Hieronder mijn antwoorden op het vwo-examen dat vanmiddag is afgenomen. Let wel: er is geen garantie dat ik alles goed heb, ik heb nog nooit een 10 gehaald voor het examen. Laat eventuele verbeteringen hieronder achter als commentaar. Als ik het ermee eens ben, zal ik mijn antwoorden dan verbeteren. (De juiste antwoorden komen zaterdag hier te staan; nu staan de opgaven er … [Lees meer...] overHet centraal eindexamen vwo 2022 – Mijn antwoorden
Artikel
In memoriam Paul ten Have (1 december 1937 – 10 mei 2022)
Gisteren belde Paul ten Have’s zoon Frans dat Paul die middag overleden was. Hij stierf dinsdag 10 mei 2022 in een woonzorgcentrum in Alkmaar, twee jaar nadat zijn levenspartner Immelien Kramer thuis in Heiloo overleed. Paul was vanaf midden jaren zestig medewerker aan het Instituut voor Sociologie van de Universiteit van Amsterdam. In 2002, ging hij met pensioen als UHD / … [Lees meer...] overIn memoriam Paul ten Have (1 december 1937 – 10 mei 2022)
De ‘Spiegel der duecht’ : exempelen [100], [101] en [102]
Den spiegel der duecht ende der eerbaerheyt, vol schoone historien ende exempelen,zoals gedrukt door Thomaes vander Nootte Brussel in 1515 Kritische editie met facsimile van het unieke exemplaar:Washington, Library of Congress, Rosenwald Collection 1131,bezorgd door Willem Kuiper en Inge van Outryve. exempelen [100], [101] en [102] … [Lees meer...] overDe ‘Spiegel der duecht’ : exempelen [100], [101] en [102]
Eerherstel voor de vrouw die de Amsterdamse Schouwburg opende
Wie om zich heen kijkt in de schouwburg aan het Leidseplein wordt overspoeld door herinneringen aan het rijke verleden van deze Amsterdamse cultuurtempel. Portretten van generaties acteurs sieren de wanden, het enorme Gijsbreght van Aemstel-mozaïek imponeert bij het bestijgen van de trappen en in de zaal glanzen de vergulde namen van grootheden uit de Nederlandse … [Lees meer...] overEerherstel voor de vrouw die de Amsterdamse Schouwburg opende
Luisteren via een hoofdtelefoon
Soms gaat onderzoek over taal zonder dat het over taal gaat. Deze week verscheen er bijvoorbeeld een artikel in het tijdschrift Organizational Behavior and Human Decision Processes, dat waarschijnlijk nooit door een taalkundige wordt gelezen, ook door mij niet, maar dat het mogelijk maakt verder na te denken over een bijzondere vorm van taalgebruik: in jezelf praten. Dat is … [Lees meer...] overLuisteren via een hoofdtelefoon
Bargoens / koeterwaals
Verwarwoordenboek vervolg (268) Bargoens / koeterwaals De woorden verschillen in betekenis, maar er is ook overlap ontstaan. Bargoens oorspronkelijk: vooral Amsterdamse volkstaalvariant van randgroepen in de samenleving; onbegrijpelijke vaktaal Het Bargoens was niet alleen de taal van marktkramers en zigeuners, … [Lees meer...] overBargoens / koeterwaals
Geen zicht op visie
Vacatures voor eerstegraadsdocent Nederlands (2) “Overigens vind ik het ook heel leuk om in vacatures te lezen waar de sectie mee bezig is. Dát is iets wat mij overhaalt om te schrijven!” Deze reactie kregen we op het eerste artikel van onze serie over vacatures voor eerstegraadsdocenten Nederlands. Ook in berichten op sociale media kwam naar voren dat de visie op het vak … [Lees meer...] overGeen zicht op visie
Oudere mensen horen verdriet minder gemakkelijk
Met je stem kun je van alles overdragen: een zakelijke boodschap en aanwijzingen over hoe die in elkaar zit, maar ook hoe je je voelt over die boodschap, of hoe je je in het algemeen voelt. Je hoort dat iemand verdrietig is, of juist bijzonder verheugd –er zit iets in de stem dat dit weggeeft, dezelfde stem die tegelijkertijd ook verschil maakt tussen Ze leerden Benedictíne … [Lees meer...] overOudere mensen horen verdriet minder gemakkelijk
De ‘Spiegel der duecht’ : exempelen [97], [98] en [99]
Den spiegel der duecht ende der eerbaerheyt, vol schoone historien ende exempelen,zoals gedrukt door Thomaes vander Nootte Brussel in 1515 Kritische editie met facsimile van het unieke exemplaar:Washington, Library of Congress, Rosenwald Collection 1131,bezorgd door Willem Kuiper en Inge van Outryve. exempelen [97], [98] en [99] … [Lees meer...] overDe ‘Spiegel der duecht’ : exempelen [97], [98] en [99]
