
Op 10 maart 2021 speelt Theater Kwast eenmalig een geënsceneerde leesvoorstelling van Quincampoix of de windhandelaars, een 18e-eeuws blijspel dat voor de Amsterdamse Schouwburg werd geschreven door Pieter Langendijk (183-1756). In een Engelstalige versie van dit wervelende stuk over de verpletterende financiële bubbel van 1720 worden kijkers via een livestream … [Lees meer...] overWindhandel vanuit de Beurs van Berlage
inhalen / passeren
Verwarwoordenboek vervolg (208) inhalen / passeren De woorden worden door elkaar gebruikt, maar hebben soms ook nog een ander betekenisaspect. … [Lees meer...] overinhalen / passeren
Die historie van Fortunatus borse : capittel [16]
Een nieuwe historie van Fortunatus borse ende van sijnen wunschhoet, seer playsant om lesen ende leerende hoe een jonck geselle hem heusschelijck houden sal met woorden ende met wercken, by hooghe, by leeghe, onder vrienden ende onder vremde, binnen slants ende buyten slants, met reysen, met coopmanschappen doen, inden houwelijck ende in meer ander accidenten die den mensche … [Lees meer...] overDie historie van Fortunatus borse : capittel [16]
Even afmaken – wie is er hier de baas eigenlijk?
Door Siemon Reker Wekelijks de vrijdagse persconferenties van premier Rutte volgen, betekent in elk geval veertiendaags dingen horen terugkomen. Al heel snel – ik denk dat het begon in april 2013 maar misschien was het eerder – blokkeerde de heer Rutte journalisten die hem probeerden te onderbreken met een even vriendelijk als beslist Ik maak het even af. Beslist … [Lees meer...] overEven afmaken – wie is er hier de baas eigenlijk?
‘Het moest precies zó zijn, dat wist men meteen!’
Pronomina in de Nederlandse lyriek (14) Door Marc van Oostendorp Hoewel ik in deze reeks en overal objectief ben, mag er natuurlijk af en toe Een van mijn favoriete gedichten over taal, en uberhaupt, is Inspiratie van Mark Boog, uit diens bundel De encyclopedie van de grote woorden, waarvan de dichter onlangs een uitgebreide nieuwe editie aankondigde: in eigen beheer. … [Lees meer...] over‘Het moest precies zó zijn, dat wist men meteen!’
Tanne Bloks leest Johan Daisne
Het verblijf (dag 153) STEUN ONS IN DE VERBLIJFKOSTEN Tanne Bloks studeert aan de onderzoeksmaster Nederlandse Literatuur en Cultuur aan de Universiteit Utrecht. Johan Daisne (1912-1978) schreef onder meer gedichten, romans, essays, hoorspelen en toneelstukken. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt … [Lees meer...] overTanne Bloks leest Johan Daisne
Symposium rond het thema Witte Onschuld
Op woensdag 24 maart organiseert de vakgroep Nederlands van het Departement Moderne Talen van de Universiteit van Luik een symposium met prof. dr. Gloria Wekker rond het thema Witte Onschuld. Er zijn sprekers uit de taalkunde, de literatuurwetenschap en het cultuuronderzoek. Alle lezingen vinden plaats in het Engels. Het programma en meer informatie is te vinden op de … [Lees meer...] overSymposium rond het thema Witte Onschuld