Hoe herken je fake news op het internet? Wat zijn de gevolgen van autisme voor taalgebruik? Wat vertelt Max Havelaar ons over Nederland nu? En hoe maak je je eigen presentaties tot een succes? Taal, literatuur en communicatie zijn de drie centrale thema’s in de bachelor Nederlandse Taal en Cultuur in Groningen. Heb je een brede culturele belangstelling? Wil je patronen in … [Lees meer...] overVideo: BA Nederlandse Taal en Cultuur (Groningen)
Uitgelicht
“Europese Parlementsverkiezingen”: wat doet die buigings-e daar?
Peter-Arno Coppen heeft het in zijn column in de Trouw de afgelopen tijd meermaals gehad over de buigings-e in Europese Parlementsverkiezingen (zie hier en hier). Volgens hem analyseren sprekers die die -e gebruiken die klankreeks alsof ze betrekking heeft op "parlementsverkiezingen" die "Europees" zijn, niet als "verkiezingen voor het Europees Parlement". Dat lijkt me best … [Lees meer...] over“Europese Parlementsverkiezingen”: wat doet die buigings-e daar?
H.A.M. Roelants (1827-1907), uitgever te Schiedam (1)
Peter Altena werkt aan een boek over de roemruchte Schiedamse uitgever H.A.M. Roelants. Neerlandistiek mag hier de komende tijd uit voorpubliceren. Op 9 december 1874 schreef François HaverSchmidt een brief aan zijn acht jaar oudere stadgenoot Hendrik Adriaan Marius Roelants (1827-1907), om hem te feliciteren met zijn uitverkiezing tot raadslid. HaverSchmidt, sedert 1864 … [Lees meer...] overH.A.M. Roelants (1827-1907), uitgever te Schiedam (1)
Besunigje tsjin better witten yn
Amper in moanne nei it ûndertekenjen fan de BFTK troch Ryk en Provinsje ha Provinsjale Steaten woansdei ynstimd mei in taakstellende besuniging fan 1,6 miljoen op taal en kultuer. Yn 2022 waard dy besuniging, dy’t noch net fierder spesifisearre wie, al opnaam yn de mearjierrebegrutting om de provinsje ek yn de takomst yn de swarte sifers te hâlden. Under lûd protest fan it … [Lees meer...] overBesunigje tsjin better witten yn
Over ‘Rooie’
Willem van Toorn geeft antwoord Op 7 december 1985 viel er op mijn deurmat of die van mijn school een brief van Willem van Toorn. Het was in het vierde jaar van mijn leraarschap aan het Dominicus College (Nijmegen) en in de loop van de tijd had ik er steeds meer plezier in gekregen: ‘lastige’ leerlingen bleken steeds vaker extreem begaafd en extreem ontvankelijk voor … [Lees meer...] overOver ‘Rooie’
Pierre Kemp & Maurice Carême
Vloeiblad van Pierre Kemp Zachtroze vloeipapier zoog in zich opwat van zijn schrijven overschoot aan inktna ‘t daaglijks lustig mikken op de nopwaar onder ‘t muzenkleed het vlees begint. Met zwarte sproetjes ligt hier poedelnaaktzo’n roze spetter op mijn tafelblad. Hij heeft het schrijven al zo lang gestaakt.Wie weet wat, kijk, zo’n klad te zeggen had? Van de … [Lees meer...] overPierre Kemp & Maurice Carême
Is spelling taal?
Volgende week verschijnt bij Uitgeverij Van Gorcum het nieuwe boek Spelling en didactiek voor het vo en mbo. Ieder spellingonderdeel – werkwoordspelling, interpunctie, meervoudsvormen en verkleinwoorden, samenstellingen en afleidingen, en hoofdletters – wordt in twee delen behandeld. Eerst worden de belangrijkste spellingregels uitgelegd. Dan volgt de didactische vertaling … [Lees meer...] overIs spelling taal?