Zeer Vlaamse mannennamen
Voornamendrift 94 Na zeer Vlaamse vrouwennamen bekijk ik zeer Vlaamse mannennamen die wel in Vlaanderen maar (bijna) niet in Nederland en Frankrijk zijn of worden gegeven. Er is weer veel opmerkelijks te zien. 1900-1930 Heel opvallend zijn in deze periode de op de uitspraak geïnspireerde lange klinkers in het naameinde van een verkorte voornaam: Eugeen, Kamiel, Jaak, … [Lees meer...] overZeer Vlaamse mannennamen
Een nieuwe biografie voor Betje Wolff
In 1984 verscheen de voortreffelijke biografie van Piet Buijnsters over Betje Wolff en Aagje Deken. Daarna verscheen nog de door hem samengestelde brievenuitgave in twee delen.1 Sindsdien zijn er nog maar een paar brieven opgediept die hij nog niet kende (Roelof van Gelder vond ze in het Engelse admiraliteitsarchief), en er zijn geen omverwerpende andere documenten boven tafel … [Lees meer...] overEen nieuwe biografie voor Betje Wolff
Taal en werkelijkheid
Mijn specialisatie in de taalkunde is van huis uit de klankleer, de fonologie. Mijn proefschrift ging daarover, net als de meeste van mijn wetenschappelijke publicaties. Maar de laatste jaren heb ik daar af en toe spijt van – de echte actie gebeurt wat mij betreft steeds meer in een ander deelgebied, de betekenisleer, de semantiek (samen misschien met de pragmatiek. In de … [Lees meer...] overTaal en werkelijkheid
Etymologica: De Hengmengen in Altena
De Hengmeng. Waarschijnlijk kennen de meeste lezers dat woord niet. Het is de naam van de boerderij en landerijen ten oosten van de Meeuwense steeg van Meeuwen naar Babyloniënbroek in Altena. Voor de topografie, zie onderstaande kaartjes. Maar er zijn meer locaties met de naam `Hengmeng` geweest in Altena. Waar staat het woord Hengmeng voor? Waar zijn die … [Lees meer...] overEtymologica: De Hengmengen in Altena
Logisch dat zij het schrijft
Renate Rubinstein moet nu maar weer eens tot leven komen. Het hangt in de lucht: vorige week besprak ik het hier een boekje dat de nu al heel lang beoogde biograaf Hans Goedkoop schreef over haar jeugd. Een aardige lezer wees me erop dat er vorige maand bij Hollands Maandblad ook een boekje verscheen, Renate Rubinstein herontdekt, van Charlotte Goulmy. Het is heel mooi … [Lees meer...] overLogisch dat zij het schrijft
Zeker weten: vernieuwend Nederlands op bijwoordelijk terrein
Dezelfde woorden kunnen in dezelfde vaste volgorde voorkomen en toch inhoudelijk verschillen. Nemen we als voorbeeld de combinatie zeker weten, aanhalingen uit het kalenderjaar 2022 (ongecorrigeerde Handelingen): (Sophie Hermans, VVD) ik wil zeker weten dat het geld ook terechtkomt waar het terecht moet komen (Jan Paternotte, D66) zodat we ook zeker weten dat dat … [Lees meer...] overZeker weten: vernieuwend Nederlands op bijwoordelijk terrein
De ‘Spiegel der duecht’ : exempelen [94], [95] en [96]
Den spiegel der duecht ende der eerbaerheyt, vol schoone historien ende exempelen,zoals gedrukt door Thomaes vander Nootte Brussel in 1515 Kritische editie met facsimile van het unieke exemplaar:Washington, Library of Congress, Rosenwald Collection 1131,bezorgd door Willem Kuiper en Inge van Outryve. exempelen [94], [95] en [96] … [Lees meer...] overDe ‘Spiegel der duecht’ : exempelen [94], [95] en [96]
Maarten ’t Hart
Over de late style van Cees Nooteboom
Recensiedokter Evi Aarens diagnosticeert de literaire kritiek. Vandaag Edward Saids late style en de recente poëzie van Cees Nooteboom Edward Said De literatuurprofessor en cultuurcriticus Edward W. Said werkte de laatste jaren voor zijn dood aan een studie die postuum zou verschijnen onder de titel On Late Style: Music and Literature Against the Grain (Bloomsbury, … [Lees meer...] overOver de late style van Cees Nooteboom
“Dikke mik kans” – zuidelijke taal die de Handelingen niet haalde?
Op 4 juni 2020 schreef ik een tekstje over het amicale taalgebruik dat in de Tweede Kamer duidelijk wordt via de tussenwerpsels jongens! en joh! Wie de huidige Van Dale bekijkt, ziet dat een blogstukje ook twee jaar later nog heel wat meer informatie kan bieden dan het grote woordenboek. Op dezelfde vierde juni van 2020 was er een … [Lees meer...] over“Dikke mik kans” – zuidelijke taal die de Handelingen niet haalde?
Brugge, Bruges en Bruhhe in de play-off
Met lokale taal naar de titel? Nu de voetbalstadions weer tot de nok toe gevuld zijn met supporters kunnen clubs de steun van hun achterban opnieuw in levenden lijve ervaren. Toch vindt veel fan engagement vandaag de dag ook digitaal plaats. Voetbalclubs zijn meer dan ooit actief op sociale media, zoals Instagram en TikTok. De interactieve mogelijkheden van de sociale … [Lees meer...] overBrugge, Bruges en Bruhhe in de play-off
De ‘Spiegel der duecht’ : exempelen [91], [92] en [93]
Den spiegel der duecht ende der eerbaerheyt, vol schoone historien ende exempelen,zoals gedrukt door Thomaes vander Nootte Brussel in 1515 Kritische editie met facsimile van het unieke exemplaar:Washington, Library of Congress, Rosenwald Collection 1131,bezorgd door Willem Kuiper en Inge van Outryve. exempelen [91], [92] en [93] … [Lees meer...] overDe ‘Spiegel der duecht’ : exempelen [91], [92] en [93]
Reis naar de hel
(Arthur Rimbaud, 1854-1891) Wie door het provinciale Charleville slentert kan zich goed voorstellen dat de jonge, driftige, onrustige en intelligente Arthur Rimbaud al op zestienjarige leeftijd (op uitnodiging van Paul Verlaine) vertrok naar het echte leven in Parijs. ‘Ik wil hier weg!’ Al op de middelbare school droomde hij van ontdekkingsreizen. ‘Poète et explorateur’ … [Lees meer...] overReis naar de hel
de minaret op het dressoir
Het woordgebruik van Mustafa Stitou Een van de schokkendste verhalen in de bijbel is dat van Abraham die bereid is zijn zoon Isaac te offeren als God hem daarom vraagt. Blind geloof wordt er van je gevraagd, bereidheid om de menselijke moraal met voeten te treden uit onderworpenheid aan God: je eigen kind is minder belangrijk dan dat geloof. Intrigerend genoeg komt dat … [Lees meer...] overde minaret op het dressoir
Van Ensignette tot Haponette
Achter het achtervoegsel 17 Dat Cefas van Rossem en ik niet de enige twee zijn die gecharmeerd zijn van het achtervoegsel -ette, zal na de voorgaande zestien afleveringen van deze rubriek inmiddels wel duidelijk zijn. Vooral commerciële naamgevers hadden en hebben een duidelijke voorliefde voor dit palindromische suffix, dat verkleint, vertedert en verleidt. Zo maakten we … [Lees meer...] overVan Ensignette tot Haponette
Een ideale vader
92, zou Renate Rubinstein inmiddels zijn, als ze niet in 1990 al overleden was: wat zou de wereld mooi zijn als ze nu nog af en toe een stukje kon schrijven over de actualiteit in de zorgvuldige zinnen die haar proza kenmerkten. Gelukkig ontstaat er de laatste jaren weer aandacht voor haar werk: vorig jaar verschenen er twee bloemlezingen en Hans Goedkoop, al decennia … [Lees meer...] overEen ideale vader