Etymologica: Mode in honden- en kattennamen
Een van de vele jaarlijkse rituelen in Nederland is de bekendmaking van de populairste honden- en kattennamen van het afgelopen jaar. Volgens de Stichting Nederlandse Databank Gezelschapsdieren waren dat in 2023 Luna, Max, Simba, Bella, Milo, Nala en Ollie. Toen ik dat las, vroeg ik me af sinds wanneer deze namen eigenlijk populair zijn, en welke namen onze huisdieren in het … [Lees meer...] overEtymologica: Mode in honden- en kattennamen
Binnen en buiten de schoolmuren
De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen (5.3) Voor de manier waarop het Engels aangeleerd wordt, bestaan verschillende termen. “Engels als tweede taal” verwijst bijvoorbeeld typisch naar Engels taalonderwijs voor leerlingen die geen moedertaalsprekers van het Engels zijn, maar zich wel in een maatschappelijk sterk op het Engels gerichte context bevinden. Het gaat … [Lees meer...] overBinnen en buiten de schoolmuren
Nevel, boswezen, of dwalende ziel?
Over de witte wieven en witte juffers in Nederlandse sagen Afgelopen maart was er op de Nederlandse televisie een spookachtige, folkloristische horrorfilm te zien: Witte Wieven door regisseur Didier Konings (2024). Het verhaal speelt zich af in de middeleeuwen en brengt de griezelige wezens op prachtige wijze tot leven. De kijker kon zich onderdompelen in het historische … [Lees meer...] overNevel, boswezen, of dwalende ziel?
‘Wie leest, leeft dubbel’
Er is goed nieuws op het leesfront! Steeds meer scholen, in eerste instantie nog vooral in het primair onderwijs, zijn bezig hun leesonderwijs thematisch in te richten en zo meer inhoud in de leesles te brengen. Leerteams, leesexperts, bibliothecarissen en veel leerkrachten verdiepen zich in vormen van begrijpend lezen die wel leerzaam en leuk zijn. Vooral thematisch lezen zit … [Lees meer...] over‘Wie leest, leeft dubbel’
Reynaert is een trickster
De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (KANTL) organiseerde op 22 juni 2023 een literair salon met Frits van Oostrom en Frank Willaert. Die gingen met elkaar in gesprek over de Reynaert. Leven met een middeleeuws meesterwerk. Dat gesprek staat op onder deze link. Twintig minuten ver in het gesprek formuleert Willaert de volgende bedenking bij van Oostroms … [Lees meer...] overReynaert is een trickster
Het alternatieve pulpexamen Nederlands 2024
In deze video zie je het alternatieve pulpexamen Nederlands uit 2024. Klik op deze link als je het examen wilt maken. Dank aan alle mensen die hebben meegewerkt aan dit alternatieve examen! … [Lees meer...] overHet alternatieve pulpexamen Nederlands 2024
Een schandalige aanval
Ik weet niet of de schrijver Kluun een vwo-diploma heeft, maar als dat zo is, kan het hem misschien alsnog worden afgepakt. En als hij een havo of een vmbo-diploma heeft, dan die ook. Gisteren baarde de populaire auteur opzien door op op zijn Instagram-account dingen te beweren zoals: Het VWO eindexamen Nederlands van dit jaar is een schandalige aanval op schrijver … [Lees meer...] overEen schandalige aanval
Een wolf in de klas
Kranten vormen een bijzonder interessante bron voor taalkundig, letterkundig en historisch onderzoek. Al vanaf de zeventiende eeuw worden er in de Lage Landen kranten gedrukt waarin de lezers kennis konden nemen van belangrijke nationale en internationale politieke en militaire gebeurtenissen, zoals staatsbezoeken, veldslagen en vredesonderhandelingen. Daarnaast vormden kranten … [Lees meer...] overEen wolf in de klas
‘Mensen sturen berichten over kinderporno alsof ze flippo’s verzamelen’
Meike de Boer, forensisch linguïst Wat kun je eigenlijk worden met zo’n studie Nederlands, en hoe? Daar willen we graag zoveel mogelijk antwoorden op, voor alle huidige studenten, studiekiezers, en andere nieuwsgierige meelezers. In de toekomstrubriek van Jong Neerlandistiek verzamelen we interviews met afgestudeerden die een interessante baan hebben gevonden. Meike … [Lees meer...] over‘Mensen sturen berichten over kinderporno alsof ze flippo’s verzamelen’
Om Radna Fabias kun je niet meer heen
Letterkundige en surinamist Michiel van Kempen over Caraïbische letteren in het voortgezet en universitair onderwijs Bij de start van de collegereeks Caraïbische letteren wees Van Kempen zijn studenten, waarvan ik er dit semester één ben, op de vele elementen in het hedendaagse Amsterdamse straatbeeld die ons herinneren aan het koloniale verleden. Op de … [Lees meer...] overOm Radna Fabias kun je niet meer heen
Nader Tot Hanny Michaelis
Door Nico Keuning Hanny Michaelis (1922-2007) was in de literatuur decennia lang vooral bekend als de ex-vrouw van Gerard Kornelis van het Reve. In de loop der jaren trad zij vanuit de achtergrond steeds meer naar voren. Niet alleen in haar commentaar op haar leven met de Volksschrijver, maar ook als dichteres en schrijver van het prachtige en onthullende … [Lees meer...] overNader Tot Hanny Michaelis
Make a short conversation
De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen (5.2) In deze reeks vertellen onderzoeker Eline Zenner en taalliefhebber Jan Hautekiet het verhaal van de ‘verenglishing’ van het Nederlands in Vlaanderen. Een overzicht van de afleveringen in de aangroeiende reeks vind je hier. In dit stukje kijken ze naar de positie en kennis van het Engels in het lager onderwijs in … [Lees meer...] overMake a short conversation
Laat dan ten minste het graf onsterfelijk zijn…
Dode schrijvers, natuurlijk geloven we niet meer in hun wederopstanding – maar wel in het voortbestaan van hun werk. Wat hebben we mooie regels te danken aan onze schrijvers, regels die niet vergeten worden: Een nieuwe lente en een nieuw geluid, Denkend aan de dood kan ik niet slapen, en niet slapend denk ik aan de dood, Ik ween om bloemen in de knop gebroken, Ambrosia wat … [Lees meer...] overLaat dan ten minste het graf onsterfelijk zijn…
Gezegd is miszegd
Samuel Beckett in vertaling In een essay met de titel ‘Eight ways of looking at Samuel Beckett’ schrijft J. M. Coetzee: ‘What is missing from Beckett’s account of life? Many things, of which the biggest is the whale.’ Coetzee verklaart wat hij hiermee bedoelt aan de hand van Herman Melvilles meesterwerk Moby-Dick: Een walvis is een walvis is een walvis. Een walvis is … [Lees meer...] overGezegd is miszegd
Marga Minco
Op een dag als vandaag denk ik altijd ook aan Marga Minco (1920-2023). In 2019 mochten wij haar in haar huis in Amsterdam de P.C. Hooft-prijs uitreiken. Elf jaar eerder las haar dochter Jessica Voeten de door haar moeder geschreven 4 mei-voordracht voor, 'Een sprong in de tijd'. Ze haalde herinneringen op aan 4 mei 1940, "de laatste zaterdag waarop ik onbekommerd met mijn … [Lees meer...] overMarga Minco
‘Zeg ja als je gevraagd wordt voor een presentatie’
Anna Heijker, 36 jaar, is freelance pitchcoach en dagvoorzitter. ‘Mijn ervaring is dat een bijeenkomst pas echt tot leven komt als je de ruimte geeft aan de expertise van het publiek.’ Anna Heijker studeerde Nederlands en werkt nu als pitchoach en dagvoorzitter in binnen- en buitenland. Hoe heeft zij als neerlandica een internationale carrière opgebouwd? En wat maakt haar … [Lees meer...] over‘Zeg ja als je gevraagd wordt voor een presentatie’
Arme joodse straatventers geportretteerd
Deze week verscheen van Ewoud Sanders het boek Van appeljood tot zuurjood. Veertig portretten van Joodse straatventers. Dit is, bij wijze van voorpublicatie, een deel van de inleiding. Op vrijdagmiddag 21 mei 1880 sloeg in de Amsterdamse Jodenbuurt de vlam in de pan. Een paar maanden daarvoorhad de gemeenteraad besloten dat er op de Sint Antoniesbreestraat en de … [Lees meer...] overArme joodse straatventers geportretteerd
Is ‘louter’ een vergeten groente?
Ik ben ook maar een mens; ik verdoe (te) veel van mijn tijd op TikTok. Vaak is dat het inderdaad: tijd verdoen. Maar soms vind ik er toch een handige ‘life hack’, een lekker recept, een hilarische grap, of – en dat was het geval dit weekend – doe ik er een guitige taalobservatie. En ik ben de beroerdste niet: die deel ik natuurlijk graag. Voor wie niet op TikTok zit: op die … [Lees meer...] overIs ‘louter’ een vergeten groente?
